تنبلی تخمدان زمانی رخ می دهد که آندورژن در بدن زن بیش از حد تولید شود؛ علائم – علت – درمان و تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) را بخوانید.

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا تنبلی تخمدان زمانی رخ می دهد که همورمون آندورژن (هورمون های مردانه)، در بدن یک زن بیش از حد مقدار تولید شود.

علائم تنبلی تخمدان شامل قاعدگی نامنظم، رویش موهای زائد و افزایش وزن است.

برخی افراد به علت های مختلفی علائم تنبلی تخمدان را شدیدتر تجربه می کنند. شدت علائم با بیماری های زمینه ای دیگر مانند دیابت یا چاقیدر ارتباط است.

اگر فرد به موقع درمان مناسب را دریافت نکند، با گذشت زمان علائم تشدید شده و عوارض جانبی مانند ناباروری ایجاد خواهد شد.

در این مقاله به بررسی علائم، علت های احتمالی، روش های تشخیص و درمان تنبلی تخمدان یا PCOS می پردازیم.

همچنین بخوانید:

سندروم تخمدان پلی کیستیک (کلیک)

علت تنبلی تخمدان

محققان همچنان علت اصلی بروز تنبلی تخمدان را نمی دانند.

طبق گزارش دفتر بهداشت زنان، دو علت احتمالی تنبلی تخمدان عبارتند از:

بالا بودن سطح انسولین بالاتر از حد معمول
سطح بالای آندورژن

وزارت بهداشت و خدمات انسانی بیان می کند که PCOS ترکیبی از فاکتورهای ژنتیکی و محیطی است.

آن ها بیان کردند که علت بسیاری از علائم تنبلی تخمدان، بالاتر بودن سطح آندورژن از سطح معمول است.

سطح بیش از حد معمول انسولین موجب تولید آندورژن می شود. این امر خود منجر به ایجاد و تشدید علائم تنبلی تخمدان خواهند شد.

علائم اولیه و ابتدایی تنبلی تخمدان

تنبلی تخمدان بلافاصله پس از بلوغ و با در هر دوره ای از زندگی فرد رخ می دهد.

در اغلب موارد، علائم خفیف PCOS، توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی نادیده گرفته شده و شناسایی نمی شوند.

علائم اولیه PCOS عبارتند از:

افزایش وزن
پریود نامنظم
رشد موهای زائد و ضخیم بر روی صورت، قفسه سینه و پشت
آکنه

علائم کلی تنبلی تخمدان

بروز پریودهای های نامنظم به علت عدم وجود تخمک گذاری یکی از علائم شایع تنبلی تخمدان است.

همچنین برخی افراد کیست های مایعی به آن ها فولیکول گفته می شود بر روی تخمدان خود مشاهده می کنند.

بسیاری از زنان مبتلا به فولیکول هستند اما افراد دارای تنبلی تخمدان بیشتر دچار فولیکول می شوند.

علائم PCOS از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و همین امر تشخیص آن را دشوار می کند.

سایر علائم PCOS عبارتند از:

خستگی و انرژی پایین
رشد موهای زائد
نازک شدن موهای سر
آکنه
مشکلات خواب
افزایش وزن
سر درد
تغییرات خلق و خو
تغییرات روحی

همانطور که پیشتر نیز عنوان گردید، شدت علائم تنبلی تخمدان در هر فرد متفاوت است.

در برخی موارد این سندروم روی باروری نیز تاثیر می گذارد.

تنبلی تخمدان و سایر بیماری ها

بر اساس گزارش دفتر بهداشت زنان، تنبلی تخمدان با سایر بیماری ها در ارتباط است.

این بیماری ها عبارتند از:

فشار خون بالا
افسردگی
اضطراب
آپنه خواب
دیابت نوع 2
کلسترول بالا
سرطان آندومتر

سایر نشانه ها به شرایط و بیماری های فرد وابسته است.

به عنوان مثال، افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و تنبلی تخمدان افزایش قند خون یا افت قند خون را تجربه می کنند.

