درمان فشار خون بالا
درمان فشار خون بالا شامل مصرف داروهای ضد فشار – درمان خانگی (ورزش – رژیم غذایی – وزن متعادل) و تمریناتی مانند یوگا و مدیتیشن و غیره است.
فشار خون یکی از پارامترهای حیاتی و مهم برای سلامتی انسان است. بواسطه فشار خون، خون در رگ ها جریان یافته و سیستم گردش خون شکل می گیرد.
منطور از اندازه گیری فشار خون، اندازه گیری نیروی فشار خون به دیواره رگ های خونی است.
اندازه گیری فشار بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) است.
میزان فشار خون نرمال کمتر از 120/80 میلی متر جیوه است. عدد اول نشان دهنده فشار سیستولیک و عدد دوم نشان دهنده فشار دیاستولیک است.
سیستولیک بالاترین میزان فشار خون است که نیروی وارد شده به عروق در هنگام انقباض قلب حین ضربان را نشان می دهد. دیاستولیک نیز قرائت پایینی بوده که نشان دهنده میزان فشار وارد شده به عروق در هنگام استراحت بین ضربان ها است.
داشتن فشار خون نرمال مساله ای بسیار مهم برای سلامت انسان هاست. میزان بالاتر یا پایین تر از حد نرمال فشار خون هر دو خطرناکند.
همچنین بخوانید:
فشار خون نرمال: نحوه اندازه گیری فشار (کلیک)
فشار خون بالا (Hypertension) یک اصطلاحی پزشکی برای بالا بودن فشار خون است. این مساله باعث فشار بیش از حد به رگ های حمل کننده خون از قلب به بدن خواهد شد.
بر اساس اعلام کالج قلب و عروق آمریکا (ACC)، زمانی که فشار خون به 130/80 میلیمتر جیوه برسد فشار خون فرد در محدوده بالا قرار دارد.
در این شرایط نیاز به درمان فشار خون بالا با تغییرات سبک زندگی (همچون ورزش، رژیم، تمرینات یوگا) و گاهی مصرف داروهای موثر خواهد بود.
بسیاری از افراد در سراسر کره زمین دچار فشار خون بالا هستند.
این شرایط به مرور زمان سبب آسیب رساندن به قلب، رگ های خونی، کلیه ها و سایر اندام ها شده و به طور بالقوه می تواند موجب بروز حملات قلبی، سکته های مغزی، نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی گردد.
در این مقاله به بررسی درمان فشار خون بالا با استفاده از داروهای موثر، درمان های خانگی شامل تغییرات سبک زندگی، ورزش، روش های جایگزین مانند یوگا و مدیتیشن می پردازیم.
اگر دچار فشار خون بالا هستید قطعا این مقاله به شما کمک شایانی خواهد کرد.
داروهای ضد فشار خون بالا
طیفی از داروهای ضد فشار خون بالا وجود دارد که هر یک تاثیرات مختلفی بر روی بدن خواهند داشت.
در ادامه به بررسی انواع مختلف داروها، عملکرد و عوارض جانبی احتمالی آنها می پردازیم:
داروهای ادرارآور
داروهای مدر به بدن کمک می کنند تا بتواند نمک و آب اضافی را از بدن دفع کند.
بعضی از داروهای این دسته، میزان پتاسیم اضافی بدن را نیز که باعث ضعف و ناتوانی می شود کاهش می دهند. برای نمونه می توان به کلروتیازید (Chlorothiazide) اشاره کرد.
همچنین بخوانید:
داروهای ادرار آور: انواع و عوارض (کلیک)
مسدودکننده های آلفا (آلفابلاکرها)
این داروها سبب شل شدن عضله دیواره شریان ها می شوند. عوارض جانبی مصرف این داروها شامل سرگیجه و افزایش ضربان قلب است. برای نمونه می توان به دوکسازوسین مسیلات (Doxazosin mesylate) اشاره کرد.
مسدودکننده های بتا (بتابلاکرها)
بتا بلاکرها حجم کار قلب را کاهش می دهند.
عوارض جانبی مصرف این داروها کندتر شدن ضربان قلب و بروز خستگی است. برای نمونه می توان به متوپرولول (Metoprolol) اشاره کرد.
