ارتباط بین آزبست و سرطان ریه
آزبست ماده ای سرطان زا است، ارتباط آزبست با سرطان ریه و مزوتلیوما و علائم و روش های جلوگیری از قرارگیری در معرض آن را بخوانید.
آزبست ماده ای است که افراد پس از انقلاب صنعتی از آن به عنوان عایق استفاده می کردند.
طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا، چندین آژانس متخصص از جمله آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) آزبست را به عنوان ماده سرطان زا طبقه بندی کردند که می تواند منجر به بروز سرطان شود.
ارتباط قوی بین آزبست و انواع خاص سرطان از جمله سرطان ریه و مزوتلیوما (نوعی سرطان که سلول های سلولهای مزوتلیال را درگیر می کند) وجود دارد.
در این مقاله به بررسی آزبست این ماده سرطان زا و ارتباط آن با سرطان ریه و مزوتلیوما می پردازیم. همچنین درباره روش جلوگیری از قرارگیری در معرض آزبست و اقدامات لازم در صورت قرارگیری در معرض آن بحث خواهیم کرد.
همچنین بخوانید:
آزبست چیست؟
آزبست (asbestos) گروهی از مواد معدنی است که عمدتا از اکسیژن و سیلیکون تشکیل شده است. این ماده به طور طبیعی به صورت کلاف های الیافی وجود دارد.
در گذشته افراد به دلیل مقاومت آزبست در برابر گرما و بسیاری از مواد شیمیایی، از آن برای عایق بندی خانه ها، منسوجات، قطعات اتومبیل و کارخانه ها استفاده می کردند.
اکنون محققان اثرات استنشاق آزبست و ارتباط آن با بیماری ها و انواع خاص سرطان را تشخیص داده اند. با این حال ممکن است ساختمان های قدیمی و سایر موارد هنوز حاوی مقادیر مضر این ماده باشند. استفاده زیاد از آزبست این ماده سرطان زا، همچنان در بعضی از کشورها ادامه دارد.
شایان ذکر است که آزبست در دنیای مدرن کمتر دیده می شود.
آزبست دو نوع اصلی دارد.
اولین نوع آزبست آمفیبول است که از الیاف صاف و سوزنی تشکیل شده است.
نوع دوم آزبست کریزوتیل است که شامل الیاف حلقه ای پیچیده شده دور هم است.
آزبست کریزوتیل متداول ترین نوع آن است که افراد در محیط های صنعتی به کار می برند.
همچنین بخوانید:
آیا همه افراد سلول های سرطانی دارند؟ (کلیک)
ارتباط آزبست با سرطان ریه
مطالعات بر روی حیوانات و انسان نشان داده است آزبست سرطان زا است. قرارگیری در معرض آزبست خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد.
زمانی که افراد الیاف آزبست را استنشاق کنند، این ماده به مخاط نواحی زیر می چسبد:
- گلو
- نای یا لوله تنفسی
- نایژه یا برونش که لوله های تنفسی در ریه ها هستند.
بعضی از الیاف می توانند به پوشش خارجی دیواره قفسه سینه و ریه ها (پلورا : Pleura) و مجاری تنفسی کوچک ریه ها برسند.
این الیاف ها سلول های این نواحی را تحریک کرده که ممکن است این امر منجر به بروز سرطان ریه یا مزوتلیوما شود.
سرطان ریه هنگامی رخ می دهد که سلول های ریه به طور غیرقابل کنترل تکثیر شده و باعث ایجاد تومور شوند. تومورها بر توانایی تنفس فرد تاثیر گذاشته و می توانند به سایر قسمت های بدن نیز سرایت کنند.
سرطان ریه می تواند کشنده باشد اما درمان های خاص در کنار تشخیص زودهنگام چشم انداز افراد مبتلا به این بیماری را بهبود بخشد.
به طور معمول خطر قرارگیری در معرض سرطان ریه با قرارگیری در معرض آزبست بیشتر خواهد شد.
بیشتر موارد سرطان ریه در افرادی که سابقه قرارگیری در معرض آزبست دارند، 15 سال یا بیشتر پس از اولین تماس با آن رخ می دهد.
همچنین سیگار کشیدن یکی از عوامل خطر بروز سرطان ریه است. طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا افرادی که سیگار می کشند و در معرض آزبست قرار می گیرند حتی بیشتر از خطرات ناشی از دو عامل جداگانه در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.
ارتباط آزبست با سرطان مزوتلیوما
مزوتلیوما یک سرطان تهاجمی است. این بیماری سلول های مزوتلیال که در پوشش سطح خارجی اندام ها وجود دارند را تحت تاثیر قرار می دهد.
این امر اغلب بر پلورا و صفاق (پریتونئوم) که لایه نازکی از بافت است که شکم و بیشتر اعضای بدن را می پوشاند، تاثیر می گذارد. به ندرت این وضعیت در بیضه ها یا قلب نیز ایجاد می شود.
هیچ درمانی برای مزوتلیوما وجود ندارد اما درمان های تسکینی کیفیت زندگی فرد را بهبود می بخشند.
طبق اعلام انستیتو ملی سرطان، مزوتلیوما ارتباط قوی با قرارگیری در معرض آزبست دارد.
بیشتر موارد مزوتلیوما در نتیجه قرارگیری در معرض آزبست رخ می دهند.
طبق مقاله ای در سال 2020، برخلاف سرطان ریه هیچ ارتباطی بین سیگار کشیدن و مزوتلیوما وجود ندارد.
