اگزما دور چشم : انواع، علت و درمان
چندین نوع درماتیت در ایجاد اگزما در پوست دور چشم و پلک ها موثر هستند؛ علائم – علت – تشخیص – عوارض و درمان اگزمای اطراف چشم را بخوانید.
چندین نوع درماتیت در ایجاد اگزمای دور چشم ها و پلک ها تاثیرگذار هستند. این وضعیت با علائمی مانند تغییر رنگ، خارش و تورم در ناحیه اطراف چشم همراه است.
درماتیت آتوپیک، تماسی و سبورئیک (سبوره ای) از جمله درماتیت های تاثیر گذار بر اگزما دور چشم هستند.
در واقع این درماتیت ها به علت قرارگیری در برابر مواد حساسیت زا یا محرک ایجاد می شوند. به علاوه، برخی از افراد حساسیت ژنتیکی بیش از حد به محیط داشته و در نتیجه این امر واکنش بیشتری به مواد محرک نشان می دهند.
طبق توصیه پزشکان برای بهبود این وضعیت می توان از یک روتین ساده مراقبت از پوست که شامل پرهیز از محصولات حاوی عطر است، استفاده کرد.
همچنین برای برخی افراد استفاده از کرم های دارویی چون هیدروکورتیزون با غلظت پایین یا مهار کننده های موضعی کلسینورین تجویز می شود.
این مقاله انواع درماتیت های ایجاد کننده اگزما دور چشم، علت و عوامل ایجاد کننده و گزینه های درمانی آنها را مورد بررسی قرار می دهد.
همچنین بخوانید:
درماتیت : انواع – علائم و درمان (کلیک)
انواع اگزما پلک ها و دور چشم
اغلب افراد اگزما و درماتیت را به جای یکدیگر و برای توصیف خشکی و خارش پوست استفاده می کنند. از نظر فنی، اگزما به درماتیت آتوپیک که یک نوع شایع از درماتیت است، اشاره دارد.
التهاب یکی از علائم همراه دو بیماری اگزما و درماتیت بوده که می تواند در هر ناحیه ای از پوست از جمله پلک ها و دور چشم ها ایجاد شود.
اگزمای دور چشم بیشتر افراد دارای سابقه اگزما در دیگر نواحی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی و درماتیت سبورئیک (سبوره ای) انواع شایع درماتیت ایجاد شده در ناحیه دور چشم هستند.
همچنین بخوانید:
انواع اگزما : علت و درمان (کلیک)
درماتیت سبورئیک (سبوره ای)
درماتیت سبورئیک باعث درگیر شدن صورت، گوش ها، ابروها، چشم ها و پوست سر می شود. تورم و پوسته های چرب سفید یا زرد رنگ از جمله علائم مشخص کننده این وضعیت هستند.
در صورت ایجاد این وضعیت در ناحیه چشم، فقط حاشیه پلک ها درگیر می شود.
احتمال ایجاد این نوع درماتیت در بزرگسالان بیشتر بوده و 3 تا 10% از جمعیت بزرگسال تحت تاثیر آن قرار می گیرند. با اینکه عوارض جدی این نوع درماتیت نادر بوده اما باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت باکتریایی در پلک ها می شود.
همچنین بخوانید:
درماتیت سبورئیک بزرگسالان (کلیک)
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک اصلی ترین نوع اگزما است. این وضعیت در اصل یک بیماری پوستی بوده اما می تواند باعث ایجاد آسم و حساسیت فصلی نیز شود.
این بیماری بزرگسالان را بیشت از کودکان درگیر کرده و می تواند ناشی از عوامل ژنتیکی، محیطی یا هر دو باشد.
درماتیت آتوپیک باعث افزایش خطر ابتلا به برخی بیماری های چشمی نیز می شود. مالش چشم مرتبط با خشکی و خارش پوست اطراف آن باعث ایجاد قوز قرنیه (کراتوکونوس) (یک اختلال شامل نازک شدن قرنیه است) می شود
طبق یک مطالعه، شیوع عوارض چشمی در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک دور چشم حدود 25 تا 50% است.
همچنین بخوانید:
درماتیت آتوپیک | اگزما آتوپیک (کلیک)
درماتیت تماسی
درماتیت تماسی با علائمی مانند التهاب و تحریک پوست همراه است. اغلب این التهاب در واکنش به یک محرک موثر در ایجاد حساسیت رخ می دهد همچنین این وضعیت در افراد دارای پوست حساس شایع تر است.
در درماتیت تماسی برخلاف درماتیت آتوپیک، با سایر واکنش های آلرژیک مواجه نبوده و این وضعیت فقط باعث درگیر شدن پوست می شود.
پلک ها در این وضعیت قرمز یا رنگ پریده و پوسته پوسته شده و برخی افراد سوزش پلک ها را نیز تجربه می کنند. درجه این بیماری از خفیف تا شدید متغیر است.
