متاستاز مغز : علائم – درمان و طول عمر بیماران

به انتقال سلول های سرطانی از طریق جریان خون به مغز، متاستاز مغز می گویند؛ علائم – درمان و طول عمر بیماران مبتلا به این سرطان را بخوانید.

 

به گسترش سرطان از یک ناحیه بدن به مغز، متاستاز مغز (Brain metastases) گفته می شود. حدود 20% از افراد مبتلا به انواع سرطان، متاستاز مغز را تجربه می کنند.

متاستاز مغز زمانی رخ می دهد که سرطان از یک ناحیه بدن به مغز گسترش یابد. حدود 20% از افراد مبتلا به سرطان دچار متاستاز مغزی خواهند شد. متاستاز مغز بیشتر افراد مبتلا به سرطان ریه، روده بزرگ، پستان، ملانوم یا سلول کلیوی را تحت تاثیر قرار می دهد.

این آمار اقتباس شده از یک بررسی در سال 2019 است.

متاستاز مغز از اشکال مختلف سرطان متاستاتیک بوده که نوعی سرطان گسترش یافته از سرطانی دیگر است.

متاستاز باعث افزایش خطر مرگ ناشی از سرطان شده اما با استفاده از درمان های هدفمند و پرتو درمانی مغز می توان طول عمر این بیماران را افزایش داد.

این مقاله متاستاز مغز از جمله علائم، تشخیص، درمان و طول عمر بیماران مبتلا به آن را مورد بررسی قرار می دهد.

 

همچنین بخوانید:

سرطان: انواع، دلایل و درمان (کلیک)

 

متاستاز مغز چیست؟

زمانیکه سلول های سرطانی بخش دیگری از بدن وارد جریان خون شوند، متاستاز مغز رخ می دهد. در این وضعیت سلول های سرطانی اجازه حرکت به فراتر از محل اصلی سرطان را دارند. با عبور سلول های سرطانی از سد خونی مغز، مغز تحت تاثیر قرار می گیرد.

همچنین در صورتی که سلول های سرطانی باعث ایجاد تومور در مغز شوند، این وضعیت با عنوان متاستاز منفرد شناخته می شود. ایجاد توده های چندگانه نیز به عنوان متاستاز مغز شناخته می شود.

سلول های سرطانی متفاوت از سلول های سالم هستند. این سلول ها به فرآیندهای طبیعی بدن که از تکثیر خارج از کنترل سلول جلوگیری می کنند، واکنش نمی دهند.

با جهش در سلول های سرطانی، سلول ها بدون مردن به تکثیر ادامه داده و تومورهای آسیب زایی در اعضای بدن ایجاد می کنند.

متاستاز مغز در بیشتر موارد به معنی لاعلاج بدون سرطان است. بر اساس یک تجزیه و تحلیل در سال 2018، میانگین بقا در میان 145 نفر حدود 6 ماه بود.

 

همچنین بخوانید:

انواع سرطان مغز (کلیک)

 

علائم متاستاز مغز

بر اساس اعلام انجمن سرطان آمریکا، علائم متاستاز مغز به عوامل مختلفی از جمله بزرگ بودن تومور (یا تومورها) و مکان آنها در مغز بستگی دارد.

گاهی اوقات متاستازهای مغزی با خونریزی و ایجاد ناگهانی و شدید علائم همراه هستند. برای نمونه، سرطان های تاثیرگذار بر لوب گیجگاهی بر روی زبان و یادگیری که بخشی از مغز مسئول آن است، تاثیر می گذارند.

با این وجود همه افراد مبتلا به متاستاز مغزی دچار علائم خاصی نمی شوند. به همین دلیل بسیار مهم است که برای پی بردن به تبدیل سرطان به سرطان متاستاتیک در مراحل اولیه، مراقبت مداوم از سرطان صورت صورت گیرد.

بعضی از علائم متاستاز مغز عبارتند از:

• مشکل در حرکت بخشی از بدن
• حالت تهوع یا استفراغ
• گیجی یا مشکل توجه
• سردرد مزمن یا شدید
• تغییر در رفتار یا احساسات
• تشنج
• بی حسی و گزگز

بعضی از این علائم مشابه علائمی هستند که متخصصان با درمان های سرطان یا سرطان اصلی مرتبط می دانند. بنابراین همیشه داشتن این علائم نشان دهنده گسترش سرطان به مغز نیست.

اما برای ارزیابی باید فورا به یک متخصص سرطان مراجعه کرد.

 

همچنین بخوانید:

آیا همه افراد سلول های سرطانی دارند؟ (کلیک)

 

درمان متاستاز مغز

هیچ درمانی برای سرطان متاستاتیک وجود ندارد. به طور معمول درمان های موجود برای اهداف زیر انجام می شوند:

• کاهش درد
• کاهش یا کندتر کردن روند آسیب به مغز
• طولانی کردن میزان بقا

بعضی از گزینه های درمانی متاستاز مغز عبارتند از:

