اضطراب دوران بارداری و قبل از زایمان
بارداری می تواند باعث ایجاد اضطراب و بدتر شدن اضطراب موجود شود؛ درمان های مناسب برای استرس دوران بارداری و قبل از زایمان را بخوانید.
بارداری تغییرات زیادی در فرد ایجاد کرده به طوریکه می تواند باعث ایجاد اضطراب یا بدتر شدن اضطراب موجود شود. عوارض بارداری نیز در بدتر شدن علائم اضطراب موثر هستند.
اضطراب مداوم و کنترل نشده در دوران بارداری یا اضطراب پیش از زایمان هم بر والدین و هم نوزاد تاثیر می گذارد.
با این حال خبر امیدوار کننده این است که درمان های زیادی برای کمک به این وضعیت وجود دارد.
در صورتی که در خصوص آسیب ناشی از اضطراب دوران بارداری به کودک نگران هستید به ادامه این مطلب بپردازید.
این مقاله داروهای اضطراب ایمن برای افراد باردار و سایر روش های کنترل علائم و درمان های طبیعی برای آنها را مورد بررسی قرار می دهد.
همچنین بخوانید:
آیا بارداری باعث بدتر شدن اضطراب می شود؟
بله.
بارداری باعث تحریک یا بدتر شدن اضطراب و استرس می شود. بر اساس برخی تحقیقات، اختلالات اضطرابی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در دوران بارداری و پس از آن هستند که 11 تا 17% از زنان باردار را درگیر می کنند.
در این مطالعه و سایر تحقیقات در این زمینه زنان همسو جنسی مورد بررسی قرار گرفتند. در این میان تحقیقات محدودی در خصوص پیامدهای روانی بارداری برای افراد ترنس و جنسیت غیر دودویی وجود دارد.
بر اساس یک بررسی در سال 2020، این گروه از افراد در دوران بارداری و پس از آن در برابر مشکلات روانی آسیب پذیرتر هستند. نویسندگان این بررسی خواستار تحقیقات بیشتری در این زمینه شدند. به علاوه باید توجه کرد که این بررسی شامل افراد سفیدپوست بود.
بارداری و زایمان تغییرات زیادی از جمله اثرات هورمونی در فرد ایجاد کرده که بعضی از آنها باعث ایجاد نگرانی، ترس، اضطراب و استرس می شوند.
یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که عوامل زیر خطر ابتلا به اضطراب در دوران بارداری را افزایش می دهند:
- عوارض بارداری فعلی یا قبلی
- عدم حمایت اجتماعی
- عدم حمایت از طرف شریک زندگی
- سابقه سوء استفاده یا خشونت خانگی
- بارداری ناخواسته
- سقط جنین
- بیماری روانی قبلی
- حوادث نامطلوب زندگی و استرس بالا
اضطراب در دوران بارداری از خفیف تا شدید متغیر بوده و علائم آن با پیشرفت بارداری بهبود یافته یا بدتر می شوند.
اغلب افسردگی و اضطراب با هم رخ داده و 30 تا 58% از افراد باردار هر دو مورد را با یکدیگر تجربه می کنند.
داروهای ایمن برای اضطراب دوران بارداری
برخی داروهای ضد اضطراب برای استفاده در دوران بارداری و پیش از زایمان ایمن بوده که پزشک در صورت صلاح دید آنها را تجویز می کند. هر دارویی دارای خطرات خاص خود بوده اما پزشک ایمن ترین داروها با کمترین دوز موثر را برای خانم های باردار تجویز می کند.
داروهایی که پزشکان برای درمان اضطراب استفاده می کنند برای افسردگی نیز موثر هستند. داروهای ضد افسردگی که پزشکان در دوران بارداری تجویز می کنند، عبارتند از:
- بعضی از مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRI): بر اساس یک مطالعه گسترده هیچ ارتباطی بین سرترالین (Sertraline) به عنوان یکی از متداول ترین SSRIها و نواقص مادرزادی وجود ندارد. مصرف پاروکستین (Paroxetine) و فلوکستین (Fluoxetine) باعث ایجاد برخی نواقص مادرزادی شده اما این خطر بسیار ناچیز است.
- مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRI): این داروها برای خانم های بارداری دارای اضطراب گزینه ای نسبتا کم خطر محسوب می شوند. از میان این داروها می توان به دولوکستین (Duloxetine) و ونلافاکسین (Venlafaxine) اشاره کرد.
- سایر داروها: در صورت موثر نبودن SSRIها و SNRIها، پزشکان سایر داروهای تجویزی را توصیه می کنند. باید در خصوص خطر مصرف هر کدام از این داروها با پزشک مشورت کرد.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره داروی ضد افسردگی فلوکستین (fluoxetine) (کلیک)
گاهی پزشکان از بنزودیازپین ها برای درمان اضطراب شدید استفاده می کنند. طبق یک متاآنالیز در سال 2019، این داروها با افزایش خطر برخی نواقص مادرزادی در ارتباط هستند. با این وجود تحقیقات بیشتری برای تایید این امر نیاز است.
همچنین لازم به ذکر است که تجویز بنزودیازپین برای دوران بارداری کمتر رایج است. در صورت داشتن نگرانی در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید.
