0 محصولات
نمایش سبد خرید
تفاوت شیمی درمانی و رادیوتراپی (پرتو درمانی)
تفاوت شیمی درمانی و رادیوتراپی/ پرتو درمانی در نحوه عملکرد آنهاست، این مقاله به بررسی فرق این دو، اثربخشی و عوارض جانبی آنها می پردازد.
درمان های مختلفی برای سرطان وجود دارد.
دو درمان اصلی سرطان شیمی درمانی و رادیوتراپی است که تفاوت های اساسی با هم دارند.
فرق رادیوتراپی و شیمی درمان در روش های مختلف آنها را برای کوچک کردن تومورها، از بین بردن سلول های سرطانی و پیشگیری از رشد سرطان نشات می گیرد.
تشخیص سریع و زودهنگام سرطان تغییردهنده زندگی است.
برای از بین بردن سلول های سرطانی، فرد بسته به تشخیص و تجویز پزشک به گزینه های درمانی همچون شیمی درمانی و پرتو درمانی نیاز خواهد داشت.
در این مقاله به بررسی تفاوت شیمی درمانی و رادیوتراپی، نحوه عملکرد، اثربخشی، عوارض جانبی و انتظارات از آنها می پردازیم.
همچنین بخوانید:
سرطان: انواع، دلایل و درمان (کلیک)
برای بررسی تفاوت های دو روش شیمی درمانی و رادیوتراپی به تعریف هر یک می پردازیم:
تعریف شیمی درمانی
بصورت کلی اصطلاح شیمی درمانی به درمان هر بیماری با استفاده از دارو اشاره دارد.
شیمی درمانی معمولا اولین درمان تجویزی پزشک برای طیف گسترده ای از سرطان ها است.
در این روش پزشک از گروه بزرگی از داروها به عوامل شیمی درمانی در جهت از بین بردن یا توقف رشد سلول ها و کند نمودن سرعت پیشرفت بیماری استفاده می کند.
هدف شیمی درمانی کند کردن یا توقف رشد سرطان و پیشگیری از توسعه آن به سایر نقاط بدن از طریق متاستاز است.
در روش شیمی درمانی سلول هایی که رشد سریع داشته و به سرعت تکثیر می شوند مورد هدف قرار می گیرند. با این وجود داروهای شیمی درمانی تفاوتی بین سلول های سرطانی و سلول های سالم قائل نخواهند شد.
این یعنی بعضا سلول های سالمی که رشد و تکثیر سریعی دارند – مانند سلول های مغز استخوان، دستگاه گوارش و فولیکول های مو نیز صدمه خواهند دید.
در نتیجه بواسطه شیمی درمانی احتمال آسیب به این سلول ها و از بین رفتن آنها بالاست. به همین دلیل است که عوارض ناشی از شیمی درمانی همانند ریزش مو، تضعیف سیستم ایمنی و سایر مشکلات سلامتی ایجاد می شود.
این روش انواع مختلفی دارد که هدف گیری آنها تا حدودی متفاوت هستند.
برای نمونه، آنتی متابولیت ها به بخشی از سلول حمله می کنند که DNA یا RNA را سنتز می کند. همچنین عوامل آلکیله کننده به پروتئین های سلول های سرطانی حمله خواهند کرد.
پیش تر، روش متداول شیمی درمانی شامل تزریق دارو به صورت وریدی در بیمارستان یا کلینیک توسط پزشک بود اما اکنون بعضی داروهای تجویزی به صورت قرص نیز در دسترس هستند.
همچنین بخوانید:
تعریف پرتو درمانی
رادیوتراپی (پرتو درمانی) یکی دیگی از روش های توصیه پزشکان برای درمان سرطان است که تفاوت آن با شیمی درمانی بواسطه نحوه عملکرد آن است.
در این روش پزشک با استفاده از امواج با انرژی شدید از جمله اشعه ایکس یا ذرات زیر اتمی، سلول ها و بافت هایی که رشد سریعی دارند را مورد هدف قرار می دهند.
