عوارض گلوکاگون

 گلوکاگون یک دارو با نام تجاری بقسیمی برای درمان هیپوگلیسمی در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 است؛ عوارض جانبی آن را بخوانید.

 

 بقسیمی (Baqsimi) یک داروی تجویزی تجاری با نام ژنریک گلوکاگون (Glucagon) است. گلوکاگون برای افت شدید قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تائیدیه گرفته است. افت قند خون تحت عنوان هیپوگلیسمی نیز شناخته می شود.

استفاده از گلوکاگون برای درمان افت قند خون ناشی از دیابت برای بزرگسالان و کودکان بالای 4 سال تجویز می شود.

دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 بیماری های بلندمدت بوده بنابراین در صورت توافق پزشک و بیمار، استفاده از گلوکاگون برای بلندمدت توصیه می شود.

البته باید بقسیمی را فقط در صورت نیاز و در هنگام افت شدید قند خون مصرف کرد. بقسیمی (گلوکاگون) برای مصرف روزانه مناسب نیست.

برخی از حقایق سریع بقسیمی عبارتند از:

• ماده فعال: گلوکاگون
• طبق دارویی: ضد قند خون (Antihypoglycemic)
• فرم دارویی: اسپری بینی

گلوکاگون مانند هر داروی دیگری باعث ایجاد عوارض می شود.

این مقاله عوارض جانبی شایع، خفیف و جدی داروی گلوکاگون برای درمان افت شدید قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 را مورد بررسی قرار می دهد.

 

همچنین بخوانید:

علائم افت قند خون چیست؟ (کلیک)

 

عوارض جانبی شایع گلوکاگون

گلوکاگون با برخی عوارض جانبی خاصی همراه بوده که بعضی از آنها شایع تر هستند. این عوارض موقتی بوده و پس از گذشت چند روز تا چند هفته برطرف می شوند. در صورت طولانی، آزاردهنده یا شدید شدن این عوارض با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

موارد زیر تنها بخشی از شایع ترین عوارض جانبی گزارش شده در آزمایشات بالینی بقسیمی (گلوکاگون) هستند:

• سردرد
• عوارض جانبی مرتبط با بینی
• تهوع و استفراغ

 

عوارض جانبی خفیف گلوکاگون

مصرف بقسیمی باعث ایجاد برخی عوارض جانبی خفیف شده که در ادامه به آنها اشاره می شود.

فهرست تمام عوارض جانبی خفیف این دارو را شامل نمی شود. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص به راهنمای دارو مراجعه کنید.

عوارض جانبی خفیف بقسیمی عبارتند از:

• عوارض جانبی مرتبط با چشم
• عوارض جانبی مرتبط با بینی
• خارش گلو
• سردرد
• تهوع و استفراغ

این عوارض جانبی موقتی هستند. با این حال در صورت طولانی، آزاردهنده و شدید شدن این عوارض باید با پزشک یا داروساز مشورت کرد.

توجه: عوارض جانبی داروها پس از تائید توسط FDA ردیابی و بررسی می شوند. بنابراین در صورت بروز عوارض جانبی در هنگام استفاده از گلوکاگون و تمایل به گزارش آن می توانید به MedWatch مراجعه کنید.

 

همچنین بخوانید:

افت قند خون واکنشی (کلیک)

 

عوارض جانبی جدی گلوکاگون

گلوکاگون می تواند با برخی عوارض جانبی جدی نیز همراه باشد.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی با مصرف گلوکاگون، فورا با پزشک تماس بگیرید. همچنین در صورت کشنده بودن یا نیاز به دریافت فوریت های پزشکی باید فورا با اورژانس تماس گرفت.

یک عارضه جانبی جدی گزارش شده در حین استفاده از گلوکاگون، واکنش آلرژیک است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص عوارض جدی آن به راهنمای دارو مراجعه کنید.

گلوکاگون باعث ایجاد عوارض بلندمدت نمی شود. زیرا این دارو فقط در زمان نیاز مصرف می شود.

 

مشخصات عوارض جانبی

در ادامه برخی از عوارض جانبی گلوکاگون با جزئیات بیشتری بررسی می شوند.

 

عوارض جانبی مرتبط با بینی

با توجه به اینکه داروی بقسیمی یک اسپری بینی است، احتمال ایجاد عوارض جانبی مرتبط با بینی وجود دارد.

در آزمایشات بالینی دارو ایجاد برخی عوارض مرتبط با بینی گزارش شده است. البته این عوارض خفیف بوده و بدون نیاز به درمان بودند.

عوارض جانبی مرتبط با بینی استفاده از گلوکاگون عبارتند از:

• خارش
• انسداد (گرفتگی)
• آبریزش

 

اقدامات لازم

اغلب عوارض مرتبط با بینی گلوکاگون پس از گذشت چند ساعت یا چند روز به صورت خود به خود برطرف می شوند.

