کاربرد استون و عوارض آن

استون یک حلال بی رنگ است که بعنوان پاک کننده لاک ناخن و رنگ کاربرد دارد، موارد استفاده – عوارض استنشاق و مسمومیت با آن را بخوانید.

 

حلال ها موادی هستند که می توانند سایر ترکیبات را تجزیه یا حل کنند. یکی از انواع حلال ها استون است.

استون (Acetone) یک حلال بی رنگ است.

استون به طور طبیعی در محیط از جمله درختان، گیاهان، گازهای آتشفشانی و آتش جنگل ها وجود دارد. همچنین مقادیر کمی از آن در بدن وجود دارد.

مطمئنا همه شما نام استون را شنیده اید. چراکه استون کاربرد خانگی داشته و افراد از آن به عنوان پاک کننده لاک ناخن یا پاک کننده رنگ استفاده می کنند.

شایان ذکر است قرارگیری در معرض استون جهت استفاده و بعضا استنشاق آن سبب بروز برخی عوارض شامل تحریک چشم، بینی یا پوست خواهد شد.

از دیگر عوارض استفاده از استون، حساسیت و مسمومیت با این ماده است.

در این مقاله به بررسی کاربرد استون، عوارض احتمالی ناشی از استنشاق، مسمومیت، مصرف خوراکی آن و نحوه استفاده ایمن از آن می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

ناخن های شکننده: علت و درمان (کلیک)

 

استون چیست؟

استون یک مایع حلال شفاف و بدون رنگ است. این ماده فرار بوده و به سرعت در هوا تبخیر خواهد شد.

این حلال قادر به تجزیه یا حل کردن برخی مواد همچون رنگ ها، لاک ناخن یا چربی ها است.

استون به طور طبیعی در درختان و گیاهان و همچنین دود دخانیات، اگزوز وسایل نقلیه و محل دفن زباله وجود دارد.

میزان کمی از آن نیز در بدن تولید می شود.

استون با نام های زیر نیز شناخته می شود:

• دی متیل کتون
• 2-پروپانون
• پروپانون
• بتا کتوپروپان

 

همچنین بخوانید:

بیماری پارکینسون: علائم و درمان (کلیک)

 

کاربرد استون

کاربرد خانگی و رایج استون، استفاده از آن برای پاک کردن لاک ناخن است.

شرکت ها از مقادیر کم استون برای تهیه محصولات تجزیه یا حل کننده موارد زیر استفاده می کنند:

• لاک ناخن
• رنگ
• وارنیش

 

در صنعت نیز کاربرد و استفاده از استون در راستای اهداف زیر است:

• از بین بردن چربی یا آدامس از منسوجانی از جمله پشم یا ابریشم
• تولید لاک برای اتومبیل یا مبلمان
• پلاستیک سازی

بر اساس اعلام Addiction Resource، برخی افراد برای های (High) شدن به مصرف یا استنشاق استون پاک کننده لاک ناخن اقدام می کنند. دلیل این امر وجود الکل در این پاک کننده لاک ناخن است.

استنشاق استون بسیار خطرناک و عوارض جبران ناپذیری دارد. زیرا مواد شیمیایی موجود در پاک کننده لاک ناخن به کلیه ها، کبد، مغز و سیستم عصبی آسیب جدی وارد می کند.

 

استون در بدن

استون در بدن انسان یک محصول جانبی طبیعی برای تجزیه چربی است.

بدن از چندین روش به تولید انرژی می پردازد.

اولین مورد تبدیل مواد غذایی از جمله کربوهیدرات ها به گلوکز است. سپس انسولین آزاد شده که سلول های بدن اجازه می دهد تا از گلوکز برای تولید انرژی استفاده کرده یا مقداری از آن را در چربی، کبد و عضلات ذخیره کنند.

در افرادی که کربوهیدرات زیادی مصرف نمی کنند، بدن قادر به استفاده از گلوکز برای تامین انرژی نخواهد بود. در عوض بدن به استفاده از گلوکز ذخیره شده در چربی اقدام می کند. در این صورت بدن شروع به تجزیه ذخایر چربی خود می کند. در این روند کتون ها به عنوان محصول جانبی تولید می شوند.

جالب است بدانید که استون نوعی کتون است.

زمانی که بدن به تولید کتون های اضافی اقدام کند، این وضعیت با نام کتوز شناخته می شود.

قرارگیری در وضعیت کتوز برای بعضی از افراد بی خطر یا حتی مفید است.

برای نمونه، رژیم غذایی کتوژنیک (کتو) با هدف ایجاد وضعیت کتوز طراحی شده است. طبق شواهد این وضعیت به کاهش تشنج ناشی از صرع در کودکان کمک می کند. همچنین تحقیقات زیادی در مورد مزایای آن برای سایر بیماری ها در حال انجام است.

 

همچنین بخوانید:

بررسی 10 نوع رژیم غذایی کتوژنیک (کلیک)

 

البته تولید کتون بیش از حد به ویژه برای افرا دیابتی خطرناک است. مقادیر بالای کتون با افزایش اسیدی شدن خون همراه بوده که ممکن است که کتواسیدوز دیابتی (DKA) تبدیل شود. این عارضه جدی باعث کما دیابتی و حتی مرگ خواهد شد.

