صرع لوب گیجگاهی : علت و علائم

صرع لوب گیجگاهی (TLE) یک بیماری مزمن مغزی شامل تشنج در لوب تمپورال مغز است؛ علت – علائم – تشخیص و درمان صرع لوب گیجگاهی را بخوانید.

 

صرع یک بیماری عصبی مزمن و مختل کننده مغز بوده که با ایجاد فعالیت های الکتریکی غیر طبیعی در مغز و تشنج همراه است.

صرع لوب گیجگاهی / تمپورال (Temporal lobe epilepsy) از لوب گیجگاهی شروع شده و اغلب باعث ایجاد احساسات، حرکات یا رفتارهای غیر معمول می شود.

برخی افراد در طول تشنج ناشی از صرع لوب گیجگاهی (TLE) هوشیار بوده و برخی دیگر هوشیاری خود را از دست می دهند.

تشنج ناشی از تب و برخی آسیب های مغزی علل احتمالی صرع لوب گیجگاهی بوده اما معمولا علت اصلی بروز آن نامشخص باقی می ماند.

معمولا تشنج ناشی از صرع لوب گیجگاهی را می توان با استفاده از دارو، جراحی و تغییر رژیم غذایی درمان کرد.

این مقاله صرع لوب گیجگاهی (TLE)، علت، علائم و گزینه های درمانی آن را مورد شرح قرار می دهد.

 

همچنین بخوانید:

صرع یا اختلال تشنج (کلیک)

 

صرع لوب گیجگاهی (TLE) چیست؟

صرع کانونی شایع ترین نوع صرع است. این نوع صرع شامل تشنج شروع شده در یک ناحیه از مغز است.

صرع لوب گیجگاهی شایع ترین نوع صرع کانونی است.

طبق اعلام بنیاد صرع، صرع لوب تمپورال در حدود 6 مورد از 10 مورد مبتلا به صرع کانونی را تشکیل می دهد.

تشنج ناشی از صرع لوب گیجگاهی در یک یا هر دو لوب گیجگاهی شروع شده و باعث ایجاد اختلال در عملکردهای مربوط به احساسات، خاطرات و اطلاعات حسی می شود.

دو نوع TLE مربوط به ناحیه لوب گیجگاهی وجود داشته که طی آنها تشنج رخ می دهد.

متداول ترین آن صرع لوب گیجگاهی میانی (MTLE) است که در ناحیه میانی یا داخل لوب گیجگاهی ایجاد می شود. اغلب تشنج ناشی از MTLE هیپوکامپ یا نواحی مجاور را درگیر می کند.

نوع دیگر، صرع لوب گیجگاهی در نئوکورتیکال بوده که منشا آن ناحیه کناری یا بیرونی لوب گیجگاهی است.

 

همچنین بخوانید:

تشنج / صرع غایب : تشخیص و درمان (کلیک)

 

علائم صرع لوب گیجگاهی

علائم تشنج ناشی از صرع لوب گیجگاهی در ارتباط با آگاهی فرد در هنگام تشنج است. این طبقه بندی شامل تشنج های هوشیار با شروع کانونی و تشنج های با اختلال هوشیاری کانونی است.

 

تشنج های هوشیار با شروع کانونی

در حین شروع این نوع تشنج ها فرد دارای هوشیاری است. اغلب در این نوع تشنج، احساسات عجیب معروف به هاله ایجاد می شوند. با این وجود ایجاد هاله در همه افراد مبتلا دارای صرع لوب گیجگاهی رخ نداده و همه افراد پس از بهبودی، آن را به خاطر نمی آورند.

هاله های صرع اولین علامت تشنج بوده و می توانند نشان دهنده ایجاد یک تشنج نزدیک باشند. احساسات عجیبی از جمله ترس، شادی یا اضطراب از جمله هاله های متداول هستند.

حس بو، طعم یا صداهای غیر معمول نیز می توانند سایر هاله های ایجاد شده باشند.

در برخی افراد هاله ها باعث ناراحتی گوارشی، حالت تهوع یا ایجاد حس پرواز پروانه‌ در شکم (Butterflies in the stomach) می شوند. همچنین برخی افراد طی هاله ها احساس دژاوو یا حسی شروع شده از معده به سمت قفسه سینه یا گلو را تجربه می کنند.

 

تشنج های با اختلال هوشیاری کانونی

در صورتی که در حین تشنج فرد از هوش برود، این وضعیت با عنوان تشنج با اختلال هوشیاری کانونی شناخته می شود.

افراد در این وضعیت به طور مکرر لب های خود را خورده یا می جوند. همچنین ممکن است به دست های خود خیره شده یا آنها را به هم بزنند.

افراد در طول این تشنج در صحبت کردن یا درک زبان دچار مشکل می شوند. همچنین نمی توانند به سوالات پاسخ بدهند و حتی در صورت آگاه به نظر رسیدن از محیط اطراف خود بی خبر هستند.

