انواع فیستول به علت آسیب یا التهاب داخلی بدن ایجاد شده و علائم متفاوتی دارند؛ درمان فیستول با جراحی – مراقبت های بعدی و عوارض آن را بخوانید.

فیستول ها انواع مختلفی داشته و اغلب در محدوده اطراف دستگاه تناسلی و مقعد ایجاد می شوند.

فیستول را می توان با جراحی از بین برد.

وابسته به نوع فیستول، جراحی و زمان ریکاوری متفاوت است. بصورت کلی میزان موفقیت این روش برای درمان فیستول ها زیاد بوده و بیشتر افراد پس از آن بصورت کامل بهبود می یابند.

فیستول ها تاثیر زیادی بر سلامتی و تندرستی داشته و عارضه ای نسبتا شایع هستند.

فیستول مقعدی، رایج ترین نوع فیستول است. آنها در بیماری هایی مانند بیماری کرون و بعضی از جراحی ها نسبتا شدید هستند.

برای درمان فیستول ها در وهله اول از آنتی بیوتیک و سایر درمان ها استفاده می شود. درصورت موثر نبودن این روش ها گزینه بعدی جراحی است.

این مقاله جراحی فیستول، مراقبت های بعدی و روند بهبودی آن را بررسی می کند.

همچنین بخوانید:

انواع فیستول: تشخیص و درمان (کلیک)

فیستول چیست؟

فیستول یک اتصال شبیه به لوله غیر طبیعی بین دو اندام یا عروق داخل بدن است.

معمولا فیستول به علت عفونت یا التهاب ناشی از آسیب یا جراحی ایجاد می شوند.

فیستول ها در هر نقطه از بدن قابل ایجاد بوده اما رایج ترین آنها عبارتند از:

فیستول های دستگاه ادراری که بین نواحی زیر ایجاد می شوند:

مثانه و واژن
مجرای ادرار و واژن
مثانه و رحم

فیستول های مقعدی یا پری آنال که بین نواحی زیر ایجاد می شوند:

رکتوم یا مقعد و واژن
روده بزرگ و واژن
کانال مقعدی و دهانه مقعد

فیستول های دستگاه گوارشی که بین نواحی زیر ایجاد می شوند:

بخشی از روده و اندام دیگری مانند مثانه
بخشی از دستگاه گوارش و پوست
دو بخش روده

فیستول آئورتوئرترک (آئورتانتریک) نیز بین آئورت و اثنی عشر یا ژژنوم (تهی روده) و یا بین پیوند آئورت مصنوعی و هر قسمت از دستگاه گوارش ایجاد می شود.

فیستول آئورتانتریک یک مورد اورژانسی برای جراحی است. اما فیستول های دیگر که در بالا به آنها به اشاره شد همگی می توانند به وسیله سایر روش ها یا بصورت سرپایی مدیریت شوند.

علت فیستول

معمولا التهاب داخلی بدن و آسیب ها علت ایجاد فیستول ها هستند.

با بروز التهاب زخم هایی ایجاد می شوند که با گذشت زمان می توانند گسترش یافته و به سطح دیگری در بدن برسند.

بدین وسیله کانالی ایجاد می شود که در تخلیه چرک از یک ناحیه آلوده موثر است.

علت های شایع بروز فیستول عبارتند از:

جراحی
بیماری کرون
کولیت زخمی
آسیب دیدگی یا جراحت
هیدرآدنیت چرکی
HIV
سل
دیورتیکولیت
زایمان یا دیستوکیا زایمان
سابقه دریافت پرتو بر روی شکم

همچنین بخوانید:

درمان خانگی بیماری کرون (کلیک)

علائم فیستول

فیستول ها وابسته به نقطه ای از بدن که در آن ایجاد می شوند، علائم متفاوتی دارند.

علائم فیستول مجاری ادراری شامل موارد زیر هستند:

ترشح یا نشت ادرار از واژن
درد شکمی
تحریک فرج (ولو)
عفونت های مکرر دستگاه ادراری
عبور گاز (معده) از طریق مجاری ادراری
گاز یا ترشح بد بو واژن

علائم فیستول مقعدی شامل موارد زیر هستند:

درد نبض دار
تحریک پوست اطراف مقعد
درجه حرارت بالای بدن در صورت بروز آبسه
ترشحات با بوی نامطبوع در نزدیکی مقعد
تورم و قرمزی در اطراف مقعد
مشکل در کنترل حرکات روده (دفع مدفوع)
دفع خون به همراه مدفوع

علائم فیستول دستگاه گوارشی شامل موارد زیر هستند:

افزایش ضربان قلب
درد شکمی
کمبود آب بدن
سوء تغذیه
تب
استفراغ
اسهال

فیستول آئورتانتریک نیز شامل علائمی مانند اسهال یا استفراغ خونی و افت فشار ناگهانی است.

درمان جراحی فیستول مقعدی

برخی از فیستول ها با مصرف آنتی بیوتیک ها و سایر داروها بهبود می یابند. اما بیشتر فیستول ها برای درمان به جراحی نیاز دارند.

برای درمان فیستول مقعدی روش های اصلی شامل فیستولوتومی یا جراحی ستون (Seton) است.

در فیستولوتومی برای بهبود زخم، یک برش کامل در طول فیستول ایجاد می شود.

