ضد افسردگیهای سه حلقه ای

ضد افسردگیهای سه حلقه ای نوعی قدیمی از داروهای ضد افسردگی بوده که برای درمان افسردگی کاربرد دارند؛ عوارض این دسته از دارو ها را بخوانید.

 

ضد افسردگیهای سه حلقه ای (TCA) از انواع قدیمی داروهای ضد افسردگی هستند. این داروها به دلیل عوارض جانبی، نسبت به سایر داروهای ضد افسردگی کمتر تجویز می شوند. با این وجود در صورت موثر نبودن سایر داروها، مصرف ضد افسردگیهای سه حلقه ای توصیه می شود.

ضد افسردگیهای سه حلقه ای بر پیام رسان های شیمیایی در مغز تاثیر می گذارند. آنها از جذب مجدد انتقال دهنده های عصبی نوراپی نفرین و سروتونین جلوگیری می کنند. این کار باعث افزایش سطح هر دو انتقال دهنده عصبی در مغز و به بهبود خلق و خو می شود.

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای با وجود موثر بودن باعث ایجاد عوارض خفیف تا شدید می شود.

به همین دلیل پزشکان پیش از تجویز آنها، مصرف سایر داروهای ضد افسردگی را توصیه می کنند.

این مقاله داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، عوارض جانبی و موارد مصرف آنها را مورد بررسی قرار می دهد.

 

همچنین بخوانید:

داروهای موثر در درمان افسردگی (کلیک)

 

کاربردها

ضد افسردگیهای سه حلقه ای انواع قدیمی داروهای ضد افسردگی بوده که برای اولین بار در سال 1959 برای درمان اختلال افسردگی عمده (MDD) مورد استفاده قرار گرفتند.

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای به اندازه مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRI) اثربخش بوده اما عوارض بیشتری را در پی دارند.

به همین دلیل اغلب ضد افسردگیهای سه حلقه ای به عنوان خط اول درمان افسردگی تجویز نمی شود. در واقع در صورت موثر نبودن سایر درمان ها استفاده از این داروها توصیه می شود.

گاهی اوقات نیز پزشکان ضد افسردگیهای سه حلقه ای را برای موارد زیر تجویز می کنند:

• ایجاد درد مزمن از جمله فیبرومیالژیا
• بی خوابی
• از دست دادن کنترل مثانه در هنگام شب یا شب ادراری
• اختلال وسواس فکری عملی

ضد افسردگیهای سه حلقه ای به صورت خوراکی به فرم های قرص، کپسول یا محلول یافت می شوند. همچنین پچ های پوستی یا پماد موضعی آنها در دسترس است.

 

ضد افسردگیهای سه حلقه ای تائید شده توسط FDA

ضد افسردگیهای سه حلقه ای تائید شده توسط سازمان غذا و دارو (FDA) عبارتند از:

• پروتریپتیلین (Protriptyline)
• آمی تریپتیلین (Amitriptyline)
• دزپپرامین (Desipramine)
• تریمیپرامین (Trimipramine)
• دوکسپین (Doxepin)
• ایمی پرامین (Imipramine)
• آموکساپین (Amoxapine)
• نورتریپتیلین (Nortriptyline)

 

عوارض جانبی

عوارض جانبی شایع داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای عبارتند از:

• احساس خواب آلودگی
• خشکی دهان
• یبوست
• افت فشار خون که می تواند باعث سرگیجه شود.
• تاری دید

عوارض جانبی کمتر شایع، عبارتند از:

• تشنج
• مشکل در دفع ادرار
• گیجی
• ضربان قلب نامنظم که می تواند کشنده باشد.
• غش کردن

البته در برخی افراد ضد افسردگیهای سه حلقه ای بیشتر از دیگران قابل تحمل هستند. داروی ضد افسردگی سه حلقه ای آمی تریپتیلین و نورتریپتیلین عوارض جانبی زیر را در پی دارند:

• افزایش وزن
• اثرات آرامبخش
• افزایش تعریق
• اختلالات ریتم قلب
• عدم تعادل سدیم که می تواند باعث تهوع، گیجی یا سردرد شود.

