پولیپ آدنوماتوز روده / پپولیپ آدنوم
پولیپ آدنوماتوز یا آدنوم می تواند به سرطان تبدیل شود، علت – عوامل خطر – علائم – تشخیص و درمان پولیپ آدنوم روده بزرگ را بخوانید.
پولیپ (Polyps) توده کوچکی است که در داخل بافت اندام های مختلف مانند روده بزرگ ایجاد می شود.
پولیپ ها در افراد مسن شایع ترند.
بصورت یک میانگین کلی پولیپ های روده بزرگ در حدود 30% از افراد مسن تر از 50 سال دیده می شود.
انواع مختلف پولیپ روده بزرگ شامل آدنوم و پولیپ های هایپرپلاستیک / هیپرپلاستیک هستند.
معمولا پولیپ آدنوماتوز یا آدنوم بی خطر است. با این حال در بعضی از موارد می تواند پیش سرطانی باشند. در صورتی که این موارد توسط پزشک برداشته نشوند می توانند به داخل رشد کرده و به سرطان تبدیل شوند.
به همین دلیل ممکن است بعضی از افراد آدنوم را به عنوان یک بیماری پیش سرطانی معرفی کنند.
تقریبا همه سرطان های روده بزرگ به دلیل پولیپ رخ می دهند. بنابراین در صورتی که فردی دچار پولیپ های پیش سرطانی باشند، پزشک آنها را پیش از بروز سرطان از بین خواهد برد.
در این مقاله به بررسی پولیپ آدنوماتوز روده ( آدنوم)، علائم، نحوه تشخیص آن توسط پزشک و گزینه های درمانی می پردازیم.
همچنین بخوانید:
پولیپ روده بزرگ: انواع و درمان (کلیک)
پولیپ های آدنوماتوز
پولیپ آدنوماتوز (Adenomatous Polyps) که اغلب با نام آدنوم (Adenomas) شناخته می شود، نوعی پولیپ است که می تواند به سرطان تبدیل شود.
پولیپ آدنوماتوز روده معمولا در غشای مخاطی پوشش داخلی روده بزرگ ایجاد شده و باعث بروز پولیپ روده بزرگ شوند.
نوع دیگر آدنوم، پولیپ معده است که در پوشش داخلی معده ایجاد می شود.
اغلب پولیپ های آدنوم، چندین الگوی رشد دارند. دو الگوی رشد شایع آنها لوله ای و پرزدار هستند.
آدنوم های پرزدار مانند انگشت یا برگ هایی هستند که از آدنوم خارج می شوند. آدنوم ها با الگوی رشد پرزدار به احتمال زیاد سرطانی می شوند.
آدنوم های لوله ای اندازه کوچکی داشته و به شکل لوله ای رشد می کنند. معمولا طول آنها کمتر از نیم اینچ است.
بعضی از پولیپ های آدنوماتوز، ترکیبی از این الگوها را دارند. متخصصان از آنها با عنوان آدنوم لوله ای پرزدار (Tubulovillous) یاد می کنند.
احتمال بروز سرطان در آدنوم های بزرگتر بیشتر است.
علل و عوامل خطر آدنوم
هر فردی ممکن است به پولیپ آدنوماتوز روده یا معده مبتلا شود.
برخی عوامل خطر وجود دارد که احتمال ابتلا به آدنوم را افزایش می دهد.
برای نمونه، افراد دارای شرایط زیر احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند:
- افراد سیگاری
- مبتلا به چاقی
- افراد کم تحرک که کم ورزش می کنند
- افرادی که از انواع خاص رژیم غذایی به ویژه موارد شامل گوشت های فرآوری شده و گوشت قرمز استفاده می کنند.
- الکل مصرف می کنند.
متغیرهای دیگری که احتمال ابتلا به این نوع سرطان را افزایش می دهند، عبارتند از:
- سن
- سابقه فردی یا خانوادگی ابتلا به پولیپ یا سرطان
- سابقه ابتلا به بیماری التهابی روده
- ابتلا به دیابت نوع 2
همچنین بخوانید:
سرطان روده بزرگ: انواع، دلایل و درمان (کلیک)
علائم
افراد مبتلا به پولیپ روده بزرگ معمولا هیچ علائمی ندارد.
پزشک معمولا پولیپ ها را در هنگام غربالگری یا آزمایشات معمول و آزمایشات سایر بیماری ها شناسایی می کنند.
برخی مواقع نیز فرد دچار علائمی خواهد شد.
برخی علائم افراد مبتلا به پولیپ آدنوماتوز روده بزرگ یا هیپرپلاستیک عبارتند از:
- درد شکمی
- وجود خون در مدفوع یا تغییر رنگ آن
- خونریزی رکتوم
- مخاط بیش از حد
- یبوست، اسهال یا سایر تغییرات در عادت ماهانه از جمله دفعات آن
همچنین بخوانید:
7 علت وجود خون در مدفوع (کلیک)
تشخیص
یافتن سریع پولیپ آدنوم بسیار مهم است، زیرا این امر خطر بروز عوارضی مانند سرطان را کاهش می دهد.
پزشک معمولا پولیپ آدنوماتوز را طی غربالگری منظم برای سرطان روده بزرگ تشخیص می دهد.
در صورتی که پزشک به وجود پولیپ مشکوک باشد، عوامل خطرساز را ارزیابی کرده و پیش از انجام غربالگری، معاینه فیزیکی انجام می دهد.
در صورت نیاز به آزمایشات بیشتر، اغلب از یکی از روش های غربالگری برای تشخیص پولیپ ها استفاده می شود.