PCOS همراه با علائم اضطراب و افسردگی

افراد مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند.

ناباروری و ریزش مو و آکنه علائمی از تنبلی تخمدان هستند که منجر به ایجاد اضطراب و افسردگی در فرد می شوند.

افراد دارای اضطراب موارد زیر را تجربه می کنند:

افکارپریشی
احساس ترس و وحشت قریب الوقوع برای مدت طولانی
مشکل در خواب

علائم افسردگی عبارتند از:

تحریک پذیری
کاهش وزن
کاهش اشتها
درد
افکار خودکشی
غم و اندوه پیوسته یا احساس تهی بودن
احساس بی ارزش بودن و درماندگی
مشکل در تمرکز
مشکل خواب
تغییرات روحی
خستگی و انرژی کم

پیشگیری از خودکشی

اگر فردی را می شناسید که در معرض خطر آسیب رساندن به خود، خودکشی و یا صدمه زدن به دیگران است، باید:

– قاطعانه از او بپرسید که: “آیا قصد خودکشی داری؟”

– بدون قضاوت به حرف های او را بشنوید.

– برای ارتباط با یک مشاور آموزش دیده برای شرایط بحران با اورژانس تماس بگیرید.

– تا زمان رسیدن کمک در کنار فرد بمانید.

– هر گونه سلاح، دارو و اشیا خطرناک را از دسترس او دور کنید.

اگر خودتان یا کسی را می شناسید که افکار خودکشی دارند، خطوط تلفن پیشگیری می توانند کمک کننده باشند. این خطوط تلفن 24 ساعته فعال هستند و به شما کمک خواهند کرد.

در ایران می توانید با شماره 1480 بهزیستی، اورژانس 115 یا اورژانس اجتماعی 123 تماس بگیرید.

PCOS به همراه علائم دیابت نوع 2

بیش از 50% از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان تا قبل از 40 سالگی به دیابت مبتلا می شوند.

بر اساس گزارش انجمن دیابت آمریکا، علائم شایع دیابت نوع 2 عبارتند از:

تشنگی شدید
روند کند ترمیم بریدگی یا کبودی
تکرر ادرار
خستگی مفرط
درد، بی حسی و احساس گزگز در دست ها و پاها
تاری دید
احساس گرسنگی مستمر

PCOS همراه با علائم سرطان اندومتر

زنان مبتلا به تنبلی تخمدان به دلیل سطح بالای استروژن بیشتر در معرض ابتلا به سرطان اندومتر قرار دارند.

زمانی که تخمک گذاری رخ می دهد، سطح استروژن کاهش و میزان پروژسترون افزایش می یابد.

بدن زنان مبتلا به PCOS به علت عدم تخمک گذاری نمی تواند سطح استروژن را کنترل کند.

تقریبا 90% از زنان در مراحل اولیه سرطان آندومتر، پریودهای غیر طبیعی، خونریزی یا ترشح را تجربه می کنند.

در مراحل پیشرفته تر موارد زیر ایجاد می شوند:

احساس درد در لگن
احساس توده
کاهش وزن بدون هیچ دلیلی

از آنجایی که این علائم شبیه به سایر بیماری ها هستند، در صورت تجربه علائم جدید فرد باید با پزشک خود صحبت کند.

تشخیص تنبلی تخمدان

فرد می تواند برای تشخیص و دنبال کردن روند تنبلی تخمدان با پزشک صحبت کند.

برای تشخیص این بیماری توسط پزشک، فرد باید حداقل دو مورد از علائم زیر را داشته باشد:

هیپرآندروژنیسم – تولید بیش از حد هورمون آندورژن
تخمدان پلی کیستیک – فولیکول های کوچک یا کیسه های پر از مایع بر روی تخمدان
اختلال تخمک گذاری – قاعدگی های نامنظم

با این وجود، اگر فرد علائمی مانند آکنه یا رشد موهای زائد که از علائم هیپرآندروژنیسم است را تجربه کند، برای تشخیص سطح آندورژن به آزمایش خون نیازی ندارند.

