درمان پوکی استخوان

درمان پوکی استخوان / استئوپروزیس شامل تغذیه – سبک زندگی – ورزش – پیشگیری از افتادن و مصرف داروهای موثر و مکمل کلسیم و ویتامین D است.

 

اهداف درمان پوکی استخوان، کاهش یا توقف زوال استخوان و پیشگیری از شکستگی است. ارائه دهندگان خدمات بهداشتی موارد زیر را توصیه می کنند:

• تغذیه مناسب (مصرف کلسیم و ویتامین D با تغذیه یا مکمل برای درمان پوکی استخوان)
• تغییر سبک زندگی
• ورزش
• پیشگیری از افتادن برای جلوگیری از شکستگی
• داروها

افراد مبتلا به پوکی استخوان باید با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود در مورد شناسایی و درمان علت اصلی همکاری کنند. برای نمونه در صورت مصرف دارویی که باعث زوال استخوان می شود، پزشک می تواند دوز مصرف آن را کاهش داده و مصرف داروی دیگری را توصیه کند. در صورت ابتلا به بیماری هایی مانند روماتیسم مفصلی و بیماری مزمن ریوی که نیاز به مصرف بلند مدت گلوکوکورتیکوئید دارد، می توانید از داروهای خاص برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان مرتبط با پیری یا یائسگی نیز استفاده کنید.

 

همچنین بخوانید:

پوکی استخوان: علائم و تشخیص (کلیک)

 

تغذیه

بخش مهمی از درمان پوکی استخوان رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل است که شامل موارد زیر خواهد بود:

• میوه و سبزیجات فراوان
• مقدار مناسب کالری برای سن، قد و وزن. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا پزشک می تواند در تعیین میزان کالری مورد نیاز روزانه برای حفظ وزن مناسب به شما کمک کند.
• مواد غذایی و مایعاتی که شامل کلسیم، ویتامین D و پروتئین هستند. این موارد به کاهش زوال استخوان و حفظ سلامت کلی کمک می کنند. با این حال مهم است که یک رژیم غذایی غنی از تمام مواد مغذی را برای حفظ سلامت استخوان رعایت کنید.
• معمولا مصرف مکمل کلسیم ویتامین D توسط پزشک تجویز می شود.

 

مصرف خوراکی یا مکمل کلسیم و ویتامین D برای پوکی استخوان

کلسیم و ویتامین D از مواد مغذی مهم برای پیشگیری از پوکی استخوان و کمک به استخوان ها برای رسیدن به قله توده استخوانی هستند.

در صورت عدم دریافت کلسیم کافی، بدن آن را از استخوان ها گرفته و منجر به تحلیل رفتن آنها می شود. این امر می تواند استخوان ها را ضعیف و نازک کرده و منجر به پوکی استخوان شود.

منابع خوب کلسیم عبارتند از:

• محصولات لبنی کم چرب
• سبزیجات برگ دار سبز تیره مانند کلم بوک چوی، کولارد سبز و برگ شلغم
• کلم بروکلی
• ساردین و سالمون با استخوان
• مواد غذایی غنی شده با کلسیم مانند شیر خشک، توفو، آب پرتقال، سریال ها (غلات) و نان ها

ویتامین D به جذب کلسیم از روده نیاز دارد. این ویتامین پس از قرارگیری در معرض نور خورشید در پوست ساخته می شود. بعضی از مواد غذایی به طور طبیعی حاوی ویتامین D کافی هستند. این مواد غذایی شامل ماهی های چرب، روغن ماهی، زرده تخم مرغ و جگر هستند. مواد غذایی دیگری که با ویتامین D غنی می شود شامل منابع اصلی مواد معدنی مانند شیر و غلات هستند.

