بیماری کبد چرب غیر الکلی چیست : علل - علائم - درمان و رژیم غذایی برای آن

بیماری کبد چرب غیر الکلی زمانیست که چربی بیش از حد در کبد وجود دارد، این مقاله به بررسی علل – علائم – درمان و رژیم غذایی آن پرداخته اشت.

بیماری کبد چرب غیر الکلی (Nonalcoholic Fatty Liver Disease) هنگامی بروز می کند که چربی بیش از حد درون کبد تجمع یابد.

تشخیص بیماری NAFLD زمانی است که بیش از 5 تا 10% از وزن کبد از چربی تجمع یافته تشکیل شده باشد.

بیماری کبد چرب غیر الکلی عموما در ابتدا علائم خاصی را نشان نمی دهد. اما آسیب مداوم به کبد منجر به بروز مشکلات جدی تری خواهد شد.

تجمع چربی و ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی علل مختلفی دارد. به عنوان مثال بارداری می تواند عامل محرکی برای تجمع چربی و علت ابتلا به کبد چرب غیر الکلی باشد.

این بیماری اغلب همراه با چاقی، فشار خون، دیابت و کلسترول بالا ایجاد می شود.

این احتمال وجود دارد که فرد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) دچار التهاب کبدی غیر الکلی (NASH) نیز باشند. این وضعیت ناشی از سیروز یا اسکار (جای زخم) و اختلال در عملکرد کبد است.

سیروز کبدی نیز ناشی از مصرف زیاد الکل است اما بیماری های کبد چرب غیر الکلی و التهاب کبدی غیر الکلی به دلیل مصرف الکل ایجاد نخواهند شد.

در ادامه به بررسی بیماری کبد چرب غیر الکلی، علل، علائم، درمان و رژیم غذایی مناسب آن می پردازیم.

همچنین بخوانید:

بیماری های کبدی : انواع، علائم و درمان (کلیک)

جهت مشاهده و خرید مکمل های کبد داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

علل و عوامل خطر بیماری کبد چرب غیر الکلی

پزشکان به طور دقیق از نحوه و علل ایجاد کبد چرب غیر الکلی مطلع نیستند.

در واقع به نظر می رسد که این وضعیت به علت تولید بیش از حد چربی توسط بدن یا عدم توانایی متابولیزه کردن مناسب آن ایجاد می شود.

برخی علل و عوامل خطر ابتلا به کبد چرب غیر الکلی عبارتند از:

چاقی
هر بیماری تاثیرگذار بر توانایی بدن در استفاده یا ذخیره چربی
کاهش وزن سریع یا سوءتغذیه
عوامل ژنتیکی
قرارگیری در معرض بعضی از سموم
برخی داروها از جمله کورتیکواستروئیدها، استروژن ها، بعضی از داروهای HIV و بعضی از داروهای سرطان
سیگار کشیدن
دیابت نوع 2
سطح کلسترول بالا
فشار خون بالا
سندروم متابولیک

علائم و مراحل کبد چرب غیر الکلی

وظیفه کبد حذف سموم از بدن است. اگر کبد نتواند عملکرد خود را به درستی انجام دهد، مشکلات مختلفی ایجاد خواهد شد.

در صورت تولید بیش از حد چربی توسط بدن یا متابولیزه نشدن درست آن، چربی در بدن تجمع خواهد یافت. این وضعیت اغلب با عنوان کبد چرب شناخته می شود.

اگر تجمع چربی ادامه یابد، التهاب ایجاد خواهد شد.

در نهایت این وضعیت منجر به سیروز و نارسایی کبدی خواهد شد.

همچنین بخوانید:

مراحل بیماری کبد و درمان نارسایی کبدی (کلیک)

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)

در صورتی که بیش از 5 تا 10% از وزن کبد را چربی تشکیل داده باشد، پزشک تشخیص بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) را می دهد.

کبد چرب غیر الکلی قطعا نشان از وضعیت سلامت بدن ندارد اما لزوما موجب ایجاد علائم یا اثرات منفی زیادی نخواهد شد.

این شرایط در بیشتر افراد پیشرفت نخواهد کرد.

در واقع بسیاری از افراد مبتلا به کبد چرب از ابتلا به آن اطلاعی ندارند. این افراد معمولا بواسطه انجام آزمایشات معمول جهت بررسی سایر بیماری ها از وجو آن مطلع می شوند.

التهاب کبدی غیر الکلی (NASH)

اگر تجمع چربی در کبد ادامه یابد، کبد دچار التهاب شده و این امر منجر به بروز التهاب (NASH) خواهد شد.

علائم التهاب کبد چرب غیر الکلی عبارتند از:

تورم شکمی
زردی پوست و چشم (معروف به زردی)
کبودی و خونریزی ساده تر از حد معمول
ظاهر شدن رگ های عنکبوتی شکل زیر پوست
خارش
گفتار و نامفهوم و آشفتگی
تغییرات رفتاری

همچنین بخوانید:

بررسی رابطه بین خارش پوست و بیماری کبد (کلیک)

سیروز و نارسایی کبدی

با گذشت زمان، فرد مبتلا به التهاب کبدی غیر الکلی (NASH) ممکن است دچار اسکار (جای زخم) شده که به این وضعیت سیروز و نارسایی کبدی گفته می شود.

