هپاتیت C در دوران شیردهی
مدرکی که نشان دهد شیردهی در انتقال هپاتیت C از مادران مبتلا به نوزاد موثر است، وجود ندارد؛ راه جلوگیری از انتقال HCV از شیر مادر را بخوانید.
هپاتیت C نوعی عفونت کبدی ایجاد شده توسط HCV است.
این نوع هپاتیت می تواند از طریق تماس با خون فرد مبتلا به عفونت منتقل شود. بنابراین امکان انتقال هیاتیت C از طریق شیر مادر وجود ندارد.
بر اساس اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، تاکنون هیچ موردی که نشان دهد هپاتیت C از طریق شیر مادر به کودک انتقال یافته، وجود نداشته است.
با این حال زخم بودن نوک سینه، ترک خوردن و خونریزی آن در هنگام شیردهی می تواند باعث انتقال هپاتیت C از شیر مادر شود.
این مقاله به بررسی ایمن بودن شیردهی برای فرد مبتلا به هپاتیت C و راه هایی برای جلوگیری از انتقال آن می پردازد.
همچنین بخوانید:
درباره هپاتیت ویروسی چه می دانید؟ (کلیک)
امکان انتقال هپاتیت C در دوران شیردهی
همانطور که عنوان شد هیچ مدرکی که نشان دهد شیردهی، هپاتیت C را از مادران مبتلا به نوزادان منتقل می کند، وجود ندارد.
در نتیجه می توان گفت که شیردهی در مادران مبتلا به هپاتیت C بی خطر و ایمن است.
بر اساس شواهد موجود، شیر مادر HCV را غیر فعال می کند.
بنابراین جای نگرانی برای شیر دادن به نوزاد از طریق سینه یا شیشه شیر حاوی شیر مادر وجود ندارد.
همچنین بخوانید:
هپاتیت C در دوران بارداری (کلیک)
امکان انتقال در صورت ترک خوردن نوک سینه
در حال حاضر اطلاعات کافی در خصوص امکان انتقال هپاتیت C از طریق شیردهی بوسیله نوک سینه ترک خورده وجود ندارد.
بر اساس تئوری بنظر می رسد که نوک سینه های ترک خورده یا دچار خونریزی شده می توانند باعث انتقال HCV شوند.
این امر هم برای تغذیه مستقیم نوزاد از سینه مادر و هم از طریق شیشه حاوی شیر مادر صادق است.
اما میزان خطر انتقال نامشخص است.
به همین دلیل CDC به افراد مبتلا به هپاتیت C که در نوک سینه خود دچار ترک و خونریزی شده اند توصیه می کند که تا زمان بهبودی، به طور موقت از شیردهی به نوزاد خود اجتناب کنند.
در این مدت زمان و تا زمانیکه نوک سینه بهبود یابد باید به نکات زیر توجه کرد:
- بیرون کشیدن شیر و دور ریختن آن
- استفاده از شیر خشک برای تغذیه کودک
- صحبت با یک متخصص در خصوص ایجاد یک برنامه جهت حفظ میزان شیر
راه های دیگر برای کمک به جلوگیری از انتقال
علاوه بر مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، والدین مبتلا به هپاتیت C باید اقدامات اضافی جهت جلوگیری از انتقال ویروس به نوزاد را در نظر بگیرند.
پیشگیری عمومی
برای پیشگیری از انتقال هپاتیت C به نوزاد، از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی خود مانند قیچی، ناخن گیر، مسواک یا جواهراتی که وارد پوست می شوند مانند گوشواره اجتناب کنید.
همچنین وسایل خانه، کودک و شخصی خود را که احتمال می دهید در تماس با خون بوده اند، ضد عفونی کنید.