طی جراحی ستون، جراح با تخلیه هرگونه عفونت و بهبود آن یک قطعه نخ جراحی نازک درون فیستول قرار می دهد.

سایر گزینه های درمانی فیستول عبارتند از:

پلاگین بیولوژیکی فسیتول مقعدی برای بستن و بهبود آن
روش LIFT
چسب پزشکی برای بستن فیستول
روش فلپ ادونسمنت
فرسایش آندوسکوپی (endoscopic ablation)**

هرکدام از روش های بالا فواید و خطرات مربوط به خود را دارند. بنابراین باید جهت انتخاب بهترین روش و انتظاراتی که باید از آنها داشت با پزشک و جراح صحبت کرد.

** Ablation اصطلاحی پزشکی به معنای برداشتن یا از بین بردن بافت است. فرسایش درمانی یک روش کم تهاجمی است که سلول ها را در لایه مخاطی از بین می برد.

انتظارات در حین جراحی

در اکثر موارد پس از جراحی فیستول نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست.

جراحی ستون (Seton)

زمان موردنیاز برای جراحی ستون وابسته به نوع و پیچیدگی فیستول متفاوت است. اما اصولا این روش برای فیستول مقعدی حدود 1 ساعت زمان نیاز دارد.

طی تمام مراحل این جراحی فرد باید بیهوش باشد.

در نهایت جراح با قرار دادن ستون در فیستول آن را با یک پانسمان سبک می پوشاند.

درصورت سبک، ساده و بی عوارض بودن جراحی، فرد می تواند همان روز از بیمارستان مرخص شود.

اغلب تیم های جراحی قرار دادن ستون را به صورت مرحله ای انجام می دهند، بنابراین برای تنظیم یا جایگزینی آن به عمل های بیشتری نیاز است.

پس از انجام جراحی، از فیستول تا چندین هفته ترشح خارج می شود.

جراحی فیستولوتومی

جراحی فیستول مقعدی حدودا یک ساعت طول کشیده اما فرد باید برای آماده شدن و ریکاوری قبل و بعد از آن در بیمارستان حضور داشته باشد.

برای فیستوهای کوچک و سطحی پزشک از بی حسی استفاده کرده اما اگر فیستول بزرگ باشد بیمار با مصرف داروی عمومی بیهوشی به خواب می رود.

طی عمل فیستولوتومی، جهت باز شدن فیستول برشی ایجاد می شود.

ریکاوری و مراقبت های بعد از جراحی فیستول

وابسته به پیچیدگی روش مورد استفاده برای فیستول، زمان ریکاوری متفاوت است.

تیم جراحی نیز در خصوص نحوه ریکاوری به فرد مشاوره می دهد.

بیشتر زخم ها پس از گذشت 6 هفته بهبود می یابند.

توصیه و مراقبت های کلی بعد از جراحی فیستول عبارتند از:

تعویض منظم پانسمان – این روند توسط یک پرستار آموزش داده می شود.
استفاده از یک گاز استریل اضافی بر روی زخم برای جلوگیری از ریختن ترشح بر روی لباس
شستن چندباره زخم در روز برای تمیز نگه داشتن آن – همچنین خشک کردن آن بدون مالش و با دقت
مصرف مسکن های بدون نسخه از جمله استامینوفن و ایبوپروفن
ورزش آرام برای جلوگیری از تحریک زخم بهبود نیافته
پرهیز از رابطه جنسی طی چند هفته اول پس از جراحی
دریافت پشتیبانی از افراد با سابقه درمان مشابه

خطرات و عوارض جراحی فیستول

جراحی فیستول مانند سایر جراحی ها، با عوارض جانبی همراه است.

رایج ترین عوارض جراحی فیستول شامل عفونت، خونریزی و واکنش های منفی به ماده بیهوشی هستند.

عوارض جانبی خاص جراحی فیستول مقعد عبارتند از:

بازگشت فیستول
از دست دادن کنترل روده
باریک شدن کانال مقعدی که دفع را دشوار می کند
بهبود طولانی مدت زخم

درصورت ایجاد مشکل یا درد شدید در حرکات روده (دفع مدفوع) با پزشک صحبت کنید.

عوارض جانبی

برخی افراد پس از درمان فیستول عوارض جانبی زیر را تجربه می کنند:

یبوست
اسهال
درد در اطراف محل زخم
گرفتگی
حالت تهوع

البته این عوارض معمولا پس از چند روز و همزمان با شروع بهبودی از بین می روند.

چشم انداز

فیستول تاثیر چشمگیری در کیفیت زندگی افراد ایجاد می کند.

اما لازم به ذکر است که با جراحی می توان بیشتر فیستول ها را درمان کرد و اصولا آنها خطر و عوارض کمی نیز به همراه دارند.

برای نمونه، درصد موفقیت جراحی فیستولوتومی 92 تا 97 است.

جمع بندی

از آنجایی که روش ها و جراحی های متفاوتی برای درمان فیستول ها وجود دارد، زندگی با آنها به ندرت دائمی بوده و معمولا از بین می روند.

در برخی موارد روند تشخیص، درمان و بهبودی فیستول کند و نا امیدکننده است.

درصورت مبتلا بودن به فیستول، با پزشک یا تیم مراقبت های بهداشتی در مورد بهترین روش درمانی برای شما، صحبت کنید.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.