افزایش ضربان قلب به دلایلی مانند مصرف الکل، کافئین و برخی داروهای خاص ایجاد می شود؛ علت و درمان بالا رفتن ضربان قلب را بخوانید.

افزایش ضربان قلب به این معنی است که قلب فرد با سرعت بالاتر از حد معمول می زند.

علت های متعددی از جمله واکنش های دارویی، الکل و برخی مشکلات سلامتی خاص می توانند سبب افزایش ضربان قلب شوند.

طبق آمار انجمن قلب آمریکا (AHA)، به طور متوسط ضربان قلب یک فرد بزرگسال در حالت استراحت حدود 60 تا 100 ضربه در هر دقیقه است. ضربان قلب بالاتر از 100 ضربه در دقیقه به تاکی کاردی یا تند تپشی معروف است.

بیشتر علت های افزایش ضربان قلب خطرناک نیستند. با این وجود بالا رفتن ضربان قلب بیشتر از حد معمول، می تواند علامت یک مشکل اساسی در سلامتی باشد.

در این مقاله، علت های احتمالی افزایش ضربان، گزینه های درمان و زمان مراجعه به پزشک مورد بررسی قرار می گیرد.

همچنین بخوانید:

انواع تاکی کاردی : علائم و درمان (کلیک)

واکنش به احساسات شدید

احساسات استرس زا مانند اضطراب، خشم و ترس می توانند منجر به بالا رفتن ضربان قلب فرد شوند.

وقتی بدن دچار استرس می شود، غدد فوق کلیوی اپی نفرین یا آدرنالین ترشح می کنند.

بدن دارای دو غده فوق کلیوی است که هر یک در بخش بالایی هر کلیه قرار می گیرند.

بدن از اپی نفرین استفاده می کند تا فرد را برای اقدامات فوری آماده کند. اپی نفرین می تواند موجب شود تا فرد موارد زیر را تجربه کند:

افزایش ضربان قلب
افزایش فشار خون
گشاد شدن مردمک چشم
تپش قلب، حالتی که ضربان قلب می تواند افزایش یابد، کاهش یابد یا ضربان قلبی به کندی احساس شود
تعریق
اضطراب

به طور کلی، فرد باید بداند که با از بین رفتن استرس این علائم کم کم از بین می روند.

درمان

فردی که به طور منظم احساسات استرس زا را تجربه می کند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به برخی بیماری ها باشد.

انجمن روانشناسی آمریکا (APA) بیان می کند که استرس مزمن می تواند شانس ابتلا به بیماری های خاص از جمله فشار خون بالا، حمله قلبی یا سکته را در فرد افزایش دهد.

یک فرد می تواند استرس خود را به روش های زیر کنترل کند:

ورزش منظم
مشارکت در فعالیت های آرامش بخش مانند مراقبه (مدیتیشن) یا ماساژ
تعیین اهداف و اولویت ها
صحبت کردن با دوستان و اعضای خانواده برای حمایت یا کمک عاطفی
صحبت با یک پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی

همچنین بخوانید:

استرس : علت و راه های درمان (کلیک)

واکنش به داروهای خاص

موارد و داروهایی که می توانند موجب افزایش ضربان قلب یک فرد شوند، عبارتند از:

کافئین

کافئین محرکی است که در نوشیدنی های بسیاری مانند قهوه، چای، برخی نوشابه ها و نوشیدنی های انرژی زا یافت می شود. پودر کافئین نیز به صورت مکمل غذایی موجود است.

طبق توصیه ی سازمان غذا و دارو (FDA)، یک فرد بزرگسال می تواند حداکثر 400 میلی گرم کافئین در روز مصرف کند، یعنی حدود 4 یا 5 فنجان قهوه.

با این وجود، میزان کافئین مصرفی بدون تاثیرات منفی به میزان حساسیت آن فرد به کافئین بستگی دارد.

فردی که بیش از حد کافئین مصرف کند، ممکن است موارد زیر را تجربه نماید:

بی خوابی
احساس عصبانیت
اضطراب
افزایش ضربان قلب
ناراحتی معده
حالت تهوع
سر درد
احساس ناراحتی

الکل

مطالعه ای در سال 2014 نشان داد که مصرف مقدار کمی الکل می تواند شانس ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی را در افزایش دهد.

