تکرر ادرار در بارداری : علت - علائم - زمان شروع - درمان - تشخیص | اویرو مگ

تکرر ادرار از علائم شایع اوایل دوران بارداری بوده و به عنوان یک علامت مستقل نگران کننده نیست؛ علت – علائم – زمان شروع و درمان آن را بخوانید.

تکرر ادرار یکی از نشانه های رایج ایجاد شده در اوایل بارداری است. در نتیجه تکرر ادرار در دوران بارداری امری رایج بوده و به عنوان یک علامت مستقل مساله ای نگران کننده نیست.

اما در صورت بروز درد یا سایر علائم عفونت ادراری در هنگام دفع ادرار باید به پزشک مراجعه کرد.

تکرر ادرار در اوایل بارداری به علت افزایش سطح هورمون های پروژسترون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) ایجاد می شود. در واقع در این دوران برخی خانم ها دچار تغییرات خفیفی شده اما برخی دیگر نیاز شدید به مراجعه مداوم به دستشویی در طول شبانه روز را تجربه می کنند.

این وضعیت مجددا در اواخر بارداری به علت ادامه رشد رحم و کودک و ایجاد فشار بر مثانه بروز پیدا می کند.

توجه داشته باشید که در صورت ایجاد تب و لرز یا احساس سوزش در هنگام دفع ادرار باید فورا به پزشک مراجعه کرد. این امر می تواند نشان دهنده ایجاد عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد. کمردرد یا افزایش شدید نیاز به دفع ادرار در مدت زمان کوتاه از سایر علائم عفونت ادراری هستند.

این مقاله علت و علائم تکرر ادرار در دوران بارداری، نحوه مدیریت و جلوگیری از آن، مدت زمان و چشم انداز این وضعیت را مورد بررسی قرار می دهد.

همچنین بخوانید:

علائم اولیه و عجیب دوران بارداری (کلیک)

علت تکرر ادرار در بارداری

بدن پس از کاشت هورمون های بارداری پروژسترون و hCG را تولید می کند. هر دو هورمون، هورمون بارداری بوده و باعث تکرر ادرار می شوند.

همچنین در این دوران خونرسانی برای حمایت از جنین افزایش می یابد. تقریبا 20 تا 25% خون توسط کلیه ها فیلتر شده و بدن این میزان را به عنوان ضایعات و ادرار از بدن خارج می کند. هرچه بدن خون بیشتری تولید کند، کلیه ها برای دفع مایعات اضافی به فعالیت بیشتری نیاز دارند.

یکی دیگر از عوامل موثر بر این وضعیت فشار است. بزرگ شدن رحم و حرکت آن به سمت مثانه، مجاری ادرار و عضلات کف لگن، از جمله دیگر علت های افزایش میل به دفع و تکرر ادرار در دوران بارداری هستند.

همچنین بخوانید:

پایین بودن سطح پروژسترون: علائم، عوارض و درمان (کلیک)

علائم تکرر ادرار

علائم این وضعیت از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده اما بسیاری از خانم ها در اوایل بارداری و در طول سه ماهه اول بارداری (هفته اول تا دوازدهم) تکرر ادرار را تجربه می کنند.

برخی دیگر نیز در طول دوران بارداری و به علت رشد جنین و تحت فشار قرار گرفتن عضلات مثانه، مجاری ادرار و کف لگن دچار نشت یا بی اختیاری ادرار ناشی از استرس (SUI) می شود.

بر اساس اعلام اداره بهداشت زنان، نشت ادرار می تواند در موقعیت های زیر ایجاد شود:

بلند کردن اشیا
عطسه
خنده
ورزش
پیاده روی
سرفه

در برخی موارد تکرر ادرار نشانه ای از وجود یک بیماری زمینه ای از جمله عفونت دستگاه ادراری (UTI) است.

علائم دیگر عفونت ادرار عبارتند از:

درد یا سوزش در هنگام دفع ادرار
وجود خون در ادرار
درد زیر شکم
حالت تهوع
از دست دادن کنترل مثانه
ادرار کدر یا بد بو

همچنین بخوانید:

علل و درمان سوزش و درد هنگام دفع ادرار (دیسوریا) (کلیک)

عفونت ادراری خطر بیشتری برای خانم های باردار به همراه دارد. بر اساس یک مطالعه انجام شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، تقریبا 8% از خانم های باردار UTI را تجربه می کنند.

عفونت های ادراری درمان نشده، خطر جدی برای سلامتی خانم باردار و جنین در حال رشد را به همراه دارد.

