تفاوت آرتروز و روماتیسم مفصلی
استئوآرتریت (آرتروز) و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) از انواع آرتریت هستند که در کنار شباهت، تفاوت هایی نیز دارند، فرق این دو را بخوانید.
آرتریت بیماری التهاب مفاصل است که انواع مختلفی دارد.
در واقع بیش از 100 نوع آرتریت و بیماری های وابسته به آن وجود دارد. دو نوع شایع آن روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید: RA) و آرتروز (استئوآرتریت: OA) هستند که در کنار شباهت ها، فرق هایی با یکدیگر دارند.
بصورت کلی بیماری آرتروز (Osteoarthritis) شایع تر از روماتیسم مفصلی (Rheumatoid arthritis) است.
هر دو بیماری سبب التهاب در مفاصل می شوند، اما روماتیسم مفصلی با التهاب بیشتری همراه است.
اخیرا متخصصان بیان داشته اند که التهاب از خصوصیات آرتروز نیست. با این وجود محققان همچنان در حال بررسی دلایل بروز و عوارض این بیماری هستند.
آرتروز و روماتیسم مفصلی چندین علائم مشترک دارند اما یک فرق آنها این است روماتیسم مفصلی چندین مفصل را تحت تاثیر قرار داده و به طور متقارن در دو طرف بدن بروز می کند. آرتروز نیز معمولا بر روی چندین مفصل تاثیر می گذارد اما فقط در یک طرف بدن ایجاد می شود.
از دیگ تفاوت ها می توان گفت روماتیسم مفصلی شامل التهاب سیستمیک بوده و باعث تب و سایر علائم شبیه به آنفولانزا می شود. اما علائم آرتروز معمولا به مفصل یا مفاصل آسیب دیده محدود می شود.
در ادامه به بررسی شباهت ها و تفاوت های روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) و آرتروز (استئوآرتریت) از نظر علت، علائم، تشخیص و درمان بیماری می پردازیم.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره بیماری آرتریت (کلیک)
علت
مفاصل محتوی بافت های محافظی هستند. این بافت های محافظ از ساییده شدن استخوان ها به یکدیگر جلوگیری می کنند
برای نمونه، غضروف روی استخوان ها را در نظر بگیرید. آنها باعث تسهیل حرکت نرم مفاصل می شوند.
آرتریت سبب آسیب به این بافت محافظ خواهد شد. البته آسیب ایجاد شده ناشی از روماتیسم مفصلی و آرتروز با یکدیگر فرق دارند.
آرتروز (استئوآرتریت) که از آن تحت عنوان ساییدگی و پارگی مفصل نیز یاد می شود زمانی است که غضروف های بین استخوان ها در یک مفصل از بین می روند.
در واقع آرتروز باعث سایش تدریجی غضروف ها و در نتیجه به هم خوردن استخوان ها می شود. ساییدگی ایجاد شده بواسطه انجام حرکات تکراری مانند ورزش، فشار قابل توجهی بر روی مفاصل ایجاد خواهد کرد. همچنین توده استخوانی به نام خار استخوان در مفاصل ایجاد شده که باعث سفتی، درد و سخت تر شدن حرکت می شود.
روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است. این وضعیت زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن فرد به اشتباه به بافت های سالم مفاصل حمله کند. در این فرآیند آنزیم هایی آزاد شده که پوشش مفاصل را از بین برده و منجر به درد، تورم و سفتی می شود. علائم دیگر نیز در سراسر بدن ایجاد خواهند شد.
خطرات ایجاد آرتروز و روماتیسم مفصلی با افزایش سن بیشتر شده اما هر کدام از آنها می توانند در هر سنی رخ دهند.
در یک نگاه کلی پیرامون تفاوت های استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید باید گفت که آرتروز بیشتر افراد مسن را درگیر کرده، اما روماتیسم مفصلی معمولا در سنین 20 تا 40 سالگی رخ می دهد.
همچنین بخوانید:
باورهای غلط در مورد آرتریت و آرتروز (کلیک)
علائم
علائم مشابه آرتروز و روماتیسم مفصلی عبارتند از:
- سفتی مفاصل
- تورم (البته در روماتیسم مفصلی شدیدتر است)
- محدودیت حرکت در مفاصلی که آسیب دیده است
معمولا علائم هر دو در هنگام صبح بدتر خواهند شد.
همچنین هر دو باعث سفتی در هنگام صبح یا پس از استراحت خواهند شد. با این وجود این سفتی در فرد مبتلا به آرتروز طی 30 دقیقه بهبود یافته اما برای فرد مبتلا به روماتیسم مفصلی بیشتر طول می کشد.
علائم روماتیسم مفصلی عموما به سرعت و گاهی طی چند هفته ایجاد و بدتر می شوند.
علائم آرتروز کندتر ظاهر می شوند زیرا بافت های محافظتی از مفصل به تدریج تحلیل می روند. با این وجود بعضی از فعالیت ها باعث بدتر شدن ناگهانی علائم آرتروز خواهند شد. برای نمونه، پیاده روی می تواند باعث تورم ناگهانی و شدید زانو شود.
همچنین بخوانید:
علائم اولیه روماتیسم مفصلی (کلیک)
هر دو بیماری می توانند مفاصل مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند.
