علت پریدن پلک چشم و جلوگیری از آن

انقباض پلک یا پرش چشم (میوکمیا) معمولا خفیف بوده و به سرعت رفع خواهد شد، انواع – علت و راههای جلوگیری از پریدن پلک چشم را بخوانید.

 

پریدن پلک چشم که به آن پرش پلک (Eye Twitching)، نبض زدن یا انقباض ماهیچه پلک یا میوکمیا (Myokymia) نیز می گوییم، مشکلی رایج در میان افراد است.

انقباض پلک ها (پرش پلک) خفیف بوده و پس از چند ثانیه یا چند دقیقه به طور خود به خود برطرف خواهد شد.

پرش پلک چشم عموما یک بیماری زمینه ای نیست. با این وجود افراد در موارد خاصی باید به فکر برطرف کردن آن باشند.

پریدن پاک علت های متعددی داشته و عموما با خستگی، استرس یا مصرف کافئین مرتبط است. در واقع کاهش عوامل موثر در بروز انواع پرش پلک سبب کاهش دفعات ایجاد این پدیده خواهد شد.

در این مقاله به بررسی انواع پرش پلک، علت های پریدن چشم و راههای جلوگیری از آن می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

خشکی پلک : علت و درمان (کلیک)

 

پریدن پلک چشم چیست؟

پریدن پلک خفیف زمانی رخ می دهد که ماهیچه حلقوی چشم که مسئول بستن پلک است، خود به خود منقبض شده و باعث حرکات و لرزش های ریز و غیرقابل کنترل شود. اصطلاح پزشکی این وضعیت میوکمیای پلک است.

میوکمیا هر دو پلک را تحت تاثیر قرار داده اما اغلب در پلک پایین ایجاد می شود.

معمولا این موارد خفیف و مختصر بوده و پس از چند ثانیه یا چند دقیقه به صورت خود به خود برطرف خواهند شد. در برخی موارد نیز این مساله برای ساعت ها ادامه خواهد یافت.

این وضعیت به ندرت مزمن خواهد شد.

 

انواع پرش پلک

سایر انواع غیر رایج پرش پلک ها عبارتند از:

 

بلفارواسپاسم (Blepharospasm)

این وضعیت باعث بسته شدن خود به خود پلک ها خواهد شد. بلفارواسپاسم می تواند شبیه به چشمک زدن یا پلک زدن باشد اما در بعضی از موارد زمان آن طولانی تر خواهد بود. بلفارواسپاسم برای چند ثانیه یا چند ساعت طول کشیده و بعضی از افراد در این مدت بینایی مناسبی نخواهند داشت.

پزشکان معتقدند که مشکل اعصاب اطراف چشم باعث بروز بلفارواسپاسم خواهد شد اما از علت دقیق بروز آن مطمئن نیستند. گاهی اوقات یک بیماری دیگر (از جمله پارکیسنون) باعث بروز این وضعیت خواهد شد.

 

اسپاسم صورت

اسپاسم همی فاسیال (اسپاسم عضلات صورت) یک بیماری نادر است که باعث انقباض عضلات یک طرف صورت خواهد شد. گاهی اوقات این وضعیت از نزدیک چشم شروع شده و پیش از تاثیر بر سایر نواحی باعث اسپاسم پلک ها خواهد شد.

اسپاسم همی فاسیال می تواند به تنهایی رخ دهد. علت بروز این وضعیت شامل فشار بر اعصاب کنترل کننده عضلات صورت یا بیماری دیگر خواهد بود.

 

علت پریدن پلک چشم

دانشمندان از علت دقیق بروز میوکمیا (پریدن پلک چشم) مطمئن نیستند. این وضعیت گسترده بوده و بدون دلیل مشخصی در افراد سالم ایجاد می شود.

مطالعات نشان می دهند که بروز پرش پلک با عوامل سبک زندگی زیر مرتبط است:

• استرس یا اضطراب
• خستگی
• ورزش
• مصرف کافئین

 

یکی از علت های دیگر پریدن پلک چشم می تواند ناشی از عوارض جانبی مصرف برخی داروها همچون توپیرامات (Topiramate)، فلوناریزین (Flunarizine) و کلوزاپین (Clozapine) باشد. با این وجود، بروز این امر غیرمعمول است.

یک مطالعه در تایوان در سال 2017 به بررسی پرش پلک مزمن پرداخت و نشان داد که حدود نیمی از شرکت کنندگان عملکرد عصبی متفاوتی دارند.

این مساله می تواند به دلیل نقص هدایت عصبی باشد و همین امر نشان دهنده دلیل بروز انقباضات طولانی تر بعضی از افراد است.

به نظر می رسد که پرش پلک مزمن و طولانی مدت در زنان شایع تر است اما متخصصان دلیل این امر را نمی دانند.

نویسندگان این مطالعه نشان دادند که بعضی از زنان به ویژه در چین به دلیل فشارهای اجتماعی یا فرهنگی بیش از مردان دچار استرس خواهند شد.

به طور کلی به تحقیقات بیشتری در این مورد نیاز است.

 

همچنین پزشکان از علت بروز انقباض پلک ها یا بلفارواسپاسم (Blepharospasm) مطمئن نیستند.

