غدد لنفاوی چیست؟

غدد لنفاوی در نواحی گردن – پشت گوش – زیر بغل و کشاله ران وجود دارند، عملکرد آن روی سیستم ایمنی بدن – علت تورم و سرطان گره لنفاوی را بخوانید.

 

غدد لنفاوی (Lymph Nodes) بخش اساسی سیستم ایمنی بدن بوده و نقشی حیاتی برای بدن دارند.

صدها غده لنفاوی در بدن وجود دارد که به صورت خوشه ای در اطراف بدن و به ویژه نواحی گردن، زیر بغل، کشاله ران و پشت گوش وجود دارند.

غدد لنفاوی گره هایی کوچک و لوبیایی شکل هستند که بواسطه عملکرد خود، مایعات لنفاوی را تصفیه کرده و در نتیجه موجب از بین بردن میکروب ها و دفع مواد زائد می شوند.

عملکرد آنها بدین ترتیب است که سلول ها و بافت های بدن مواد زائد را در مایعات لنفاوی دفع کرده، سپس غدد لنفاوی آن را تصفیه می کنند. طی این فرآیند باکتری ها و ویروس های آسیب زننده به بدن از بین می روند.

آنها به دلیل عملکرد خود در تماس با سموم قرار دارند که این امر بعضا سبب تورم آنها خواهد شد.

اگرچه تورم غدد لنفاوی شایع است اما ممکن است گاهی اوقات نشان دهنده سرطان غدد لنفاوی یا لنفوم باشد.

در این مقاله به بررسی غدد لنفاوی، عملکرد آنها در سیستم ایمنی بدن، علت تورم و سرطان آن می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

ندول چیست؟ علت و درمان انواع گره در بدن (کلیک)

 

 گره های لنفاوی در کجای بدن قرار دارند؟

غده های لنفاوی بخشی از سیستم لنفاوی هستند که شبکه ای پیچیده متشکل از گره ها و عروق می باشند.

این شبکه در نواحی خاصی از بدن از جمله گردن، زیر بغل و کشاله ران و البته نزدیک به پوست قرار دارند. به این ترتیب در صورت ایجاد عفونت، فرد متوجه تورم آنها خواهد شد.

نام غده لنفاوی به محل قرارگیری آنها در بدن وابسته است.

نام غده لنفاوی	محل قرارگیری
گردنی (Cervical)	در گردن
زیر بغلی (Axillary)	در زیر بغل
کشاله رانی (Inguinal)	در کشاله ران

 

عملکرد غدد لنفاوی در بدن

گره های لنفاوی به صورت خوشه ای در سراسر بدن وجود دارند.

عملکرد اصلی غدد لنفاوی در بدن فیلتر کردن مواد مضر است که در نتیجه نقشی اساسی در سیستم ایمنی بدن دارند.

تمامی بافت ها و سلول های بدن برای حذف مواد زادئی خود مایع لنفوی یا لنف دفع می کنند. این لنف از طریق عروق موجود در سیستم لنفاوی عبور کرده و غده های لنفاوی آن را تصفیه می کنند.

گره های لنفاوی حاوی لنفوسیت هستند. لنفوسیت ها نوعی گلبول سفید بوده که به تخریب عوامل بیماری زایی همچون باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها کمک می کند.

زمانی که غدد لنفاوی یک پاتوژن را در لنف تشخیص می دهند، لنفوسیت بیشتری تولید شده که باعث تورم غدد خواهد شد.

غدد لنفاوی در مقابله با باکتری ها یا سلول های آسیب دیده، آنها را از بین برده و به مواد زائد تبدیل می کند.

زمانی که لنف وارد جریان خون شود، مواد زائد به کلیه ها و کبد منتقل خواهند شد. سپس بدن این مواد زائد را از طریق ادرار و مدفوع دفع می کند.

 

همچنین بخوانید:

پاتوژن چیست؟ (کلیک)

 

علت های شایع تورم غدد لنفاوی

تورم غدد لنفاوی در بدن مساله ای شایع است که علت های مختلفی داشته و همیشه نشانه ای از ابتلا به سرطان نیست.

در ادامه به بررسی بعضی از علت های تورم غدد لنفاوی می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

بیماری های با تورم غدد لنفاوی و راش پوستی (کلیک)

 

لنفادنیت

بیماری لنفادنیت (Lymphadenitis) زمانی رخ می دهد که باکتری ها، ویروس ها یا قارچ های موجود در لنف، غدد لنفاوی را آلوده کنند.

