غذاها و نوشیدنی های سم زدا (دتوکس)
سم زدایی یا دتوکس به پاکسازی بدن از مواد زائد کمک می کند، غذاها (سبزیجات – حبوبات و میوه ها) و نوشیدنی های سم زدا را در این مقاله بخوانید.
بواسطه سم زدایی بدن از شر مواد زائد و مضر خلاص و در برابر آسیب های اشی از آنها محافظت می شود.
این امر بواسطه مصرف برخی غذاها و نوشیدنی های سم زدا و یا پیروی از یک رژیم غذایی خاص است.
اعضای بدن در دفع سموم بسیار ماهرانه عمل می کنند. همچنین مصرف برخی مواد غذایی مانند میوه ها، سبزیجات و حبوبات از این روند حمایت می کنند.
پیروی از یک رژیم سرشار از غذاهای آنتی اکسیدان سبب سم زدایی و محافظت بدن در برابر آسیب های ناشی از سموم می شود.
در این مقاله روند سم زدایی / دتوکس را بررسی کرده و غذاها و نوشیدنی های سم زدا معرفی خواهند شد.
همچنین بخوانید:
انواع آنتی اکسیدان: فواید و منابع (کلیک)
سم زدا یا دتوکس (Detox) چیست؟
دتوکس مخفف عبارت Detoxification به معنای سم زدایی است.
روش سم زدایی بدن شامل مصرف برخی غذاها یا پیروی از رژیم های غذایی خاص برای پاکسازی بدن از سموم و آلودگی ها است.
برخی تصور می کنند که سم زدایی به دفع سموم موجود در اندام ها کمک می کند. اما در واقع این کار به طور طبیعی توسط خود اندام ها انجام می شود.
همانگونه که در ابتدا عنوان شد، خود اعضای بدن در سم زدایی بسیار ماهرند. و پاکسازی و دتوکس بدن بواسطه رعایت رژیم های غذایی یا محصولات خاص ضروری نیست.
البته آنچه همه است این است که مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان به محافظت از بدن در برابر رادیکال های آزاد کمک کرده و عاملی موثر و کمک کننده برای پشتیبانی از سم زدایی بدن هستند.
رادیکال های آزاد، مولکلول های ناپایداری هستند که به سلول های بدن آسیب می رسانند. افراد می توانند از طریق مواد سمی همانند دود سیگار یا آلودگی هوا، در معرض رادیکال های آزاد قرار بگیرند.
آسیب ناشی از رادیکال های آزاد به عنوان استرس اکسیداتیو شناخته می شود.
قرار گرفتن در معرض آلودگی ها و در نتیجه استرس اکسیداتیو در بروز تعدادی از بیماری های زیر نقش دارد:
- دیابت
- بیماری های قلبی عروقی
- سرطان
- بیماری آلزایمر
- بیماری پارکینسون
- آب مروارید
- دژنراسیون ماکولای مربوط به سن
همچنین بخوانید:
غذاهای ضد التهاب و التهاب زا کدامند؟ (کلیک)
در ادامه غذاها و نوشیدنی های سم زدا معرفی خواهند شد:
نوشیدنی های سم زدا
برخی نوشیدنی های سم زدا که مقادیر آنتی اکسیدان در رژیم غذایی را افزایش می دهند عبارتند از:
چای ها
انواع چای سبز، سیاه و سفید از گیاه کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis) تهیه می شوند.
چای های سبز و سفید حاوی نوعی آنتی اکسیدان به نام کاتچین هستند. یک مطالعه قدیمی تر در سال 2010 نشان داد که این دو چای مزایای آنتی اکسیدانی مشابهی دارند.
اسموتی ها
در ابتدا ذکر این نکته مهم است که نوشیدنی های دتوکس یا سم زدا، حاوی مواد مغذی برای جایگزینی وعده های غذایی نیستند.
می توان انواع اسموتی را با میوه ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان ترکیب کرد. مانند:
- میوه ها و سبزیجات پوره شده
- آب میوه و سبزیجات
- ماست
- شیر
- مغزها و دانه ها
اسموتی های سبزیجات با نام اسموتی سبز شناخته می شوند. معمولا آنها حاوی سبزیجات برگ دار سبز به همراه مقداری میوه برای شیرین کردن هستند.
اسموتی های میوه ای خوشمره هستند اما به دلیل قند زیاد باید آنها را به میزان متوسط نوشید.
سبزیجات سم زدا
سبزیجاتی که دارای آنتی اکسیدان های زیادی هستند از بدن در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند.