برخی افراد داروی ضد افسردگی سه حلقه ای دزپپرامین را بهتر از آمی تریپتیلین تحمل می کنند.

سطوح بالای داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای با خطر مسمومیت همراه بوده و مصرف بیش از حد آنها کشنده است. بنابراین باید این داروها را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کرد.

در یک تحقیق افزایش خطر ایجاد افکار و رفتار خودکشی در افراد زیر 24 سال در مراحل اولیه مصرف ضد افسردگیهای سه حلقه ای تائید شد.

بنابراین نظارت دقیق متخصص بر مراحل اولیه درمان یا افزایش دوز ضد افسردگیهای سه حلقه ای ضروری است. سازمان غذا و دارو (FDA) درخواست کرده که روی تمام این داروها برچسب هشدار قرار داده شود.

 

همچنین بخوانید:

افسردگی چیست: از علت تا درمان (کلیک)

 

مصرف ضد افسردگیهای سه حلقه ای در سایر شرایط

مصرف این داروها در صورت وجود بیماری قلبی برخی عوارض را در پی دارد. این امر در موارد شدیدتر حتی باعث مرگ ناگهانی در افراد مبتلا به بیماری قلبی می شود.

همچنین ضد افسردگیهای سه حلقه ای باعث افزایش خطر ایجاد تشنج در افراد مبتلا به صرع می شوند. بر اساس یک مطالعه، آنزیم های کبدی با مصرف این داروها به میزان بسیار کمی افزایش می یابند اما ارتباط آنها با خطر هپاتیت حاد نادر است.

در صورت داشتن هریک از شرایط زیر در خصوص ایمنی استفاده از ضد افسردگیهای سه حلقه ای با پزشک مشورت کنید:

• بیش فعالی غده تیروئید
• پروستات بزرگ شده
• گلوکوم (آب سیاه)
• بیماری قلبی
• دیابت
• بیماری کبدی
• تب بالا مرتبط با مصرف دارو
• سابقه تشنج
• احتباس ادرار

 

همچنین بخوانید:

بیماری های کبدی (کلیک)

 

تداخل با سایر داروها

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای با بعضی از داروها و مکمل های گیاهی تداخل دارند. این تداخل در برخی موارد خطرناک و حتی کشنده است.

ترکیب داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای با هریک از محصولات افزایش دهنده سروتونین باعث خطر افزایش سطح سروتونین می شود. افزایش سطح سروتونین می تواند می تواند باعث ایجاد وضعیت کشنده ای به نام سندرم سروتونین شود.

داروهای ضد افسردگی که باعث افزایش سروتونین می شوند عبارتند از:

• لیتیوم (Lithium)
• عصاره گل راعی (St. John’s wort)
• ترامادول (Tramadol)
• لینزولید (Linezolid)
• فنتانیل (Fentanyl)
• اندانسترون (Ondansetron)

علائم سندرم سروتونین شامل موارد زیر هستند:

• اسهال
• هیپررفلکسی که طی آن رفلکس های بدن بیش فعال بوده یا بدن بیش از حد واکنش پذیر می شود.
• گیجی
• گشاد شدن مردک ها
• اسپاسم عضلانی
• لرزش

سندرم سروتونین نیازمند دریافت مراقبت های پزشکی فوری است.

مصرف ضد افسردگیهای سه حلقه ای همراه با مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOI) یا طی 14 روز پس از توقف مصرف آنها خطرناک است.

سایر داروهایی که با این داروها تداخل دارند، عبارتند از:

• میرابگرون (Mirabegron)
• سایمتیدین (Cimetidine)
• کلونیدین (Clonidine)
• بوپروپیون (Bupropion)
• سیناکالست (Cinacalcet)
• اپی نفرین (Epinephrine) به وسیله EpiPen
• دولوکستین (Duloxetine)
• فلوکستین (Fluoxetine)
• فلووکسامین (Fluvoxamine)
• ریتوناویر (Ritonavir) در دوزهای بالا
• پاروکستین (Paroxetine)
• داروهای مسدود کننده استیل کولین (Acetylcholine)
• پروپافنون (Propafenone)
• ونلافاکسین (Venlafaxine)
• فلوکونازول (Fluconazole)
• تربینافین (Terbinafine)

باید در خصوص مصرف مواد آرامبخش از جمله الکل به همراه ضد افسردگیهای سه حلقه ای محتاط بود.

