رابطه کربوهیدرات و دیابت
رابطه مصرف کربوهیدرات و دیابت بواسطه افزایش قند خون است که بر میزان انسولین اثر می گذارد، به همین دلیل افراد دیابتی باید در مصرف آن دقت کنند.
کربوهیدرات، که با نام ساکارید نیز شناخته می شوند، منبع اصلی تامین انرژی هستند. مصرف این ترکیبات و قرار دادن آن در رژیم غذایی، مهم است.
برخی بیماری ها مانند افراد دیابتی که انسولین مصرف می کنند، باید در مصرف کربوهیدرات دقت کنند. زیرا مصرف آن سبب افزایش قند خون می شود.
با این وجود مصرف میزان کافی کربوهیدرات ها بخش مهمی از یک رژیم غذایی برای افراد مبتلا به دیابت است.
در واقع لازم است تا بیماران دیابتی رابطه بین کربوهیدرات ها و بیماری دیابت را درک کرده و جهت مصرف این درشت مغذی دقت لازم در انتخاب غذای مناسب را مبذول نمایند.
همه کربوهیدرات ها یکسان نیستند و بعضی از مواد غذایی حاوی این دشت مغذی، شامل مواد مغذی دیگری هم هستند که برای افراد مبتلا به دیابت مفید خواهند بود.
در این مقاله به بررسی رابطه کربوهیدرات و دیابت پرداخته و فواید و خطرات کربوهیدرات ها برای افراد دیابتی تحت درمان انسولین می پردازد.
همچنین بخوانید:
کربوهیدرات ها : انواع، فواید و خطرات (کلیک)
رابطه کربوهیدرات و دیابت
مصرف کربوهیدرات ها موجب افزایش قند خون خواهد شد، و افراد دیابتی نیز که قند خون بالایی دارند، دچار عوارض جدی می شوند.
همچنین بخوانید:
تشخیص دیابت نوع 1 و 2 : علائم و علت ها (کلیک)
انسولین
انسولین به عنوان هورمونی طبیعی قند خون را تجزیه کرده تا از آن به عنوان انرژی استفاده کند. در صورتی که بدن انسولین دریافت نکند (یا میزان آن کم باشد) دچار افزایش سطح قند خون شده که اثرات مخربی در پی خواهد داشت.
بیماران مبتلا به دیابت نوع 1، انسولین کافی در بدنشان تولید نمی شود، در نتیجه تحت درمان با این هورمون قرار گرفته و لازم است در رژیم غذایی خود به مصرف کربوهیدرات توجه داشته باشند.
طبق اعلام دانشگاه جانز هاپکینز، معمولا دیابت نوع 1 از دوران جوانی آغاز شده و دلیل بروز آن حمله سیستم ایمنی بدن به لوزالمعده است. این امر منجر به جلوگیری از تولید انسولین می شود.
در دیابت نوع 2 بدن نسبت به انسولین حساسیت نخواهد داشت. معمولا دیابت نوع 2 در اواخر زندگی و بیشتر در بزرگسالان مبتلا به چاقی رخ خواهد داد.
قند خون
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 ملزم به کنترل قند خون خود هستند.
خوردن غذا و ناشتایی به طور مستقیم بر سطح قند خون تاثیرگذار خواهند بود.
با این وجود همه غذاها تاثیری یکسان بر سطح قند خون نخواهند داشت.
کربوهیدرات ها
بدن با تجزیه کربوهیدرات های قابل هضم آنها را به قند تبدیل می کند. سپس این قند وارد جریان خون خواهد شد.
کربوهیدرات های ساده
کربوهیدرات های ساده باعث افزایش سریع قند خون خواهند شد. آنها شامل فروکتوز و گلوکز بوده و بعضی ویتامین ها و مواد معدنی نیز بسته به ماده غذایی در آنها وجود دارد.
از مواد غذایی حاوی فروکتوز می توان به آب میوه ها (که حاوی کربوهیدرات های ساده هستند) اشاره کرد.
غذاهایی از جنس کربوهیدرات های ساده حاوی گلوکز بوده که شامل قند یا آب نبات خواهند بود.
کربوهیدرات های پیچیده
کربوهیدرات های پیچیده به آهستگی سطح قند خون را افزایش می دهند. این مواد غذایی حاوی ویتامین ها، مواد معدنی و فیبرها می باشندو
با این وجود کربوهیدرات های پیچیده شامل غذاهای نشاسته ای از جمله نان سفید یا سیب زمینی هستند که مواد مفید کمتری دارند.
با توجه به توضیحات رابطه کربوهیدرات و دیابت چگونه است؟
کربوهیدرات و دیابت رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند.