 

علائم هشداردهنده DKA عبارتند از:

• سطح بالای قند خون
• خشکی دهان
• تکرر ادرار

 

علائم بعدی نیز عبارتند از:

• برافروختگی یا خشکی پوست
• بوی میوه ای تنفس
• حالت تهوع
• استفراغ
• تنفس دشوار
• خستگی مداوم
• گیجی یا مشکل توجه

 

همچنین بخوانید:

بوی بد دهان و درمان آن (کلیک)

 

عوارض استفاده از استون

به صورت کلی بر اساس اعلام سازمان غذا و دارو (FDA) استفاده از استون را ایمن است. در واقع این ماده پتانسیل کمی برای ایجاد مشکلات حاد یا مزمن سلامتی دارد.

البته استفاده از استون می تواند عوارض زیادی نیز به همراه داشته باشد.

 

قابل اشتعال بودن

مایع و بخار استون به سادگی آتش می گیرند. بنابراین افراد هرگز نباید از محصولات با پایه استون در اطراف شعله یا هنگام سیگار کشیدن استفاده کنند.

 

 عوارض استون روی پوست

استون یک ماده محرک است و باعث تحریک پوست می شود. به همین دلیل برخی افراد قادر به  استفاده از پاک کننده های لاک ناخن استونی نیستند.

همچنین قرارگیری افراد در معرض بخار استون یا استنشاق استون سبب بروز برخی عوارض همچون تحریک چشم، بینی، گلو یا ریه ها خواهند شد.

عوارض استنشاق استون عبارتند از:

• تحریک چشم ها
• سرفه
• سردرد
• سرگیجه
• گلودرد

استنشاق و مواجهه شدید با بخار استون موجب آسیب سیستم عصبی، گیجی یا بیهوشی خواهد شد.

 

مسمومیت با استون

معمولا خوردن مقادیر بسیار کم استون آسیبی به افراد سالم نمی رساند.

البته خوردن مقادیر مشخص استون سبب ایجاد آسیب به کودکانمی شود. بزرگسالان با مصرف مقادیر بیشتر استون دچار مسمومیت خواهند شد.

علائم مسمومیت با استون عبارتند از:

• سردرد شدید
• بوی میوه ای تنفس
• احساس بی حالی یا خواب آلودگی
• لکنت زبان
• افت فشار خون
• کند شدن تنفس
• عدم هماهنگی جسمی
• از دست دادن هوشیاری

 

پیشگیری از عوارض مسمومیت با استون

با استفاده ایمن از استون از اثرات منفی آن جلوگیری کنید.

این وضعیت به معنی استفاده از محصولات بر پایه استون در شرایط زیر است:

 

• برای مدت زمان کوتاه
• در یک فضا به تهویه مناسب
• دور از شعله آتش یا سیگار
• دور از غذا یا نوشیدنی
• دور از کودکان
• استفاده از تجهیزات محافظتی از جمله دستکش و پیراهن آستین بلند

پس از استفاده درب استون را محکم ببندید و هرگونه پنبه آغشته شده با آن را برای جلوگیری از خروج بخار دور بیاندازید.

در صورت استفاده از آن نیز باید پیش از خوردن، نوشیدن یا لمس تصادفی صورت و دست را به طور کامل بشورید.

محصولات استون را از دسترس کودکان دور نگه داشت.

افرادی که با استون کار می کنند باید اقدامات احتیاطی زیر را در نظر بگیرند:

• نصب یا استفاده از سیستم تهویه با فن در محل کار
• استفاده از مقدار مورد نیاز
• استفاده از ماسک یا عینک محافظ
• دفع ایمن مواد استفاده شده

همچنین افراد مبتلا به دیابت باید با مصرف داروهای تجویزی، بررسی منظم سطح قند خون و مصرف مقادیر مناسب کربوهیدرات ها از بروز وضعیت کتوز جلوگیری کنند. به علاوه، در صورت نیاز به تغییر مقدار انسولین باید با پزشک صحبت کرد.

 

اقدامات لازم در صورت خوردن استون

اقدامات فوری در مورد افرادی که استون خورده یا آن را استنشاق کرده اند، لازم است.

در صورت خوردن استون و عدم بروز علائم باید از پزشک مشاوره گرفت و در صورتی که این امر باعث خواب آلودگی، غش یا از هوش رفتن فرد شود باید با اورژانس تماس گرفت.

همچنین افرادی که در اثر استنشاق استون دچار علائم می شوند باید فورا به فضای بیرونی رفته و هوای تازه دریافت کنند. سپس باید همه موارد آغشته شده با استون را دور کرده و درب بطری را به خوبی بست. همچنین لازم است پیش از برگشت هوای اتاق به خوبی تهویه شود.

 

خلاصه

استون یک مایع حلال است که مواد دیگر را تجزیه یا حل می کند.

کاربرد استون در محصولاتی برای پاک کردن لاک ناخن، رنگ و وارنیش است. برخی شرکت ها دیگر نیز از استون برای تولید پلاستیک، لاک و منسوجات استفاده می کنند

استون به طور طبیعی در محیط و بدن تولید شده اما میزان آن بسیار کم است. بدن در هنگام سوزاندن چربی (به جای گلوکز) برای تامین انرژی، استون تولید می کند.

قرارگیری در معرض گازهای ناشی از استون منجر به بروز برخ یعوارض همچون تحریک چشم، بینی، گلو یا پوست خواهد شد.

خوردن استون نیز منجر به مسمومیت می شود. بنابراین افرادی که هر میزان استون خوردند یا علائم DKA دارند باید فورا کمک پزشکی دریافت کنند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.