تیروزین در مواد غذایی

تیروزین در مواد غذایی حاوی فنیل آلانین یافت و بیماران فنیل کتونوری با کمبود آن در بدن خود مواجه اند، عملکرد و فواید مکمل های آن را بخوانید.

 

تیروزین (Tyrosine) نوعی آمینو اسید است که بدن آن را از اسید آمینه متفاوتی به نام فنیل آلانین (Phenylalanine) می سازد.

اسید آمینه تیروزین یک اسید آمینه غیر ضروری است. زیرا بدن آن را به طور طبیعی تولید می کند.

تیروزین فواید بسیاری دارد. بعنوان برخی فواید ناشی از مصرف تیروزین می توان به بهبود خلق و خو، شناخت و تمرکز می شود.

کمبود تیروزین در افراد مبتلا به بیماری فنیل کتونوری (PKU)  محسوس است. زیرا بدن بیماران قادر به تبدیل فنیل آلانین به اسید آمینه تیروزین نیست.

 

همچنین بخوانید:

اسید آمینه فنیل آلانین : فواید و عوارض (کلیک)

 

تیروزین چیست؟

اسید آمینه ها در بدن انسان به دو دسته ضروری و غیر ضروری تقسیم می شود.

منظور از اسید های آمینه ضروری یعنی بدن نیاز به دریافت و تامین آنها از طریق مواد غذایی دارد.

اصطلاح غیر ضروری به این معنی نیست که برای سلامت مهم نیستند. چه بسا آنها اهمیت بسیاری برای سلامت و عملکرد بدن دارند.

در واقع واژه غیر ضروری برای آن دسته از آمینو اسیدهاست که فرد نیازی به دریافت آنها از طریق مواد غذایی ندارد. یعنی بدن می تواند خود، آنها را تولید نماید.

تیروزین در دسته آمینو اسیدهای غیر ضروری قرار می گیرد. این یعنی اگر فرد مقادیر کافی فنیل آلانین را دریافت کند، بدن می تواند به طور طبیعی تیروزین را تولید کند.

بیماری فنیل کتونوری یک بیماری است که از ابتدای تولد سبب تجمع خطرناک فنیل آلانین در بدن می شود.

به همین دلیل لازم است که کودکان و بزرگسالان مبتلا به PKU، مصرف مواد غذایی حاوی فنیل آلانین را محدود کنند، این مساله آنها را در معرض کمبود تیروزین قرار خواهد داد. چرا که بدن بیماران PKU قادر به تبدیل فنیل آلانین به تیروزین نیست.

 

عملکرد تیروزین در بدن

تیروزین در بدن از طریق مواد غذایی و مکمل های حاوی آن تامین خواهد شد.

عملکرد تیروزین در بدن بواسطه نقش آن در ایجاد چندین ناقل عصبی  (نوروترانسمیترها) می باشد.

این ترکیبات شیمیایی سبب انتقال سیگنال های عصبی در سیناپس شده و در بسیاری از عملکردهای مهم بدن، نقش حیاتی ایفا می کنند.

این ناقل های عصبی عبارتند از:

• اپی نفرین : از اپی نفرین (Epinephrine) با عنوان آدرنالین نیز یاد می شود. اپی نفرین نقش مهمی در پاسخ جنگ یا گریز* (fight-or-Flight response) دارد.

*پاسخ جنگ یا گریز یک واکنش فیزیولوژیکی بدن است که جانداران برای فرار یا نجات خود در موقعیت های خطرناک و در پاسخ به ادراکات خود بروز می دهند.

• نوراپی نفرین: این ماده شیمیایی در بدن، همراه با اپی نفرین آزاد می شود. بواسطه این امر ضربان قلب افزایش یافته و سبب حمایت از پاسخ جنگ یا گریز خواهد شد. این ترکیب همچنین بواسطه تجزیه چربی و افزایش قند خون، سبب تامین انرژی خواهد شد.
• دوپامین: این نوروترنسمیتر، از احساس های پاداش، لذت و انگیزیه حمایت می کند. عدم وجود دوپامین سبب افسردگی، اعتیاد، توجه و اختلال در عملکرد جنسی خواهد شد.

زمانی که بدن قادر به تولید مقادیر کافی دوپامین نباشد، احتمالا فرد دچار مشکلات تمرکز، تغییرات خلق و خو و مشکلاتی در کنترل کردن استرس خود خواهد شد.

با توجه به اهمیت تیروزین در بدن، لازم است تا این اسید آمینه از طریق رژیم غذایی یا مکمل دریافت شود. افراد مبتلا به فتیل کتونوری نیز که در معرض کمبود تیروزین هستند، باید در خصوص تامین آن از متخصص تغذیه راهنمایی بخواهند.

 

 

همچنین بخوانید:

دلایل تغییرات خلقی در زنان و مردان (کلیک)

 

فواید مکمل تیروزین

مکمل های تیروزین برخی فواید سلامتی را به همراه دارند.

این هورمون بواسطه پشتیبانی از عملکرد، توجه و شناخت انتقال دهنده های عصبی، در کاهش و خنثی کردن اثرات استرس موثر است.

