جلوگیری از بارداری و لخته خون | عوارض روش های غیر هورمونی ضد بارداری | اویرو مگ

روش های هورمونی جلوگیری از بارداری مانند قرص های حاوی استروژن و پروژسترون باعث افزایش عوارض لخته خون می شوند؛ ارتباط بین این دو را بخوانید.

لخته شدن خون که ترومبوز ورید عمقی (DVT) نیز نامیده می شود نوعی لخته شدن خون در رگ ها است. در برخی موارد لخته شل شده و به سمت سایر نواحی بدن از جمله قلب و ریه ها حرکت می کند. این وضعیت می تواند کشنده و بسیار خطرناک باشد. لخته های خونی بسیار خطرناک اما قابل درمان هستند.

روش های هورمونی جلوگیری از بارداری از جمله قرص و ایمپلنت می توانند باعث افزایش خطر ایجاد لخته های خون شوند. با توجه به خطرناک بودن این مساله، شناخت علائم لخته شدن خون و درک عوامل خطر آن اهمیت زیادی دارد.

در صورت استفاده از روش های جلوگیری از بارداری باید از خطرات آنها آگاه بود. البته با وجود اینکه روش های بارداری در افزایش خطر لخته شدن خون موثر هستند اما همچنان خطر کمی داشته و مزایای آنها از خطرات آنها بیشتر است.

بعلاوه از آنجایی که برخی افراد خطر بیشتری برای لخته شدن خون دارند باید از روش های جایگزین و غیر هورمونی استفاده کنند. کاندوم و IUD مسی از جمله این روش های غیر هورمونی برای کاهش احتمال لخته شدن خون هستند.

این مقاله ارتباط بین روش های جلوگیری از بارداری و لخته شدن خون را مورد بررسی قرار می دهد.

همچنین بخوانید:

علائم لخته شدن خون در بدن چیست؟ (کلیک)

علت افزایش لخته شدن خون با روش های جلوگیری از بارداری

در بیشتر روش های جلوگیری از بارداری از هورمون ها برای کنترل چرخه قاعدگی و جلوگیری از تخمک گذاری استفاده می شود. برخی از این هورمون ها نیز از کاشت تخمک های بارور جلوگیری می کنند.

معمولا در این روش ها از استروژن و پروژستین که نوع مصنوعی پروژسترون است، استفاده می شود. برخی از روش های جلوگیری از بارداری فقط حاوی پروژستین هستند.

بعضی از هورمون ها در راحت تر شدن و افزایش لخته شدن خون موثر هستند. بعضی از روش های جلوگیری از بارداری هورمونی عبارتند از:

کاشت هورمونی
IUD هورمونی
قرص های ضد بارداری هورمونی

همچنین بخوانید:

رایج ترین عوارض قرص های ضد بارداری (کلیک)

با این وجود این روش ها همچنان دارای خطر کمی برای لخته شدن خون هستند. بر اساس گزارش اتحادیه ملی لخته خون از هر 3000 زن استفاده کننده روش های جلوگیری از بارداری یک نفر لخته های خونی را تجربه می کند.

با اینکه استروژن باعث لخته شدن خون نمی شود اما توانایی افزایش لخته شدن را دارد.

همانطور که گفته شد بعضی از روش های جلوگیری از بارداری فقط حاوی پروژستین هستند. بر اساس تحقیقات، بیشتر روش های جلوگیری از بارداری (نه همه) فقط به دلیل محتوای پروژستین (فرم مصنوعی پروژسترون) خود نیست که باعث افزایش خطر لخته شدن خون می شوند. اما دوزهای بسیار بالای پروژستین با افزایش این خطر همراه هستند. معمولا خونریزی های رحمی غیرطبیعی با مصرف دوزهای بسیار بالای پروژستین در ارتباط بوده اند.

در قرص های جلوگیری از بارداری جدید نسل سوم و چهارم از جمله یاز، Mircette و یاسمین از هورمون های جدیدتر پروژستین، دروسپرینون و دزوژسترل به همراه اتینیل استرادیول استفاده می شود.

بر اساس تحقیقات، آنها بیش از قرص های نسل اول و دوم که حاوی استروژن و پروژسترون هستند، باعث افزایش خطر لخته شدن خون می شوند.

طبق اعلام سازمان غذا و دارو (FDA) در سال 2012، قرص های جلوگیری از بارداری حاوی دروسپرینون باعث افزایش خطر لخته شدن خون تا سه برابر می شوند.

همچنین بخوانید:

نکس پلانون / کاشت کپسول ضد بارداری چیست؟ (کلیک)

میزان شیوع لخته های خونی مرتبط با روش های جلوگیری از بارداری

برآورد های انجام شده از شیوع عوارض لخته های خونی ناشی از روش های جلوگیری از بارداری نتایج متفاوتی را نشان می دهند. در واقع مطالعات مختلف انجام شده روی انواع مختلف روش های جلوگیری از بارداری، دلیل این تفاوت هستند.