همچنین بخوانید:
بتا بلاکر ها: لیست داروها، عوارض و منابع طبیعی آن (کلیک)
ترکیب مسدودکننده های آلفا و بتا
پزشکان در صورت بروز فشار خون بحرانی استفاده ترکیبی مسدودکننده های آلفا و بتا را تجویز می کنند. ممکن است افراد با مصرف این موارد در هنگام بلند شدن از حالت نشسته دچار افت فشار خون شوند. برای نمونه می توان به لابتالول (Labetalol) و کارودیلول (Carvedilol) اشاره کرد.
مسدودکننده های کانال کلسیم
این داروها از ورود کلسیم به سلول رگ های خونی و قلب جلوگیری کرده و رگ های تنگ شده را شل می کند.
ممکن است مصرف این داروها باعث تورم مچ پا و تپش قلب یا ضربان نامنظم شود. برای نمونه می توان آملودیپین (Amlodipine) و بپریدیل (Bepridil) اشاره نام برد.
بازدارندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
این داروها به بدن کمک می کنند تا آنژیوتانسین کمتری تولید کند. این ماده شیمیایی باعث تنگی عروق خواهد شد. عوارض جانبی مصرف این داروها شامل بروز بثورات پوستی و از بین رفتن چشایی است. برای نمونه می توان به کاپتوپریل (Captopril) اشاره کرد.
مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین (ARB) ۲
این داروها از اثرات آنزیوتانسین جلوگیری کرده و به رگ های خونی کمک می کنند تا باز بمانند. گاهی اوقات مصرف این داروها باعث ایجاد سرگیجه می شوند. برای نمونه می توان به کاندسارتان (Candesartan) اشاره کرد. پزشکان به دلیل اثرات مشابه داروهای ACE و ARB را با هم تجویز نمی کنند.
آگونیست های گیرنده آلفا 2
این داروها فعالیت بخشی از سیستم عصبی که آدرنالین تولید می کند را کاهش می دهند.
آدرنالین هورمونی است که نیروی انقباض های قلب را افزایش می دهد. عوارض جانبی مصرف این داروها شامل خواب آلودگی یا سرگیجه هستند. برای نمونه می توان به متیل دوپا (Methyldopa) اشاره کرد.
آگونیست های مرکزی
مصرف این داروها توانایی انقباض رگ های خونی را کاهش می دهد. عوارض جانبی این داروها متفاوت بوده اما ممکن است شامل خشکی دهان و خواب آلودگی باشد. برای نمونه می توان به کلونیدین هیدروکلراید (Clonidine hydrochloride) اشاره کرد.
مهار کننده های آدرنرژیک محیطی
این داروها مواد شیمیایی موجود در مغز که باعث انقباض رگ های خونی می شوند را مهار می کنند. عوارض جانبی مصرف این داروها شامل دل درد و گرفتگی بینی هستند. برای نمونه می توان به گوانادرل (Guanadrel) اشاره کرد.
گشادکننده های رگ های خونی
این داروها باعث شل شدن عضلات دیواره رگ های خونی می شوند. عوارض جانبی مصرف این داروها شامل تپش قلب و سردرد هستند. برای نمونه می توان به هیدرالازین هیدروکلراید (Hydralazine hydrochloride) اشاره کرد.
درمان فشار خون مقاوم
پزشکان فشار خون بالاتر از 90/140 میلیمتر جیوه را پس از درمان و مصرف بیش از سه دارو ، فشار خون مقاوم می نامند.
این داروها باید شامل دوزهای مناسب از موارد زیر باشند:
- یک مهار کننده ACE یا مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین
- مسدودکننده های کانال کلسیم
- داروهای مدر
با اینکه دانشمندان علت بروز فشار خون مقاوم را نمی دانند اما این فرض را مطرح می کنند که ممکن است دلیل آن احتباس بیش از حد سدیم در کلیه ها باشد. به همین دلیل ACC استفاده یکی از روش های اضافی زیر را توصیه می کند:
- اسپیرونولاکتون (Spironolactone): ممکن است افراد با سطح پتاسیم کمتر از 4.5 میلی مول در لیتر به مصرف این دارو پاسخ دهند.