طبق اعلام UW Health، کل کربوهیدرات مصرفی بر قند خون تاثیر گذاشته و به بدن اطلاع می دهد که به چه میزان انسولین نیاز خواهد داشت.
میزان کربوهیدرات مورد نیاز افراد دیابتی
طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، افراد مبتلا به دیابت باید حدود 50% از کالری روزانه خود را از کربوهیدرات ها تامین کنند.
بنابراین در صورتی که فرد برای حفظ وزن متناسب به دریافت روزانه 1800 کالری نیاز داشته باشد، می تواند 800 تا 900 کالری آن را از کربوهیدرات ها تامین کند. به گفته CDC، این مقدار حدود 200 تا 225 گرم در روز است.
با این وجود تعداد کربوهیدرات های مصرفی در افراد دیابتی متفاوت خواهند بود.
طبق اعلام انجمن دیابت آمریکا (ADA)، کربوهیدرات ها به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
- فیبر
- نشاسته
- قند
به گفته ADA، بزرگترین منبع تامین کربوهیدرات ها برای افراد دیابتی باید از سبزیجات بدون نشاسته و کامل باشند.
پس از آن باید از کربوهیدرات های با کمترین فرآوری از جمله موارد زیر استفاده کرد:
- میوه ها
- دانه ها
- لوبیا
- سبزیجات نشاسته ای
در پایان ADA توصیه می کند که باید تا حد ممکن از غذاهایی حاوی شکر تصفیه شده پرهیز شود. از این موارد می توان به آب نبات ها، نوشابه ها و آب میوه ها اشاره کرد.
کربوهیدرات های خوب
با توجه به رابطه مستقیم مصرف کربوهیدرات بر روی دیابت، لازم است با بیماران دیابتی بر دریافت این درشت مغذی به جهت منترل قند خون خود، نظارت داشته باشند.
افراد دیابتی می توانند از کربوهیدرات های حاوی مواد مغذی دیگر استفاده کنند.
انواع مختلف کربوهیدرات ها مزایای مختلفی به همراه خواهند داشت.
فیبر
مزایای مصرف فیبرها عبارتند از:
- مصرف فیبر (نوعی کربوهیدرات) باعث افزایش حساسیت به انسولین می شود.
- مصرف فیبر موجب کاهش فشار خون و کلسیم می شود.
- مصرف فیبر به کاهش وزن کمک می کند.
همچنین طبق اعلام CDC، فیبرها سطح قند خون را افزایش نخواهند داد.
همچنین بخوانید:
بررسی تاثیر فیبر بر روی کاهش وزن و لاغری (کلیک)
نشاسته
نشاسته ها در برخی سبزی ها، غلات کامل و میوه ها وجود دارند.
طبق اعلام ADA، سرعت پایین نشاسته در انتشار گلوکز در خون از افزایش قند خون جلوگیری می کند.
قندها
به طور کلی تمامی افراد چه سالم و چه دیابتی، باید از مصرف قند افزاوده ه و تصفیه شده پرهیز کنند.
با این وجود طبق توصیه ADA افرادی که دچار افت قند خون می شوند باید از یک غذا یا نوشیدنی حاوی 15 گرم کربوهیدرات استفاده کنند. به توصیه ADA پس از این باید برای آزمایش سطح قند خون 15 دقیقه صبر کرد. در صورتی که پس از این مدت هنوز قند خون پایین تر از 70 میلی گرم در دسی لیتر باشد می توان یک وعده دیگر مصرف کرد.
همچنین بخوانید:
علائم افت قند خون چیست؟ (کلیک)
مواد غذایی مفید برای دیابت
مواد غذایی متعدد سالمی، فیبر یا نشاسته را تامین خواهند کرد.
طبق توصیه ADA، به منظور تامین میزان کربوهیدرات مصرف سبزیجات غیر نشاسته ای زیر پیشنهاد می شود:
- خیار
- لوبیا سبز
- کاهو
- کلم بروکلی
- گوجه فرنگی
همچنین طبق توصیه ADA، افراد دیابتی جهت تامین کربوهیدرات باید موارد زیر به رژیم غذایی روزانه اضافه کنند:
- بلوبری
- توت فرنگی
- موز سبز
- سیب زمینی
- سیب
- کدو حلوایی
- طالبی
- ذرت
- برنج قهوه ای
- نان گندم کامل (سبوس دار)
- پاستا سبوس دار
- اوتمیل (بلغور جو دوسر)
- نخود فرنگی
- عدس سبز
- لوبیا سیاه
- لوبیا قرمز
- نخود
خطرات
به توصیه CDC، افراد نباید در روز بیش از 50% کالری خود را از کربوهیدرات ها تامین کنند.