زمانی که درماتیت تماسی چشم یا اطراف آن را درگیر کند، پلک فوقانی، تحتانی یا هر دو تحت تاثیر قرار می گیرند. تداوم این وضعیت باعث ضخیم تر شدن پلک ها می شود.
همچنین بخوانید:
انواع درماتیت تماسی: از علائم تا درمان (کلیک)
علائم درماتیت و اگزما در پلک ها
زمانی که درماتیت و/یا اگزما در ناحیه پوست دور چشم ایجاد می شود، علائم زیر بروز پیدا می کنند:
علل و عوامل محرک درماتیت و اگزما دور چشم
علل و محرک های انواع مختلف درماتیت متفاوت بوده و عبارتند از:
درماتیت سبورئیک (سبوره ای)
به عقیده متخصصان درماتیت سبورئیک یک واکنش التهابی ایجاد شده در برابر مخمر مالاسزیا اضافی است.
این مخمر به طور طبیعی روی سطح پوست وجود دارد. با این حال، وجود مقادیر زیاد آن روی پوست، باعث واکنش شدید سیستم ایمنی و ایجاد مشکلات پوستی می شود.
عوامل ایجاد کننده درماتیت سبورئیک شامل موارد زیر هستند:
- مصرف داروهای خاص از جمله لیتیوم
- استرس
- هوای سرد و خشک
- تغییرات هورمونی
- شوینده ها، مواد شیمیایی و صابون های سخت
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک ناشی از حساسیت ژنتیکی بیش از حد به محیط ایجاد می شود.
عوامل محرک این درماتیت عبارتند از:
- مواد حساسیت زا از جمله کنه گرد و غبار یا شوره حیوانات خانگی
- آب و هوا به ویژه هوای سرد و خشک
- استرس
- تعریق
- آلودگی هوا
- خاراندن
- غذاهای خاص
- پوشاک خاص
- تغییرات شدید دما
- میکروب ها
درماتیت تماسی
مواد حساسیت زا یا محرک ها عامل ایجاد درماتیت تماسی هستند. قرارگیری در معرض این محرک ها می تواند ناشی از تماس مستقیم، غیر مستقیم یا هوایی باشد.
محرک های تماس مستقیم عبارتند از:
- پمادهای دارویی که بر روی پلک ها استفاده شوند.
- کرم های دور چشم
- رنگ مو
- قطره های چشمی
- محصولات مراقبت شخصی از جمله پاک کننده های آرایش
- شامپوها
تماس غیر مستقیم به تماسی که از طریق دست و سپس لمس چشم صورت گیرد، اشاره دارد. در این وضعیت پس از لمس یک مورد محرک و سپس لمس چشم های بیماری بروز پیدا می کند.
این موارد عبارتند از:
- کرم های دارویی
- لاک ناخن
- کرم های پوستی
محرک های هوایی نیز در ایجاد درماتیت تماسی موثر هیتند. نمونه هایی از این محرک ها عبارتند از:
- اسپری های شیمیایی
- گرده
- عطرهای خانگی
- خاک اره
- آلودگی هوا
- گیاهان خاص
نمونه هایی از درماتیت و اگزما در پلک ها
حدود 25 تا 40% از افراد دارای درماتیت آتوپیک ورم ملتحمه (غشای نازک داخل پلک) شدید را تجربه می کنند.
پلک ها طی این وضعیت، قرمز یا رنگ پریده، پوسته پوسته و احتمالا متورم می شوند.
اغلب درماتیت سبورئیک چشم فقط حاشیه پلک ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
تشخیص
برای تشخیص اگزمای پوست دور چشم باید اتدا پوست فرد معاینه شود. همچنین پزشک سوالاتی در خصوص علائم و سوابق پزشکی آنها مطرح می کند.
در صورت مشکوک بودن به درماتیت آتوپیک نمونه برداری (بیوپسی) پوست توصیه می شود. در این روش یک نمونه کوچک از پوست فرد مبتلا برداشته شده و به آزمایشگاه برای انجام آزمایش ارسال می شود. همچنین برای تشخیص و امکان وجود مشکلات باکتریایی یا قارچی از کشت پوست استفاده می شود.
برای تشخیص وجود درماتیت تماسی یا صرفا آلرژی بودن وضعیت انجام آزمایشات پوستی توصیه می شود. همچنین سوالاتی در خصوص شغل و سرگرمی های افراد برای شناسایی عوامل محرک مطرح می شود.
همچنین بخوانید:
بیوپسی (نمونه برداری) چیست؟ (کلیک)
عوارض
عوارض مختلف همراه با درماتیت دور چشم ها عبارتند از:
تغییر شکل قرنیه
قوز قرنیه اصطلاح مورد استفاده برای تغییر شکل قرنیه به عنوان پوشش شفاف عنبیه و مردمک چشم است.
به طور معمول قرنیه گرد است، اما مالش چشم باعث برجسته و مخروطی شدن شکل آن می شود.
علائم و نشانه های قوز قرنیه عبارتند از:
- تاری دید
- نزدیک بینی
- نیاز به تغییر مکرر شماره عینک یا لنزهای تماسی
- حساسیت به نور به ویژه در هنگام رانندگی در شب
در صورتی تشخیص به موقع قوز قرنیه و اقدام به درمان آن، احتمال از دست دادن بینایی به حداقل می رسد.
