جراحی سنگ کلیه : انواع و عوارض
انواع عمل جراحی سنگ کلیه شامل نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی، اورتروسکوپی، سنگ شکنی پزشکی و جراحی باز هستند؛ عوارض هر روش را بخوانید.
سنگ کلیه زمانی شکل می گیرد که مواد شیمیایی خاصی در کلیه زیاد شده اما آب کافی برای تصفیه درست آنها وجود نداشته باشد.
در اینصورت مواد شیمیایی متبلور شده و به تدریج سنگی را شکل می دهند که ممکن است تا زمان خارج شدن از بدن بزرگ و بزرگتر شود.
حالب مجاری متصل کننده کلیه به مثانه هستند.
پزشکان در صورت گیر کردن سنگ در میزنای (حالب) یا بزرگ بودن آن، جراحی را توصیه می کنند.
جراحی سنگ کلیه دارای انواع مختلفی است. نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی، اورتروسکوپی، سنگ شکنی پزشکی و جراحی باز انواع مختلف جراحی سنگ کلیه هستند.
همچنین بخوانید:
روش های ساده برای پیشگیری از سنگ کلیه (کلیک)
زمان نیاز به جراحی
انجام جراحی سنگ کلیه برای موارد زیر توصیه می شوند:
- گیر کردن سنگ در حالب
- بزرگ بودن سنگ
- ایجاد درد
برخی موارد ایجاد کم آبی یا استفراغ ناشی از سنگ کلیه نیز به درمان فوری نیاز دارند.
همچنین بخوانید:
علت درد بعد از دفع سنگ کلیه و درمان آن (کلیک)
اورتروسکوپی
پزشک طی اورتروسکوپی یک اورتروسکوپ (نوعی تلسکوپ کوچک) از طریق مجرای ادرار و مثانه وارد کرده تا به سنگ کلیه برسد.
این اورتروسکوپ دارای فیبر لیزری بوده که باعث خرد شدن سنگ ها به قطعات ریزتر می شود. این روش برای سنگ کلیه های کوچک بهترین گزینه است.
پزشک در این روند به عنوان اقدام احتیاطی یک استنت در حالت قرار داده تا در صورت ایجاد تورم به سهولت دفع ادرار کمک کند.
ریکاوری
پس از این عمل به یک شب بستری در بیمارستان نیاز است.
عوارض
عوارض جراحی اورتروسکوپی برای سنگ کلیه شامل موارد زیر هستند:
- تب
- آسیب به حالب
- باقی ماندن قطعات ریز سنگ کلیه
- عفونت
- تنگی مجرای ادرار
نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی
در صورتی که سنگ ها بزرگ یا دارای فرم نامنظم باشند از این روش استفاده می شود.
هر دو عمل جراحی به بیهوشی عمومی نیاز دارند. در این روش ها جراح با ایجاد یک برش کوچک بر روی کمر به کلیه ها دسترسی پیدا کرده و نفروسکوپ (دارای یک دوربین کوچک فیبری) را وارد می کند.
در صورتی که سنگ کلیه از طریق لوله خارج شود، عمل نفرولیتوتومی انجام می شود.
در عمل نفرولیتوتریپسی نیز سنگ کلیه با استفاده از امواج صوتی شکسته شده و قطعات آن با یک دستگاه مکنده برداشته می شوند.
ریکاوری
کل این جراحی حدود 20 تا 45 دقیقه طول کشیده اما پس از آن باید فرد به مدت 2 تا 3 روز در بیمارستان بستری شود. در واقع به احتمال زیاد افراد به مرخصی یک هفته ای از کار خود نیاز پیدا می کنند.
عوارض
عوارض نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی عبارتند از:
- آسیب به سایر اندام ها
- عفونت
- نشکستن سنگ ها
- از دست دادن خون در حین عمل
سنگ شکنی پزشکی
این جراحی اغلب به صورت سرپایی انجام می شود. طی این روش با استفاده از امواج صوتی و اشعه ایکس سنگ کلیه پیدا و شکسته می شوند.
پیش از شروع این عمل باید داروی بیهوشی عمومی یا آرامبخش دریافت شود.
در صورت عدم توانایی به تخلیه تمام سنگ های کلیه، انجام جراحی اضافی از جمله اورتروسکوپی نیاز خواهد بود.
