نوروبلاستوما نوعی سرطان است که معمولا کودکان را درگیر می کند؛ علائم – علت – مراحل – عوارض و نحوه تشخیص و درمان این بیماری را بخوانید.

بیماری نوروبلاستوما (Neuroblastoma) نوعی سرطان است که معمولا در نوزادان و کودکان / اطفال بروز می کند. البته بروز این سرطان بسیار نادر است.

نوربلاستوما عموما نوزادان یا کودکان بسیار کوچک و با سنین کم (معمولا کمتر از دو سال) را درگیر می کند. این بیماری معمولا در کودکان بیشتر از 10 سال بروز نخواهد کرد.

بطور کلی بیشتر سن درگیر این بیماری در کودکان بین 1 تا 2 سال خواهد بود.

نوروبلاستوما ابتدا در اشکال اولیه سلول های تشکیل دهنده اعصاب آغاز می شود.

این بیماری معمولا به آهستگی و به آرامی رشد کرده و برخی اوقات نیز خیلی سریع گسترش می یابد. موارد نیز بوده که بیماری خود به خود از بین رفته است.

تشخیص این نوع از سرطان، معمولا زمانی است که شروع به گسترش کرده است.

شایان ذکر است که برخی مواقع سلول های سرطانی در کودکان کوچک تر به خودی خود از بین می روند.

همچنین در بعضی از موارد سلول ها خوش خیم بوده و ضرری در پی نخواهند داشت.

در این مقاله از اویرو به بررسی بیماری نوروبلاستوما در کودکان و نوزادان پرداخته، علت بروز، علائم، مراحل بیماری، نحوه تشخیص و درمان آن می پردازیم.

همچنین بخوانید:

سرطان خون / لوسمی کودکان (کلیک)

نوروبلاستوما چیست؟

سلول های عصبی نابالغ در کودکان مبتلا به نوروبلاستوما که به نوروبلاست معروفند، سرطانی خواهند شد. این یعنی از کنترل خارج شده و تکثیر می شوند.

نوروبلاستوما می تواند بر هر قسمت سیستم عصبی سمپاتیک تاثیرگذار باشد. سیستم عصبی سمپاتیک بخشی از سیستم عصبی خودمختار بوده که بدن برای تنظیم بسیاری از عملکردهای مهم خود از آن بهره می گیرد.

بیشتر موارد نوروبلاستوما از ناحیه شکم شروع می شوند. در واقع نیمی از آنها در غده فوق کلیوی شروع شده و بقیه در نواحی ستون فقرات در قفسه سینه یا گردن و یا لگن شروع خواهند شد.

آیا بروز نوروبلاستوما شایع است؟

نوروبلاستوما نوعی سرطان بسیار نادر است اما اغلب کودکان را درگیر می کند. تقریبا 6% از کل سرطان ها کودکان را درگیر می کنند.

طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا، هر سال حدود 800 مورد جدید نوروبلاستوما در آمریکا شناسایی می شوند.

علت

علت واقعی بروز نوروبلاستوما ناشناخته باقی مانده است.

طبق اعلام بیمارستان تحقیقاتی کودکان سن جود، نوروبلاستوما زمانی رخ می دهد که سلول های عصبی در حال رشد سرطانی شوند. این امر در مرحله جنینی یا پس از تولد رخ می دهد.

ممکن است افراد نوروبلاستوما را به ارث ببرند. این یعنی در صورتی که والدین بیولوژیکی سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به نوروبلاستوما را داشته باشند، ممکن است آن را به فرزندان خود نیز منتقل کنند.

علائم نوروبلاستوما

علائم نوروبلاستوما وابسته به محل رخ داده در بدن متفاوت خواهند بود.

علائم عمومی

بعضی از علائم عمومی نوروبلاستوما عبارتند از:

ایجاد توده ای بدون درد در شکم، قفسه سینه، لگن یا گردن
ایجاد تورم در قسمت فوقانی قفسه سینه، گردن و صورت
متورم شدن پاها
درد قفسه سینه
کاهش وزن
سرفه مداوم
کمر درد
ضعف پا، بی حسی یا فلج شدن
بروز ضایعات پوستی یا ندول های آبی یا بنفش

درد استخوانی

در صورت گسترش نوروبلاستوما به استخوان ها باعث بروز درد خواهد شد.