همچنین بخوانید:

مراجعه به پزشک برای عفونت ادراری (کلیک)

زمان شروع تکرر ادرار در بارداری

همانطور که گفته شد تکرر ادرار از علائم اولیه بارداری بوده و می تواند طی دو هفته اول پس از باردار شدن شروع شود.

با این وجود بیشتر خانم ها در هفته های 10 تا 13 به علت افزایش فشار رحم روی مثانه آن را تجربه می کنند.

تشخیص

اغلب تکرر ادرار بر اساس علائم فرد تشخیص داده می شود. در واقع پزشکان با معاینه بدنی و طرح سوالاتی در خصوص دفعات مراجعه به سرویس بهداشتی و میزان دفع در هر مرتبه به تشخیص این امر می پردازند.

سایر سوالات مطرح شده عبارتند از:

الگوی دفعات دفع ادرار (برای نمونه، زمان شروع علائم در طول روز)
تغییر در رنگ، بو یا قوام ادرار
مصرف مایعات روزانه

در صورتی که پزشک تشخیص ندهد که علائم به بارداری مربوط هستند، انجام یک یا چند آزمایش تشخیصی را توصیه می کند.

این آزمایشات عبارتند از:

نوار مثانه (تست استرس مثانه)
آزمایش ادرار
سیستوسکوپی
آزمایشات عفونت های مقاربتی (STI)
سونوگرافی

مدت زمان ادامه داشتن این وضعیت

دفعات مراجعه به دستشویی با توجه به نوشیدنی ها و دفعات مصرف آنها متفاوت بوده اما 6 تا 7 مرتبه میزان متوسط دفع ادرار است.

دفع ادرار بین 4 تا 10 مرتبه در روز نیز در صورت سلامتی فرد و احساس راحتی وی طبیعی است.

در واقع میزان طبیعی دفع ادرار در خانم های باردار به فرد وابسته است. برای نمونه، اگر خانمی به طور معمول 8 مرتبه در روز برای دفع ادرار به دستشویی مراجعه می کند، این میزان در هنگام بارداری به 10 مرتبه در روز می رسد.

تکرر ادرار ناشی از بارداری در سه ماهه دوم کاهش یافته اما در هفته های پایانی بارداری مجددا ایجاد می شود. این وضعیت پس از زایمان نیز از بین می رود.

اقدامات لازم برای درمان

با استفاده از تمرینات کف لگن که به آنها تمرینات کگل (Kegel) نیز گفته می شود می توان به تقویت عضلات لگن و مجاری ادرار کمک و از مثانه حمایت کرد.

خانم های باردار با استفاده از تمرینات کگل می توانند به کنترل جریان ادرار خود کمک کنند.

انجام تمرینات کگل باعث تخلیه مثانه می شوند. برای انجام این تمرین مراحل زیر را انجام دهید:

آرام کردن عضلات شکم، سینه، ران و باسن
سفت کردن عضلات لگن برای 5 تا 10 ثانیه
شل کردن عضلات برای 5 تا 10 ثانیه
10 مرتبه تکرار مراحل فوق

انجمن ملی تداوم (NAFC) انجام 10 تکرار از این تمرین برای سه مرتبه در روز را توصیه می کند.

در دوران بارداری برای هیدراته ماندن بدن باید روزانه 8 تا 12 لیوان آب نوشید. با این حال در صورتی که باردار هستید برای سهولت جریان ادرار می توان از اقدامات زیر بهره برد:

یادداشت دفعات دفع ادرار
کاهش مصرف مایعات پیش از خواب
به جلو خم شدن در هنگام دفع ادرار
پرهیز از مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین

چشم انداز

تکرر ادرار بخشی از بارداری است و پس از زایمان برطرف می شود.

با این وجود بعضی از خانم های باردار این علائم را تا شش هفته پس از زایمان نیز تجربه می کنند.

در صورت تجربه دفع ادرار دردناک یا مشکلات مثانه پس از زایمان باید به پزشک مراجعه کرد.

زمان مراجعه به پزشک

تکرر ادرار از علائم طبیعی بارداری است. با این وجود این وضعیت می تواند نشانه دهنده وجود یک مشکل زمینه ای نیازمند به درمان نیز باشد.

در صورت باردار بودن و تجربه علائم اضافی UTI از جمله دفع ادرار دردناک در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.

جمع بندی

بسیاری از خانم ها در اوایل بارداری به ویژه سه ماه اول و سوم تکرر ادرار را تجربه می کنند.

اغلب این وضعیت نگران کننده نبوده مگر اینکه تکرر ادرار با دفع دردناک یا سایر علائم عفونت دستگاه ادراری همراه باشد.

معمولا پس از زایمان تکرر ادرار برطرف می شود.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.