- سایر ادرارآورهای نگهدارنده پتاسیم: این دارو برای افراد با سطح پتاسیم کمتر از 4.5 میلی مول در لیتر که قادر به تحمل اسپیرونولاکتون نیستند، استفاده می شود. برای نمونه می توان به اپلرنون (Eplerenone) اشاره نمود که مانند اسپیرونولاکتون عمل کرده اما عوارض جانبی کمتری دارد.
- دوز مضاعف ادرارآور: این مورد برای افرادی که سطح پتاسیم آنها بالاتر از 4.5 میلی مول در لیتر است، استفاده می شود.
همچنین بخوانید:
کنترل فشار خون بالا با قرص اسپیرونولاکتون (کلیک)
درمان خانگی فشار خون بالا
درمان های خانگی فشار خون بالا شامل تغییرات سبک زندگی است.
روش های سبک زندگی سالم به پیشگیری از بالا رفتن فشار خون یا کاهش فشار خون بالا کمک می کند.
برخی درمان های خانگی موثر برای کنترل و درمان فشاره حون بالا عبارتند از:
- رعایت رژیم غذایی مغذی: ارگ فشار خون بالا دارید لازم است از مواد غذایی سرشار از فیبر از جمله میوه ها و سبزیجات استفاده کنید. همچنین در رژیم خود مواد غذایی سرشار از پتاسیم و پروتئین و مقادیر کم چربی اشباع و نمک را بکار برید.
- فعال بودن از نظر جسمی: روش های فعلی در نظر گرفتن 150 تا 300 دقیقه ورزش متوسط یا 75 تا 150 دقیقه ورزش شدید یا ترکیبی از ورزش متوسط و شدید در هفته را توصیه می کنند. توصیه فعالیت بدنی برای کودکان و نوجوانان حدود 60 دقیقه در هفته است.
- حفظ وزن متناسب: رژیم غذایی سالم و ورزش منظم به مدیریت ورزش کمک می کند. رعایت رژیم غذایی DASH (برای جلوگیری از فشار خون بالا) که مصرف گوشت قرمز، نمک و قندهای اضافه شده را محدود می کند، مناسب خواهد بود.
- خواب کافی: افرادی که خواب منظمی ندارند بیش از دیگران دچار فشار خون بالا، حمله های قلبی و سکته مغزی خواهند شد.
- سیگار کشیدن: با توجه به اینکه سیگار کشیدن باعث افزایش احتمال بروز فشار خون و خطر حمله قلبی و سکته مغزی خواهد شد. بنابراین ترک سیگار به کاهش این مشکلات سلامتی کمک می کند.
- محدود کردن مصرف الکل: با توجه به اینکه مصرف الکل فشار خون را افزایش می دهد، افراد باید مصرف روزانه آن را محدود کنند. به این ترتیب مردها نباید بیش از دو نوشیدنی الکلی در روز مصرف کنند و این میزان برای زن ها یک نوشیدنی در روز است. (نوشیدن مشروبات الکلی در دین مبین اسلام حرام است).
همچنین بخوانید:
درمان های جایگزین
بر اساس تحقیقات، در کنار درمان های خانگی سبک زندگی، برخی درمان های جایگزین به کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا کمک می کنند. درمان های جایگزین موثر در فشار خون بالا شامل تای چی، یوگا، مدیتیشن و چیگونگ هستند.
تای چی
تای چی تمریناتی شامل تلفیق تنفس عمیق دیافراگم و حرکات بدن است.
یک مطالعه قدیمی در سال 2013 به بررسی 18 کارآزمایی بالینی پرداخت و تاثیر آن بر فشار خون بالا را ارزیابی کرد. محققان شواهد ضعیف اما دلگرم کننده ای یافتند که طی آنها تای چی به کاهش فشار خون بالا کمک می کند.
همچنین بخوانید:
فواید ورزش تای چی روی سلامت (کلیک)
یوگا
یوگا شامل پوزیشن ها (حالت های بدنی) و حرکات آرام و ملایم است. یوگا علاوه بر فواید سلامت جسمی و روحی برای فشار خون بالا نیز موثر خواهد بود.
