رژیم غذایی برای سیروز کبدی : فواید - مضرات | غذاهای مفید و مضر برای بیماران سیروز کبدی

سیروز کبدی بیماری جدی بوده که اصلاح رژیم غذایی در جلوگیری از عوارض آن موثر است؛ رژیم مناسب و غذاهای مفید و مضر برای بیماران آن را بخوانید.

سیروز کبدی یک بیماری جدی بوده که باعث ایجاد اختلال در عملکرد کبد و بروز سایر عوارض از جمله خستگی، کاهش اشتها، کاهش وزن و حالت تهوع می شود.

سیروز کبدی یک بیماری غیر قابل درمان یا بازگشت است.

البته نکته امیدوار کننده این است که با رعایت یک رژیم غذایی مناسب می توان به جلوگیری از آسیب بیشتر به کبد، محافظت از بدن در برابر عوارض سیروز کبدی و بهبود کیفیت زندگی بیماران آن کمک کرد.

این مقاله اصول رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی، غذاهای مفید و مضر، نحوه عملکرد و مناسب بودن آن برای بیماران مبتلا به آن را مورد بررسی قرار می دهد.

همچنین بخوانید:

طول عمر بیماران مبتلا به سیروز کبدی (کلیک)

مطالبی در مورد رژیم غذایی سیروز کبدی

زخم کبد نشان دهنده ابتلا به سیروز کبدی است. این وضعیت باعث مختل شدن عملکرد کبد و بروز علائمی مانند خستگی، کاهش اشتها، کاهش وزن و حالت تهوع می شود.

دلایل و بیماری های زیادی مانند بیماری های کبدی، هپاتیت، نارسایی قلبی، بعضی از اختلالات خود ایمنی و مصرف بیش از حد الکل در ایجاد سیروز کبدی موثر هستند.

همچنین بیماری کبد چرب غیرالکلی، بیماری های مرتبط با چاقی و دیابت نوع 2 نیز می توانند با ایجاد آن در ارتباط باشند.

در صورت ابتلا به سیروز کبدی می توان با دنبال کردن یک رژیم غذایی مناسب به تامین مواد مغذی مورد نیاز، محافظت از کبد در برابر آسیب بیشتر و پیشگیری از بروز عوارض بلندمدت کمک کرد.

البته باید توجه داشت که رژیم غذایی مناسب و توصیه های تغذیه ای وابسته به عوامل مختلفی متفاوت هستند.

بنابراین با وجود ارائه برخی از توصیه های اساسی رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه در خصوص دریافت برنامه درمانی متناسب با نیازهای خاص خود مشورت کرد.

همچنین بخوانید:

مراحل بیماری کبد و درمان نارسایی کبدی (کلیک)

غذاهای مفید و مضر

با اینکه توصیه های تغذیه ای دقیق به سلامتی و نیازهای خاص فرد وابسته هستند اما برخی دستورالعمل های کلی برای رژیم غذایی سیروز کبدی وجود داشته که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.

غذاهای مفید برای سیروز کبدی

یک رژیم غذایی مفید برای سیروز کبدی باید بیشتر شامل غذاهای مغذی از جمله میوه ها، سبزیجات، مغزها، دانه ها و حبوبات باشد.

چند نمونه از غذاهای مفید برای اضافه شده به رژیم غذایی مناسب سیروز کبدی عبارتند از:

مغزها: گردو، بادام، بادام زمینی، پسته و ماکادمیا
دانه ها: دانه کدو، تخم کتان، دانه چیا و تخم شاهدانه
غذاهای پروتئینی: تخم مرغ، لبنیات، غذاهای دریایی، گوشت و مرغ بدون چربی
میوه ها: سیب، پرتقال، توت ها، گلابی، هلو و آلو
سبزیجات: کلم بروکلی، گل کلم، مارچوبه، گوجه فرنگی، نخود فرنگی و سیب زمینی
حبوبات: لوبیا، عدس و نخود
گیاهان و ادویه ها: فلفل سیاه، زیره، شوید، جعفری و آویشن
غلات کامل: کینوا، جو دوسر، برنج قهوه ای و گندم سیاه
چربی های مفید برای قلب: روغن زیتون، آووکادو، روغن آووکادو، ماهی سالمون، مغزها و دانه ها
نوشیدنی ها: آب، قهوه و چای

غذاهای مضر برای سیروز کبدی

مواردی مانند الکل و غذاهای سرشار از چربی های سالم یا سدیم برای بیماران سیروز کبدی مضر بوده و باید مصرف آنها در رژیم غذایی این افراد محدود شود.

