فواید و مضرات شیر گاو
شیر گاو ماده غذایی غنی است که دارای سه نوع بدون چربی، کم چربی و پرچرب است؛ مقایسه انواع شیر گاو – فواید و مضرات سلامتی آنها را بخوانید.
شیر گاو مواد مغذی ضروری زیادی مانند پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی دارد. به عقیده بسیاری از مردم شیر کم چرب سالم تر است، اما بر اساس تحقیقات اخیر مصرف شیر پرچرب نیز خطری برای سلامتی در پی ندارد.
بر اساس دستورالعمل های رژیم غذایی، بهتر است شیر بدون چربی یا کم چرب را به شیر پرچرب ترجیح داد. با این حال بر اساس تحقیقاتی که اخیرا انجام شده این توصیه دیگر درست نبوده و چربی های اشباع در ایجاد بیماری های قلبی نقشی ندارند.
این مقاله انواع شیر گاو را بررسی کرده و مشخصات غذایی آنها را مقایسه می کند. همچنین در خصوص فواید انواع شیر گاو برای سلامتی و مضرات احتمالی مصرف آنها مطالبی ارائه می شود.
همچنین بخوانید:
شیرهای گیاهی : انواع، فواید و ارزش غذایی (کلیک)
انواع شیر گاو و مقایسه مشخصات تغذیه ای آنها
در فروشگاه های مواد غذایی سه نوع شیر زیر ارائه می شوند:
- شیر پرچرب یا کامل با 3.25% چربی
- شیر کم چرب با 1% چربی
- شیر بدون چربی
در جدول زیر مشخصات تغذیه ای (در هر فنجان یا حدود 246 گرم) انواع مختلف شیر گاو مقایسه شده است.
شیر پرچرب | شیر کم چرب | شیر بدون چربی | |
کالری | 152 | 106 | 83.6 |
پروتئین | 8.14 گرم | 8.32 گرم | 8.44 گرم |
چربی | 7.97 گرم | 2.34 گرم | 0.19 گرم |
کربوهیدرات | 11.5 گرم | 12.7 گرم | 12.1 گرم |
چربی اشباع | 4.63 گرم | 1.4 گرم | 0.12 گرم |
کلسیم | 306 میلی گرم | 310 میلی گرم | 325 میلی گرم |
ویتامین D | 2.39 میکروگرم | 2.61 میکروگرم | 2.71 میکروگرم |
ویتامین A | 79.7 میکروگرم | 143 میکروگرم | 157 میکروگرم |
ید | 94.4 میکروگرم | 89.1 میکروگرم | 87.8 میکروگرم |
به شیرها به خصوص شیرهای کم چرب، ویتامین های A و D اضافی افزوده می شود.
چربی موجود در شیر به جذب ویتامین های محلول در چربی از جمله E، A و D کمک می کنند. با افرودن ویتامین های محلول در چربی نیز می توان به از بین رفتن چربی و تقویت این مواد مغذی کمک کرد.
برخی از تولیدکنندگان نیز اسیدهای چرب امگا 3 را به شیر اضافه می کنند.
بر اساس یک مطالعه در سال 2019، دلیل کم بودن اسیدهای چرب امگا 3 موجود در شیر، عدم توانایی گاو در تبدیل کافی مواد اولیه یا مکمل های تغذیه ای به امگا 3 است.
فواید شیر گاو برای سلامتی
شیر مواد مغذی زیادی از جمله موارد زیر را دارد:
- ویتامین ها از جمله ویتامین های A، B6، B12، D و K
- پروتئین، چربی ها و کربوهیدرات ها
- مواد معدنی از جمله کلسیم، منیزیم، روی (زینک)، پتاسیم، فسفر، ید و سلنیوم
در یک فنجان شیر بدون چربی 325 میلی گرم کلسیم وجود دار که این میزان تقریبا یک سوم کلسیم مورد نیاز بزرگسالان یعنی 1000 میلی گرم است.
پروتئین های شیر گاو دارای 2 نوع کازئین و وی (Whey) بوده که دارای غلظت بالایی از اسید آمینه های شاخه دار هستند. این اسید آمینه ها نقش مهمی در سنتز عضلات دارند.
بر اساس یک تحقیق در سال 2021، شیر حاوی اسیدهای چرب چند اشباع نشده ای بوده که در پیشگیری از التهاب و ابتلا به بیماری های قلبی موثر هستند.