التهاب قرنیه
کراتیت اصطلاح پزشکی قابل استفاده برای التهاب قرنیه است.
علائم التهاب قرنیه عبارتند از:
- احساس وجود چیزی در چشم
- درد یا ناراحتی
- احساس ناخوشایند
- مرطوب شدن چشم
- حساسیت به نور
چشم صورتی
این وضعیت که با نام ورم ملتحمه نیز شناخته می شود باعث ایجاد التهاب در بافت نازکی از قسمت های سفید چشم می شود.
علائم ورم ملتحمه عبارتند از:
- حساسیت چشم به نور
- آبریزش و خارش چشم
- چسبناک، مرطوب یا خشک شدن چشم
- رنگ قرمز یا صورتی چشم
جداشدگی شبکیه
جداشدگی شبکیه یک عارضه جدی درماتیت اطراف چشم است.
شبکیه یک لایه بافت نازک در پشت چشم است. جدا شدگی شبکیه باعث دوری آن از رگ های خونی حمایت کننده می شود.
این وضعیت می تواند باعث از بین رفتن دائمی بینایی شود.
آب مروارید
بیماری آب مروارید با علائمی مانند مات شدن تدریجی عدسی چشم و ایجاد تاری دید همراه است. اغلب آب مروارید به طور همزمان هر دو چشم افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک را درگیر می کند.
عواملی از جمله مالش چشم و شدت ضایعات در سرعت ایجاد آب مروارید موثر هستند.
درمان
درمان های درماتیت وابسته به نوع آن متفاوت هستند. برای نمونه،برای درماتیت تماسی شناسایی عوامل محرک در روتین روزانه و پرهیز از تماس با آنها توصیه می شود.
طبق اعلام انجمن ملی اگزما، مراقبت از پوست، استفاده از داروهای استروئیدی موضعی ملایم و مهار کننده های موضعی کلسینورین از جمله درمان های متداول این وضعیت هستند.
همچنین بخوانید:
پماد استروئیدی برای اگزما (کلیک)
مهارکننده های موضعی کلسینورین
مهار کننده های موضعی کلسینورین (TCI) استروئید نبوده اما در درمان اگزما پلک و پوست دور چشم موثر هستند.
این داروها فقط با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این داروهای تجویزی شامل تاکر تاکرولیموس (Tacrolimus) و پیمکرولیموس (Pimecrolimus) هستند.
با توجه به اینکه که این مهارکننده ها استروئید نیستند، باعث نازک شدن پوست پلک نمی شوند. با این وجود استفاده از آنها باعث افزایش حساسیت پوست در برابر نور خورشید شده درنتیجه باید در هنگام استفاده از آنها احتیاط کرد.
مراقبت از پوست
برای بهبود این وضعیت باید یک روتین ساده مراقبت از پوست بدون عطر و محرک را در نظر گرفت.
این روش شامل موارد زیر است:
- شستشوی پوست با استفاده از نرم کننده های مخصوص و استفاده از آنها به عنوان مرطوب کننده
- پاک کردن آرایش چشم با استفاده از یک نرم کننده بر روی یک پد پنبه ای مرطوب
- پرهیز از شستشوی صورت با صابون
- پرهیز از استفاده مرطوب کننده های چرب برای صورت
- پرهیز از استفاده از کرم های معطر برای صورت
جهت مشاهده و خرید مرطوب کننده های داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
نرم کننده ها و استروئیدهای موضعی ملایم
کرم ها و پمادهای موضعی به صورت مستقیم روی پوست قابل استفاده هستند.
به طور توصیه می شود که از پمادهای استروئیدی با غلظت پایین برای ناحیه اطراف چشم استفاده شود. دلیل این امر ظریف و نازک بودن پوست پلک ها است.
برخی از محصولات موضعی بدون نسخه نیز برای این وضعیت موجود بوده اما برخی دیگر فقط با نسخه پزشک ارائه می شوند.
در برخی موارد نیز استفاده از یک استروئید با قدرت متوسط برای اگزما شدید توصیه می شود. با این وجود، استفاده از این محصولات فقط برای کوتاه مدت (برای نمونه، فقط برای 5 روز) توصیه می شود.
جمع بندی
چندین نوع درماتیت در ایجاد اگزما در ناحیه پوست دور چشم موثر هستند. درماتیت آتوپیک، تماسی و سبورئیک انواع متداول درماتیت هستند.
پماد هیدروکورتیزون با غلظت کم که اغلب بدون نیاز به نسخه بوده از جمله درمان های متداول اگزما و درماتیت هستند.
همچنین مهارکننده های موضعی کلسینورین از دیگر موراد تجویز شده برای این وضعیت هستند.
لازم به ذکر است که با تشخیص و درمان زودهنگام می توان به محافظت از چشم ها و جلوگیری از نابینایی کمک کرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.