جدول زیر نشان می دهد که روزانه به چه میزان کلسیم و ویتامین D جهت پیشگیری و درمان پوکی استخوان نیاز دارد:

گروه سنی	کلسیم (میلی گرم در روز)	ویتامین D (IU یا واحد بین المللی در روز)
نوزادان تا 6 ماه	200	400
6 ماه تا 12 ماه	260	600
1 تا 3 سال	700	600
4 تا 8 سال	1000	600
9 تا 13 سال	1300	600
14 تا 18 سال	1300	600
19 تا 30 سال	1000	600
31 تا 50 سال	1000	600
51 تا 70 سال در مردان	1000	600
51 تا 70 سال در زنان	1200	600
بالای 70 سال	1200	800
14 تا 18 سال (باردار یا شیرده)	1300	600
19 تا 50 سال (باردار یا شیرده)	1000	600

منبع: موسسه ملی سلامت، دفتر مکمل های غذایی، نوامبر 2018

 

در صورتی که در مصرف کافی کلسیم و ویتامین D مشکل دارید، ممکن است به استفاده از مکمل ها نیاز داشته باشید. در مورد نوع و مقدار مکمل های کلسیم و ویتامین D برای پوکی استخوان با ارائه دهنده خدمات بهداشتی صحبت کنید.

ممکن است پزشک با بررسی سطح ویتامین D خون شما، مصرف مقدار مشخصی از مکمل های کلسیم ویتامین D را توصیه کند.

 

سبک زندگی

علاوه بر رعایت یک رژیم غذایی سالم جهت درمان پوکی استخوان، داشتن یک سبک زندگی سالم نیز برای بهینه سازی سلامت استخوان مهم است.

باید موارد زیر را رعایت کنید:

• پرهیز از قرارگیری در معرض دود سیگار و ترک سیگار
• مصرف متوسط الکل و پرهیز از مصرف یک نوشیدنی در روز برای زنان و دو نوشیدنی در روز برای مردان
• مراجعه به پزشک برای معاینات منظم و سوال در مورد عوامل تاثیرگذار بر سلامت استخوان یا افتادن مانند مصرف داروها یا سایر بیماری ها

 

جهت مشاهده و خرید محصولات و مکمل های سلامت استخوان کلیک کنید.

 

ورزش

ورزش بخش مهمی از برنامه درمانی پوکی استخوان است. تحقیقات نشان می دهند که بهترین فعالیت های بدنی برای سلامت استخوان شامل تمرینات قدرتی و استقامتی هستند. از آنجایی که استخوان یک بافت زنده است، ورزش در دوران کودکی و بزرگسالی می تواند استخوان ها را قوی تر کند. با این حال ورزش برای افراد مسن منجر به افزایش توده استخوانی نمی شود.

در عوض ورزش برای افراد مسن به موارد زیر کمک می کند:

• ایجاد توده عضلانی و قدرت و بهبود هماهنگی و تعادل. این امر می تواند به کاهش احتمال افتادن کمک کند.
• بهبود عملکرد روزانه و به تاخیر انداختن عدم استقلال

اگرچه ورزش برای مبتلایان به پوکی استخوان مفید است اما نباید فشار ناگهانی یا بیش از حد بر استخوان ها وارد کند. در صورت ابتلا به پوکی استخوان باید از انجام ورزش های با تاثیرگذاری بالا خودداری کنید.

یک متخصص فیزوتراپ یا متخصص توانبخشی برای کمک به پیشگیری از آسیب دیدگی و شکستگی موارد زیر را انجام می دهد:

• توصیه به انجام تمرینات خاص برای تقویت و حمایت از کمر
• یاد دادن روش های ایمن حرکت و انجام فعالیت های روزمره
• پیشنهاد یک برنامه تمرینی متناسب با شرایط شما
• همچنین متخصصان ورزش مانند فیزیولوژیست های ورزشی می توانند در ایجاد یک برنامه ورزشی ایمن و موثر به شما کمک کنند.

 

داروهای موثر در درمان پوکی استخوان

پزشک می تواند داروهای موثر برای درمان پوکی استخوان تجویز کند.

سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) داروهای زیر را برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان تایید کرده است:

پزشک با در نظر گرفتن سن، جنس، سلامت عمومی و میزان زوال استخوان در مورد بهترین داروهای مناسب شما برای درمان پوکی استخوان بحث می کند.

مهم نیست که از چه دارویی برای درمان پوکی استخوان استفاده می کنید اما باید مقادیر توصیه شده کلسیم و ویتامین D را دریافت کنید. همچنین انجام ورزش و حفظ سایر جنبه های یک سبک زندگی سالم دارای اهمیت است.

داروهای می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. در صورت داشتن سوال در مورد داروهای مصرف با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

 

داروهای موثر در درمان پوکی استخوان عبارتند از:

• بیس فسفونات ها (Bisphosphonates): چندین بیس فسفونات برای کمک به حفظ تراکم و قدرت استخوان و درمان پوکی استخوان مورد تایید قرار گرفته اند. این نوع داروها با کاهش سرعت زوال استخوان و کاهش احتمال شکستگی عمل می کنند.
• کلسی تونین (Calcitonin): این دارو از هورمونی از غده تیروئید ساخته شده و برای درمان پوکی استخوان زنان یائسه که توانایی استفاده یا تحمل سایر داروهای پوکی استخوان را ندارند، مورد تایید قرار گرفته است.
• گیرنده استروژن (Estrogen agonist)/ آنتاگونیست (antagonist): یک گیرنده استروژن/آنتاگونیست به عنوان تعدیل کننده انتخابی گیرنده استروژن (SERM) و مجموعه استروژن انتخابی بافت (TSEC) شناخته می شود. هر دو آنها برای درمان و پیشگیری از پوکی استخوان در زنان یائسه مورد تایید هستند. آنها استروژن نیستند اما دارای اثراتی مانند استرژون بر بعضی از بافت ها اثرات انسداد استروژن بر روی بافت های دیگر هستند. این عمل به بهبود تراکم استخوان کمک می کندو خطر بعضی از شکستگی ها را کاهش می دهد.
• استروژن و هورمون درمانی: استروژن و ترکیب استروژن و پروژسترون (هورمون درمانی) برای پیشگیری از پوکی استخوان و شکستگی در زنان یائسه مورد تایید است. محققان به دلیل بروز عوارض جانبی احتمالی توصیه می کنند که زنان از هورمون درمانی در کمترین دوز و کمترین زمان و در صورت عدم موثر بودن سایر داروها استفاده کنند. لازم است تا خطرات و مزایای استروژن و هورمون درمانی برای درمان پوکی استخوان به دقت مورد بررسی قرار گیرند.
• آنالوگ هورمون پاراتیروئید (PTH) و پروتئین مرتبط با هورمون پاراتیروئید (PTHrP): PTH نوعی هورمون پاراتیروئید انسانی است که باعث افزایش توده استخوانی می شود و برای زنان یائسه و مردان مبتلا به پوکی استخوان که در معرض شکستگی قرار دارند، تایید شده است. PTHrP دارویی است که نوعی هورمون پاراتیروئید نیز محسوب می شود. این دارو تزریقی بوده و معمولا برای زنان یائسه که سابقه شکستگی دارند، تجویز می شود.
• بازدارنده لیگاند (RANK ligand (RANKL) inhibitor): این بازدارنده به کاهش سرعت زوال استخوان کمک کرده و برای درمان پوکی استخوان افراد زیر مورد تایید است:
  • زنان یائسه یا مردان مبتلا به پوکی استخوان که در معرض خطر شکستگی قرار دارند.
  • مردانی که دچار زوال استخوان شده و تحت درمان سرطان پروستات با داروهایی که منجر به زوال استخوان می شود، هستند.
  • زنانی که دچار زوال استخوان شده و تحت درمان سرطان پستان با داروهایی که منجر به زوال استخوان می شود، هستند.
  • مردان و زنانی که به انواع دیگر درمان پوکی استخوان پاسخ نمی دهند.
• مهارکننده اسکلروستین (Sclerostin inhibitor): این دارو با جلوگیری از تاثیر یک پروتئین، پوکی استخوان را درمان می کند و به بدن کمک می کند تا استخوان سازی کند و همچنین روند زوال استخوان را کندتر می کند.

