عوارض داروهای پوکی استخوان
طیف وسیعی از داروها به کاهش خطر شکستگی ناشی از تحلیل استخوان کمک می کنند؛ اسامی داروهای موثر در درمان پوکی استخوان و عوارض آنها را بخوانید.
پوکی استخوان یک بیماری استخوانی است که به دلیل تحلیل و از دست رفتن قدرت استخوان ها ایجاد می شود.
از دست رفتن تراکم یا توده مواد معدنی استخوانی در افزایش خطر شکستن آنها و تغییر کیفیت و ساختار آنها موثر است.
اغلب پوکی استخوان بدون علامت است، فقط در صورت ایجاد شکستگی می توان از وجود آن آگاه شد.
بسیاری از داروهای موثر برای پوکی استخوان، خطر شکستگی ناشی از تحلیل استخوان ها را کاهش می دهند.
این داروها به صورت قرص، تزریق یا تزریق درون وریدی (IV) و به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه یا سالانه در دسترس هستند.
این داروها مانند هر داروی دیگری دارای عوارض بوده، به همین دلیل لازم است برای مدیریت آنها با پزشک مشورت کرد.
این مقاله اسامی انواع مختلف داروهای پوکی استخوان، مزایا، عوارض جانبی و خطرات احتمالی آنها را مورد بررسی قرار می دهد.
به توصیه بنیاد ملی پوکی استخوان (NOF) مصرف داروهای زیر که در ادامه به توضیح آنها پرداخته می شود برای درمان پوکی استخوان موثر هستند.
طبق اعلام NOF، همه داروهای زیر در کاهش خطر بروز شکستگی ناشی از ضعف استخوان موثر هستند. بهترین دارو برای افراد مختلف، متفاوت بوده و به سابقه پزشکی و ترجیح آنها وابسته است.
جهت مشاهده و خرید مکمل های مفاصل داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
عوامل ضد جذب (Antiresorptive)
بیس فسفونات ها (Bisphosphonates) و مهار کننده های لیگاند RANK داروهای این گروه برای پوکی استخوان هستند.
همچنین بخوانید:
پوکی استخوان : علائم و تشخیص (کلیک)
بیس فسفونات ها
بیس فسفونات ها داروهایی هستند که سرعت از دست رفتن استخوان ها را کاهش می دهند. اسامی این داروهای موثر برای پوکی استخوان عبارتند از:
- ریزیدرونات (Risedronate): این قرص خوراکی به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه در دسترس است.
- آلندرونات (Alendronate): این دارو به صورت قرص خوراکی یا قرص جوشان و به صورت روزانه یا هفتگی عرضه می شود
- زولدرونیک اسید (Zoledronic acid): این دارو به صورت تزریق درون وریدی بوده و باید 1 تا 2 مرتبه در سال استفاده شود.
- ایباندرونات (Ibandronate): این دارو به فرم خوراکی برای استفاده ماهانه یا از طریق تزریق داخل وریدی (IV) برای استفاده هر 3 ماه عرضه می شود.
همچنین بخوانید:
ریزیدرونات : میزان مصرف و عوارض (کلیک)
عوارض جانبی
همه داروهای بالا باعث ایجاد علائمی مانند درد مفاصل، عضلات یا استخوان ها می شوند. یوئیت یا التهاب چشم از دیگر عوارض احتمالی این داروها بوده که البته ایجاد آن نادر است.
همچنین مصرف خوراکی بیس فسفونات ها باعث ایجاد عوارض زیر می شوند:
- تحریک مری
- حالت تهوع
- مشکل بلع
- زخم معده
- سوزش سر دل
در صورت مصرف مهارکننده های پمپ پروتون برای سوزش سر دل، باید در خصوص مصرف سایر داروهای پوکی استخوان مناسب تر با پزشک خود صحبت کنید.
برخی افراد نیز کمی پس از دریافت وریدی بیس فسفونات ها، علائمی شبیه به آنفولانزا را تجربه می کنند. اغلب این علائم 2 تا 3 روز طول کشیده و در درمان های بعدی ایجاد نمی شوند.
