شست مادر یا سندروم دکوروان چیست؟ علت و درمان

شست مادر یا سندروم دکوروان وضعیتی است که بر پایه شست و مچ دست تاثیر می گذارد؛ علائم، علت، درمان های پزشکی و خانگی برای این وضعیت را بخوانید.

شست مادر (Mother’s thumb یا Mommy’s thumb) وضعیتی است که باعث درد در پایه شست می شود. معمولا این حالت به دلیل تکرار حرکات دست یا استفاده بیش از حد از شست و مچ دست رخ می دهد.

همه افراد می توانند دچار شست مادر شوند اما معمولا افرادی که اخیرا زایمان کرده اند بیشتر تحت تاثیر آن قرار می گیرند. دلیل این امر می تواند تغییرات هورمونی یا نگه داشتن مکرر نوزاد باشد.

جهت مشاهده و خرید محصولات ارتوپدی شست بند داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

در این مقاله به بررسی بیماری شست مادر با جزئیات بیشتر از جمله علت بروز و گزینه های درمان می پردازیم. همچنین اطلاعاتی در مورد زمان بهبودی و زمان مراجعه به پزشک ارائه می دهیم.

همچنین بخوانید:

20 دلیل ایجاد بی حسی در دست ها (کلیک)

تعریف شست مادر

اصطلاح فنی شست مادر، سندروم دکوروان / دکورون (de Quervain’s tenosynovitis) است.

این وضعیت تورم تاندون های اطراف پایه شست را در پی دارد.

تورم همچنین در غلاف تاندون که آن را می پوشاند نیز ایجاد می شود.

حرکات تکراری یا استفاده بیش از حد از شست و مچ دست باعث تحریک یا انقباض تاندون ها و در نتیجه تورم می شود.

این تورم موجب درد، حساسیت به لمس و محدود شدن حرکت در اطراف شست و مچ دست می شود.

علائم

علائم سندروم دکوروان معمولا بر روی پایه شست یا ناحیه مچ دست در زیر انگشت شست تاثیر می گذارد.

علائم ایجاد شده عبارتند از:

درد مبهم و شدید که می تواند به آرامی یا ناگهانی بروز کند.
افزایش درد با حرکات شست یا مچ دست
دردی که به انگشت شست یا مچ دست گسترش می یابد.
احساس گرفتن یا ضربه در هنگام حرکت دادن شست
تورم که حرکت دست را دشوار می کند.
قرمزی یا گرما در اطراف ناحیه آسیب دیده
بروز کیست پر از مایع در ناحیه آسیب دیده

معمولا افرادی که پس از بارداری دچار شست مادر می شوند، طی 4 تا 6 هفته پس از زایمان علائم را تجربه خواهند کرد.

علت بیماری شست مادر

پزشکان از علت دقیق بروز شست مادر مطلع نیستند. با این حال شست مادر احتمالا به علت حرکات تکراری دست با شست یا مچ است.

حرکات تکراری علت ایجاد سندروم دکورووان شامل:

بافندگی
استفاده از ابزار
حمل کیسه های سنگین
اسکرول کردن، ارسال پیام کوتاه یا استفاده از تلفن های هوشمند برای مدت طولانی
تایپ کردن
نگه داشتن کودک در موقعیت های خاص برای مدتی طولانی

سایر علت های احتمالی بروز شست مادر عبارتند از:

تغییرات هورمونی
کشیدگی یا آسیب دیدگی مچ دست
روماتیسم مفصلی

شست مادر بیشتر زنان را تحت تاثیر قرار می دهد و اغلب پس از بارداری رخ خواهد داد. این وضعیت بیشتر در زنان میانسال دیده می شود.

همچنین بخوانید:

علائم اولیه روماتیسم مفصلی (کلیک)

درمان

روش های درمانی زیر به تسکین علائم سندروم دکوروان کمک می کنند.

درمان های خانگی

افرادی که دچار سندروم دکوروان هستند از درمان های خانگی زیر بهره مند خواهند شد:

استفاده از آتل برای حمایت از شست و محدود کردن حرکت مچ دست
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) بدون نسخه (OTC) برای کاهش التهاب و درد
اجتناب از حرکات تکراری مچ دست یا انگشت شست یا سایر فعالیت هایی که باعث درد می شوند.

