اندو بلی به نفخ شدید و دردناک شکم که مرتبط با اندومتریوز است، اشاره دارد؛ علائم – علت – درمان های خانگی و پزشکی این وضعیت را بخوانید.

اندو بلی (Endo belly) اصطلاحی غیر رسمی است که برای نفخ دردناک و شدید شکم مرتبط با اندومتریوز استفاده می شود.

بر اساس برخی برآوردها، 11% از زنان در سنین باروری درگیر بیماری اندومتریوز هستند.

با این حال تشخیص این وضعیت به 4 تا 11 سال زمان نیاز دارد و حدودا 6 مورد از هر 10 مورد آن تشخیص داده نمی شوند.

با توجه به مشابه بودن علائم اندو بلی با بیماری های گوارشی مانند سندروم روده تحریک پذیر (IBS)، تشخیص اندومتریوز برای پزشکان سخت است.

اندومتریوز باعث بروز علائمی مانند پریودهای سنگین، درد و ناباروری می شود. دیگر علائم این بیماری عبارتند از:

یبوست
نفخ شکم
حالت تهوع
گاز معده
اسهال

این مقاله از اویرو به بررسی علت و علائم اندو بلی، بعضی از گزینه های درمان پزشکی و خانگی و همچنین سایر بیماری های ایجادکننده نفخ شکم می پردازد.

همچنین بخوانید:

درمان و علت اندومتریوز (کلیک)

اندو بلی چیست؟

اندو بلی به توصیف نفخ شکم همراه با اندومتریوز اشاره دارد. اندو بلی یک اصطلاح رسمی پزشکی محسوب نمی شود.

نفخ شکم ناشی از اندومتریوز اصولا دردناک بوده و باعث سفت شدن شکم می شود. شکم برخی افراد مبتلا به اندو بلی شبیه به شکم خانم های باردار می شود.

همچنین بخوانید:

راه های کاهش نفخ شکم (کلیک)

علائم اندو بلی

نفخ شکم رایج ترین نشانه اندو بلی است.

زمانیکه که زیر شکم با گاز یا هوا پر و متورم شود، نفخ شکم ایجاد می شود. نفخ شکم باعث بزرگتر شدن شکم شده و احساس تنگی و تورم در آن ایجاد می کند.

اندو بلی اغلب همزمان با شروع قاعدگی بروز پیدا کرده و می تواند بین چندین ساعت تا چند هفته طول بکشد.

اندو بلی یکی از علائم قابل مشاهده اندومتریوز بوده و معمولا همراه با سایر علائمی که کمتر به چشم می آیند، رخ می دهد.

این موارد عبارتند از:

درد ناشی از گاز معده
حالت تهوع
اسهال
نفخ شکم
گرفتگی عضلات
یبوست

همچنین بخوانید:

درد پریودی (دیسمنوره) : علت و درمان (کلیک)

علت اندو بلی

در برخی موارد اندو بلی و نفخ شکم مربوط به اندومتریوز به علت مشکلات گوارشی مرتبط با اندومتریوز و همچنین مشکلاتی از جمله التهاب، کیست و فیبروم رخ می دهد.

در اندومتریوز بافتی شبیه به اندومتر (بافت پوشش داخلی رحم) در خارج از رحم ایجاد می شود.

سطح خارجی رحم، لوله های رحمی یا تخمدان از جمله نواحی هستند که ممکن است اندومتریوز در آنها ایجاد شود. بصورت کلی این بافت در سیستم تولید مثل ایجاد شده ولی در برخی موارد روده ها، مثانه یا پوشش حفره شکم را نیز درگیر می کند.

هر ماه و در زمان قاعدگی بافت داخل رحم جمع شده و خونریزی ایجاد می شود. برای بافت اندومتر نیز این اتفاق رخ داده با این تفاوت که خون ایجاد شده راهی برای خروج ندارد.

به همین علت افراد مبتلا به اندومتریوز دچار علائم گوارشی از جمله نفخ شکم (اندو بلی) می شوند.