همچنین مصرف بیس فسفونات ها برای افراد دارای سطح پایین کلسیم یا مبتلا به بیماری کلیوی مناسب نیست.
مهارکننده های لیگاند RANK
مهارکننده های لیگاند RANK باعث بهبود توده و قدرت استخوان ها می شوند.
این داروها باعث مسدود شدن نوعی پروتئین با عنوان لیگاند RANK می شوند. لیگاند RANK که به طور طبیعی در بدن تولید می شود. مسدود کردن این پروتئین ها در جلوگیری از تجزیه مواد قدیمی استخوان ها به سلول های استئوکلاست، موثر است.
همچنین می توان هر 6 ماه یک مرتبه دنوزوماب (Denosumab) را تزریق کرد. عوارض جانبی دنوزوماب عبارتند از:
- درد کمر، بازو و پا
- بثورات پوستی
- ایجاد عفونت پوستی در ناحیه تزریق (گاهی اوقات)
- عفونت های مجاری ادراری
- یبوست
عوارض جانبی
مصرف بیس فسفونات ها و دنوزوماب در موارد نادر باعث شکستگی استخوان ران شده که به آن شکستگی غیر معمول استخوان ران گفته می شود.
استئونکروز فک (ONJ) از دیگر عوارض جانبی نادر استفاده از این داروها بوده که باعث از بین رفتن بخشی از استخوان فک می شود.
اغلب افراد مبتلا به پوکی استخوان از دوزهای دارو که منجر به بروز استئونکروز فک (ONJ) شود، استفاده نمی کنند. البته برای اطمینان می توان در هنگام استفاده از داروهای ضد جذب به بهداشت دهان و دندان توجه بیشتری کرد.
همچنین بخوانید:
عوامل آنابولیک
عوامل آنابولیک منجر به بازسازی استخوان ها، ترمیم نقص های کوچک، افزایش توده استخوانی و کاهش خطر شکستگی استخوان می شوند. داروهای آنابولیک عبارتند از:
- آبالوپاراتید (Abaloparatide): این دارو نیز به صورت روزانه تزریق می شود.
- Romosozumab-aqqg: این دارو برای 2 مرتبه در ماه و طی 12 ماه تزریق خواهد شد.
- تری پاراتاید (Teriparatide): این دارو به صورت روزانه تزریق می شود.
این داروها برای زنان یائسه مبتلا به پوکی استخوان مناسب است. در این میان تری پاراتاید نیز برای استفاده مردان مبتلا به پوکی استخوان نیز مناسب است.
همچنین بخوانید:
در دوره یائسگی چه اتفاقی می افتد؟ (کلیک)
عوارض جانبی
عوارض جانبی برخی از داروهای عوامل آنابولیک عبارتند از:
- سرگیجه
- گرفتگی عضلات پا
- حالت تهوع
همچنین مصرف تری پاراتاید برای کودکان و افراد دارای شرایط زیر مناسب نیست:
- درمان قبلی استخوان ها با استفاده از تابش
- بیماری پاژه
- افزایش سطح کلسیم خون
- بیماری متابولیک استخوان
- سرطانی که به استخوان ها گسترش یافته باشد.
عوارض جانبی آبالوپاراتید نیز عبارتند از:
- تپش قلب
- کلسیم اضافی در ادرار
- سرگیجه
- درد قسمت فوقانی شکم
- حالت تهوع
- سردرد
- خستگی
مصرف آبالوپاراتید برای افراد مستعد بخ استئوسارکوم به عنوان نوعی تومور استخوانی مناسب نیست.
هورمون درمانی
هورمون درمانی گزینه ای مناسب برای خانم ها مبتلا به پوکی استخوان است. انواع هورمون درمانی عبارتند از:
- رالوکسیفن (Raloxifene): این دارو به شکل قرص خوراکی بوده و باید روزانه مصرف شود.