خطرات احتمالی مصرف داروها
برخی مطالعات نشان می دهند که مصرف داروهای اضطراب باعث زایمان زودرس، وزن کم کودک در هنگام تولد و نواقص مادرزادی می شود. با این حال قابل ذکر است که خطر عدم درمان مشکلات روانی نیز قابل توجه است.
در واقع اضطراب پیش از زایمان درمان نشده می تواند منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و ایجاد عوارض زایمان شود.
خطرات ناشی از توقف مصرف SSRIها و SNRIها نیز در مدت زمان کوتاهی ایجاد می شوند. بنابراین با توجه به ایجاد علائم ترک ناخوشایند باید مصرف آنها تحت نظر پزشک کاهش یابد.
توقف مصرف ناگهانی یا تصمیم به قطع مصرف پیش از آمادگی برای این کار، با بدتر شدن سلامت روانی شما همراه است.
با وجود افزایش خطر مصرف داروها، بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) همچنان خطر بروز نواقص مادرزادی با مصرف این داروها بسیار کم است.
با این وجود باید در خصوص مزایا و معایب مصرف داروها با پزشک خود مشورت کرد.
همچنین بخوانید:
روش های مقابله ای
با استفاده از روش های زیادی می توان به کنترل علائم اضطراب و استرس در دوران بارداری پرداخت.
می توان از یک متخصص از جمله تراپیست یا روانشناس برای این امر کمک گرفت. همچنین با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی یا سایر روش ها می توان به بهبود اضطراب خود کمک کرد.
خود مراقبتی
نکات خود مراقبتی زیر مفید هستند:
- شرکت در فعالیت ها: باید فعالیت های لذتبخش از جمله تماس با دوستان یا کتاب خواندن را به برنامه روزانه خود اضافه کرد.
- کاهش منابع استرس: برای نمونه می توان فعالیت های روزانه خود را به صورت ساعتی برنامه ریزی کرد. این امر باعث قابل کنترل شدن برنامه های روزانه می شود. طبق مطالعات این روش در درمان علائم اضطراب و افسردگی موثر هستند.
- ورزش منظم: طبق تحقیقات، فعالیت بدنی با کاهش اضطراب همراه است.
- خواب کافی: باید در زمان های خاصی به رختخواب رفته و در زمان های مشخصی بیدار شد. همچنین استفاده از تکنیک هایی مانند تنفس هدایت شده برای کاهش اضطراب پیش از خواب مفید است.
- توانمندسازی خود: با افزایش اطلاعات و یادگیری در مورد یک موقعیت می توان به توانمندسازی و کاهش اضطراب و علائم آن کمک کرد.
- انجام تکنیک های ریلکسیشن: تنفس عمیق، ریلکسیشن پیشرونده عضلات و تکنیک های ارتباط با زمین مفید هستند.
- نوشتن خاطرات روزانه: نوشتن به کاهش اضطراب و آشکار شدن ترس و محرک های اضطرابی فرد کمک می کند. همچنین بردن این نوشته ها به جلسه تراپی و صحبت در خصوص آنها کمک کننده است.
- رعایت رژیم غذایی مغذی: باید رژیم غذایی سالم و متعادلی دنبال شود. همچنین بهتر است مصرف کافئین و قند محدود شده زیرا آنها باعث بدتر شدن اضطراب می شوند.
موارد فوق پیشنهادات کلی و موثری هستند. بنابراین درصورت داشتن اضطراب باید پیش از شروع هر روشی با پزشک مشورت کرده و در این خصوص راهنمایی دریافت کرد.
همچنین بخوانید:
رژیم غذایی مناسب دوران بارداری (کلیک)
تراپی
تراپی از درمان های اصلی اضطراب محسوب می شود. بعضی از انواع تراپی از موثرترین روش ها برای درمان اضطراب بوده و افراد مختلف به انواع آن واکنش متفاوتی نشان می دهند.
برای نمونه، رفتار درمانی شناختی درمانی مناسب برای اختلالات اضطرابی محسوب می شود.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده یک مورد (یا بیشتر) از موارد زیر باید با پزشک مشورت کرد:
- سردرد های مداوم، معده درد یا هر دو
- اضطراب تاثیرگذار بر زندگی روزمره، عملکرد یا تندرستی
- احساس تحریک پذیری و مشکل تمرکز
- احساس نگرانی غیرقابل کنترل
- مشکل خواب
- ترس یا فوبیا های خاص از جمله ترس از زایمان
طبق توصیه متخصصان، در صورت باردار بودن و داشتن سابقه اضطراب، افسردگی یا سایر مشکلات روانی (حتی بدون بروز علائم) باید با پزشک مشورت کرد.
جمع بندی
اضطراب و استرس در دوران بارداری، قبل از زایمان و پس از آن متداول بوده اما باید بدانید که درمان این موارد برای افراد باردار و جنین مفید هستند.
بسیاری از داروها در درمان این وضعیت موثر بوده و تراپی از درمان های مفید آن (به ویژه در موارد خفیف تا متوسط) محسوب می شود.
سایر روش های مقابله ای از جمله ذهن آگاهی و خود مراقبتی نیز در کنترل علائم اضطراب موثر هستند.
در صورت باردار بودن و داشتن اضطراب پیش از زایمان برای پشتیبانی و دریافت درمان مناسب سعی کنید از مشورت با پزشک یا یک متخصص استفاده کنید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.