این شرایط سبب تورم غدد لنفاوی شده و در صورت لمس دردناک خواهند شد.

شایع ترین نوع لنفادنیت، لنفادنیت موضعی است. این امر به معنی تاثیر آن بر چندین گره است.

در صورتی که عفونت چندین خوشه را درگیر کند، پزشک لنفادنیت عمومی را تشخیص می دهد. این وضعیت معمولا به دلیل بروز عفونت در ناحیه دیگری از بدن رخ خواهد داد.

در صورتی که چندین خوشه آلوده شوند، این امر سبب بروز علائمی مانند احساس درد و تورم در گردن و کشاله ران خواهد شد.

 

علائم:

علائم لنفادنیت شامل موارد زیر هستند:

• درد و تورم غدد لنفاوی
• نرم و فشرده شدن گره های لنفاوی
• ایجاد خطوط پوستی در اطراف گره های لنفاوی
• بروز آبسه در اطراف گره های لنفاوی
• ترشح موادی از پوست

 

درمان:

درمان لنفادنیت به عوامل مختلفی از جمله شدت، بیماری های زمینه ای و آلرژی های فرد وابسته است.

درمان های لنفادنیت عبارتند از:

• مسکن ها
• ضد التهاب ها
• آنتی بیوتیک ها
• جراحی

 

عفونت های ویروسی یا باکتریایی گلو

ممکن است تورم غدد لنفاوی به دلیل عفونت ویروسی یا عفونت باکتریایی گلو از جمله گلو درد رخ دهد.

 

عفونت های ویروسی

عفونت های ویروسی گلو همچون سرماخوردگی سبب بروز تورم غدد لنفاوی، آبریزش بینی و چشم صورتی خواهند شد.

عفونت های ویروسی عموما به خودی خود برطرف خواهند شد

در صورت ابتلا به این عفونت های ویروسی می توانید جهت تسکین درد هنگام بلع، از مسکن های بدون نسخه (OTC) استفاده کنید.

 

گلودرد استرپتوکوکی

استرپتوکوک عامل گلودرد، یک عفونت باکتریایی است که به دلیل استرپتوکوک گروه A در گلو و لوزه ها ایجاد می شود.

انتقال این عفونت باکتریایی بواسطه قرارگرفتن در معرض قطرات حاوی این باکتری است.

این بیماری در فرد مبتلا سبب بروز علائمی همچون تب، گلودرد، تورم عدد لنفوی در ناحیه گردن و بروز لکه های قرمز (یا سفید) در سقف دهان می شود.

پزشکان این وضعیت را با آنتی بیوتیک درمان می کنند.

 

همچنین بخوانید:

انواع عفونت باکتریایی (کلیک)

 

زرد زخم یا ایمپتیگو

زرد زخم یا ایمپتیگو (Impetigo) عفونتی ناشی از استرپتوکوک A بوده که موجب تورم غدد لنفاوی زیر بغل و کشاله ران خواهد شد.

راه های انتقال این بیماری بواسطه ورود این باکتری از طریق بریدگی های بدن، به اشتراک گذاشتن حوله، تیغ یا تشک یوگا و .. می باشد.

 

علائم:

علائم زرد زخم یا ایمپتیگو عبارتند از:

• تورم غدد لنفاوی
• لکه های خارشی یا زخم هایی در اطراف بینی یا دهان که با تغییر رنگ پوست همراه هستند.
• زخم های دردناک
• تاول

 

درمان:

در صورت ابتلا به زرد زخم، یه جهت پیشگیری از انتقال و درمان آن، مراجعه به پزشک لازم است.

درمان زرد زخم یا ایمپتیگو شامل مصرف آنتی بیوتیک است.

 

همچنین بخوانید:

روش مصرف و عوارض آنتی بیوتیک ها (کلیک)

 

قارچ پوستی یا کرم حلقوی

قارچ پوستی (Ringworm) یا جاک ایچ (jock itch) یک عفونت قارچی است که بسیاری از نواحی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.

اگر این عفونت قارچی کشاله ران را تحت تاثیر قرار دهد، گره های لنفاوی این ناحیه متورم خواهند شد.