همچنین با مشورت یک پزشک یا داروساز می توان از موارد زیر برای بهبود علائم بالا استفاده کرد:

• آنتی هیستامین بدون نسخه از جمله لوارتادین (Loratadine) یا ستیریزین (Cetirizine)
• اسپری بینی بدون نسخه مانند فلوتیکازون پروپیونات (Fluticasone propionate)

در صورت تاثیر بر زندگی روزمره یا عدم بهبود موارد بالا باید با پزشک مشورت کرد. پزشک به یافتن علل احتمالی کمک کرده و روش هایی برای درمان این عوارض توصیه می کند. همچنین ممکن است مصرف داروی متفاوتی را برای افت قند خون توصیه کند.

برای نمونه، گلوکاگون (داروی فعال در بقسیمی) به صورت تزریقی نیز در دسترس است.این فرم از دارو عوارض جانبی مرتبط با بینی را به همراه ندارد.

 

عوارض جانبی مرتبط با چشم

اغلب افراد پس از مصرف داروی بقسیمی عوارض جانبی مرتبط با چشم را تجربه می کنند. اما اصولا این موارد جدی نیستند.

عوارض جانبی مرتبط با چشم گزارش شده توسط افراد طی آزمایشات بالینی گلوکاگون عبارتند از:

• خارش
• آبریزش
• قرمزی

بقسیمی یک اسپری بینی است و می تواند مقادیر کمی از آن از طریق سینوس ها به چشم برسد. این امر با تحریک چشم ها و ایجاد عوارض جانبی مرتبط با چشم همراه است.

 

اقدامات لازم

عوارض چشمی حین استفاده از گلوکاگون پس از گذشت چند روز یا چند ساعت برطرف می شود.

برای مدیریت علائم آن می توان پس از مشورت با پزشک یا داروساز از موارد زیر استفاده کرد:

• آنتی هیستامین بدون نسخه از جمله لوارتادین (Loratadine) یا ستیریزین (Cetirizine)
• قطره چشمی بدون نسخه مانند نفازولین/فنیرامین (Naphazoline/Pheniramine)

در صورت مشاهده عوارض چشمی تاثیرگذار بر زندگی روزمره یا عدم بهبود آنها با پزشک مشورت کنید.

پزشک به یافتن علت احتمالی آن کمک کرده و روش هایی برای درمان توصیه می کند. همچنین ممکن است استفاده از داروی دیگری را توصیه کند.

 

همچنین بخوانید:

آنتی هیستامین چیست؟ (کلیک)

 

واکنش آلرژیک

گلوکاگون مانند بسیاری از داروها می تواند باعث ایجاد واکنش آلرژیک در برخی افراد شود.

علائم واکنش آلرژیک خفیف یا جدی بوده و عبارتند از:

• گرگرفتگی (گرما، قرمزی یا تیره شدن موقتی پوست)
• بثورات پوستی
• تورم دهان، زبان یا گلو که باعث دشوار شدن تنفس شود
• خارش
• افت فشار خون
• تورم زیر پوست که معمولا در لب ها، پلک ها، پاها یا دست ها رخ می دهد.

 

اقدامات لازم

برای علائم خفیف واکنش آلرژیک فورا با پزشک تماس بگیرید. پزشک در این وضعیت روش هایی برای تسکین علائم توصیه کرده و در خصوص ادامه دادن درمان با بقسیمی تصمیم گیری می کند. در صورت ایجاد علائم جدی واکنش آلرژیک موردنیاز به دریافت فوریت های پزشکی، فورا با اورژانس تماس بگیرید.

 

همچنین بخوانید:

انواع آلرژی و علائم آنها (کلیک)

 

تهوع و استفراغ

بعضی از افراد پس از مصرف بقسیمی حالت تهوع و استفراغ را تجربه می کنند. این عوارض در آزمایشات بالینی دارو نیز گزارش شده اند. البته شدت و جدیت تهوع و استفراغ بسیار پایین بود.

 

اقدامات لازم

تهوع و استفراغ ناشی از مصرف بقسیمی پس از گذشت چند ساعت و خود به خود برطرف می شود.

در صورت ایجاد استفراغ پس از یک دوز بقسیمی نباید دوز دیگری مصرف کرد. با توجه به اینکه بقسیمی یک اسپری بینی است، استفراغ بر میزان جذب آن توسط بدن تاثیری ندارد.

مصرف مقداری غذای ملایم از جمله برنج یا نان تست در کاهش حالت تهوع و استفراغ موثر است. همچنین این امر به افزایش قند خون کمک می کند.

به علاوه، می توان در خصوص استفاده از داروهای بدون نسخه برای تهوع و استفراغ با پزشک یا داروساز مشورت کرد.