فیبریلاسیون دهلیزی بیماری است که باعث می شود ضربان قلب فرد به طور نامنظم و حتی با سرعت غیر طبیعی بزند.

یک مطالعه دیگر در سال 2017، سطح غلظت الکل در افراد را از طریق تنفس آزمایش کرد. محققان دریافتند که با افزایش غلظت الکل در فرد، ضربان قلب وی نیز افزایش می یابد.

همچنین بخوانید:

اثرات مصرف الکل بر بدن (کلیک)

نیکوتین

نیکوتین یک ماده شیمیایی بسیار اعتیاد آور است که در سیگار وجود دارد. طبق AHA، نیکوتین می تواند موجب افزایش فشار خون و ضربان قلب شود.

تحقیقاتی در سال 2016 به این نتیجه رسیدند که نیکوتین می تواند ضربان قلب فرد را تا 10 تا 15 ضربه⁠ در دقیقه (BPM) افزایش دهد.

محققان همچنین اشاره كردند كه ضربان قلب و فشار خون فرد بدون توجه به نحوه استعمال نیکوتین چه به صورت دود، استنشاق یا بلعیدن افزایش می یابد.

محرک های غیر قانونی

محرک های غیر قانونی مانند کوکائین و آمفتامین می توانند موجب بالا رفتن ضربان قلب در افراد شوند.

تحقیقات سال 2014 نشان داد افرادی که کوکائین استفاده می کنند، بیشتر دچار ضربان قلب نامنظم (آریتمی) یا بالا رفتن آن می شوند.

همچنین بخوانید:

تاثیرات کوکائین روی قلب (کلیک)

پزشکان گاهی اوقات از آمفتامین برای درمان افراد مبتلا به ADHD و نارکولپسی (حمله خواب) استفاده می کنند.

با این وجود، آمفتامین ها می توانند یک سری عوارض جانبی ایجاد کنند، از جمله:

فشار خون بالا
افزایش ضربان قلب
سر درد
خشکی دهان
گرفتگی شکم
حالت تهوع
استفراغ
اسهال
لرز یا تب
سرگیجه
لرزش
بی قراری و بی تابی

داروهای خاص

طبق سرویس سلامت ملی انگلستان (NHS)، برخی داروهای خاص می توانند موجب نامنظمی و افزایش ضربان قلب در فرد شوند. داروهای افزایش دهنده ضربان قلب عبارتند از:

افشانه ها
داروهای فشار خون بالا
آنتی هیستامین ها
داروی ضد قارچ
داروهای ضد افسردگی
آنتی بیوتیک ها

همچنین بخوانید:

آنتی هیستامین چیست؟ (کلیک)

مکمل های خاص

برخی مکمل های گیاهی می توانند ضربان قلب فرد را افزایش دهند، مانند:

نارنج: افراد ممکن است از نارنج برای سوزش معده، گرفتگی بینی، کاهش وزن، سرکوب یا تحریک اشتها و عملکرد ورزشی استفاده کنند. برخی مطالعات بیان می کنند که نارنج می تواند باعث بالا رفتن ضربان قلب شود. با این وجود، نتایج بدست آمده قطعی نیستند.
سنبل الطیب: سنبل الطیب یک مکمل است که برای اضطراب، بی خوابی، افسردگی، سندروم قبل از قاعدگی، سر درد و مشکلات قاعدگی استفاده می شود. عوارض جانبی مصرف سنبل الطیب می تواند شامل اختلالات قلبی مانند بالا رفتن ضربان قلب، سر درد، ناراحتی معده، ناآرامی، تحریک پذیری، خستگی ذهنی و بی خوابی باشد.
جینسینگ: جینسینگ به عنوان یک ماده مقوی عمومی برای بهبود وضعیت سلامتی توصیه می شود. با این وجود، جینسینگ عوارض جانبی دارد که می تواند شامل افزایش ضربان قلب، بی خوابی، مشکلات قاعدگی، درد پستان، سردرد، مشکلات گوارشی و فشار خون بالا یا پایین باشد.

درمان

فردی که به دلیل مصرف کافئین، الکل، نیکوتین یا مواد محرک غیرقانونی، افزایش ضربان قلب را تجربه می کند باید سعی کند میزان مصرف خود را کاهش دهد.