در ادامه برخی از غذاهای مضر برای سیروز کبدی معرفی می شوند:

غذاهای فرآوری شده: فست فود، وعده های غذایی آماده، سوپ های کنسروی، میان وعده های بسته بندی شده
چربی های ناسالم: مارگارین، روغن های گیاهی جامد و غذاهای سرخ شده
تنقلات شور: چیپس، کراکر، چوب شور و پاپ کورن مایکروویوی
گوشت های فرآوری شده: هات داگ، سوسیس، گوشت های آماده، بیکن و گوشت گاو خشک شده
چاشنی های سرشار از سدیم: سس سویا، سس تری یاکی، سس استیک و سس اسپاگتی
غذاهای نپخته: موارد خام یا نیم پز گوشت، مرغ، تخم مرغ، ماهی و صدف
الکل: شراب، آبجو، اسپریتز و کوکتل ها

نحوه دنبال کردن رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی

بیماران مبتلا به سیروز کبدی باید هر روز کالری کافی و پروتئین باکیفیت دریافت کنند. این مساله برای جلوگیری از سوء تغذیه و حفظ توده بدن (که شامل چربی نیست) ضروری است.

بر اساس توصیه کلی، افراد دارای بیماری سیروز کبدی باید به طور روزانه 16 تا 18 کالری و 0.45 تا 0.68 گرم پروتئین به ازای هر 0.45 کیلوگرم (1 پوند) وزن بدن دریافت کنند.

برای نمونه، یک فرد با وزن 68 کیلوگرم باید روزانه 2400 تا 2700 کالری و 68 تا 102 گرم پروتئین دریافت کند.

بنابراین افراد مبتلا به سیروز کبدی باید مصرف غذاهای دارای پروتئین بالا را اولویت قرار داده و منابع پروتئینی گیاهی و حیوانی را به رژیم غذایی خود اضافه کنند.

با اضافه کردن پروتئین به وعده های غذایی و میان وعده ها دریافت پروتئین افزایش یافته و به جلوگیری از دست دادن عضلات کمک می شود.

البته در این خصوص به انجام تحقیقات بیشتری نیاز است.

در واقع هدف از دنبال کردن رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی، محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی هایی است که باعث دشوار شدن روند کاری کبد می شوند.

بنابراین باید مصرف غذاهای سرشار از چربی های ناسالم از جمله چربی های ترانس مانند غذاهای سرخ شده و میان وعده های فرآوری شده محدود شوند.

سیروز کبدی توانایی کبد در تولید صفرا (که برای هضم چربی لازم است) را تحت تاثیر قرار می دهد. البته همچنان می توان به میزان متوسط از منابع چربی فرآوری نشده از جمله مغزها، ماهی سالمون و آووکادو استفاده کرد.

همچنین بخوانید:

بیماری های کبدی : انواع، علائم و درمان (کلیک)

همچنین افراد مبتلا به سیروز کبدی باید از مصرف الکل که باعث بدتر شدن آسیب کبدی و ایجاد زخم می شود، اجتناب کنند. بنابراین در صورت مشکل بودن تعدیل مصرف الکل یا وابستگی به آن باید با پزشک صحبت کرده تا به شما کمک کنند.

همچنین با توجه ایجاد اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن توسط سیروز کبدی، بهتر است از مصرف تخم مرغ، گوشت و غذاهای دریایی خام یا نیم پز پرهیز شود.

در غیر این صورت خطر ابتلا به بیماری های ناشی از غذا یا ایجاد عفونت بیشتر می شود.

همچنین در بعضی از موارد پزشک برای جلوگیری از ایجاد آسیت (آب آوردن شکم) مصرف سدیم را محدود می کند. آسیت یک عارضه شایع از سیروز کبدی بوده که باعث تجمع غیر طبیعی مایعات در شکم می شود.

با توجه به تاثیر سیروز کبدی بر افزایش نیازهای پروتئینی بدن و توانایی کبد در ذخیره سازی کربوهیدرات ها، مصرف چندین وعده غذایی و میان وعده کوچک حاوی مقادیر زیاد پروتئین و کربوهیدرات در طی روز کمک کننده است.