روماتیسم مفصلی اغلب در دست ها، انگشتان، آرنج، زانو، پا و مفصل ران بروز کرده که معمولا در مفاصل یکسان در دو طرف بدن ایجاد می شود.
آرتروز نیز معمولا در زانوها و مفاصل کوچک و شست بروز کرده و اغلب تنها در یک طرف ایجاد خواهد شد.
به صورت کلی آرتروز موضعی است و فقط بر مفصل و بافت های اطراف آن تاثیر می گذارد. با این وجود افراد مبتلا به آن دچار خار استخوان یا سایر ناهنجاری های استخوانی می شوند. برای نمونه، اغلب آرتروز باعث ایجاد توده های کوچک در اطراف انتهای مفصل انگشت می شود.
روماتیسم مفصلی معمولا چندین مفصل را تحت تاثیر قرار داده و باعث حساسیت به لمس، تورم و سفتی خواهد شد. همچنین باعث ایجاد ندول هایی در اطراف مفاصل آسیب دیده خواهد شد.
روماتیسم مفصلی سیستمیک و گسترده بوده و سبب بروز علائم زیر خواهد شد:
تشخیص
بطور کلی تشخیص این بیماری ها چالش برانگیز است. چرا که اغلب علائم آرتریت های مختلف در مراحل اولیه با یکدیگر تداخل دارند.
پزشک برای تشخیص بیماری روماتیسم مفصلی یا آرتروز، بیمار را معاینه جسمی کرده، سابقه پزشکی او را بررسی و آزمایشات تشخیصی مختلفی را تجویز می کند.
جهت تشخیص و یا رد بیماری روماتیسم مفصلی، پزشک از نتایج آزمایش خون استفاده می کند.
این آزمایشات به دنبال نشانگرهای زیستی (بیومارکر) مختلف خون از جمله آنتی بادی های ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه و فاکتور روماتوئید خواهد بود. همچنین پزشک سطح آنتی بادی پروتئین واکنشی C که نشانگر التهاب است را بررسی می کند.
علاوه بر این پزشک برای تعیین میزان و محل آسیب ناشی از روماتیسم مفصلی یا آرتروز از اشعه ایکس، MRI، سونوگرافی یا ترکیبی از آنها استفاده می کند.
همچنین بخوانید:
داروی آرتریت مبتنی بر آنتی بادی، می تواند کووید 19 شدید را درمان کند (کلیک)
درمان
هر دو بیماری رروماتیسم مفصلی و آرتروز، مزمن بوده و از بین نمی روند.
در حال حاضر درمانی برای رفع آنها وجود ندارد. درمان های موجود به کنترل علائم کمک کرده، کیفیت زندگی را بهبود بخشیده و روند پیشرفت بیماری را کند خواهند کرد.
درمان انواع آرتریت شامل استفاده از داروهایی از جمله داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) برای کاهش التهاب است.
داروهای ضد التهابی به کاهش درد و سفتی و بهبود دامنه حرکتی کمک می کنند.
همچنین بخوانید:
همچنین پزشکان استفاده از داروهایی بر پایه استروئیدها را برای کاهش التهاب توصیه می کنند. برای نمونه، زمانی که کاهش فوری التهاب مهم باشد می توان استروئیدها را به صورت مستقیم به مفاصل آسیب دیده تزریق کرد.
طبق توصیه کالج آمریکایی روماتولوژی می توان برای درمان روماتیسم مفصلی از داروهای ضد روماتیسم (DMARD) به همراه NSAID ها یا استروئیدها و داروهای بیولوژیک استفاده نمود. هدف از مصرف DMARD سرکوب سیستم ایمنی بدن و کاهش آسیب به بافت های مفاصل است.
برنامه های درمانی برای روماتیسم مفصلی و آرتروز اغلب شامل فیزیوتراپی نیز هستند. این روش به بهبود تحرک و انعطاف پذیری مفاصل کمک می کند.
رعایت یک رژیم غذایی سالم و داشتن یک برنامه ورزشی نیز کمک کننده خواهد بود. حفظ وزن سالم از فشار اضافی بر مفاصل جلوگیری کرده و همچنین ترک سیگار به ویژه برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی مناسب خواهد بود.
همچنین بخوانید:
رژیم غذایی مناسب آرتریت (کلیک)
چشم انداز
روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) و آرتروز (استئوآرتریت) بیماری هایی مزمن بوده که باعث درد و سفتی مفاصل می شوند اما تفاوت هایی با هم دارند.
این دو بیماری علائم مشابهی داشته اما علل و روش های درمانی مختلفی دارند. معمولا آرتروز مفاصل کمتری را تحت تاثیر قرار داده و علائم آن به مفاصل محدود می شوند. پیش بینی پیشرفت روماتیسم مفصلی دشوار بوده و باعث بروز علائم گسترده تری خواهد شد.
این بیماری ها بدون درمان مناسب و با گذشت زمان بدتر خواهند شد. اثرات آرتروز و روماتیسم مفصلی در زندگی روزمره خفیف تا شدید خواهند بود.
چشم انداز افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی به دلیل پیشرفت در تحقیقات و روش های درمانی بهبود زیادی داشته است. معمولا پزشکان با استفاده از یک درمان موثر از پیشرفت بیماری پیشگیری کرده یا آن را کندتر می کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.