در این شرایط کودک علائم زیر را تجربه خواهد کرد:

لنگ زدن
عدم تمایل به راه رفتن
عدم توان راه رفتن

همچنین بخوانید:

سران استخوان جیست؟ (کلیک)

چشم ها

ممکن است والدین متوجه شوند که کودک بواسطه بیماری نوروبلاستوما علائم چشمی زیر ایچاد شده است:

برآمدگی
کوچک شدن مردمک
تغییر رنگ عنبیه چشم
حرکات چرخشی چشم
سیاهی زیر چشم
مشکلات بینایی
سیاهی چشم یا کبودی اطراف آن
افتادگی پلک

نوروبلاستوما در بزرگسالان

بروز نوروبلاستوما در بزرگسالان بسیار نادر است. در واقع این بیماری از هر 10 میلیون بزرگسال یک نفر را درگیر خواهد کرد.

البته چشم انداز بزرگسالان مبتلا به نوروبلاستوما به طور قابل توجهی بدتر از کودکان بوده و نرخ بقا 5 ساله برای این گروه به طور متوسط 36.3% است.

با این وجود تشخیص به موقع به موثرتر بودن درمان کمک می کند.

نوروبلاستوما در مقابل تومور ویلمز

بیماری نفروبلاستوم (Nephroblastoma) یا تومور ویلمز (Wilm’s tumor)، شابع ترین سرطان کلیه در کودکان و همچنین شایع ترین سرطان شکم در کودکان است.

علائم و نشانه های این بیماری مشابه بیماری نوروبلاستوما می باشد. البته ممکن است که بیماری نفروبلاستوم، سبب ایجاد علائم نشود.

در این شرایط پزشک معمولا با استفاده از یونوگرافی وجود توده در بدن کودک را تشخیص خواهد داد.

این بیماری معمولا کودکان 3 تا 5 ساله را درگیر می کند.

سالانه تقریبا 650 مورد جدید ابتلا به تومور ویلمز شناسایی می شوند.

مراحل نوروبلاستوما

طبق اعلام انجمن انکولوژی بالینی آمریکا، یک متخصصان از دو سیستم مرحله بندی برای نشان دادن مراحل نوروبلاستوما استفاده می کنند:

همچنین بخوانید:

باورهای غلط درباره سرطان (کلیک)

سیستم بین المللی مرحله بندی نوروبلاستوما (INSS)

در INSS، مراحل بیماری نوروبلاستوما به صورت زیر خواهد بود:

مرحله 1: جراحی با موفقیت قادر به حذف کل تومور خواهد بود. در این وضعیت غدد لنفاوی موضعی سرطانی نیستند، اما ممکن است به تومور متصل باشند.
مرحله 2 A: جراحی قادر به حذف کل تومور نیست اما در این وضعیت تومور گسترش نیافته و غدد لنفاوی اطراف نیز سرطانی نیستند.
مرحله 2 B: مشخص نیست که جراحی قادر به حذف کل تومور باشد. در این وضعیت نیز تومور گسترش نیافته اما غدد لنفاوی اطراف سرطانی هستند.
مرحله 3: جراحی قادر به از بین بردن تومور نبوده و سرطان به غدد لنفاوی مجاور یا سایر نواحی نزدیک به تومور گسترش یافته است. در این وضعیت سرطان به سایر قسمت های بدن گسترش نیافته است.
مرحله 4: تومور در بخشی هایی از بدن و دور از محل اصلی خود به غدد لنفاوی یا استخوان، مغز استخوان، کبد، پوست و سایر اندام های گسترش یافته است.
مرحله 4 S: تومور در محل خود باقی مانده اما در کودکان زیر 1 سال به کبد، پوست و یا مغز استخوان گسترش خواهد یافت. معمولا کمتر از 10% از سلول های مغز استخوان سرطان را نشان می دهند.

سیستم بین المللی گروه ریسک نوروبلاستوما (INRGSS)

کشورهای مختلف از سیستم های مختلفی برای مرحله بندی استفاده می کنند و این یعنی مقایسه نتایج مطالعات بین المللی دشوار خواهد بود.

در واقع محققان این سیستم را برای کمک به این موضوع ایجاد نمودند.

INRGSS از عوامل خطر تعریف شده توسط تصویر یا IDRF استفاده می کند که عوامل سخت کننده برداشت تومور محسوب می شوند.

در این سیستم مراحل بیماری نوروبلاستوما شامل چهار مرحله زیر است:

L1: تومور به ساختارهای حیاتی بدن گسترش نیافته و در یک ناحیه از جمله گردن، قفسه سینه یا معده محدود می شود. همچنین هیچ IDRF ای وجود ندارد.
L2: تومور از محل خود گسترش نیافته اما حداقل یک IDRF وجود دارد.
M: تومور به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است.
MS: تومور در کودکان زیر 18 ماه فقط به پوست، کبد و یا مغز استخوان گسترش یافته است. همچنین با معاینه کمتر از 10 درصد از سلول های مغز استخوان سرطانی خواهند بود.