البته مشخص است که هورمون های موجود در روش های جلوگیری از بارداری خاص و همچنین عوامل خطر فردی نیز در این امر نقش دارند.

جلوگیری از بارداری فقط با پروژستین

تحقیقات کمتری در خصوص جلوگیری از بارداری فقط حاوی پروژستین انجام شده است.

با اینکه به طور کلی این گزینه برای افراد دارای عوامل خطر خاص ایمن تر است اما هنوز هم با خطر لخته شدن خون در ارتباط است.

طبق مقاله ای در ژورنال Community Hospital Internal Medicine Perspectives، استفاده از روش های جلوگیری از بارداری غیرهورمونی تنها روش ایمن برای افراد خاص در معرض خطر بالای VTE محسوب می شود.

جلوگیری از بارداری ترکیبی

بر اساس یک مطالعه در سال 2015 (جمع آوری کننده اطلاعات مربوط به ترکیبی از روش های جلوگیری از بارداری (حاوی استروژن و پروژستین) در انگلستان)، 6 مورد لخته شدن خون در هر 10 هزار زن در سال شناسایی شد.

این یعنی به ازای هر 10 هزار زن که به مدت یک سال از روش های جلوگیری از بارداری استفاده کنند، به طور متوسط 6 نفر استفاده کننده از روش های ضد بارداری حاوی استروژن و پروژستین لخته خون را تجربه می کنند.

جلوگیری از بارداری نسل سوم و چهارم

قرص های جلوگیری از بارداری ترکیبی جدیدتر که حاوی دزوژسترل، ژستودن یا دروسپرینون بوده، دارای خطر بیشتری برای لخته شدن خون هستند. بعضی از این قرص ها شامل Yaz، Yasmin، Safyral، Mircette و Beyaz هستند.

همچنین کمیته کالج زنان و زایمان آمریکا (ACOG) در خصوص این قرص های ضد بارداری تذکر داده و تاکید می کند که بعضی از مطالعات مرتبط با قرص های جلوگیری از بارداری جدیدتر و خطر لخته شدن خون تا حدودی ناقص هستند.

کدام روش های جلوگیری از بارداری باعث افزایش خطر می شوند؟

همه روش جلوگیری از بارداری هورمونی، با عوارض خطر لخته شدن خون همراه هستند.

با اینکه استروژن به عنوان یک عامل موثر در افزایش خطر لخته شدن خون شناخته می شود، نقش پروژسترون کمتر قابل توجه است.

بعضی از مطالعات نیز هیچ ارتباطی بین این دو نیافتند.

بر اساس این مطالب استفاده از روش های جلوگیری از بارداری فقط حاوی پروژسترون، ایمن تر است.

در یک متا آنالیز در سال 2012 خطرات لخته شدن خون با استفاده از انواع مختلف روش های جلوگیری از بارداری مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج این متاآنالیز نشان دادند که:

تزریق پروژسترون از جمله Depo-Provera باعث افزایش خطر لخته شدن خون می شود.
قرص های جلوگیری از بارداری فقط حاوی پروژسترون به طور قابل توجهی خطر لخته شدن خون را افزایش نمی دهند.
IUD میرنا فقط حاوی پروژستین، با میزان کمی از افزایش خطر لخته شدن خون همراه است.

درصورت داشتن خطر عوارض افزایش لخته شدن خون یا سابقه قبلی، باید در هنگام انتخاب روش های جلوگیری از بارداری از گزینه های فقط حاوی پروژستین استفاده کرد.

افرادی زیر نباید از روش های جلوگیری از بارداری حاوی استروژن استفاده کنند:

افراد مبتلا به عوارض انواع دیابت
افراد مبتلا به فشار خون بالا
افراد مبتلا به میگرن با هاله
افراد با سابقه ابتلا به ترومبو آمبولی وریدی (VTE)
افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری
افراد سیگاری بالای 35 سال

همچنین بخوانید:

تغییر ایمن روش های جلوگیری از بارداری (کلیک)

ترومبوز ورید عمقی

ترومبوز ورید عمقی (DVT) نوعی لخته شدن خون بوده که در رگ های عمقی و معمولا در یک پا ایجاد می شود. این وضعیت نوعی VTE است.

DVT وابسته به شدت باعث مسدود شدن جزئی یا کامل جریان خون می شود.

با جدا شدن و حرکت مقداری از این لخته خون به سمت قلب یا ریه ها، وضعیتی بسیار خطرناکی ایجاد می شود.