- استروژن (Estrogen): این دارو به صورت قرص خوراکی برای مصرف روزانه و یا پچ پوستی برای استفاده 1 یا 2 مرتبه در هفته موجود است.
- کلسی تونین (Calcitonin): این دارو به صورت اسپری بینی برای مصرف روزانه یا نمونه تزریقی در نظر گرفته می شود.
- بازدوکسیفن (Bazedoxifene): این قرص خوراکی نیز باید بصورت روزانه مصرف شود.
همچنین بخوانید:
عوارض جانبی
استروژن و رالوکسیفن باعث افزایش تراکم مهره ها و کاهش خطر شکستگی ستون فقرات می شوند. البته برخی درمان های هورمونی باعث افزایش خطر ایجاد ترومبوز ورید عمقی (DVT) می شوند.
کلسی تونین باعث کاهش تحلیل استخوان شده با این حال عوارض زیر را نیز در پی دارد:
- استفراغ
- برافروختگی
- حالت تهوع
- اسهال
- درد مفاصل، عضلات یا استخوان ها
- تغییر طعم دهان
- دل درد
- سرگیجه
- سردرد
چشم انداز
همه داروهای موثر برای پوکی استخوانی باعث کاهش خطر شکستگی ناشی از ضعف استخوانی می شوند. نوع داروی مصرفی، مدت زمان مصرف و هرگونه درمان اضافی وابسته به افراد متفاوت است.
در این میان پزشک با استفاده از برخی آزمایش ها میزان کلسیم خون و عملکرد کلیه را بررسی کرده تا از ایمن بودن مصرف بعضی از داروهای پوکی استخوان اطمینان حاصل کند.
در صورت ایجاد عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای پوکی استخوان آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
به علاوه، پزشک با استفاده از آزمایش تراکم استخوان، میزان پیشرفت درمان را بررسی می کند. در صورتی که تراکم استخوان ثابت مانده یا بهتر شود و همچنین شکستگی جدیدی رخ ندهد، درمان موثر تلقی می شود.
همچنین با استفاده از برخی نکات و تغییرات در سبک زندگی در کنار مصرف دارو می توان به کاهش خطر شکستگی و از دست رفتن استخوان کمک کرد.
طبق اعلام انستیتو ملی بهداشت (NIH)، این موارد عبارتند از:
- متعادل کردن مصرف الکل
- اطمینان از تغذیه مناسب با رعایت رژیم غذایی سرشار از کلسیم، ویتامین D و پروتئین
- ورزش منظم و پرهیز از انجام تمرینات شدید
- تنظیم محیط اطراف برای پیشگیری از افتادن – برای نمونه استفاده از کفپوش های ضد لغزش و در نظر گرفتن نور مناسب در محل
- ترک سیگار و پرهیز از دود دست دوم آن
همچنین بخوانید:
پیشگیری از پوکی استخوان با مکمل ها (کلیک)
جمع بندی
طیف وسیعی از داروهای موثر برای پوکی استخوان وجود داشته که در بالا اسامی آنها ارائه شد.
همه آنها باعث کاهش خطر شکستگی ناشی از تحلیل استخوان می شوند. پزشکان برای تصمیم گیری در خصوص بهترین درمان، سابقه پزشکی و ترجیح فرد را در نظر می گیرند.
این درمان ها به صورت قرص، تزریق و تزریق درون وریدی (IV) عرضه شده و روزانه، هفتگی، ماهانه یا سالانه مورد استفاده قرار می گیرند.
داروهای موثر برای پوکی استخوان با برخی عوارض همراه بوده که باید برای مدیریت آنها با پزشک مشورت کرد.
بعضی از داروهای موثر برای پوکی استخوان در صورت توقف مصرف باعث ایجاد عوارض جدی می شوند. بنابراین باید داروها را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کرد.
همچنین در صورتی که تمایل به توقف مصرف یا تغییر داروی خود دارید، بهترین روش مشورت با پزشک است.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.