سندرم شبکه اگزیلاری چیست؟ علت و درمان

سندرم شبکه اگزیلاری پس از جراحی سرطان سینه که شامل برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل است، ایجاد می شود؛ علت – علائم و درمان این سندرم را بخوانید.

 

گاهی اوقات پس از جراحی سرطان سینه که شامل برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل است، زخم یا بافت همبند در این ناحیه ایجاد شده که به آن سندرم شبکه اگزیلاری (AWS) گفته می شود.

این سندرم با نام Cording یا طنابی شدن نیز شناخته شده و به ایجاد زخم یا بافت همبند در زیر بازو اشاره دارد. این وضعیت باعث محدود شدن دامنه حرکت بازو و ایجاد درد می شود.

این مقاله به بررسی علت، علائم و گزینه های درمانی سندرم شبکه اگزیلاری می پردازد.

 

همچنین بخوانید:

سرطان پستان (کلیک)

 

سندرم شبکه اگزیلاری (AWS) چیست؟

سندرم شبکه اگزیلاری پس از بیوپسی (نمونه برداری) یا جراحی غدد لنفاوی زیر بازو ایجاد می شود.

به این ناحیه زیر بغل یا اگزیلاری و غدد لنفاوی آن غدد لنفاوی اگزیلاری اطلاق می شود. در برخی موارد نیاز است تا طی جراحی سرطان پستان تعدادی از غدد لنفاوی اگزیلاری برداشته شود که در نتیجه این امر سندرم شبکه اگزیلاری رخ می دهد.

در این سندرم در زیر بازو شبکه ای از ساختارهای طنابی شکل ضخیم حس شده یا علائمی مانند درد و گرفتگی در هنگام بالا بردن بازو یا صاف کردن آرنج تجربه می شود.

این علائم پس از چند روز تا چند هفته و یا چند ماه پس از جراحی ایجاد می شوند.

با اینکه در خصوص شایع بودن این سندرم اطمینانی وجود ندارد اما 20% از افراد با برداشتن چند غدد لنفاوی و 72% از افراد با برداشتن تعداد زیادی غدد لنفاوی به آن مبتلا می شوند.

بر اساس یک تحقیق در سال 2019، این وضعیت 6% تا 86% از افرادی که جراحی سرطان پستان انجام داده اند را درگیر می کند.

با استفاده از فیزیوتراپی، روش های مراقبت در منزل و مصرف مسکن ها می توان به درمان این وضعیت کمک کرده بطوریکه بسیاری از افراد با گذشت زمان دچار بهبودی می شوند.

با توجه به اینکه سندرم شبکه اگزیلاری بدون درمان منجر به محدودیت حرکتی و سفتی در نقاط بدن شده، پیگیری درمان آن توصیه می شود.

 

همچنین بخوانید:

نمونه برداری سینه : اهداف و خطرات (کلیک)

 

علت سندرم شبکه اگزیلاری

معمولا سندرم شبکه اگزیلاری (AWS) به علت یک عمل جراحی برای سرطان پستان ایجاد می شود.

این سندرم می تواند پس از موارد زیر ایجاد شود:

• بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان که طی آن چند غده لنفاوی از زیر بازو خارج می شود.
• تشریح غدد لنفاوی زیر بغل که طی آن چنیدین عده لنفاوی از زیر بازو خارج می شوند.
• ماستکتومی که طی آن جراح یک یا هر دو پستان را برمی دارد.
• لامپکتومی که طی آن یک توده از پستان خارج می شود.

علت دقیق ایجاد سندرم شبکه اگزیلاری مشخص نیست. بر اساس یکی از نظریه ها، جراحی پستان باعث آسیب به رگ های خونی و بافت همبند زیر بازو می شود. این امر به التهاب و در نهایت سفت شدن بافت نرم اطراف آن منجر می شود.

به عقیده محققان احتمال ابتلا به این سندرم وابسته به موارد زیر است:

• ارزیابی علاوم و نشانه های سندرم شبکه اگزیلاری در معاینات بعد از عمل
• نوع جراحی
• طول دوره پیگیری

 

همچنین بخوانید:

لامپکتومی یا ماستکتومی در سرطان سینه (کلیک)

 

علائم سندروم شبکه اگزیلاری

در سندروم شبکه اگزیلاری بافت ایجاد شده در زیر پوست شبیه به طناب است. این اولین علامت این سندرم بوده و می توان آن را دید و لمس کرد.