اما گاهی اوقات بروز انقباض در پلک ها را با بیماری های زمینه ای زیر مرتبط می دانند:

• بیماری پارکینسون
• ام اس
• سندرم توره (تورت)
• فلج بل

 

بیماری های زمینه ای منجر به اسپاسم همی فاسیال (Hemifacial Spasm) / اسپاسم عضلات صورت نیز مشابه بوده و عبارتند از:

• آسیب تروماتیک (ضربه)
• ضایعات مغزی
• فلج بل
• عفونت گوش یا ماستوئید
• تومورها
• سایر ناهنجاری های ساختاری پشت حفره جمجمه

 

راههای جلوگیری از پریدن پلک چشم

میوکمیا معمولا خفیف بوده و به خودی به خود برطرف خواهد شد.

البته باید اذعان داشت که اسپاسم شدید یا مداوم پلک ها از جمله بلفارواسپاسم و اسپاسم همی فاسیال نیز به درمان پزشکی نیاز خواهند داشت.

برای جلوگیری از پریدن چشم (میوکمیا خفیف) برخی راهکارهای خانگی وجود دارند. در واقع بسیاری از محرک های شناخته شده برای پرش چشم خفیف با سبک زندگی مرتبط هستند.

برخی راههای خانگی موثر در جلوگیری از پریدن پلک چشم عبارتند از:

برطرف کردن خشکی چشم

خشکی چشم و تحریک آن منجر به پرش پلک خواهند شد. برای برطرف کردن این وضعیت از قطره های مرطوب کننده چشم یا اشک مصنوعی استفاده کنید.

 

همچنین بخوانید:

سندرم خشکی چشم : علت و درمان (کلیک)

 

استفاده از کمپرس گرم

کمپرس گرم روی پلک خود قرار دهید. این امر به شل شدن عضلات اطراف چشم و پیشگیری از اسپاسم کمک می کند.

 

پرهیز از مصرف کافئین

چای، قهوه، بعضی نوشابه ها و شکلات حاوی کافئین بوده و باعث بروز پرش پلک خواهند شد. بنابراین باید مصرف این موارد را کاهش داده یا حذف کنید.

 

پرهیز از استعمال دخانیات یا نوشیدن الکل

سیگار و الکل عوارض جبران ناپذیر بسیاری برای بدن دارند. پرهیز از مصرف این دو ماده در جلوگیری از پریدن چشم نیز موثر خواهد بود.

 

کاهش استرس

میوکمیا پلک با استرس مرتبط است و کاهش استرس به بهبود این وضعیت کمک می کند. فعالیت ها یا عادت های منجر به استرس (از جمله کار زیاد) می شوند را کاهش دهید.

این کار را با سپردن وظایف به دیگران، اختصاص زمان برای آرامش در پایان روز، سرگرمی های کاهش استرس و تکنیک های مدیریت استرس از جمله تمرینات تنفسی یا تمرکز حواس انجام دهید.

در مورد اضطراب یا سطوح بالای استرس به تراپیست مراجعه نمایید.

 

خواب کافی

چرت زدن به برطرف شدن پرش پلک کمک می کند. همچنین خواب کافی با تنظیم زمان معین برای خوابیدن و بیدار شدن مفید خواهد بود.

بدیت منطور راهکارهای زیر موثرند:

• آماده شدن برای خواب و زودتر خوابیدن
• خوابیدن و بیدار شدن در زمان مشخص (حتی در تعطیلات آخر هفته)
• رعایت بهداشت خواب

اگر در خوابیدن مشکل دارید با پزشک یا متخصص خواب مشورت کنید.

 

 

در صورتی که پرش پلک به طور مکرر رخ دهد، یادداشت عوامل موثر در بروز آن مفید خواهد بود. این امر به تشخیص یک الگو کمک می کند.

با این وجود در صورتی که پرش پلک مختل کننده بوده و با عادات روزمره مرتبط نباشد باید با پزشک در مورد سایر درمان ها برای کاهش یا برطرف کردن آن مشورت کرد.

این امر شامل تزریق بوتاکس بوده که با فلج موقت عضلات آسیب دیده به پیشگیری از پرش پلک کمک می کند.

در موارد نادر نیز پزشک میوکتومی پروترکتور پلک (Eyelid protractor myectomy) را برای اصلاح بلفارواسپاسم یا اسپاسم همی فاسیال توصیه می کند. این روش عضلات ایجادکننده اسپاسم را از بین می برد.

همچنین شناسایی بیماری های زمینه ای که منجر به اسپاسم می شوند به پزشک اجازه می دهد تا علائم را کاهش داده یا آنها را کنترل کند.

 

تماس با پزشک

پرش چشم خفیف اغلب است و خود به خود برطرف خواهد شد.

با این وجود در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک مشورت کنید:

• پرش چشم که بیش از چند هفته ادامه داشته باشد.
• پرش چشم شدید تاثیرگذار بر بینایی
• بسته شدن خود به خودی پلک ها
• پرش سایر نواحی صورت
• خشکی مکرر چشم ها
• سایر علائم جدید که می توانند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشند.

 

خلاصه

بسیاری از افراد دچار پرش پلک خفیف و موقتی چشم راست و چپ خواهند شد. معمولا این وضعیت نشانه یک بیماری جدی نبوده و نیازی به درمان ندارد.

اغلب افراد با کاهش استرس، اضطراب، اختلال خواب و مصرف کافئین قادر به کاهش پرش پلک خواهند بود.

موارد شدیدتر پرش پلک شامل بلفارواسپاسم و اسپاسم همی فاشیال هستند. این موارد بینایی فرد را مختل کرده و انجام فعالیت هایی چون کار یا رانندگی را با مشکل مواجه می کنند.

افرادی که دچار پرش پلک قابل توجه شده اند باید با پزشک صحبت کنند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.