درصورت آسیب دیدگی
درصورتی که والدین مبتلا به هپاتیت C دچار آسیب شوند باید اقدامات زیر را در نظر گرفت:
- استفاده از یک پارچه یکبار مصرف یا حوله کاغذی برای پاک کردن خون ریخته شده
- قرار دادن پارچه یا حوله آغشته به خون در یک کیسه در بسته و دور انداختن آن
- تمیز کردن محل با سفید کننده و آب کشیدن آن
اگر فرد مبتلا همچنان خونریزی یا بریدگی یا زخم دارد باید اقدامات زیر را انجام دهد:
- پوشاندن قسمت دچار آسیب دیدگی
- اجتناب از بوسیدن نوزاد در صورت ایجاد بریدگی و زخم در دهان، تا زمانی که بهبودی یابد.
- اجتناب از دست زدن به نوزاد درصورت داشتن زخم یا بریدگی در دست
- قرار دادن پانسمان ها، موارد آغشته به خون و محصولات بهداشتی برای قاعدگی در کیسه جداگانه و دور نگه داشتن آنها از دسترس کودکان
در صورت قرار گرفتن در معرض خون
اگر نوزاد در معرض خون قرار گرفت اقدامات زیر را انجام دهید:
- شستن فوری آنها با آب گرم و صابون یا یک محصول ضد ویروسی
- اطمینان از پاک کردن تمام خون روی نوزاد حتی نواحی که دسترسی به آنها سخت است
- خشک کردن نوزاد با یک حوله تمیز
- ضدعفونی کردن وسایل شخصی آغشته به خون مانند ملافه، حوله و ظروف
همچنین بخوانید:
آزمایش HCV
بهتر است قبل از اقدام به آزمایش HCV ، بدانید که چه آزمایشاتی برای آن موجود است و آنها چه مواردی را نشان می دهند.
به صورت کلی دو نوع آزمایش برای HCV وجود دارد.
آزمایش واکنش زنجیره ای آنتی بادی یا پلیمراز (PCR) یکی از این آزمایشات است که در بررسی می کند آیا آنتی بادی HCV در خون فرد وجود دارد یا خیر.
به پروتئین های خاصی که بدن برای از بین بردن یا غیر فعال کردن ویروس ها و باکتری های خاص تولید می کند، آنتی بادی گفته می شود.
مثبت بودن آزمایش آنتی بادی نشان دهنده آن است که فرد در دوره ای از زندگی خود به این ویروس مبتلا بوده است. اما لزوما به این معنا نیست که آنها در حال حاضر عفونت فعال دارند.
نوع دیگر تست های PCR هستند. بوسیله این تست ها می توان تشخیص داد که آیا در حال حاضر ویروس در بدن فرد تولید مثل می کند یا خیر. درصورت مثبت بودن این تست یعنی فرد دارای یک عفونت فعال است.
افراد خانواده چه زمانی می توانند این آزمایش را انجام دهند؟
درصورتی که یکی از اعضای خانواده شک داشته باشد که آلوده به ویروس HCV است یا خیر، باید سریعا آزمایش بدهد. از آنجایی که ویروس HCV در ابتدا بدون علامت است، تشخیص ناقل بودن فرد بسیار مهم است.
افراد زیر نیز باید آزمایشات هپاتیت C را انجام دهند:
- معتقدند که با فرد آلوده به ویروس HCV در تماس بوده اند
- دارای علائمی مانند خستگی، تب، درد شکم یا مشکل در تمرکز هستند
- از داروهای تزریقی مانند هروئین استفاده کرده اند
خانم های باردار مبتلا به HCV باید سطح HCV RNA خود پس از زایمان را بررسی کنند زیرا در برخی موارد، ویروس HCV خود به خود پس از زایمان از بین می رود.
بر اساس یک مطالعه در سال 2017 در دانشگاه قاهره، 26.9% از خانم های مبتلا به هپاتیت C حدود 12 ماه پس از زایمان دارای سطح غیر قابل تشخیص از DNA ویروس در خون بودند. اینگونه بنظر می رسد که این مساله در ارتباط با یک جهش ژنتیکی خاص است.