برخی افراد تنگی و درد در این ناحیه را نیز تجربه کرده و یا پزشک در حین معاینه پس از جراحی آن را تشخیص می دهد.

علائم و نشانه های سندرم شبکه اگزیلاری خفیف تا شدید عبارتند از:

 

کاهش دامنه حرکتی

این سندرم با کاهش قابل توجه دامنه حرکتی و ایجاد تداخل در فعالیت های روزمره همراه است. این وضعیت باعث دشوار شدن انجام کارهای ساده روزمره از جمله لباس پوشیدن می شود.

 

بافت اسکار (جای زخم)

بافت اسکار زیر بازو از علائم سندرم شبکه اگزیلاری بوده که در محل خروج غدد لنفاوی ایجاد می شوند. این بافت دارای ضخامت های متفاوتی بوده و می تواند قابل مشاهده یا لمس باشد.

ادر برخی افراد ین جای زخم از زیر بغل تا آرنج، مچ دست یا انگشت ادامه دارد. در واقع ممکن است یک بند بلند از بافت اسکار ایجاد شده یا چندین بافت ریزتر از داخل بازو عبور کنند. در بعضی از موارد نیز این بافت شبیه به طناب تا پایین تنه گسترش می یابد.

 

همچنین بخوانید:

درد بافت اسکار و درمان آن (کلیک)

 

درد

این سندرم با درد همراه بوده و طی آن پوست دچار احساس کشیدگی و سفتی می شود.

درنتیجه این درد فرد به طور طبیعی حرکت بازوی آسیب دیده را محدود می کند. در نتیجه نمی توان بازو را تا بالای سر برد. با این وجود محدود شدن حرکت به دلیل سفت شدن بافت باعث بدتر شدن علائم می شود.

 

کشش سندرم شبکه اگزیلاری

با فیزیوتراپی می توان کاهش علائم سندرم شبکه اگزیلاری کمک کرد.

کشش های مختلفی برای درمان این وضعیت وجود دارد. بعضی از این روش ها در خانه قابل اجرا بوده و بعضی دیگر به نظارت پزشک نیاز دارند.

بهترین کشش ها و تعداد تکرار آنها با توجه به میزان بافت اسکار متفاوت است.

بر اساس اعلام انجمن سرطان کانادا کشش های زیر کمک کننده هستند:

 

فرشته برفی (Snow angel)

1. به پشت خوابیده و زانوها را بالا گرفته و پاها را روی زمین قرار دهید.
2. بازوها را در طرفین و به سمت پایین و کف دست را به سمت بالا قرار دهید.
3. تیغه های شانه را به آرامی فشار داده، بازوها را به طرفین بلند کرده تا انگشتان به بالای سر برسند و این موقعیت را برای 2 تا 3 تنفس حفظ کنید.
4. بازوها را به حالت اولیه بازگردانده و یک فرشته برفی بسازید.
5. در صورتی که استفاده از هر دو بازو باعث ایجاد درد شد، هر بار با یک بازو امتحان کنید.

 

تنفس عمیق

این روش در گسترش قفسه سینه و تقویت گردش لنفاوی موثر است.

1. برای انجام این کار روی صندلی نشسته و گردن و شانه ها را آرام نگه دارید.
2. از طریق بینی به صورت عمیق و آرام نفس کشیده و سینه را منبسط کنید.
3. به طور کامل نفس بکشید و این کار را برای 4 تا 5 مرتبه تکرار کنید.

 

فشار تیغه شانه (Shoulder blade squeeze)

1. صاف نشسته یا بایستید.
2. بازوها را در کنار بدن قرار داده و آرنج ها را صاف کنید و کف دست ها را به سمت پایین و داخل نگه دارید.
3. در حالی که کف دست ها را به جلو می چرخانید، سینه را منبسط کرده و تیغه های شانه را به سمت همدیگر و پایین فشار دهید.
4. این حالت را با 10 ثانیه تنفس عمیق حفظ کرده و سپس به حالت اولیه برگردید.
5. این کار را برای 5 تا 10 مرتبه یا به دفعات توصیه شده توسط فیزیوتراپ تکرار کنید.

 

مرکز پزشکی دانشگاه ایالتی اوهایو نیز موارد زیر را توصیه می کند:

 

بال پروانه

• برای انجام این کار روی صندلی نشسته و پاها را صاف روی زمین قرار دهید. سر را به سمت بالا گرفته و گردن را صاف نگه دارید.
• هر دو دست را پشت گردن قرار داده و آرنج را رو به جلو قرار دهید.
• آرنج را به طرفین آورده و این وضعیت را حفظ کنید.
• سپس آرنج را به آرامی بازگردانده تا به سمت جلو حرکت کند.
• این کار را طبق توصیه متخصص فیزیوتراپ تکرار کنید.