افراد چگونه در معرض آزبست قرار می گیرند؟
طبق اعلام انستیتو ملی سرطان اگرچه مقدار کمی آزبست در هوا، خاک و آب وجود دارد اما بیشتر افراد با قرارگیری در برابر آنها دچار علائم نخواهند شد.
به گفته این انستیتو، معمولا افراد در اثر قرارگیری در معرض مقادیر مضر آزبست بیمار می شوند که به احتمال زیاد در هنگام کار نزدیک با این ماده رخ می دهد.
افرادی که در ساختمان سازی، کشتی سازی و کارخانه ها یا بازسازی خانه ها یا ساختمان های قدیمی کار می کنند، بیشتر در معرض آزبست قرار دارند.
تخریب مواد حاوی آزبست مانند حفر یا تخریب دیوارها منجر به آزاد شدن الیاف آزبست در هوا خواهد شد. پس از آن ممکن است افراد این الیاف را تنفس کرده و این امر منجر به گیر کردن آنها در ریه ها شود.
این الیاف با گذشت زمان باعث التهاب و زخم بافت شده و منجر به مشکلات جدی سلامتی خواهند شد.
این مشکلات شامل موارد زیر هستند:
- آزبستوز – التهاب بلندمدت و زخم در ریه ها
- پلاک پلورا – بافت های سخت و شبیه به اسکار (جای زخم) در پلورا
- پلورال افیوژن – تجمع مایعات بین ریه ها و پلورا
چگونه از قرارگیری در معرض آزبست جلوگیری کنیم؟
در خانه های قدیمی معمولا از آزبست به عنوان عایق استفاده شده است. افراد می توانند کارشناسانی استخدام کنند تا خانه آنها را از نظر آزبست بررسی کنند. همچنین خطرناک بودن میزان آن را مشخص کنند.
کارشناسان می توانند هوا را از نظر میزان آزبست آزمایش کنند. همچنین به افراد توصیه کنند تا با کمک یک پیمانکار واجد شرایط اقدام به حذف بعضی از مواد کنند.
در صورتی که فردی در هنگام کار در معرض آزبست قرار داشته باشد باید از تجهیزات محافظتی مناسبی استفاده کرده و روش های صحیح کار و روش های ایمنی را رعایت کند.
اقدامات لازم پس از قرارگیری در معرض آزبست کدامند؟
در صورتی که افراد در معرض مقدار بسیار کمی آزبست قرار بگیرند، خطر بروز مشکل سلامتی کم خواهد بود. با این حال افرادی که برای مدتی طولانی یا مقدار زیاد در معرض آزبست باشند احتمال ابتلا به سرطان ریه، مزوتلیوما یا سایر بیماری ها را خواهند داشت.
افراد باید برای معاینات منظم بهداشتی به پزشک مراجعه کنند تا علائم بیماری های مربوط به آزبست را بررسی کنند. بعضی از پزشکان موارد زیر را توصیه می کنند:
- اشعه ایکس قفسه سینه
- آزمایشات عملکرد ریه
- سی تی اسکن
با این که این آزمایشات قادر به شناسایی الیاف آزبست نیستند اما می توانند به شناسایی علائم مرتبط کمک کنند.
در صورتی که فرد سیگاری باشد باید آن را ترک کند. همچنین مهم است که افراد در معرض دود دست دوم سیگار قرار نگیرند.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره سی تی اسکن (کلیک)
علائم قرارگیری در معرض آزبست
طبق اعلام بنیاد ریه انگلستان، بروز علائم بیماری های مربوط به آزبست سال ها زمان می برد. بعضی از این بیماری ها مانند پلاک های پلورا به هیچ وجه علائمی ایجاد نمی کنند.
با این حال علائم یک بیماری مرتبط با آزبست عبارتند از:
- تنگی نفس
- سرفه مداوم
- خس خس سینه
- خستگی (Fatigue)
- درد قفسه سینه یا شانه
- چماقی شدن ناخن (Clubbed fingertips)
- کاهش وزن بدون دلیل
زمان تماس با پزشک
در صورتی که مشکوک به قرارگیری در معرض آزبست بوده و دارای علائمی مانند سرفه، تنگی نفس و درد قفسه سینه هستید باید با پزشک تماس بگیرید.
توجه به این نکته مهم است که احتمالا قرارگیری در معرض آزبست در کوتاه مدت باعث بروز هیچ گونه بیماری نخواهد شد. با این حال در صورت نگرانی، افراد می توانند از پزشک درخواست کنند تا احتمال مواجهه به آزبست در پرونده پزشکی آنها ثبت شود.
پزشک باید تاریخ و مدت زمان تماس به همراه نوع آزبست و سطح قرارگیری در معرض آن را نیز ثبت کند.
خلاصه
آزبست ماده ای سرطان زا است.
قرارگیری بلندمدت در معرض آزبست می تواند منجر به سرطان ریه و مزوتلیوما شود.
استفاده از تجهیزات محافظتی مناسب و رعایت پروتکل های ایمنی خطر قرارگیری در معرض آزبست در محیط کار را کاهش می دهد. همچنین افراد می توانند خانه خود را از نظر سطح آزبست به طور حرفه ای بررسی کنند.
افرادی که علائم قرارگیری در معرض آزبست را مشاهده می کنند باید به دنبال دریافت مشاوره پزشکی باشند. در صورتی که فرد معتقد باشد که در معرض سطح مضر آزبست قرار گرفته (حتی در صورتی که علائمی نداشته باشد)، باید با پزشک تماس بگیرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.