اگر فردی به داروی خاصی وابسته است، باید در مورد گزینه های درمان با یک مددکار خدمات بهداشتی یا مشاور مشورت کند.

اگر فردی پس از مصرف برخی داروها یا مکمل ها افزایش ضربان قلب داشته باشد، می تواند با پزشک خود صحبت کند تا ببیند آیا داروهای جایگزینی برای مصرف وجود دارد یا خیر.

تغییرات هورمونی

افزایش ضربان قلب ممکن است در دوران بارداری رخ دهد.

علت افزایش ضربان قلب در دوران بارداری این است که قلب باید خون را به جفت و سراسر بدن پمپاژ کند.

مطالعه ای از سال 2019 نشان داد که به طور متوسط، ضربان قلب یک فرد باردار 7 تا 8 ضربه در دقیقه (bpm) افزایش می یابد. همین مطالعه همچنین نشان داد که میانگین ضربان قلب در دوران بارداری افزایش می یابد. میانگین ضربان قلب یک زن باردار در هفته دهم بارداری، 79.3 ضربه در دقیقه بود که در هفته 40 ام به 86.9 ضربه در دقیقه رسید.

علاوه بر این، هرگاه فرد یائسه می شود، احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب افزایش می یابد.

بنیاد قلب انگلیس بیان می کند که شخصی در مرحله یائسگی زندگی خود ممکن است احساس کند که ضربان قلبش تندتر از همیشه می زند.

همچنین بخوانید:

بیماری عروق کرونر قلب (کلیک)

درمان

فردی که باردار است یا در دوران یائسگی قرار دارد، در صورت نگرانی در مورد ضربان قلب خود باید با پزشک خود صحبت کند.

الکترولیت ها مواد معدنی و نمک های موجود در خون فرد هستند. الکترولیت ها به انتقال ایمپالس های الکتریکی در سراسر بدن کمک می کنند.

فردی که عدم تعادل الکترولیت دارد، ممکن است با افزایش ضربان قلب روبرو شود.

یک مطالعه قدیمی تر در سال 2013 نشان داد که رایج ترین علائمی که فرد دچار عدم تعادل الکترولیت تجربه می کند، عبارتند از:

تنگی نفس
تب
افزایش ضربان قلب
گیجی
نفخ شکم
ضربان قلب نامنظم

برای تشخیص عدم تعادل الکترولیت، پزشک می تواند تست الکترولیت را انجام دهد.

تست الکترولیت میزان الکترولیت های موجود در خون فرد را بررسی می کند. سپس، پزشک می تواند بر اساس غیر طبیعی بودن سطح الکترولیت ها، درمان را توصیه کند.

زمان مراجعه به پزشک

بالا رفتن ضربان قلب معمولاً جای نگرانی ندارد.

با این وجود، بالا رفتن ضربان قلب ممکن است نشانه ای از یک وجود یک مشکل اساسی در سلامت فرد باشد.

مشکلات سلامتی که می توانند علت افزایش ضربان قلب باشند، عبارتند از:

تیروئید پر کار (پرکاری تیروئید)
قند خون پایین
انواع کم خونی
هیپوتانسیون ارتوستاتیک یا افت فشار خون پس از ایستادن که سرگیجه یا افت فشار خون ناشی از تغییر موقعیت است.
تب
کمبود آب بدن

اگر شخص موارد زیر را دارد باید با پزشک مشورت کند:

داشتن سابقه مشکلات قلبی
افزایش ضربان قلب که برای مدت طولانی ادامه دارد یا بدتر می شود
افزایش ضربان قلب که موجب نگرانی شده است

اگر فردی هر یک از علائم زیر را تجربه کند، باید به دنبال رسیدگی فوری پزشکی باشد:

تنگی نفس
سرگیجه یا سبکی سر
غش کردن
فراموشی موقت
احساس سنگینی در قفسه سینه
درد قفسه سینه

کلام آخر

دلایل بسیار زیادی برای بالا رفتن ضربان قلب یک فرد وجود دارند. برخی شرایط ممکن است منجر به بالا رفتن ضربان قلب در فرد شوند، اما معمولاً جدی نیستند.

اگر فردی در مورد بالا رفتن ضربان قلب خود نگران است، باید با پزشک صحبت کند. در صورت مشاهده هرگونه علائم آزار دهنده، فرد باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.