دلایل مختلفی در ایجاد نفخ شکم ناشی از اندومتریوز موثر هستند. این موارد عبارتند از:

اندومتریوز منجر به بروز مشکلات گوارشی از جمله گاز معده و یبوست می شود.
بافت اندومتر جمع شده و باعث التهاب شکم می شود.
در صورتی که بافت اندومتر تخمدان ها را پوشانده یا وارد آنها شود با به دام انداختن خون باعث ایجاد کیست تخمدان خواهد شد.

سایر علت های ایجاد نفخ شکم

حتی با دریافت تشخیص اندومتریوز، چندین علت دیگر می توانند در ایجاد نفخ شکم موثر باشند.

این موارد عبارتند از:

سندروم روده تحریک پذیر
سندروم پیش از قاعدگی (PMS)
بیماری سلیاک
کیست های تخمدان
بیماری کرون
سنگ صفرا
کولیت زخمی
عدم تحمل غذایی

گیر افتادن گاز معده نیز می تواند باعث ایجاد نفخ شکم شود. برخی مواد غذایی مانند لوبیا، کلم و لبنیات نیز در تجمع گاز موثر هستند.

گزینه های درمانی اندو بلی

برای درمان اندو بلی باید اندومتریوز درمان شود. در واقع درمان اندو بلی به معنی درمان اندومتریوز است.

درمان این وضعیت وابسته به شدت بیماری، شامل استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه تا جراحی های تهاجمی است.

عواملی مانند سن، شدت درد و برنامه بارداری در انتخاب گزینه های درمانی مناسب موثر هستند.

گزینه های درمانی این وضعیت عبارتند از:

داروهای هورمونی

مصرف داروهای هورمونی باعث همراهی با سایر هورمون ها یا توقف آنها می شود. این امر باعث کاهش سرعت رشد بافت اندومتر شده و از ایجاد بافت جدید و چسبندگی جلوگیری می کند.

بعضی از داروهای هورمونی مناسب برای این وضعیت شامل موارد زیر هستند:

آندروژن ها: مصرف داروهایی مانند دانازول (Danazol) باعث متوقف شدن تولید هورمون های مربوط به چرخه قاعدگی می شوند. مصرف این دارو باعث کاهش پریودی یا قطع آن می شود. اما لازم به ذکر است که دانازول نوعی روش جلوگیری از بارداری نیست.
قرص های جلوگیری از بارداری: با مصرف این قرص ها می توان به تنظیم تغییرات هورمونی ماهانه کمک کرد.
آنتاگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): این دارو در جلوگیری از تولید هورمون، رشد بافت و ایجاد قاعدگی موثر است. مصرف این دارو با بروز حالت های یائسگی همراه است. اوریلیسا (Orilissa) با نام تجاری الاگولیکس (Elagolix) در سال 2018 و توسط سازمان غذا و دارو (FDA) برای درمان درد اندومتریوز تائید شده است. در واقع FDA این تایید را بر اساس نتایج دو آزمایش بالینی بر روی 1686 زن با درد متوسط تا شدید اندومتریوز انجام داد.
پروژسترون و پروژستین: این هورمون ها در فرم های قرص، آمپول یا IUD موجود هستند. آنها از رشد بافت شبه اندومتر جلوگیری کرده و اندازه ضایعات موجود را کاهش می دهند. در برخی موارد پریودهای ماهانه نیز قطع می شوند.

همچنین بخوانید:

رایج ترین عوارض قرص های ضد بارداری (کلیک)

داروهای مسکن

تجویز مسکن به میزان شدت درد وابسته است. معمولا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا انواع مسکن های قوی تر برای موارد شدید توصیه می شود.

جراحی

با جراحی هایی مانند لاپاراسکوپی و هیسترکتومی می توان درد اندومتریوز یا اندو بلی را کاهش و از ایجاد مجدد آن پیشگیری کرد.

جراحی لاپاراسکوپی دارای حداقل تهاجم است و برای از بین بردن پچ های اندومتریوز استفاده می شود.