به عنوان مثال، تیروزین در فردی که تحت فشار جسمی ناشی از بیماری یا خستگی است، از افت ناگهانی عملکرد او جلوگیری خواهد کرد.

در این رابطه مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که زمانی که استرس، سبب حذف ناقل های  عصبی می شود،  مکمل های تیروزین سبب بهبود ادراک فرد خواهد شد. البته این اثر تنها در صورت سالم بودن عملکرد ناقل های عصبی رخ می دهد. در واقع در این شرایط، میزان پیام رسان های عصبی همچون دوپامین بطور موقت تخلیه خواهند شد.

 

همچنین بخوانید:

اثر استرس بر بدن (کلیک)

 

البته تمامی مطالعهات از این نظریه حمایت نمی کنند.

بعنوان مثال مطالعه ای  در سال 2018، نشان داد که مکمل های تیروزین در افراد مسن سبب آسیب به برخی عملکردهای شناختی در سنین 61-72 سال خواهد شد. محققان این بررسی توضیح دادند که مکمل های تیروزین ممکن است سبب افزایش بیش از حد دوز آن در افراد مسن شده و عوارض ناملوبی ایجاد نماید.

آنها تاکید نمودند که اکثر نحقیقات قبلی انجام شده پیرامون فواید مکمل تیروزین، بر روی جوانان انجام شده است و نتایج بدست آمده ممکن است در تمامی سنین و جمعیت وسیع تر، قابل استفاده نباشد.

 

در مطالعه دیگری در سال 2017 به بررسی مصرف تیروزین در رژیم غذایی بزرگسالان 24-40 سال و افراد مسن بالای 61 تا 88 سال پرداخت. این مطالعه فواید مکمل تیروزین را در هر دو گروه نشان داد. این بررسی نشان داد که مصرف زیاد تیروزین بدون در نظر گرفتن سن، با نمرات بهتر ارزیابی شناختی مرتبط است.

شایان ذکر است که این تحقیق تیروزین مواد غذایی را بررسی نمود و در مورد خطرات و فواید احتمالی ناشی از مصرف مکمل های تیروزین راهنمایی خاصی ارائه نداده است.

برخی منابع اذعان داشته اند که بازدارنده های تیروزین کیناز در درمان سرطان تیروئید یا ریه نقش دارد.

 

همچنین بخوانید:

راه های پیشگیری از سرطان ریه (کلیک)

 

بازدارنده های تیروزین کیناز، اثرات کیناز را که  فسفات را به پروتئین اضافه کرده و عملکرد آن را بطور بالقوه تغییر می دهد، مسدود می کند.

این مساله که تغییرات در نحوه رفتار تیروزین در بروز برخی سرطان ها نقش دارد، ثابت نشده است.

تیروزین در مواد غذایی

معمولا مواد غذایی حاوی پروتئین زیاد، اسیدهای آمینه زیادی نیز دارند.

برخی مواد غذایی سرشار از فنیل آلانین، که بدن برای سنتز تیروزین به آنها نیاز دارد عبارتند از:

• دانه ها – مانند تخم کدو و کنجد
• محصولات سویا – مانند دانه های سویا، شیر سویا و توفو
• لوبیا – مانند لوبیا لیما
• گوشت و ماهی – مانند گوشت مرغ، بوقلمون و گوشت خوک
• محصولات لبنی و تخم مرغ – مانند شیر و پنیر

توصیه می شود تا افراد گیاهخوار و وگان برای دریافت کافی اسید آمینه تیروزین و سایر آمینو اسیدها، از غذاهای حاوی پروتئین بالا همچون توفو استفاده کنند.

افراد مبتلا به فنیل کتونوری لازم است برای چگونگی دریافت تیروزین کافی و بدون خوردن مواد غذایی حاوی فنیل آلانین، از پزشک یا متخصص تغذیه راهنمایی دریافت کنند.

افراد می توانند از مکمل های تیروزین استفاده کنند. اما با توجه به اینکه دوز مصرفی مناسب تیروزین در افراد مختلف است، لازم است پیش از مصرف هرگونه مکمل با پزشک مشورت کنند.

 

خلاصه

تیروزین دارای فواید سلامتی بسیار برای بدن و عملکرد های حیتی آن است.

کمبود و یا عدم وجود تیروزین به معنی اسن است که ناقل های عصبی کافی جهت پشتیبانی از خلق و خوی فرد، ادراک و توجه او وجود ندارد.

مواد غذایی کامل و سرشار از فنیل آلانین در تامین تیروزین مورد نیاز بدن موثر خواهد بود.

اما افرادی که به بیماری فنیل کتونوری مبتلا هستند نمی توانند از مواد غذایی منابع فنیل آلانین مصرف کنند. بدین منظور لازم است از پزشک راهنمایی های لازم را دریافت نمایند.

برخی منابع نشان داده است که تیروزین برای سنسن بالای 60 سال عوارض و خطراتی در پی دارد.

درباره مصرف هر گونه مکمل های تیروزین و دوز مناسب خود با پزشک مشورت کنید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.