چه زمانی می توان از نوزاد آزمایش گرفت؟
اکثر مقامات بهداشتی توصیه می کنند که نوزاد متولد شده از شخص مبتلا به HCV در سن 18 ماهگی یا بالاتر آزمایش دهد.
نوزادان تازه متولدش شده دارای آنتی بادی های مادر خود هستند. بنابراین یک آزمایش سنتی HCV، وجود آنتی بادی های HCV را تشخیص داده و در نتیجه آزمایش جواب مثبت کاذب دارد.
درصورتی که در خصوص مبتلا بودن نوزادتان به هپاتیت C نگران هستید، می توانید در سن 3 ماهگی این آزمایش را انجام دهید. با این حال باز هم احتمال مثبت شدن کاذب آزمایش وجود دارد.
در این موارد استفاده از آزمایش PCR به جای آنتی بادی توصیه می شود.
کودکان بالای 2 سال به همان روش هایی که برای بزرگسالان وجود دارد، آزمایش می شوند.
در صورتی که جواب تست کودک مثبت باشد، می توان از سن 3 سالگی درمان ها را آغاز کرد.
همچنین بخوانید:
آیا هپاتیت C قابل درمان است؟ (کلیک)
درمان هپاتیت C هنگام شیردهی
داروهای ضد ویروس با عملکرد مستقیم (DAAs) به دسته ای از داروها اطلاق می شود که در درمان هپاتیت C کاربرد دارند.
برای افرادی که باردار یا شیرده نیستند، مصرف داروهای DAA برای 8 تا 12 هفته توصیه می شود.
درمان های فعلی میزان موفقیتی در حدود 90% یا حتی بیشتر دارند.
اما در خصوص امکان استفاده و بی خطر بودن داروهای DAA در دوران شیردهی یا بارداری تحقیقات کافی صورت نگرفته است.
حتی تحقیقات کمتری در خصوص اثربخشی DAA یا سایر روش های درمانی HCV برای نوزادان وجود دارد.
بر اساس مطالعات حیوانی انجام شده DAA قابلیت عبور از جفت و وارد شدن به شیر مادر را دارد.
اما یک بررسی دیگر در سال 2019 نشان داد که مصرف DAA برای سه ماه دوم یا سوم و دوران شیردهی نسبتا ایمن است.
از آنجایی هنوز شواهد کافی در خصوص ایمن بودن داروهای DAA در دوران شیردهی در دسترس نیست، پزشکان ترجیح می دهند که مادران مبتلا به هپاتیت پس از اتمام شیردهی به فرزند خود، درمان را آغاز کنند.
سوالاتی برای پرسیدن از پزشک
در صورت تمایل به شیردهی به نوزاد خود، در این خصوص با پزشک یا متخصص مشورت کنید.
برخی از سوالاتی که می توانید از این افراد بپرسید عبارتند از:
- آیا می توان با خیال راحت به نوزاد خود شیر داد؟
- آیا دستگاه های پزشکی یا محصولات تمیزکننده ای برای خرید وجود دارد؟
- آیا اطلاعات جدیدی برای ایمنی شیردهی یا اقدامات پیشگیری برای افراد مبتلا به هپاتیت C وجود دارد؟
- درصورتی که نوزاد در معرض HCV باشد چه کاری باید انجام داد؟
- آیا نوزاد باید آزمایش HCV را انجام دهد؟
- درصورتی که آزمایش مثبت باشد چه اتفاقی می افتد؟
- چه زمانی می توان درمان را شروع کرد؟
- راه های درمان کدامند؟
جمع بندی
درصورتی که نوک سینه مادر مبتلا به هپاتیت C دچار ترک یا خونریزی نشده باشد، احتمال انتقال ویروس از شیر مادر وجود ندارد. درصورت ایجاد خونریزی یا ترک، از شیر دادن به فرزند خود خودداری کرده و موقتا به او شیر خشک دهید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.