علائم سیروز کبدی عبارتند از:

زردی
خستگی و ضعف
حالت تهوع، استفراغ و اسهال
گیجی، مشکل در تمرکز، از دست دادن حافظه و توهم
تورم و درد شکمی به دلیل تجمع مایعات
تورم مچ پا و پاها
خونریزی و کبودی ساده تر از حد معمول
ظاهر شدن رگ های عنکبوتی شکل زیر پوست بالای کمر
خارش
پچ های پوستی قرمز کف دست
مدفوع رنگ پریده یا تیره و سیاه
ادرار تیره
تغییر در قاعدگی
بزرگ شدن سینه ها در مردان
تورم کیسه بیضه
از دست دادن میل جنسی
تغییر شخصیت

موارد شدید بیمار به پیوند کبد نیاز خواهد داشت.

همچنین بخوانید:

طول عمر بیماران مبتلا به سیروز کبدی (کلیک)

تشخیص

با توجه به اینکه در مراحل اولیه بیماری کبد چرب غیر الکلی علائمی ایجاد نمی شود، تشخیص بیماری اغلب با آزمایشات معمول یا بررسی عوامل خطر صورت می پذیرد.

اگرپزشک مشکوک به ابتلا به NAFLD باشد، معاینبررسی های زیر را انجام خواهد داد:

معاینه ناحیه شکمی از نظر وجود تورم
سوال کردن در مورد رژیم غذایی، سبک زندگی و مصرف الکل
سوال در مورد استفاده از داروها و مکمل ها
توصیه به انجام آزمایشات تصویربرداری و سایر آزمایشات برای رد کردن دیگر بیماری های احتمالی
انجام بیوپسی (نمونه برداری) برای تایید ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی و ارزیابی میزان آسیب

همچنین بخوانید:

درد کبد چگونه است؟ علت و درمان (کلیک)

درمان و رژیم غذایی

هیچ درمان پزشکی برای کبد چرب وجود ندارد اما روش های مختلفی خطر ابتلا به مشکلات کبدی را کاهش داده و بعضی از آسیب ها را معکوس می کنند.

بنیاد کبد آمریکا موارد زیر بعنوان درمان کبد چرب الکلی و غیر الکلی توصیه می کند:

کاهش وزن (در صورت امکان)
ورزش حداقل 30 دقیقه ای در بیشتر روزهای هفته
پرهیز از مصرف الکل
محدود کردن مصرف گوشت قرمز و چربی های اشباع
پرهیز از مصرف غذاهای حاوی نمک اضافه شده
محدود کردن مصرف شکر از جمله نوشابه و آب میوه های شیرین شده
مصرف مقدار زیاد غلات کامل و میوه و سبزیجات تازه
روغن های سالم از جمله روغن زیتون، سویا، گلرنگ یا سایر روغن های گیاهی

نویسندگان مطالعه ای در سال 2019 دریافتند که تغییرات رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی مفید بوده و مصرف فیبر پروبیوتیک (در تره فرنگی، مارچوبه و سایر غذاهای گیاهی) و ماست غنی شده پروبیوتیک به کنترل دریافت کالری و تقویت سلامت میکروبیوتای روده کمک می کند.

آنها استفاده از پروتئین های گیاهی به جای پروتئین حیوانی را توصیه کردند.

به علاوه، دانشمندان در حال بررسی اثربخشی ویتامین E برای این وضعیت هستند اما برای تائید این امر به تحقیقات بیشتری نیاز است.

رعایت یک رژیم غذایی و برنامه ورزشی مناسب خطر ابتلا به بیماری های مختلفی از جمله چاقی، دیابت و بیماری های قلبی و عروقی که اغلب به همراه NAFLD رخ می دهد را کاهش خواهد داد.

سایر روش های موثر در محافظت از کبد عبارتند از:

پیروی از دستورالعمل های پزشک در هنگام مصرف دارو
مشورت با پزشک پیش از مصرف ویتامین ها، مکمل ها یا داروهای گیاهی
دریافت واکسن هپاتیت A و هپاتیت B

همچنین بخوانید:

هفت روش برای افزایش سلامتی کبد (کلیک)

چشم انداز

بسیاری از افراد مبتلا به کبد چرب علائم خاصی را تجربه نمی کنند. با این وجود تا 10% از افراد مبتلا به NAFLD به سیروز مبتلا خواهند شد.

ممکن است افراد مبتلا به سیروز کبدی به پیوند کبد نیاز داشته باشند. سیروز یکی از علت های شایع مرگ و میر پس از بیماری های قلبی عروقی و سرطان است.

افراد مبتلا به NAFLD و NASH در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان کبد می گیرند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.