قارچ پوستی معمولا با یک ضایعه قارچی آغاز می شود. اغلب این مساه با به اشتراک گذاشتن حوله یا تیغ رخ خواهد داد.

قارچ پوستی در محیط های مرطوب رشد می کند. به این ترتیب افراد باید مراقب خشک شدن کامل لباس ها بوده و از پوشیدن لباس های مرطوب خودداری کنند.

 

علائم:

علائم شایع قارچ پوستی عبارتند از:

• خارش
• گزگز
• پوسته پوسته
• بثورات تکه ای (پچ های پوستی) با ظاهری شبیه به حلقه و لبه های روشن

 

درمان:

به جهت درمان بیماری، معمولا پزشک داروهای ضد قارچ را توصیه خواهد کرد.

بهترین روش برای پیشگیری از بروز قارچ پوستی استفاده از پارچه های قابل تنفس، پرهیز از به اشتراک گذاشتن حوله و تیغ و خشک کردن کامل پس از حمام است.

 

همچنین بخوانید:

لکه های قرمز پوستی که عفونت قارچی نیستند (کلیک)

 

سرطان غدد لنفاوی

لنفوم نوعی سرطان است که بر سیستم لنفاوی تاثیر می گذارد. دو نوع اصلی لنفوم شامل لنفوم هاجکین/ هوچکین و لنفوم غیرهاجکین هستند.

لنفوم هوچکین زمانی رخ می دهد که سلول های سرطانی از یک خوشه غدد به خوشه دیگر منتقل شوند.

در مقابل در لنفوم غیرهوچکین، نظمی در نحوه گسترش سلول های سرطانی وجود ندارد.

 

علائم:

علائم شایع بیمایر لنفوم یا علائم عفونت های ویروسی مشابه است. ایت مساله سبب تشخیص دشوار این بیماری خواهد شد.

شایان ذکر است که مدت زمان علائم ایجاد شده در این بیماری طولانی تر خواهد بود.

علائم شایع لنفوم عبارتند از:

• تب
• تعریق شبانه
• خستگی
• تورم غدد لنفاوی
• کاهش وزن بدون دلیل

 

شایان ذکر است که بروز این علائم به معنی ابتلا به سرطان نیست. بنابراین در صورت بروز علائم فوق باید برای تشخیص علت به پزشک مراجعه نمایید.

 

همچنین بخوانید:

سرطان لنفوم غیرهوچکین : علائم و درمان (کلیک)

 

درمان:

گزینه های درمانی لنفوم عبارتند از:

• شیمی درمانی: در شیمی درمانی از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود.
• پرتو درمانی: در پرتو درمانی از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی و کوچک کردن تومورها استفاده می شود.
• پیوند سلول های بنیادی: افراد سلول های بنیادی را از اهداکنندگان دریافت می کنند. در واقع پزشکان پس از دوزهای بالای شیمی درمانی، سلول های سرطانی و سلول های ناسالم خون را از بین برده و سپس سلول های بنیادی که سلول های خونی سالم و جدیدی تولید می کنند را به مغز استخوان پیوند می زنند.
• سلول درمانی CAR T: این روش نوعی ایمنی درمانی بوده که از سیستم ایمنی بدن برای حمله به سلول های سرطانی استفاده می کند.

 

زمان تماس با پزشک

تورم غدد لنفاوی، عموما نسانه عفونت است و لازم نیست که به سرعت نگران بیماری جدی لنفوم شوید.

در صورتیکه بطور مداوم دچار تورم غدد لنفاوی می شوید باید به پزشک مراجعه نمایید.

پزشک پس از تشخیص، درمان مناسب را توصیه می کند.

 

خلاصه

غدد لنفاوی گره های لوبیایی شکل کوچک و بخشی از سیستم لنفاوی هستند که نقش مهمی برای سیستم ایمنی بدن دارند.

این غدد لنف ها را که حاوی عوامل بیماری زا و سلول های آسیب دیده هستند تصفیه کرده و سلول های مرده را به کلیه ها و کبد منتقل می کنند.

معمولا تورم غدد لنفاوی ناشی از عفونت است. با این وجود در موارد نادر این وضعیت نشانه ای از بروز لنفوم خواهد بود.

افرادی که نگران تورم یا سایر علائم خود هستند باید به پزشک مراجعه کنند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.