پزشک همچنین باید برای تشخیص بیماری های دیگر فرد را معاینه و سابقه پزشکی او را بررسی کند.

همچنین می توان از سونوگرافی و آزمایش خون برای روند تشخیص کمک گرفت.

گزینه های درمانی تنبلی تخمدان

استراتژی های درمانی تنبلی تخمدان عبارتند از:

حفاظت از اندومتر
جلوگیری از بارداری
کمک به باردار شدن در صورت تمایل فرد
مدیریت و کنترل علائم
پیشگیری از علائمی مانند چاقی یا دیابت نوع 2

درمان تنبلی تخمدان اغلب شامل درمان های خانگی و توصیه های پزشکی است.

برخی از داروهای رایج برای درمان تنبلی تخمدان عبارتند از:

داروهای ضد آندورژن: این داروها سطوح آندورژن را کاهش می دهند و می توانند در بهبود علائمی مانند آکنه و رشد موهای زائد موثر باشند.
متفورمین: اگرچه متفورمین به طور معمول دیابت نوع 2 را درمان می کند، می تواند با کاهش سطح آندورژن و درمان مقاومت به انسولین علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک را تسکین بخشد.
قرص های ضد بارداری هورمونی: این داروها ناتوانی تخمدان در تخمک گذاری، آکنه و رشد موهای زائد را درمان می کند.

فرد دارای تنبلی تخمدان می تواند از روش های درمانی خانگی برای تسکین علائم خود استفاده کند. این گزینه ها عبارتند از:

حذف موهای زائد با استفاده از کرم های موبر
داشتن یک روتین ورزشی منظم و رژیم غذایی سالم
آگاهی داشتن از سطح استرس و استراحت کافی

به دلیل آنکه غذایی که فرد مصرف می کند بر میزان تولید انسولین تاثیرگذار است، رژیم غذایی نقش مهمی در مدیریت و کنترل علائم تنبلی تخمدان دارد.

لقاح خارج از رحم یا داروهای تحریک کننده تخمک گذاری مواردی هستند که فرد مبتلا به PCOS و دارای مشکل در بارداری می توانند در نظر بگیرند.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت مشاهده علائم تنبلی تخمدان با پزشک خود مشورت کنید.

یک متخصص مراقبت های بهداشتی فرد را معاینه کرده و بسته به نتایج این معاینات، PCOS را تشخیص می دهد.

در صورت شدید بودن علائم و موثر نبودن درمان به پزشک اطلاع دهید.

ممکن است یافتن یک روش درمانی مناسب و موثر برای فرد مبتلا به PCOS دشوار و زمان بر باشد.

اگر در مورد باردار شدن احساس نگرانی دارید می توان در خصوص درمان های بارداری نیز با پزشک خود مشورت کنید.

چشم انداز

هیچ درمانی برای PCOS وجود ندارد.

روش های درمانی بر کاهش شدت علائم و پیشگیری از عوارضی مانند ناباروری تمرکز دارند.

با این وجود، افراد دارای اضافه وزن یا چاقی می توانند با رسیدن به یک وزن متعادل از طریق رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی کافی، علائم بیماری را کاهش دهند.

دنبال کردن یک برنامه درمانی مناسب،‌ امکان کنترل علائم PCOS را فراهم می کند بطوری که بیماری بر زندگی روزمره فرد تاثیری نداشته باشد.

در صورت تمایل به بارداریشدن با پزشک خود در مورد برنامه های درمانی شخصی و درمان های باروری صحبت کنید.

خلاصه

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا تنبلی تخمدان علائمی از جمله قاعدگی های نامنظم و رشد موهای زائد را تحریک می کند.

این بیماری همچنین می تواند عوارضی مانند دیابت نوع 2 را نیز در فرد ایجاد کنند.

در صورت ابتلا به PCOS با پزشک خود مشورت کنید زیرا آنچه برای برخی از افراد موثر و کارساز است ممکن است برای شما مناسب نباشد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.