در جراحی هیسترکتومی، رحم خارج می شود. در این جراحی همچنین می توان تخمدان ها را برای رهایی از بروز مجدد پچ های اندومتریوز، خارج کرد.

درصورتی که درد اندومتریوز غیر قابل درمان و فردی تمایل به بارداری نداشته باشد، جراحی هیسترکتومی انجام می شود.

همچنین بخوانید:

عوارض جانبی هیسترکتومی (کلیک)

درمان های خانگی اندو بلی

انتخاب درمان خانگی مناسب برای اندو بلی به علائم ایجاد شده وابسته است. علائم ایجاد شده شامل التهاب و نفخ، درد و گرفتگی ناشی از گاز، یبوست و اسهال هستند.

با دنبال کردن نکات زیر می توان به کاهش علائم اندو بلی کمک کرد:

گیاهان و ادویه های خاص: زنجبیل و نعناع از رایج ترین داروهای حالت تهوع محسوب می شوند. همچنین مصرف مواردی مانند دارچین و میخک در کاهش گاز، گرفتگی و نفخ شکم موثر هستند.
مواد غذایی سرشار از فیبر: مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر از جمله سیب، هویج، جو دوسر، بادام و سیب زمینی شیرین از بروز یبوست جلوگیری می کنند.
رعایت رژیم غذایی ضد التهابی: با مصرف مواد غذایی از جمله میوه ها و سبزیجات، پروتئین های بدون چربی و چربی های سالم می توان التهاب ایجاد شده را تسکین داد. همچنین لازم است از مصرف مواد التهاب زایی چون گوشت قرمز، لبنیات، کافئین و الکل پرهیز شود.

با رعایت رژیم غذایی FODMAP نیز می توان به درمان کوتاه مدت برخی از ناراحتی های گوارشی کمک کرد.

FODMAP مخفف الیگوساکاریدها، دی ساکاریدها، مونوساکاریدهای قابل تخمیر و پی ال ها است.

بر اساس یک متا آنالیز در سال 2017، رژیم غذایی FODMAP اثرات بلندمدت فیزیولوژیکی بر میکروبیوم روده، متابولیسم و وضعیت تغذیه دارد. با این وجود برای تایید اثربخشی آن برای اندو بلی به تحقیقات بیشتری نیاز است.

همچنین می توان به مراجعه به یک متخصص تغذیه، رژیم غذایی خود را برای تسکین علائم اندو بلی تنظیم کرد.

همچنین بخوانید:

بهترین رژیم غذایی برای زنان مبتلا به اندومتریوز (کلیک)

زمان کراجعه به پزشک

درصورت مشاهده علائم و ایجاد تغییرات در دوره های قاعدگی، معاینه منظم و بررسی علائم ضرورت دارد.

درصورتی که قبلا اندومتریوز برای شما تشخیص داده نشده ولی اغلب دچار علائمی مانند گرفتگی عضلات، کمر درد و درد لگن می شوید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

همچنین درصورت داشتن اندومتریوز و ایجاد علائم گوارشی به دلیل نفخ شکم به پزشک مراجعه کنید.

پزشک ارتباط نفخ شکم به اندومتریوز یا سایر دلایل را تعیین کرده و درمان مناسبی پیشنهاد می کند.

جمع بندی

اندو بلی نفخ شکم مرتبط با اندومتریوز است.

اندومتریوز اصولا بر سیستم تولید مثل تاثیر گذاشته، اما در برخی موارد شکم نیز درگیر شده و ناراحتی های گوارشی ایجاد می شود.

در برخی موارد با ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و مصرف داروها، علائم اندو بلی کنترل می شوند. درصورت موثر نبودن دارو و تغییرات سبک زندگی، به گزینه های تهاجمی تر مانند جراحی نیاز است.

لازم به ذکر است که تشخیص اندومتریوز دشوار بوده و ممکن است دلایل دیگری عامل بروز نفخ شکم باشند.

در نهایت برای دریافت تشخیص و دریافت برنامه درمانی باید با پزشک تماس بگیرید.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.