پس از تشنج لوب گیجگاهی، احساس گیجی و مشکلات گفتاری یا احساس ضعف شدید و خواب آلودگی ایجاد می شود. همچنین ممکن است تشنج را به خاطر نیاورند.

 

همچنین بخوانید:

تشنج در کودکان (کلیک)

 

علت صرع لوب گیجگاهی

برای صرع لوب گیجگاهی چندین علت احتمالی وجود داشته اما اغلب علل اصلی آن ناشناخته باقی می ماند. در بیشتر موارد TLE از سن 10 تا 20 سالگی شروع می شود اما قابلیت ایجاد در هر سنی را دارد.

بعضی از علل احتمالی صرع لوب تمپورال عبارتند از:

• تغییرات ساختاری لوب گیجگاهی از جمله هیپوکامپ
• تشنج های تب دار
• ضربه به سر
• عفونت های مغزی از جمله انسفالیت یا مننژیت
• ژنتیک
• آسیب مغزی در سنین پایین

 

همچنین بخوانید:

تشنج چیست؟ (کلیک)

 

عوامل خطر

عوامل خطر متعددی برای صرع لوب گیجگاهی مغز وجود دارد.

تشنج ناشی از تب در کودکان (به ویژه شدید بودن آن) از شایع ترین عوامل خط ایجاد این صرع هستند.

همچنین داشتن سابقه تشنج ناشی از تب باعث افزایش خطر این وضعیت می شود.

با این وجود بیشتر افرادی که تشنج ناشی از تب را تجربه می کنند دچار TLE نیستند.

بعضی از عوامل خطر شایع صرع لوب گیجگاهی عبارتند از:

• تغییرات ساختاری در لوب گیجگاهی از جمله ناهنجاری های مغزی یا تومورها
• عفونت ها از جمله انسفالیت یا مننژیت در سنین پایین
• آسیب در هنگام زایمان
• ضربه به سر که باعث از هوش رفتن شود.
• آسیب مغزی

 

تشخیص

برای تشخیص صرع لوب گیجگاهی چندین آزمایش موردنیاز است.

برای نمونه، یک اسکن MRI برای مشاهده تغییرات ساختاری در لوب گیجگاهی مرتبط با TLE موردنیاز است. البته معمولا هیچ مشکل ساختاری قابل مشاهده ای در این نوع صرع ایجاد نمی شود.

نوار مغزی (EEG) آزمایش دیگری است که می تواند به تشخیص این وضعیت کمک کند. در این روش امواج مغزی و فعالیت الکتریکی در هنگام بیداری و خواب مشخص می شوند. البته تشخیص MTLE دشوار بوده مگر اینکه EEG ایجاد تشنج را ثبت کند.

برخی افراد در خصوص تشنج خود قادر به ارائه کامل توضیحات نیستند. اطلاعات ارائه شده از طرف یک شاهد نیز در تشخیص آن موثر است.

 

درمان

درمان صرع لوب گیجگاهی شامل اقداماتی برای پیشگیری از تشنج یا محدود کردن آن است.

برای تعیین بهترین برنامه درمانی باید به متخصص صرع یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد. اغلب این متخصصان استفاده از داروها، جراحی یا دستگاه ها را توصیه می کنند.

در بسیاری از افراد برای کنترل تشنج از داروهای ضد تشنج استفاده می شود.

درصورت موثر نبودن دارو جراحی می تواند یگ گزینه موثر باشد. در این عمل جراحی ضایعه ای که باعث تشنج شده برداشته می شود. این جراحی به ویژه در صورت انجام زودهنگام از تشنج جلوگیری کرده یا آن را کاهش می دهد.

در صورت موثر واقع نشدن دارو یا انجام جراحیف باید از دستگاه تحریک عصب واگ یا دستگاه تحریک کننده عصبی پاسخگو استفاده کرد.

همچنین رژیم های غذایی خاص از جمله رژیم اصلاح شده اتکینز، رژیم کتوژنیک یا رژیم غذایی با قند پایین برای برخی از افراد مبتلا به صرع موثر هستند.

با این وجود باید در خصوص این گزینه ها با پزشک مشورت کرده و از جایگزین آنها با درمان های اصلی پرهیز کرد. در واقع این روش ها باید در کنار روش های درمانی مورد استفاده قرار گیرند.

 

همچنین بخوانید:

داروهای ضد تشنج (کلیک)

 

جمع بندی

صرع لوب گیجگاهی (TLE) یک بیماری مزمن مغزی شامل تشنج در لوب گیجگاهی مغز است. اغلب علت ایجاد صرع لوب گیجگاهی نامشخص هستند.

ممکن است در طول تشنج TLE فرد هوشیار بوده و هاله هایی را تجربه کند. از سوی دیگر برخی افراد هوشیاری و توانایی درک زبان را از دست می دهند.

برای کنترل TLE داروها، جراحی یا دستگاه ها مفید هستند. در بسیاری از موارد با استفاده از این روش ها تشنج با موفقیت کاهش یافته یا از بین می روند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.