همچنین بخوانید:
شباهت ها و تفاوت های دو فرم پروتئین وی (کلیک)
کدام نوع شیر سالم تر است؟
بر اساس اعلام دستورالعمل های رژیم غذایی برای آمریکایی ها، شیر کم چرب یا بدون چربی نسبت به شیر پرچرب ارجحیت دارد.
این امر در کاهش دریافت چربی اشباع به کمتر از 10% کالری روزانه و همچنین کاهش خطر ابتلا به بیماری های مزمن موثر است.
جدول فوق نشان می دهد که مشخصات تغذیه ای انواع شیر گاو به جز چربی آنها مشابه است.
با توجه به اینکه به شیرها ویتامین های A و D اضافه می شود، مصرف کنندگان شیرهای کم چرب و بدون چربی نیز از دریافت این ویتامین ها بهره مند می شوند.
همچنین درصورتی که تمایل به حفظ وزن و جلوگیری از اضافه وزن دارید، برای دریافت کالری کمتر می توانید شیرهای کم چرب یا بدون چربی را انتخاب کنید.
مضرات شیر گاو
یکی از مهم ترین نگرانی ها در خصوص شیر گاو، چربی های اشباع موجود در شیر پرچرب است.
در حال حاضر استفاده از شیر کم چرب یا بدون چربی به جای شیر پرچرب توصیه می شود.
با این وجود، بر اساس یک بررسی در سال 2018، این توصیه طبق فرضیه لیپید بوده که اعلام می کند که چربی های اشباع و کلسترول رژیم غذایی در افزایش خطر بروز بیماری های قلبی عروقی (CVD) موثر هستند.
بر اساس اعلام نویسندگان این بررسی، تحقیقات اخیر مکانیسم پیچیده تری برای ایجاد CVD را شناسایی کرده که نشان می دهدبین چربی اشباع و کلسترول حاصل از مواد غذایی ارتباطی وجود ندارد.
آنها به شواهد کافی برای افزایش خطر ابتلا به CVD به دلیل مصرف لبنیات پرچرب دست نیافتند. با این حال این مساله همچنان بین متخصصان قابل بحث بوده و تا امروز به اتفاق نظر نرسیدند.
به علاوه، طبق یک متاآنالیز قدیمی تر در سال 2010 بر روی 21 مطالعه مشخص شد که هیچ مدرک قابل توجهی برای اثبات افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی به دلیل مصرف چربی های اشباع وجود ندارد.
از دیگر مضرات مصرف شیر گاو، عدم تحمل لاکتوز است.
افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز نمی توانند لاکتوز به عنوان قند موجود در شیر را هضم کنند.
در این وضعیت مصرف شیر باعث ایجاد علائمی مانند نفخ، گاز یا اسهال می شود. درصورتی که دارای عدم تحمل لاکتوز هستید می توانید از لبنیات بدون لاکتوز یا شیرهای گیاهی از جمله شیر جو دوسر یا شیر بادام استفاده کنید.
بر اساس دستورالعمل های رژیم غذایی، نوزادان زیر 12 ماه نباید به جای شیر مادر یا شیر خشک از شیر گاو استفاده کنند. با این وجود می توان تغذیه کودک از شیر پرچرب پس از یک سالگی را آغاز کرد.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره قند موجود در شیر (کلیک)
جمع بندی
شیر گاو ماده ای سرشار از مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی بوده و خواص زیادی دارد.
با اینکه بر اساس توصیه های فعلی استفاده از شیر کم چربی یا بدون چربی به جای شیر پرچرب توصیه می شود، اما طبق تحقیقات اخیر مصرف شیر پرچرب در افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی موثر نیست.
همچنین هم اکنون نیز در خصوص نقش چربی های اشباع و کلسترول رژیم غذایی در بروز بیماری های قلبی عروقی بین متخصصان بحث وجود دارد.
در نهایت بدون وجود شواهد قطعی می توان با توجه به وزن، اهداف ترکیب بدن، وضعیت سلامتی و در نظر گرفتن خطرات، نوع شیر مناسب را انتخاب کرد.
درصورتی که به دلیل کنترل کردن وزن یا افزایش احتمال ابتلا به بیماری های مزمن تمایل به محدود کردن چربی های اشباع شده دارید، بهتر است بیشتر از غذاهای کامل و مواد غذایی گیاهی استفاده کنید.
لازم به ذکر است که باید روش فوق را با کنترل وعده های مصرف و فعالیت بدنی منظم ترکیب کرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
مطالب بسیار عالی و مفیدی بود ممنونم