یک بررسی قدیمی در سال 2014 بر روی 120 مطالعه، اثربخشی یوگا برای فشار خون 6693 فرد را ارزیابی کرد. بیشتر این مطالعات اعلام کردند که یوگا به کاهش فشار خون کمک کرده و توصیه کردند که یوگا در راهنماهای بالینی به عنوان یک روش درمانی در نظر گرفته شود.
مدیتیشن (مراقبه)
مدیتیشن شامل تمرکز ذهن بر روی یک فکر یا شی خاص است. یک بررسی در سال 2017 اثربخشی مدیتیشن بر خطر بروز بیماری های قلب و عروق خونی را بررسی کرد. با اینکه این مطالعه نتیجه مشخصی نداشت اما بهره مندی افراد از این روش را نشان داد.
چی گونگ (Qigong)
چی گونگ تمرینی شامل هماهنگی الگوهای تنفسی به همراه مراقبه و حرکات موزون است.
یک متا آنالیز در سال 2015 به ارزیابی 20 کارآزمایی بالینی و اثربخشی چیگونگ بر 2349 فرد مبتلا به فشار خون بالا پرداخت. نتایج این تجزیه و تحلیل نشان داد که این روش درمانی موثر است اما به تحقیقات بیشتری در این مورد نیاز است.
درمان اورژانسی
فشار خون بالا بحرانی زمانی رخ می دهد که فشار خون سیستولیک بالاتر از 180 میلیمتر جیوه یا فشار خون دیاستولیک بالاتر از 120 میلیمتر جیوه باشد. فشار خون بالا اورژانسی نیز وضعیتی است که وضعیت فوق با علائم آسیب به اندام ها همراه شود.
افراد مبتلا به فشار خون بالا اورژانسی به داروهایی با اثربخشی فوری نیاز دارند که توسط متخصص به صورت وریدی تزریق می شوند. بیماری های مختلفی باعث بروز این مشکل جدی شده و درمان مناسب نیز به علت بروز آن وابسته است. پزشکان باید فشار خون را به آهستگی کاهش دهند تا در صورت افت فشار سریع از بروز عوارض جانبی خطرناک جلوگیری شود.
همچنین بخوانید:
فشار خون بالا اورژانسی : علائم و درمان (کلیک)
زندگی با فشار خون بالا
از آنجایی که فشار خون بالا علائمی ایجاد نمی کند، به قاتل خاموش معروف است. افراد علاوه بر تغییرات سبک زندگی اشاره شده در قسمت درمان خانگی فشار خون بالا، باید داروهای تجویز شده توسط پزشک را طبق دستورالعمل مصرف کنند.
این امر به معنی عدم توقف مصرف دارو یا نصف کردن دوز مصرفی است. همچنین پزشکان توصیه می کنند تا هر روز دارو در یک زمان مشخص مصرف شود.
چشم انداز
بر اساس اعلام انجمن قلب آمریکا (AHA)، افزایش هر 10 میلیمتر جیوه فشار خون دیاستولیک یا 20 میلیمتر جیوه فشار خون سیستولیک در افراد 40 تا 89 ساله خطر مرگ در اثر حمله قلبی یا سکته مغزی را دو برابر می کند.
چشم انداز فرد به میزان توانایی فرد در کنترل فشار خون بالا وابسته است. افراد باید به طور منظم به پزشک مراجعه تا از میزان فشار خون خود مطلع شده و طبق توصیه او اقدامات مناسب را انجام دهند.
خلاصه
فشار خون بالا یا Hypertension مساله ای نسبتا شایع است که به دلیل احتمال آسیب به اندام ها می تواند باعث حملات قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی شود.
درمان فشار خون بالا شامل مصرف داروهای موثر می باشد.همچنین درمان های حانگی بر پایه تغییرات سبک زندگی مانند رعایت رژیم غذایی متعادل و پرهیز از مصرف الکل و ترک سیگار نیز مفید خواهند بود.
سایر رویکردها از جمله مدیتیشن، بوگا و بعضی تکنیک های تنفسی برای کنترل فشار خون بالا موثر هستند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.