زمانیکه که مقداری DVT به سمت شریان هایی که به ریه می رسند، حرکت کند، آمبولی ریه ایجاد می شود.

DVT خطرناک اما با تشخیص سریع قابل درمان است. به همین دلیل آگاهی از علائم و عوامل خطر آن مهم است.

افراد استفاده کننده از روش های جلوگیری از بارداری با شرایط زیر در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به DVT هستند:

عوامل خطر ژنتیکی خاص از جمله اختلالات ژنتیکی لخته شدن خون
بیش از 35 سال سن
بدون حرکت ماندن برای مدتی طولانی از جمله پرواز طولانی یا بستری شدن پس از جراحی
سایر عوامل خطر سلامت قلب و عروق از جمله فشار خون بالا، انواع دیابت یا چاقی
ابتلا به سرطان، عفونت جدی یا بیماری خود ایمنی از جمله لوپوس
آسیب دیدگی در پاها از جمله شکستگی استخوان

همچنین بخوانید:

آمبولی ریه چیست؟ (کلیک)

برخی افراد لخته شدن خون را با آسیب ساق پا یا کبودی اشتباه می گیرند.به همین دلیل در صورت داشتن عوامل افزایش دهنده خطر باید این آسیب ها را به دقت کنترل کرد زیرا ممکن است وضعیت بسیار جدی باشد. در صورتی بدتر شدن یا از بین نرفتن وضعیت احتمال لخته بودن آن بالا است.

شایع ترین علائم لخته شدن خون در پا عبارتند از:

قرمزی، گرما یا حساسیت به لمس در اطراف یک ناحیه دردناک در پا
درد در یک پا به ویژه در هنگام راه رفتن
تورم فقط در یک پا

در صورت شل شدن لخته خون و حرکت آن به سمت خارج، درد قفسه سینه، تنگی نفس، غش، سرفه یا افت فشار خون شدید ایجاد می شود. درصورت تجربه این علائم باید فورا مراقبت های پزشکی را دریافت کرد.

همچنین بخوانید:

تفاوت بین ترومبوز و آمبولی چیست؟ (کلیک)

گزینه های جایگزین غیرهورمونی برای جلوگیری از بارداری

با وجود ناقص و متفاوت بودن اطلاعات مربوط به خطر لخته شدن خون روش های هورمونی اما همچنان خطر آنها پایین ارزیابی می شود.

با اینکه اطلاعات مربوط به لخته شدن خون متفاوت هستند اما خطر بروز آن همچنان پایین ارزیابی می شود. بنابراین درصورت داشتن نگرانی یا سابقه ابتلا به لخته خون و دارای عوامل خطر ذکر شده می توانید از گزینه های غیرهورمونی برای جلوگیری از بارداری استفاده کنید.

بعضی از این گزینه ها عبارتند از:

IUD غیرهورمونی: این نوع IUD گزینه ای بلندمدت محسوب شده و اغلب از مس ساخته می شود. این روش برای یال ها قابل استفاده است.
کاندوم: این روش از سرایت عفونت های مقاربتی نیز جلوگیری می کند.
دیافراگم: این موارد بر روی دهانه رحم قرار گرفته و حاوی اسپرم کش هستند.
آگاهی از باروری: در این روش از پیگیری چرخه قاعدگی برای تعیین زمان باروری و پرهیز از برقراری رابطه جنسی در این زمان استفاده می شود.
عقیم سازی: این روش به معنی بستن لوله ها در زنان یا وازکتومی در مردان است.

همچنین بخوانید:

روش های جلوگیری از بارداری برای مردان (کلیک)

جمع بندی

با وجود تاثیر روش های جلوگیری از بارداری در افزایش عوارض خطر لخته شدن خون، اما همچنان این موارد خطر پایینی دارند.

برای نمونه، خطر لخته شدن خون در دوران بارداری بیش از خطر مصرف روش های ضد بارداری است. بر اساس برآورد مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، بارداری باعث افزایش خطر لخته شدن خون تا حدود 5 برابر می شود.

شناخت عوامل خطر فردی و آگاهی از علائم هشدار دهنده لخته شدن خون برای استفاده از روش های جلوگیری از بارداری هورمونی مهم است.

درصورتی که به دنبال کاهش عوارض خطر لخته شدن خون هستید باید از روش های جلوگیری از بارداری فقط حاوی پروژستین یا روش های غیرهورمونی استفاده کنید.

به علاوه، باید به توجه کرد که بعضی از قرص های نسل سوم و چهارم از جمله قرص ضدبارداری Yaz باعث افزایش بیشتر خطر لخته شدن خون می شوند.

با مراجعه به پزشک می توان برای انتخاب گزینه های مناسب جلوگیری از بارداری با توجه به نیاز خود مشاوره دریافت کرد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.