همچنین از آنجایی که افراد مبتلا به سیروز کبدی در معرض خطر کمبود مواد مغذی از جمله زینک (روی)، ویتامین D، ویتامین K و ویتامین های گروه B قرار دارند، مصرف بعضی از ویتامین ها یا مواد معدنی توصیه می شود.

در نهایت باید برای دریافت توصیه های خاص متناسب با سلامتی و نیازهای خاص خود با پزشک مشورت کرد.

آیا رعایت این رژیم غذایی برای شما مناسب است؟

با اینکه برنامه غذایی بر اساس جزئیات بالا شروع خوبی برای افراد دارای مشکلات کبدی است اما باید در این خصوص با یک متخصص همکاری کرد.

متخصص در خصوص مناسب بودن رژیم غذایی برای بیماران سیروز کبدی مشاوره ارائه می دهد.

همچنین وی می تواند بعضی از تغییرات رژیم غذایی را با سایر روش های درمانی از جمله داروهای تجویزی، اقدامات پزشکی خاص، یا تغییرات سبک زندگی از جمله ورزش یا ترک سیگار ترکیب کند.

به علاوه، مصرف مکمل های خاصی برای محافظت از بدن در برابر کمبودهای تغذیه ای ناشی از سیروز کبدی و سوء جذب توصیه می شود.

همچنین بخوانید:

7 روش برای افزایش سلامتی کبد (کلیک)

فواید احتمالی رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی

با توجه به غیر قابل بازگشت بودن سیروز کبدی با اصلاح رژیم غذایی می توان به جلوگیری از بروز عوارض در بیماران مبتلا به آن کمک کرد.

برای نمونه، محدود کردن مصرف مواد غذایی شور باعث کمک به تعادل سدیم شده و در پیشگیری از احتباس مایعات و بیماری های مرتبط با آسیت موثر است.

به علاوه، با تعدیل مصرف چربی های ناسالم می توان از ایجاد استئاتوره یا اسهال چرب که از نشانه های سوء جذب روده است، جلوگیری کرد.

دریافت کالری کافی و مصرف انواع غذاها در این رژیم بسیار ضروری است. این امر در جلوگیری از سوء تغذیه که از عوارض شایع سیروز کبدی است، موثر است.

سوء تغذیه نه تنها باعث افزایش احتمال ایجاد و شدت علائم سیروز می شود بلکه عملکرد سیستم ایمنی بدن را کاهش داده، باعث کاهش توده عضلانی شده، بهبود زخم را کندتر کرده و کیفیت زندگی را کاهش می دهد.

در پایان نیز باید به مصرف پروتئین کافی دقت داشت. این امر با مصرف مقدار زیاد پروتئین با کیفیت در طول روز از طریق مواد غذایی چون گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات و حبوبات حاصل می شود.

مضرات احتمالی رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی

تغییر رژیم غذایی مناسب برای سیروز کبدی وابسته به نوع رژیم غذایی فعلی تا حدودی دشوار است.

برای نمونه، این افراد باید مواد غذایی و نوشیدنی هایی که اغلب از آنها لذت می برند را کاهش دهند.

از این موارد می توان به تنقلاب بسته بندی شده و فست فود اشاره کرد.

همچنین محدودیت های غذا خوردن در رستوران ها یا موقعیت های اجتماعی با ایجاد ایجاد چالش های بیشتری همراه است.

با توجه به اینکه سیروز کبدی برگشت پذیر نبوده و بیماران مبتلا به آن باید به طور بلندمدت این رژیم غذایی را رعایت کنند، اجرای آن کمی دشوار و دلسرد کننده است.

بنابراین با پزشک یا متخصص تغذیه در خصوص تنظیم رژیم غذایی بلندمدت و لذتبخش مشورت کنید.

در واقع همکاری نزدیک با پزشک به دلیل پیچیده بودن بیماری سیروز کبدی و در ارتباط بودن با سایر بیماری ها یا عوارض اهمیت دارد. همچنین به این ترتیب می توان در خصوص تامین نیازهای خاص خود مطمئن شد.

کلام آخر

سیروز کبدی یک مشکل جدی بوده که با ایجاد زخم غیر قابل بازگشت در کبد همراه است.

با ایجاد تغییر در رژیم غذایی می توان به طور موثری به محافظت از بدن در برابر عوارض و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کرد.

در این وضعیت باید با یک متخصص در خصوص درمان و رژیم غذایی مناسب با نیازهای خود همکاری کرد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.