 

چه افرادی پوکی استخوان را درمان می کنند؟

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی که پوکی استخوان را درمان می کنند، عبارتند از:

• متخصصان غدد که مشکلات مربوط به غدد و هورمون ها را درمان می کنند.
• متخصصان پیراپزشکی که در مراقبت از تمام جنبه های سلامتی در افراد مسن تخصص دارند.
• متخصصان زنان که در تشخیص و درمان بیماری های سیستم تولید مثل زنان تخصص دارند.
• مربیان پرستاری که در کمک به افراد در درک کلی بیماری خود و تنظیم برنامه های درمانی تخصص دارند.
• کاردرمانگران که روش های محافظت از مفاصل، به حداقل رساندن درد، انجام فعالیت های روزمره و صرفه جویی در انرژی را آموزش می دهند.
• متخصصان ارتوپد که در درمان و جراحی بیماری های استخوان و مفاصل یا آسیب دیدگی ها تخصص دارند.
• متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی که در طب فیزیکی و توانبخشی تخصص دارند.
• فیزیوتراپ ها که به بهبود عملکرد مفاصل کمک می کنند.
• ارائه دهندگان مراقبت های اولیه مانند پزشک خانواده یا متخصص داخلی.
• روماتولوژیست ها، متخصص آرتروز و سایر بیماری های استخوان ها، مفاصل و عضلات.

زندگی با پوکی استخوان

علاوه بر روش های درمانی که پزشک آنها را توصیه می کند، نکات زیر می تواند به کنترل بیماری و زندگی با آن کمک کند و همچنین از شکستگی و زمین خوردن پیشگیری کند.

پیشگری از شکستگی در موارد پوکی استخوان بسیار مهم است. زیرا شکستگی می تواند سایر مشکلات پزشکی را ایجاد کرده و استقلال شما را از بین ببرد. زمانی که ارائه دهندگام خدمات بهداشتی برنامه ای متناسب با نیازهای شخصی شما را تنظیم می کنند، در نظر گرفتن ورزش می تواند از شکستگی هایی که در اثر زمین خوردن رخ می دهند جلوگیری کرده و به بهبود استحکام استخوان کمک کند. در صورتی که مبتلا به پوکی استخوان یا زوال استخوان هستید باید قبل از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک یا متخصص فیزیوتراپ صحبت کنید.

علاوه بر این پیشگیری از زمین خوردن به جلوگیری از شکستگی کمک می کند. زمین خوردن احتمال شکستگی استخوان در لگن، مچ دست، ستون فقرات یا سایر قسمت های اسکلت را افزایش می دهد. برداشتن قدم هایی برای پیشگیری از زمین خوردن در داخل و خارج از خانه به پیشگیری از شکستگی کمک می کند.

بعضی از عواملی که می توانند در افتادن موثر باشند عبارتند از:

• از بین رفتن توده عضلانی
• بیماری هایی که عملکرد ذهنی یا جسمی را مختل می کنند – مانند فشار خون پایین یا زوال عقل
• استفاده از 4 داروی تجویزی (یا بیشتر)
• دید ضعیف
• تعادل ضعیف
• بیماری های خاصی که بر نحوه راه رفتن تاثیر می گذارند.
• مصرف الکل

عوارض جانبی بعضی از داروهای پوکی استخوان:

• آرامبخش ها
• قرص های خواب آور
• داروهای ضدافسردگی
• ضد تشنج
• شل کننده های عضلات
• داروهای قلب
• قرص فشار خون
• داروهای ادرارآور

در صورت ابتلا به پوکی استخوان مهم است که از هرگونه تغییر فیزیکی که بر تعادل یا راه رفتن شما تاثیر می گذارد آگاه باشید از این تغییر را با پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی در میان بگذارید. همچنین مهم است که معاینات منظمی انجام داده و در صورتی که مشکلی در زمین خوردن دارید با پزشک مطرح کنید.