تشخیص

پزشک برای تشخیص بیماری، مرحله بندی آن از آزمایشات تصویر برداری استفاده می کند. این آزمایشات به جهت برنامه ریزی درمان در کودکان مبتلا به نوروبلاستوما اهمیت فراوانی دارد.

این اسکن ها به پزشک کمک می کنند تا یک برنامه درمانی مناسب کودک را تنظیم کند.

انواع آزمایشات تصویربرداری عبارتند از:

سونوگرافی
اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT)
اشعه ایکس
اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)

درمان

درمان بیماری نوربلاستوما در کودکان به محل بروز سرطان و مراحل آن بستگی دارد. پزشک با در نظر گرفتن این موارد درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.

گزینه های درمانی نوروبلاستوما عبارتند از:

جراحی: پزشک با استفاده از جراحی تومور را بر می دارد. اگر سلول های سرطانی در بدن پخش نشده باشند، جراحی تنها درمان لازم خواهد بود.
شیمی درمانی: در روش شیمی درمانی پزشک با استفاده از ترکیبی از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی اقدام می کند. معمولا از این روش برای کودکان با خطر متوسط یا پرخطر استفاده می شود.
پرتو درمانی: در رادیوتراپی با استفاده از پرتوهای پرانرژی از جمله اشعه ایکس برای از بین بردن سلول های سرطانی اقدام می شود.

همچنین بخوانید:

عوارض جانبی شیمی درمانی (کلیک)

عوارض

تشخیص نوروبلاستوما یک تجربه بسیار ناراحت کننده برای کودک و والدین اوست. بنابراین دریافت حمایت مهم بوده و باید از منابع بهداشت روان در دسترس استفاده شود.

ممکن است کودکان پس از درمان بیماری، دچار برخی مشکلات بهداشتی شوند.

خطر ایجاد بعضی از اثرات دیررس پس از درمان، به عوامل مختلفی از جمله داروهای خاص استفاده شده در طول درمان، دوز دارو و سن کودک وابسته است.

این موارد عبارتند از:

مشکلات رشد
مشکلات عصبی
مشکلات تیروئید
مشکلات استخوانی یا عضلانی از جمله اسکولیوز یا انحنای ستون فقرات
مشکلات باروری
مشکلات عاطفی یا روانی
از دست دادن شنوایی
سرطان های ثانویه از جمله سرطان خون

میزان بقا

میزان بقا در کودکان مبتلا به نوروبلاستوما، به گروه خطری که کودک در آن قرار دارد بستگی دارد.

معمولا پزشکان از دسته بندی گروه های خطر برای پیش بینی احتمال موفقیت درمان در کودکان مبتلا استفاده می کنند.

پزشکان گروه های خطر را بر اساس عوامل مختلفی همچون مراحل ایتلای نوروبلاستوما و سن کودک در زمان تشخیص تعیین می کنند.

افراد می توانند در مورد گروه های خطر با پزشک صحبت کنند.

گروه کم خطر: کودکان در این گروه دارای میزان بقا 5 ساله بیش از 95% هستند.
گروه خطر متوسط: کودکان این گروه دارای میزان بقا 5 ساله بین 90% تا 95% هستند.
گروه پرخطر: کودکان این گروه دارای میزان بقا 5 ساله بین 40% تا 50% هستند.

لازم به ذکر است که پزشکان برای دستیابی به میزان بقا 5 ساله از اطلاعات 5 سال گذشته استفاده می کنند. این امر یعنی با توجه به پیشرفت پزشکی در سال های اخیر موفقیت های درمانی زیادی حاصل شده و میزان بقا افزایش مطلوبی یافته است.

خلاصه

نوروبلاستوما یکی از سرطان های نادر است که در کودکان و بویژه در نوزادان زیر 2 سال رخ می دهد.

علائم سرطان نوروبلاستوما در کودکان با بسیاری بیماری های دیگر شباهت دارد.

در صورت بروز علائمی از جمله درد استخوانی یا ناتوانی در راه رفتن لازم است به پزشک مراجعه نمود.

میزان بقای کودکان مبتلا به نوروبلاستوما به عوامل مختلفی وابسته است اما در بسیاری از موارد بیش از 95% خواهد بود.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.