روش های مختلف غربالگری و تشخیص پولیپ آدنوم عبارتند از:
- آزمایش مدفوع: پزشک وجود خون در مدفوع را بررسی می کند. طی این معاینه DNA مدفوع نیز بررسی می شود. در صورتی که این کار نتایج خاصی داشته باشد، پزشک به منظور بررسی بیشتر کولونوسکوپی را انجام خواهد داد.
- کولونوسکوپی: این روش شامل استفاده از یک لوله دوربین است. پزشک لوله را از طریق رکتوم و روده بزرگ وارد کرده تا داخل آن را بررسی کند. همچنین می توان به این روش پولیپ را برداشته یا از آن نمونه برداری کرد که این روش شامل برداشت نمونه ای از بافت و ارسال آن به آزمایشگاه برای بررسی بیشتر است.
- کولونوسکوپی مجازی: این آزمایش کمتر تهاجمی بوده و طی آن پزشک با استفاده از سی تی اسکن، اشعه ایکس یا MRI به بررسی روده بزرگ می پردازد. در صورتی که پولیپ توسط پزشک مشاهده شود، برداشتن آن به وسیله کولونوسکوپی ضروری است.
- سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر: این روش مشابه کلونوسکوپی است اما طی آن از لوله کوچکتر و نورانی استفاده می شود. پزشک لوله را از طریق رکتوم وارد کرده و یک سوم پایانی روده بزرگ را بررسی می کند. در صورتی که پولیپ توسط پزشک مشاهده شود، برداشتن آن به وسیله کولونوسکوپی ضروری است.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره کولونوسکوپی (کلیک)
درمان پولیپ آدنوماتوز روده
در صورتی که فرد به پولیپ روده بزرگ مبتلا باشد، پزشک آن را طی پولیپکتومی برمی دارد.
به عنوان بخشی از این فرایند، پزشک کولونوسکوپ را از طریق رکتوم به روده بزرک وارد کرده و پولیپ را سوزانده یا قطع می کند.
هر دو روش درد کمی داشته یا بدون درد هستند.
در موارد نادری که برداشتن پولیپ مشکل باشد پزشک از روش لاپاراسکوپی استفاده می کند.
این روش شامل ایجاد یک برش کوچک در شکم یا لگن است. سپس پزشک برای برداشتن پولیپ ها از ابزاری به نام لاپاراسکوپ استفاده می کند. لاپاراسکوپ باریک بوده و برای انجام عمل به یک برش بسیار کوچک نیاز دارد.
زمانی که پزشک پولیپ را بردارد، آن را برای یک پاتولوژیست یا آسیب شناس فرستاده تا پولیپ را از نظر سرطان بررسی کند.
در صورتی که فرد مشکل شدیدتری مانند سرطان روده بزرگ داشته باشد، ممکن است به عمل جراحی نیاز پیدا کند.
طی این روش یک جراح بخشی از روده بزرگ و رکتوم یا کل آن را برمی دارد.
شدت سرطان و وجود سایر موارد به پزشک در مورد میزان قابل برداشت روده بزرگ کمک می کند.
در صورتی که فرد در کنار سرطان روده بزرگ به (FAP: Familial Adenomatous Polyposis ) مبتلا باشد، پزشک تصمیم به برداشت کل روده بزرگ می گیرد.
پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP) یک بیماری نادر و ارثی است که باعث بروز صدها پولیپ شده و می تواند منجر به ایجاد سرطان روده بزرگ گردد.
همچنین بخوانید:
طول روده بزرگ و کوچک انسان چقدر است؟ (کلیک)
خطر بروز سرطان
پولیپ آدنوم معمولا بی خطر است، اما قابل تبدیل به سرطان نیز خواهد بود.
شایان ذکر است که همه آدنوم ها پیش سرطانی نیستند، اما به هر صورت وجود پولیپ آدنوم خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.
معمولا آدنوم با الگوی رشد پرزدار احتمال زیادی برای سرطانی شدن دارد.
یک بررسی در سال 2014 نقش اندازه پولیپ در بروز سرطان را ارزیابی کرد.
طبق این بررسی آدنوم هایی که 5 میلی متری یا کوچکتر هستند، خطر ابتلا به سرطان بسیار کمی خواهند داشت. آدنوم بین 1.5 تا 3.5 سانتی متر احتمال ابتلا به سرطانی در حدود 19٪ تا 43٪ دارد.
زمان تماس با پزشک
در صورت دارا لودن شرایط زیر لازم است تا از یک متخصص مشاوره پزشکی دریافت کنید:
- درد رکتوم یا نیاز به دفع مدفوع مکرر
- وجود خون در مدفوع
- خونریزی رکتوم
- سابقه کم خونی
- سابقه خانوادگی ابتلا به پولیپ روده بزرگ یا سرطان روده بزرگ
خلاصه
به طور معمول پولیپ آدنوماتوز توده خوش خیمی است که در داخل بافت اندام های مختلف مانند روده بزرگ ایجاد می شود.
با اینکه بسیاری از این توده ها بی خطر هستند اما ممکن است پیش سرطانی باشند. این یعنی آنها قابل تبدیل به سرطان خواهند بود.
پزشک معمولا طی غربالگری فرد برای سرطان روده بزرگ پولیپ را مشاهده کرده، و با روش پولیپکتومی یا جراحی آن را برمی دارد.
پولیپ برداشت شده به منظور نمونه برداری به یک پاتولوژیست یا آسیب شناس ارسال شده تا وجود سرطان را بررسی گردد.
در صورتی که سرطان تشخیص داده شود، پزشک در مورد مناسب ترین برنامه درمانی تصمیم گیری می کند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.