به عنوان نمونه بیسموت ساب ‌سالیسیلات (Bismuth subsalicylate) برای این مساله موثر و کمک کننده است.

در صورت آزاردهنده بودن تهوع و استفراغ و برطرف نشدن خود به خودی آن با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

آنهابا یافتن علت احتمالی، روش هایی برای درمان این عوارض توصیه می کنند. همچنین ممکن است استفاده از داروی دیگری توصیه شود.

 

همچنین بخوانید:

روش های درمان حالت تهوع (کلیک)

 

اقدامات احتیاطی استفاده از گلوکاگون

پیش از استفاده از بقسیمی در خصوص سوابق پزشکی خود با پزشک صحبت کنید. وجود برخی مشکلات پزشکی خاص یا سایر عوامل تاثیرگذار بر سلامتی، ممکن است استفاده از این دارو را تحت تاثیر قرار دهند. شرایط و عواملی که باید در نظر داشت، عبارتند از:

تومور در لوزالمعده – در صورت داشتن تومور در لوزالمعده (انسولینوما) از مصرف گلوکاگون اجتناب کنید. گلوکاگون باعث ترشح بیش از حد انسولین شده که افت قند خون را افزایش می دهد. پزشک می تواند برای این وضعیت استفاده از گزینه های دیگر را توصیه کند.

تومور در غده فوق کلیوی – در صورت داشتن تومور در غده فوق کلیوی (فئوکروموسیتوما) نباید از گلوکاگون استفاده کرد. دلیل این امر آن است که گلوکاگون (داروی فعال در بقسیمی) با افزایش خطرناک فشار خون در افراد مبتلا به فئوکروموسیتوما همراه است. پزشک برای این وضعیت استفاده از گزینه های دیگر را توصیه می کند.

واکنش آلرژیک – در صورت ایجاد واکنش آلرژیک نسبت به گلوکاگون یا اجزای تشکیل دهنده آن از مصرف آن پرهیز کنید. در اینصورت می توان در خصوص سایر درمان های مناسب تر با پزشک مشورت کرد.

سطح پایین گلیکوژن در کبد – گلوکاگون تنها در صورت ذخیره گلیکوژن کافی در کبد موثر واقع می شود. در صورت عدم مصرف غذا برای مدت طولانی یا ابتلا به بیماری، سطح گلیکوژن در کبد پایین خواهد ماند. این بیماری ها شامل نارسایی آدرنال و هیپوگلیسمی مزمن هستند. در صورت پایین بودن سطح گلیکوژن در کبد، پزشک استفاده از سایر درمان ها به جز گلوکاگون را توصیه می کند.

 

بارداری و شیردهی در حین استفاده از داروی گلوکاگون

داروی گلوکاگون برای خانم های باردار مبتلا به دیابت مورد مطالعه قرار نگرفته است. البته مطالعات دیگر بر روی سایر داروهای حاوی گلوکاگون هیچ مورد خطرناک و اثر مضری را تائید نکرده اند. گلوکاگون هورمونی تولید شده توسط بدن است.

همچنین مصرف گلوکاگون برای افت قند خون ناشی از دیابت در دوران شیردهی مورد مطالعه قرار نگرفته است. بنابراین امکان انتقال این دارو به شیر مادر و خطرناک بودن آن برای کودک نامشخص است.

بنابراین در صورت بارداری یا تمایل به باردار شدن پیش از مصرف داروی بقسیمی با پزشک خود مشورت کنید. همچنین در صورت تمایل به استفاده از این دارو در دوران شیردهی باید با پزشک مشورت کنید. پزشک در این وضعیت در مورد ایمن ترین روش برای درمان افت قند خون را در نظر می گیرد.

 

استفاده از الکل به همراه داروی گلوکاگون

هیچ تداخل شناخته شده ای بین الکل و داروی گلوکاگول وجود ندارد.

البته نوشیدن الکل کنترل سطح قند خون را دشوار می کند. همچنین این امر عدم تشخیص علائم افت قند خون را در پی دارد.

بنابراین در صورت تمایل به مصرف الکل، پیش از استفاده از داروی گلوکاگون با پزشک خود مشورت کنید. پزشک در این وضعیت میزان ایمن مصرف الکل را تعیین می کند.

 

زمان مراجعه به پزشک

با وجود شایع بودن برخی از عوارض جانبی خفیف داروی بقسیمی آنها معمولا خود به خود برطرف می شوند. اغلب این موارد نیازی به دریافت مراقبت های پزشکی ندارند.

در صورت مشاهده عوارض جانبی جدی از جمله واکنش آلرژیک با پزشک مشورت کنید. این عوارض می توانند جدی و نیازمند دریافت فوریت های پزشکی باشند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گلوکاگون با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.