برخی سبزیجات سم زدا عبارتند از:
- هویج
- چغندر
- اسفناج
- کلم کیل
- کلم بروکلی
- کلم قرمز
- کدو سبز
- کدو تنبل
- کنگر فرنگی (آرتیشو)
- سیب زمینی شیرین
- آووکادو
- تربچه
میوه های سم زدا
آنتوسیانین رنگدانه قرمز، آبی یا بنفش در بعضی از گیاهان است. این ترکیب در میوه های قرمز مانند گوجه فرنگی، توت فرنگی و .. به وفور یافت می شود.
رنگدانه آنتوسیانی خواص آنتی اکسیدانی بالایی دارد و عاملی موثر در محافظت در برابر آسیب رادیکال های آزاد است.
برخی از میوه های غنی از آنتوسیانین عبارتند از:
- توت ها
- مویز
- انگور
طبق یک بررسی در سال 2017 آنتوسیانین ها بدلیل دارا بودن خواص زیر سبب پشتیبانی و محافظت بدن می شوند:
- خواص ضد میکروبی
- خواص ضد التهابی
- خواص ضد سرطانی
حبوبات سم زدا
حبوبات سرشار از فیبر هستند. فیبرها روی آنزیم های کبدی اثرات مثبت دارند.
طبق یک بررسی در سال 2016 فیبرها توان سم زدایی آنزیم های کبد را افزایش داده و به محافظت از بدن در برابر باکتری های پیش التهابی کمک می کنند.
این امر به کبد اجازه داده تا به جای مبارزه با التهاب بر روی سم زدایی از بدن تمرکز کند.
بعضی از حبوبات غنی از فیبر عبارتند از:
- عدس
- لوبیا قرمز
- لوبیا چیتی
- لوبیا سیاه
گیاهان دارویی سم زدا
یک بررسی در سال 2014 نشان داد که گشنیز، نوروتوکسین های خاصی را از بدن خارج می کند.
نوروتوکسین ها که به آن زهر عصبی نیز گفته می شود، انواعی از سموم هستند که بر روی سیستم عصبی اثر می گذارند.
نمونه هایی از این نوروتوکسین ها عبارتند از:
- فلزات سنگین خاص مانند جیوه
- حشره کش ها
- فتالات ها
- روان کننده های مواد شیمیایی (Plasticizers)
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که گشنیز غلظت سرب در کبد موش ها را کاهش می دهد.
نوری (Nori) نوعی جلبک دریایی خوراکی است که در غذاهای ژاپنی استفاده می شود. بعضی از شواهد نشان می دهند که نوری دارای خاصیت سم زدایی است. اما بیشتر مطالعات در این مورد بر روی حیوانات انجام شده است.
نحوه سم زدایی کبد
کبد سموم موجود در خون را تصفیه کرده و آنها را به مواد زائد تبدیل می کند. این مواد از طریق ادرار و مدفوع از بدن دفع می شوند.
همچنین کبد دارای عملکردهای کلیدی دیگری از جمله موارد زیر است:
- متابولیسم مواد مغذی و داروها
- از بین بردن سلول های خونی قدیمی یا آسیب دیده
- تثبیت سطح قند خون
بعضی از مشکلات عملکرد کبد را مختل کرده و در نتیجه عضو قادر به سم زدایی نخواهد بود.
این موارد عبارتند از:
اقدامات زیر برای کمک به عملکرد کبد توصیه می شوند:
- رعایت یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم و حفظ وزن متناسب
- عدم نوشیدن الکل یا مصرف متوسط آن
- خودداری از مصرف مواد مخدر و دریافت مراقبت های مناسب در مورد وابستگی و ترک اعتیاد
- استفاده از روش های مانع مانند کاندوم در هنگام رابطه جنسی
طبق اعلام مرکز پزشکی جانز هاپکینز شواهد کافی در مورد کمک پاکسازی و سم زدایی کبد مبتلا به آسیب های کبدی وجود ندارد.
همچنین بخوانید:
7 روش برای افزایش سلامت کبد (کلیک)
خلاصه
هدف از سم زدایی/ دتوکس کمک به بدن در حذف مواد مضر و محافظت از آن در برابر آسیب است.
خود اعضای بدن مانند کبد در سم زدایی و از بین بردن سموم و مواد زائد معارت زیادی دارند. و سم زدایی از طریق غذاها و نوشیدنی ها نیازی ضروری نیست.
با این حال شایان ذکر است که مصرف مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان به محافظت در برابر آسیب رادیکال های آزاد و استرس اکسیدلتیو ناشی از سموم کمک می کند.
میوه ها، سبزیجات و حبوبات به بدن در سم زدایی کمک می کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.