ریکاوری
این روش تهاجمی نبوده و بعد از گذشت 2 روز می توان به فعالیت های عادی خود باز گشت.
همچنین لازم است پس از انجام آن آب فراوان برای کمک به دفع سنگ ها یا قطعات ریز نوشیده شود.
عوارض
سنگ شکنی پزشکی می تواند با عوارضی مانند آسیب به کلیه و نشکستن سنگ ها همراه باشد. در صورت نکشستن سنگ باید از درمان های اضافی استفاده کرد.
طبق اعلام بنیاد ملی کلیه، این روش با افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا یا دیابت نیز همراه است.
عمل جراحی باز سنگ کلیه
تنها در صورت موثر نبودن سایر روش ها انجام جراحی باز سبنگ کلیه صورت می گیرد.
این روش به دریافت بیهوشی عمومی نیاز دارد. برای جراحی ابتدا یک برش در پهلو ایجاد شده تا کلیه و حالب باز شود. سپس پزشک سنگ ها را یافته و آنها را خارج می کند.
همچنین پیش از بخیه زدن یک لوله تخلیه اضافه شده تا از ورود ادرار به زخم جلوگیری شود. به علاوه، یک استنت در حالب قرار داده می شود.
ریکاوری
پس از انجام این جراحی فرد باید چند روز در بیمارستان بستری شود.
عوارض
عوارض جراحی باز سنگ کلیه عبارتند از:
- خونریزی در هنگام دفع ادرار
- عفونت
- تب
- خونریزی در داخل یا اطراف کلیه
- هضم کندتر
- حالت تهوع
- عفونت ادراری
پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه
نوشیدن آب فراوان بهترین روش برای پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه است.
با این وجود اقدامات پیشگیرانه دیگر وابسته به نوع سنگ کلیه متفاوت هستند.
سنگ های سيستئيني
با هیدراته ماندن و نوشیدن آب فراوان در طول روز می توان از ایجاد این نوع سنگ های کلیه پیشگیری کرد.
همچنین بخوانید:
سنگ های فسفات کلسیم
مصرف مواد غذایی با سدیم کم روشی موثر برای کاهش احتمال ابتلا به این نوع سنگ ها است.
محدود کردن پروتئین حیوانی و افزایش مصرف کلسیم دیگر روش های غذایی برای کاهش خطر ایجاد این سنگ ها هستند.
سنگ های کلسیم اگزالات
برای پیشگیری از ایجاد این سنگ ها باید مصرف موارد زیر را کاهش یا قطع کرد:
- اسفناج
- مغزها از جمله بادام زمینی
- ریواس
همچنین باید مصرف غذاهای حاوی سدیم بالا را متوقف و مصرف پروتئین حیوانی را کاهش داد.
از طرفی افزایش مصرف کلسیم به پیشگیری از ایجاد این سنگ ها کمک می کنند. برای نمونه، می توان مصرف مواد غذایی غنی شده از جمله غلات و نان را افزایش داد.
سنگ های اسید اوریکی
برای پیشگیری از ایجاد این سنگ ها باید میزان مصرف پروتئین حیوانی را کاهش داد.
با این حال برای اطمینان از دریافت پروتئین کافی باید محصولات گیاهی مانند حبوبات و محصولات سویا مصرف شوند.
در صو.رت داشتن نگرانی در خصوص کاهش مصرف پروتئین حیوانی در مورد جایگزین های سالم با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
به علاوه، رسیدن به وزن متناسب با حفظ آن باعث کاهش خطر عود سنگ های اسید اوریکی می شود.
جمع بندی
انواع عمل جراحی سنگ کلیه شامل نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی، اورتروسکوپی، سنگ شکنی پزشکی و جراحی باز هستند.
تنها زمانی انجام عمل جراحی باز سنگ کلیه انجام می شود که سایر روش ها موثر نباشند.
جراحی باز تهاجمی ترین روش برای از بین بردن سنگ کلیه است.
در انجام جراحی باز انتظار دوره ریکاوری طولانی تری نسبت به سایر روش ها ایجاد می شود.
برای پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه باید آب فراوان نوشید. همچنین می توانند نسبت به نوع سنگ کلیه از تغییرات رژیم غذایی از جمله کاهش مصرف پروتئین حیوانی بهره مند شد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.