پرتو درمانی قادر به درمان بسیاری از سرطان ها خواهد بود.
این روش مانند شیمی درمانی سلول های سالم را نیز مورد هدف قرار می دهد.
در نتیجه از نظر هدف گیری سلول های فرقی بین شیمی درمانی و رادیوتراپی وجود ندارد.
متخصصان معمولا به جهت افزایشاثربخشی درمان، ترکیبی از هر دو روش درمانی را بکار خواهند برد.
پرتو درمانی شامل سه دسته گسترده است:
- تابش داخلی: در این روش پزشک یک منبع پرتو را درون بدن قرار می دهند تا به سلول های تومور آسیب برساند. ممکن است این منبع پس از درمان برداشته شده و یا در بدن باقی بماند. معمولا آنها پس از مدتی خاصیت رادیواکتیو خود را از دست خواهند داد.
- تابش خارجی: در این روش پرتوها توسط پزشک و از خارج بدن تومور را مورد هدف قرار می دهند.
- پرتو سیستمیک: در این روش تزریق وریدی باعث رسیدن اشعه به نواحی مختلف بدن خواهد شد.
انتخاب پرتو درمانی در مراحل اولیه بعضی از سرطان ها اولویت دارد. در مورد سایر سرطان ها نیز پزشک پیش از جراحی از پرتوها برای کوچک کردن تومور استفاده می کند.
گاهی اوقات پرتو درمانی به ویژه در مراحل پایانی سرطان منجر به درمان آن نمی شود، اما بعضی از علائم آن را کنترل خواهد کرد.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره پرتو درمانی (Radiation Therapy) (کلیک)
کدام روش موثرتر خواهند بود؟
برای انتخاب بهترین روش درمانی برای فرد مبتلا به سرطان، انکولوژیست (سرطان شناس) تصمیم گیری خواهد کرد. انتخاب بین دو روش به نوع سرطان و مرحله آن (میزان گسترش آن در بدن) وابسته است.
ممکن است به جهت افزایش اثرات درمانی ترکیبی از هر دو روش تجویز گردد.
در کل هیچ شواهدی برای برتری یکی بر دیگری و موثر تر بودن هیچ یک موجود نیست. بنابراین پزشک بسته به نوع و مرحله سرطان بهترین درمان اثربخش را توصیه خواهد کرد.
در سال 2018 مطالعه ای به مقایسه تفاوت در اثربخشی شیمی درمانی و رادیوتراپی را پس از جراحی بیماری مبتلا به سرطان دهانه رحم پرداخت. نتیجه این مطالعه هیچ فرقی بین این اثربخشی شیمی درمانی و پرادیوتراپی را نشان نداد.
در سال 2019 مطالعه ای، به بررسی درمان ترکیبی پرتو درمانی و شیمی درمانی برای مراحل 3 و 4 سرطان اندمترپرداخت. این مطالعه نشان داد که استفاده از هر دو درمان در مقایسه یا شیمی درمانی به تنهایی، مدت زمان بین بهبودی و عود را افزایش نداد.
درمان مناسب سرطان به عوامل زیادی وابسته است. افراد مبتلا به سرطان باید برای بررسی گزینه های درمانی و تحقیقاتی که از آنها پشتیبانی می کنند با انکولوژیست خود مشورت کنند.
همچنین بخوانید:
آیا همه افراد سلول های سرطانی دارند؟ (کلیک)
تفاوت عوارض شیمی درمانی و رادیوتراپی
همانگونه که توضیح داده شد، هر دو روش شیمی درمانی و پرتو درمانی، علاوه بر سلول های سرطانی به سلول های سالم نیز آسیب می رسانند.
در نتیجه عوارض ناشی از شیمی درمانی و رادیوتراپی مشابه بوده و فرق ندارند.