 

زمان صحبت با پزشک

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای افراد مختلف را به طور متفاوتی تحت تاثیر قرار می دهند. در واقع سبک زندگی، سن، سابقه پزشکی و سلامت کلی تعیین کننده داروی مناسب برای هر فرد است.

در صورت داشتن هرگونه نگرانی و تمایل به کسب اطلاع در خصوص عوارض با پزشک خود مشورت کنید.

همچنین باید پزشک را از شرایطی مانند بارداری، تمایل به باردار شدن یا شیردهی آگاه کرد. استفاده از ضد افسردگیهای سه حلقه ای در دوران بارداری باعث ایجاد ناهنجاری های زایمان شده و کلومیپرامین برخی مشکلات قلبی در نوزادان را ایجاد می کند.

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای به جز دوکسپین برای استفاده در دوران شیردهی مناسب بوده و هیچ تحقیقی عوارض ناشی از این دارو در این دوران را نشان نمی دهد. نورتریپتیلین نیز به دلیل عدم ایجاد اثرات آرامبخش بی خطرترین گزینه محسوب می شود.

در صورتی ایجاد عوارض پس از مصرف ضد افسردگیهای سه حلقه ای، باید پیش از توقف یا تغییر مصرف آنها با پزشک خود مشورت کرد.

توقف مصرف این داروها باعث ایجاد عوارض شده، در نتیجه این کار باید زیر نظر پزشک و به تدریج انجام شود.

بعلاوه در صورت ایجاد عوارض جانبی زیر باید فورا با پزشک تماس گرفته یا به دنبال دریافت کمک های پزشکی بود:

• ایجاد تداخلات خلقی یا بدتر شدن آنها از جمله تحریک پذیری، عصبانیت، رفتار پرخاشگرانه
• سطوح بالای تحریک یا بی قراری
• افکار خودکشی
• اقدام به خودکشی
• ایجاد اضطراب یا افسردگی و یا بدتر شدن آنها
• افزایش شدید سطح انرژی، فعالیت و صحبت کردن (معروف به شیدایی)
• حملات پانیک (پانیک اتک)
• ایجاد مشکل در خوابیدن
• خشونت تکانشی یا اقدامات خطرناک

در صورت داشتن احساس خودکشی یا افکار آسیب زدن به خود و دیگران باید فورا با اورژانس تماس گرفته یا به بخش اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کنید.

 

پیشگیری از خودکشی

اگر فردی را می شناسید که در معرض خطر صدمه رساندن به خود، خودکشی و یا صدمه زدن به دیگران است باید اقدامات زیر را انجام دهید:

• قاطعانه بپرسید: آیا قصد خودکشی داری؟
• بدون قضاوت به حرف های او گوش دهید.
• برای برقراری ارتباط با یک مشاور آموزش دیده شرایط بحرانی با اورژانس تماس بگیرید.
• تا رسیدن کمک در کنار او بمانید.
• سعی کنید هرگونه سلاح، دارو و یا سایر اشیای خطرناک را از او دور نگه دارید.

 

همچنین بخوانید:

افکار خودکشی چیست؟ (کلیک)

 

جمع بندی

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای در درمان افسردگی موثر بوده اما با برخی عوارض (در برخی موارد شدید) همراه هستند. به همین دلیل پزشکان در ابتدا سایر داروها برای درمان افسردگی را توصیه می کنند. در صورت موثر نبودن این درمان ها، استفاده از ضد افسردگی های سه حلقه ای بهترین درمان برای برخی افراد محسوب می شود.

این داروها در برخی افراد، در مراحل اولیه درمان یا در هنگام افزایش دوز مصرفی باعث ایجاد افکار یا رفتار خودکشی در افراد زیر 24 سال می شوند.

بنابراین ضروری است که با مصرف هر داروی ضد افسردگی سه حلقه ای در این دوره نظارت دقیق صورت گیرد.

در صورت تجربه عوارض جانبی جدی، افکار خودکشی یا تغییرات خلقی شدید باید به پزشک مراجعه کنید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.