• پرتو درمانی مغز: این روش شامل استفاده از پرتو برای کوچک کردن تومور است. پرتو درمانی میزان بقا را افزایش داده اما می تواند باعث آسیب مغزی شود.
• شیمی درمانی: معمولا شیمی درمانی باعث بهبود متاستاز مغزی نشده و یک درمان استاندارد نیست. با این وجود بعضی از تومورها به بعضی از داروهای شیمی درمانی یا درمان هدفمند واکنش می دهند. بنابراین در صورت وجود این تومورها، با استفاده از شیمی درمانی احتمال بقا افزایش می یابد.
• استروئیدها: استروئیدها در کاهش تورم مغز ناشی از تومور موثر هستند. همچنین برای علائم دیگری از جمله سردرد و مشکلات عصبی مفید هستند. با این وجود استروئیدها قادر به درمان سرطان نیستند.
• جراحی: با استفاده از جراحی می توان برخی از تومورها را از بین برد. این امر باعث افزایش میزان بقا شده و در بعضی از موارد به از بین بردن سرطان کمک می کند. با این وجود ممکن است تومورها مجددا رشد کنند.
• رادیو جراحی استریوتاکتیک (SRS): در این روش نیز از پرتوها برای مورد هدف قرار دادن تومورهای مغزی استفاده می شود. پزشکان از این روش به تنهایی یا به همراه پرتو درمانی مغز استفاده می کنند.
• حمایت روانی و برنامه ریزی برای پایان زندگی: مواجهه با یک بیماری سریع بسیار دشوار است. افراد با استفاده از گروه های پشتیبانی، روان درمانی، حمایت خانواده و کمک به برنامه ریزی برای پایان زندگی می توانند طبق ترجیح خود عمل کنند.

همچنین بحث با پزشک در مورد خطرات و مزایای درمان و بررسی تاثیر درمان بر کیفیت زندگی و روابط خانوادگی در این مدت بسیار با اهمیت است.

 

طول عمر متاستاز مغز

همانطور که گفته شد معمولا سرطان متاستاتیک مغز لاعلاج است. بیشتر افراد پس از زمان تشخیص فقط به مدت چند ماه زنده بوده و تعداد کمی بیش از حد متوسط زنده می مانند.

بر اساس یک مطالعه در سال 2018 بر روی 145 فرد مبتلا به متاستاز مغزی، بیشتر افراد طی 1 سال از زمان تشخیص جان خود را از دست دادند. در این میان زنان میزان بقا بیشتری داشته و 3% از مردان و 9% از زنان بیش از یک سال عمر کرده اند. در پایان پس از 2 سال 1.4% از این افراد هنوز به زندگی خود ادامه می دادند.

بازگشت تومورهای مغزی بیرون آورده شده با جراحی امری بسیار متداول است.

بر اساس یک کارآزمایی در سال 2017 که به پیگیری 128 فرد مبتلا به متاستاز مغزی پرداخت، 43% از شرکت کنندگان طی 12 ماه پس از برداشتن تومور مغزی متاستاتیک از سرطان رهایی یافتند.

در این میان افرادی که از SRS استفاده کردند نتیجه بهتری دریافت کرده و 725 از افراد طی یک سال عود بیماری را تجربه نکردند.

میزان بقا و طول عمر بیماران در سرطان متاستاز مغز طی 3 دهه گذشته به دلیل فناوری هایی چون پرتو درمانی مغز به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

البته با آزمایشات بالینی می توان روش های درمانی موثرتر را بررسی کرد.

 

همچنین بخوانید:

تومور خوش خیم چیست؟ (کلیک)

 

تشخیص

در صورتی مشکوک بودن پزشک به متاستاز مغزی، معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی را انجام می دهد. همچنین برای نظارت بر تغییرات عملکرد مغز از جمله تفکرف انجام یک آزمایش عصبی را توصیه می کند.

در صورتی که در معاینه اولیه احتمال گسترش سرطان به مغز وجود داشته باشد، انجام آزمایشات زیر توصیه می شوند:

• MRI: در این روش از مگنت برای تجسم بخش هایی از مغز از جمله جریان خون در نواحی مختلف آن استفاده می شود. در این آزمایش علائم آسیب مغزی، تورم و همچنین محل بروز تومورهای مغزی مشخیص می شوند.
• آزمایش خون: این آزمایش در تشخیص برخی از علائم سرطان متاستاتیک موثر هستند. این آزمایش همچنین آسیب به اندام هایی مانند کبد را نشان می دهد.
• سی تی اسکن: پزشک با این آزمایش می تواند مغز را بررسی کرده و علائم سرطان متاستاتیک را بررسی کند. با این وجود این روش همه انواع سرطان را نشان نداده و بعضی مواقع انجام MRI نیز توصیه می شود.

 

جمع بندی

به انتقال سلول های سرطانی از طریق جریان خون به مغز و رشد تومور، متاستاز مغز گفته می شود.

درد، تغییر رفتار یا تشنج از جمله علائم این وضعیت هستند. با این وجود این علائم همیشه تجربه نشده، به همین دلیل دریافت نظارت منظم توسط متخصص سرطان برای تشخیص زودهنگام علائم ضروری است.

سرطان متاستاتیک مغز بسیار تهاجمی بوده و به سرعت زندگی را تحت تاثیر قرار می دهند. در واقع هیچ روش درست یا غلطی برای واکنش به تشخیص وجود ندارد.

بعضی از افراد تمایل داشته تا درمان تهاجمی را انجام داده و همه تلاش خود را برای بالا بردن میزان بقا انجام دهند. برخی دیگر ترجیح می دهند تا درد را کاهش داده و بیشتر وقت خود را با عزیزانشان بگذرانند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.