بعضی از شایع ترین عوارض جانبی آنها شامل موارد زیر هستند:
عوارض فوق در صورت همزمان شدن پرتو درمانی و شیمی درمانی شدت خواهند یافت.
افراد وابسته به نوع داروهای مصرفی خاص یا ناحیه تحت درمان سایر عوارض جانبی را نیز تجربه خواهند کرد.
برای نمونه، تابش به مغز منجر به کاهش شنوایی موقت، تشنج و مشکلات حافظه و گفتار می شود.
پرتو درمانی و شیمی درمانی، خطر ابتلا به سایر انواع سرطان را افزایش می دهند. این خطر خاص به داروهای تجویزی، مدت زمان درمان و سایر عوامل خطر وابسته است.
همچنین بخوانید:
عوارض جانبی شیمی درمانی (کلیک)
چه زمانی پزشکان در مورد انتخاب یکی از این دو روش تصمیم می گیرند؟
انتخاب شیمی درمانی یا پرتو درمانی و زمان استفاده از آن به اهداف درمانی و سایر عوامل وابسته است.
گاهی اوقات شیمی درمانی اولین انتخاب است اما این امر همیشگی نیست. در برخی موارد افراد تنها از پرتو درمانی استفاده می کنند. یا در مواردی ترکیبی از دو درمان را انتخاب می شود.
آیا افراد می توانند از ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی استفاده کنند؟
استفاده از هر دو روش پرتو درمانی و شیمی درمانی، بسته به تشخیص انکولوژیست (سرطان شناس) معالج است. ممکن است در این وضعیت بعضی از داروهای شیمی درمانی عملکرد شدیدتری داشته و در نتیجه عوارض جانبی بیشتری ایجاد می شود.
توصیه می شود بیماران مبتلا به سرطان، در مورد مزایای استفاده همزمان از شیمی درمانی و پرتو درمانی و همچنین افزایش بقا و بهبودی در مقایسه با بیشتر شدن عوارض جانبی با پزشک خود مشورت کنند.
انتظارات از هر دو درمان
هر سرطان مشخصات خود را دارد. پیش بینی بهبود، عوارض جانبی ناشی از درمان و میزان بقای بیمار بواسطه نوع درمان انتخابی ممکن نیست.
بعضی از سرطان ها بهبودی و میزان بقای بالایی دارند اما برخی دیگر شدیدیتر و خطرناک تر هستند.
برخی عوامل که لازم است بیمار پیش از شروع درمان در نظر بگیرد شامل:
- عوارض جانبی: عوارض جانبی ناشی از پرتو درمانی و شیمی درمانی مشابه است، اما از دارویی به داروی دیگر و فردی به فرد دیگر فرق خواهد داشت.
- بقای طولانی مدت: شیمی درمانی و پرتو درمانی، در تمام انواع و مراحل سرطان، حتی بیماری های لاعلاج، شانس بهبود را افزایش و به طول بقای بیمار کمک خواهند کرد.
- جلسات مراجعه به پزشک: فرد مبتلا به سرطان به منظور ارزیابی پیشرفت خود به معاینات منظم پزشکی نیاز خواهد داشت. در طول درمان به انجام آزمایشات پزشکی نیز نیاز است.
- درمان های اضافی: شیمی درمانی و پرتو درمانی تنها درمان های بیماری سرطان نیستند. بنابراین ممکن است افراد به منظور مقابله با عوارض جانبی آنها به جراحی و مصرف دارو نیاز پیدا کنند.
خلاصه
شیمی درمانی و رادیوتراپی برای درمان سرطان کاربرد داشته که فرق این دو در نحوه عملکرد آنهاست.
تصمیم گیری در مورد درمان سرطان امری چالش برانگیز است. در مورد انتخاب بهترین روش درمان،مشورت با انکولوژیست لازم خواهد بود.
همچنین دریافت نظر دوم از یک متخصص به این روند کمک کرده و تائیدکننده تصمیم مناسب در مورد نیازها و اهداف بهداشتی و درمانی خواهد بود.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
0