همچنین افتادن می تواند به دلیل عواملی رخ دهد که شرایط نا امنی ایجاد می کنند.

در ادامه به ارائه چند نکته برای پیشگیری از زمین خوردن در فضای باز و زمانی که دور از خانه هستید، می پردازیم:

• استفاده از عصا یا واکر برای ثبات بیشتر
• استفاده از کفش پشتیبان و دارای کفی نازک و بدون لغزش – خودداری از پوشیدن دمپایی و کفش ورزشی با کفی ضخیم
• راه رفتن بر روی چمن ها در هنگام لغزنده بودن پیاده رو – در هنگام زمستان از نمک یا خاک بستر گربه بر روی پیاده روهای یخی استفاده کنید.
• قبل از بالا رفتن و پایین آمدن از حاشیه های مسیر توقف کرده و ارتفاع آنها را بررسی کنید.

 

بعضی از روش های کمک به جلوگیری از افتادن در خانه عبارتند از:

• نظافت و عدم شلوغی اتاق ها به ویژه در طبقات بالا و پرهیز از قرار دادن محل عبور سیم های برق در نواحی که از آنها عبور می کنید.
• استفاده از ترمز های فرش بر روی کف های لغزنده
• پوشیدن کفش های پشتیبان در خانه که کفی نازک داشته و بدون لغزش هستند. از پوشیدن کفش ورزشی با کفی ضخیم خودداری کنید.
• در صورت نگهداری حیوانات خانگی مراقب باشید تا روی آنها پا نگذارید.
• با جوراب و دمپایی راه نروید.
• بر روی کف های خیس یا صیقلی و خطرناک مراقب بوده و در صورت امکان از روی فرش یا رانرهای پلاستیکی عبور کنید.
• اطمینان حاصل کنید که فرش ها دارای ترمز فرش بوده و یا به زمین چسبیده اند. برای جلوگیری از حرکت آنها می تواند از چسب های دوطرفه استفاده کنید.
• مطمئن شوید که پله ها روشنایی کامل داشته و در دو طرف دارای دستگیره هستند.
• دستگیره های حمایتی بر روی دیوار حمام نزدیک به وان یا دوش و توالت نصب کنید.
• از پادری های لاستیکی یا صندلی ضد لغزش در زیر دوش یا داخل وان استفاده کنید.
• نورپردازی خانه را بهبود دهید. در صورت بلند شدن در هنگام شب از چراغ شب استفاده کرده یا چراغ قوه داشته باشید. نورهای سقفی یا لامپ هایی نصب کنید که با یک کلید نزدیک به ورودی در روشن شوند.
• از چهارپایه محکم با دستگیره و پله های عریض استفاده کنید.
• روشنایی بیشتری به اتاق ها اضافه کنید.
• یک تلفن بی سیم یا تلفن همراه داشته باشید تا در هنگام زنگ خوردن مجبور به عجله کردن نباشید. علاوه بر این در صورت افتادن می توانید از آنها استفاده کنید.
• یک سیستم پاسخ اضطراری شخصی در نظر بگیرید. در صورت افتادن می توانید از آن برای درخواست کمک استفاده کنید.

 

نکات دیگری که می توانند به شما در کنترل پوکی استخوان کمک کنند عبارتند از:

• صحبت با سایر افراد مبتلا به پوکی استخوان
• تماس با خانواده و دوستان برای دریافت حمایت
• یادگیری در مورد این اختلال و روش های درمانی آن برای تصمیم گیری در مورد مراقبت از شما

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.