همچنین افراد می توانند با انجام مراحل زیر، علائم را به حداقل برسانند:

نزدیک نگه داشتن شست به انگشتان به جای دور کردن انگشت اشاره از آن
استفاده از دست مخالف برای فعالیت هایی که به کنترل کمتری نیاز دارند مانند مسواک زدن
استفاده از دست مخالف برای نوشتن پیام کوتاه یا تایپ کردن (در صورت امکان)
تغییر مکرر وضعیت نگهداری کودک در صورت مراقبت از نوزاد

تمرینات دست برای شست مادر

زمانی که درد ناشی از شست مادر کاهش یابد، انجام تمرینات دست زیر باعث بهبودی خواهند شد. افراد می توانند این تمرینات را هر 2 ساعت تکرار کرده و آنها را با تعداد 5 تا 10 مرتبه انجام دهند.

کشش شست به سمت بالا

کف دست آسیب دیده را روی میز قرار دهید.
با استفاده از دست مخالف انگشت شست را به آرامی از میز دور کنید.
انگشت شست را به آرامی در کنار انگشتان و به حالت اولیه برگردانید.

کشش شست به سمت بغل

دست آسیب دیده را روی میز و در وضعیت کاراته زدن قرار دهید. انگشت کوچک را روی میز فشار داده و شست را رو به بالا بگیرید.
با استفاده از دست مخالف انگشت شست را به آرامی از انگشتان دور کنید.
انگشت شست را به آرامی برگردانده تا در بالای انگشتان قرار گیرد.

کشش مچ دست

بازو را طوری روی میز قرار دهید که انگشت شست به سمت بالا باشد. مچ را روی لبه میز قرار دهید و دست از لبه آویزان و انگشت شست رو به بالا باشد.
مچ دست را با آرامی به سمت پایین خم کرده و انگشت کوچک را به سمت زمین قرار دهید.
زمانی که وضعیت ناخوشایند بود، حرکت را متوقف کنید.
به آرامی به موقعیت اولیه برگشته و از دست مخالف برای کمک استفاده کنید.

درمان های پزشکی

درمان های خانگی همیشه در تسکین شست مادر موثر نیست. در چنین مواردی افراد به یک یا چند مورد از درمان های پزشکی زیر نیاز دارند:

استفاده از گرما یا یخ برای تسکین درد و تورم
فیزیوتراپی برای تقویت مچ دست و اطراف آن
تزریق کورتیکواستروئید در غلاف تاندون برای کاهش التهاب

در صورت موثر نبودن روش های ذکر شده، برای ایجاد فضای بیشتر در غلاف تاندون (برای تاندون ها) به جراحی نیاز است.

زمان بهبود (ریکاوری)

زمان بهبود شست مادر در افراد مختلف، متفاوت است.

برخی افراد برای تسکین درد پیش از شروع تمرینات دست به استفاده آتل برای 2 تا 3 هفته نیاز دارند.

افرادی که برای شست مادر به جراحی نیاز دارند باید 1 تا 4 هفته پس از جراحی از آتل استفاده کنند.

معمولا بهبودی کامل دست 12 تا 16 هفته زمان می برد. پس از گذشت این زمان، افراد می توانند مچ دست و انگشت شست را بدون هیچ گونه دردی به صورت آزادانه حرکت دهند.

زمان تماس با پزشک

در صورتی که درمان های خانگی در تسکین سندروم دکوروان موثر نباشند باید به پزشک مراجعه کرد.

پزشک برای تشخیص این وضعیت از یک آزمایش ساده به نام آزمایش فینکل اشتاین استفاده می کند.

پزشک از فرد می خواهد تا شست آسیب دیده را در کف دست قرار داده و انگشتان را روی آن به صورت مشت بگیرند. سپس فرد باید لبه خارجی دست را به سمت مچ خم کند.

در صورتی که این ورزش باعث بروز درد در کنار شست و مچ دست شود، ممکن است فرد به شست مادر دچار شده باشد.

خلاصه

شست مادر وضعیتی است که بر پایه شست و مچ دست تاثیر می گذارد. تورم تاندون ها یا غلاف تاندون در قاعده انگشت شست باعث درد و دشواری حرکت می شود.

یکی از علت ایجاد بیماری شست مادر، در نتیجه استفاده بیش از حد یا حرکات تکراری شست و مچ دست است. این بیماری بیشتر در زنان به ویژه پس از بارداری و در سنین میانسالی دیده می شود.

استراحت و درمان های معمول خانگی برای استفاده مجدد از شست و مچ کافی هستند.

ممکن است در بعضی از موارد به درمان های دیگری مانند فیزیوتراپی، تزریق کورتیکواستروئید یا جراحی آزادسازی تاندون نیاز باشد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.