 

آیا این سندرم قابل پیشگیری است؟

با پیروی از دستورالعمل های پزشک پس از جراحی از جمله انجام کشش و تمرینات پیشنهادی می توان به کاهش خطر ابتلا به سندرم شبکه اگزیلاری کمک کرد.

در صورت ایجاد آن نیز پزشک از گزینه های درمانی و سایر روش های منطبق بر درمان کلی استفاده می کند.

 

سایر گزینه های درمانی

سندرم شبکه اگزیلاری (AWS) مساله ای خطرناک نبوده اما باعث کاهش کیفیت زندگی و دامنه فعالیت ها می شود.

در صورت خفیف بودن علائم، با فیزیوتراپی می توان به آزاد شدن بافت اسکار، بهبود دامنه حرکتی و کاهش ناراحتی کمک کرد.

با این وجود فیزیوتراپی وابسته به میزان بافت اسکار فقط از باعث کاهش تنگی ناحیه می شود. برای نمونه، در صورتی که بافت اسکار از زیر بغل تا مچ ادامه داشته باشد، تمرینات باعث بهبود بافت زیر بغل شده اما ممکن است در ناحیه آرنج همچنان احساس سفتی وجود داشته باشد.

بعضی از درمان های اضافی آن عبارتند از:

 

لیزر درمانی

لیزر سطح پایین برای درمان سندروم شبکه اگزیلاری کمک کننده است. لیزر درمانی شامل هدایت پرتوهای قدرتمند نور متمرکز بر روی بافت اسکار سفت شده برای تجزیه آن است.

لیزر درمانی برای همه افراد موثر واقع نمی شود. برای نمونه، اثربخشی آن وابسته به ضخامت بافت اسکار و تعداد جلسه لیزر درمانی متفاوت است.

همچنین لیزر درمانی با ایجاد برخی عوارض همراه است. بنابراین پیش از انتخاب این روش درمانی با پزشک در مورد مزایا و خطرات احتمالی آن مشورت کنید.

 

ماساژ

با استفاده از تکنیک های مختلف ماساژ مانند تمرینات عصبی و آزاد کردن بافت اسکار می توان به بهبود این وضعیت کمک کرد.

در این فرآیند یک متخصص بافت همبند را برای تجزیه تغییر می دهد. این امر باعث بهبود دامنه حرکتی می شود.

نحوه دقیق تجزیه بافت اسکار مشخص نبوده اما بدن احتمالا آن را دوباره جذب می کند.

این ماساژ را پس از جراحی پستان و فقط از طریق یک متخصص باید دریافت کرد. پزشک با مهارت خود ضمن جلوگیری از آسیب بیشتر به بافت، به درستی تکنیک های مورد نظر را انجام می دهد.

 

همچنین بخوانید:

ماساژ بافت عمیق : فواید و خطرات (کلیک)

 

روش های خانگی

با استفاده از برخی روش ها در منزل می توان به بهبود این وضعیت کمک کرد:

• رطوبت گرم: استفاده از رطوبت گرم در ناحیه مورد نظر باعث کاهش ناراحتی می شود. با این وجود، به دلیل تحریک مایع لنفاوی در اثر گرما و احتمال بدتر شدن علائم باید با پزشک در این مورد مشورت کرد. همچنین در این روش باید از سوختگی احتمالی پیشگیری کرد.
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: این داروها با نام NSAID نیز شناخته شده که ایبوپروفن نمونه ای از آنها است. این موارد برای کنترل درد و ناراحتی موثر هستند.
• سایر تمرینات: فیزیوتراپیست می تواند یک برنامه شخصی برای شما طراحی کند.

 

جمع بندی

سندرم شبکه اگزیلاری (AWS) باعث ایجاد بافت اسکار در زیر بازو می شود. این بافت شبیه به طناب می تواند از پایین تنه یا پایین بازو تا دست گسترش یابد.

این بافت همبند ناشی از آسیب بیوپسی یا جراحی است.

ورزش ها، داروهای مسکن و ماساژ برای آزادسازی بافت مورد نظر، کنترل ناراحتی و بهبود دامنه حرکتی موثر هستند. یک فیزیوتراپ یا پزشک نیز می تواند به ارائه برنامه ورزشی مناسب کمک کند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.