عامل بروز دیابت
یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که مصرف بیش از حد کربوهیدرات به صورت روزانه خطر ابتلا به دیابت، اختلالات متابولیکی یا بیماری های قلبی عروقی را افزایش خواهد داد.
افزایش قند خون
مصرف کربوهیدرات های ساده باعث افزایش سریع سطح قند خون در افراد دیابتی خواهد شد.
طبق اعلام ADA، مصرف بیش از حد کربوهیدرات یا ورزش کمتر منجر به افزایش قند خون خواهد شد.
قند خون بالا بدون درمان منجر به بروز یک بیماری جدی با نام کتواسیدوز خواهد شد.
مواد غذایی ممنوع در دیابت
افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که تمایل به پیشگیری از بروز این بیماری را دارند باید از مصرف بعضی از مواد غذایی پرهیز کنند.
طبق توصیه انستیتو ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK)، مصرف موارد زیر باید محدود شوند:
- غذاهای سرخ شده
- مواد غذایی سرشار از چربی اشباع و چربی ترانس
- نوشابه، آب میوه و سایر نوشیدنی های سرشار از قند
- شیرینی هایی از جمله
- آب نبات ها
- بستنی
- نان های شیرین (شیرینی ها)
همچنین بخوانید:
درمان پیش دیابت: رژیم غذایی، ورزش و دارو (کلیک)
انواع مختلف رژیم های غذایی
افراد باید به منظور تعیین بهترین برنامه غذایی با پزشک خود مشورت کنند.
همچنین لازم است تا افرادی مبتلا به دیابت پیش از ایجاد هرگونه تغییر اساسی در رژیم غذایی شامل کم و زیاد کردن کربوهیدرات و سایر مواد مغذی، با پزشک خود مشورت کنند، زیرا این امر بر میزان انسولین یا داروهای کنترل قند خون موثر خواهند بود.
نکات کلی در مورد رژیم غذایی
چندین گزینه رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به دیابت وجود دارد.
طبق توصیه CDC، رژیم غذایی افراد دیابتی باید مشخصات زیر را داشته باشد:
- تمرکز بر مواد غذایی طبیعی و ارگانیک (Whole Foods)
- پرهیز از مصرف قندها یا محدود کردن آنها
- استفاده بیشتر از سبزیجات بدون نشاسته
روش بشقاب و شمارش کربوهیدرات
به پیشنهاد CDC، افراد می توانند از روش بشقاب یا شمارش کربوهیدرات استفاده کنند.
روش بشقاب به صورت بصری، با تقسیم یک بشقاب به تعیین تعداد کربوهیدرات، پروتئین و سبزیجات غیر نشاسته ای در یک وعده کمک می کند.
شمارش کربوهیدرات نیز شامل تجمیع تعداد کربوهیدرات ها در طول وعده غذایی روزانه به منظور محدود کردن کل کربوهیدرات های مصرفی است.
رژیم های غذایی با کربوهیدرات کم
اغلب رژیم های غذایی با کربوهیدرات کم (از جمله رژیم کتو) گزینه های پرطرفداری برای افراد دیابتی هستند.
با این وجود یک مقاله در سال 2015 نشان داد که علیرغم بی خطر و موثر بودن رژیم های غذایی با کربوهیدرات کم در کوتاه مدت، آنها در موارد زیر هیچ مزیتی نسبت به رژیم های غذایی با کربوهیدرات بالاتر در طولانی مدت نخواهند داشت:
- کاهش وزن
- کنترل قند خون
- غلظت چربی
- فشار خون
بنابراین محققان پیروی از رژیم های غذایی با کربوهیدرات کم را به عنوان یک گزینه استاندارد برای افراد دیابتی توصیه نمی کنند.
همچنین بخوانید:
رژیم غذایی کم کربوهیدرات : نکات و فواید (کلیک)
خلاصه
مصرف کربو هیدرات و دیابت رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند، زیرا آن باعث افزایش خون می شود.
افراد مبتلا به دیابت به جهت کنترل انسولین و قند خون، باید برای تامین کربوهیدرات بر روی مصرف سبزیجات غیر نشاسته ای، غلات کامل (سبوس دار) و نشاسته موجود در میوه و سبزیجات متمرکز شوند.
همچنین این افراد باید به منظور جلوگیری از افزایش قند خون از مصرف غذاهای فرآوری شده و حاوی قند اضافی پرهیز کرده یا مصرف آنها را محدود کنند.
علاوه بر این چندین برنامه غذایی کمک کننده از جمله روش بشقاب، شمارش کربوهیدرات و رژیم های غذایی با کربوهیدرات کم نیز در دسترس هستند.
در پایان لازم به ذکر است که افراد باید پیش از ایجاد هرگونه تغییر اساسی در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.