شکستگی استخوان : انواع - علائم - علت - تشخیص - درمان - عوارض - پیشگیری

شکستگی استخوان به معنی شکستن کامل یا جزئی یک بافت استخوانی است؛ انواع – علائم – علت – تشخیص – نحوه درمان و پیشگیری از ایجاد آن را بخوانید.

زمانیکه یک استخوان تکه شود شکستگی استخوان رخ می دهد. ضربه یا فشار شدید از علت های اصلی شکستگی ها بوده و درصد بالایی از آن را تشکیل می دهد.

با این وجود در برخی موارد، بیماری های تضعیف کننده استخوان عامل ایجاد شکستگی هستند. پوکی استخوان و بعضی از انواع سرطان ها از جمله این بیماری ها هستند. شکستگی پاتولوژیک یا مرضی اصطلاح پزشکی مورد استفاده برای این وضعیت است.

این مقاله انواع مختلف شکستگی استخوان، علل، علائم، نحوه تشخیص و درمان های موجود برای آنها مورد بررسی قرار می گیرند.

همچنین بخوانید:

پوکی استخوان: علائم و تشخیص (کلیک)

شکستگی استخوان چیست؟

شکستگی استخوان به شکسته شدن کامل یا جزئی یک بافت استخوانی اشاره دارد. این وضعیت می تواند برای هر استخوان از بدن رخ دهد.

استخوان ها به چندین روش می توانند دچار شکستگی شوند. برای نمونه، شکستگی بسته به معنی عدم آسیب به بافت اطراف یا بیرون نزدن استخوان از پوست است.

در مقابل، در شکستگی ترکیبی بافت آسیب دیده و استخوان به پوست نفوذ می کند. به طور کلی، شکستگی های ترکیبی به دلیل خطر ایجاد عفونت نسبت به شکستگی های ساده جدی تر هستند.

انواع شکستگی استخوان

انواع شکستگی استخوان عبارتند از:

مویی (Hairline): این وضعیت به شکستگی نازک و جزئی استخوان اشاره دارد.
در رفتگی (Dislocation): در این وضعیت در رفتگی مفصل باعث شکسته شدن استخوان متصل به آن می شود.
ترکه تری (Greenstick): در این وضعیت استخوان تا حدی از یک طرف شکسته اما به دلیل خم شدن بقیه استخوان به طور کامل نمی شکند.
کنده شده (Avulsion): این وضعیت ناشی از کشیده شدن یک عضله یا رباط بر روی استخوان ایجاد می شود.
چند تکه ای (Comminuted): در این وضعیت یک ضربه باعث خرد شدن استخوان به قطعات زیادی می شود.
خرد و له شده (Compression or crush): به طور کلی این وضعیت استخوان اسفنجی ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می دهد. برای نمونه، قسمت جلویی مهره در ستون فقرات به دلیل پوکی استخوان دچار این نوع شکستگی می شود.
درهم فرو رفته (Impacted): در این وضعیت استخوان شکسته شده به استخوان دیگری آسیب می رساند.
سطح مفصلی (Intra-articular): در این وضعیت شکستگی به سطح مفصل ها گسترش می یابد.
طولی (Longitudinal): این شکستگی در طول استخوان امتداد می یابد.
عرضی (Transverse): این شکستگی در عرض استخوان رخ می دهد.
مورب (Oblique): این شکستگی در خلاف جهت طولی استخوان رخ می دهد.
مارپیچ (Spiral): در این وضعیت بخشی از استخوان به دلیل شکستگی پیچ می خورد.
فشاری (Stress): فشار مکرر باعث ایجاد شکستگی می شود. این وضعیت در بین ورزشکاران متداول است.
پاتولوژیک (Pathological): این وضعیت زمانی رخ می دهد که یک بیماری زمینه ای باعث تضعیف استخوان و شکسته شدن آن شود.

علل

استخوان ها رد صورت سالم بودن بسیار مقاوم بوده و قادر به تحمل کردن ضربه های شدیدی هستند. با این وجود در صورتی که نیروی زیادی به آنها وارد شود، دچار ترک یا شکستگی می شوند.

ضربه های فیزیکی، استفاده بیش از حد و بیماری های تضعیف کننده استخوان ها از جمله پوکی استخوان از علل اصلی شکسته شدن استخوان محسوب می شوند. عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد که در افزایش احتمال شکستگی موثر هستند.

استخوان ها با افزایش سن ضعیف شده و همین امر باعث افزایش احتمال شکسته شدن آنها می شود.

علائم شکستگی استخوان

شکستگی استخوان وابسته به نوع، محل رخ داده، سن، سلامت عمومی فرد و شدت آسیب علائم متفاوتی بروز می دهد.

با این وجود انواع شکستگی استخوان باعث بروز علائم زیر می شوند:

تغییر رنگ پوست در ناحیه اسیب دیده
بیرون زدگی از ناحیه آسیب دیده در زاویه ای غیر معمول
ناتوانی در جابجایی ناحیه آسیب دیده
درد
تورم
کبودی
ایجاد شکستگی باز و خونریزی
ناتوانی بر قرار دادن وزن بر روی ناحیه آسیب دیده
احساس سایش در استخوان یا مفصل آسیب دیده

در موارد شدیدتر شکستگی استخوان باعث ایجاد علائم زیر می شود:

تشخیص و درمان شکستگی استخوان

پزشک در خصوص شرایطی که باعث ایجاد شکستگی شده سوالاتی مطرح می کند. سپس برای تشخیص شکستگی استخوان به بررسی علائم و معاینه فیزیکی می پردازد.

اغلب برای ارزیابی و تشخیص کامل شکستگی استخوان انجام آزمایشاتی مانند اشعه ایکس و گاهی اوقات MRI یا سی تی اسکن توصیه می شود.

بهبود استخوان دارای یک فرآیند طبیعی بوده و در بیشتر موارد به صورت طبیعی نیز انجام می شود. به طور معمول، درمان این وضعیت بر محیا بودن شرایط برای بهبود استخوان آسیب دیده و اطمینان از عملکرد مطلوب آن در آینده متمرکز است.

پزشک برای شروع روند طبیعی بهبود به کاهش شکستگی می پردازد. برای این امر وی دو سر شکسته استخوان را در یک راستا قرار می دهد.

در شکستگی های کوچک این کار باید به صورت تغییر وضعیت خارجی ناحیه آسیب دیده انجام شود. با این وجود در بعضی از موارد انجام جراحی نیاز است.

پزشک با تراز استخوان ناحیه شکسته، از محکم قرار گرفتن آن مطمئن می شود. برای انجام این کار روش های زیر قابل استفاده هستند:

تثبیت کننده های خارجی
گچ گرفتن یا استفاده از بریس (مهاربند)
میخ های اینترامدولاری یا میله هایی که در حفره های استخوانی قرار می گیرند.
صفحه یا پیچ های فلزی

بهبود این وضعیت وابسته به شدت شکستگی به چند هفته تا چند ماه زمان نیاز دارد. در واقع این مدت زمان وابسته به مواردی مانند موضع آسیب دیده استخوان و بروز عوارضی چون مشکل خونرسانی یا عفونت وابسته است.

سایر عوامل تاثیرگذار بر بهبود استخوان عبارتند از:

سن فرد
سیگار کشیدن
مصرف زیاد الکل
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
شاخص توده بدنی بالا

برخی افراد پس از بهبود شکستگی به فیزیوتراپی برای بازیابی قدرت و تحرک عضلات ناحیه آسیب دیده نیاز دارند.

در صورتی که شکستگی نزدیک مفصل یا در آن رخ دهد احتمال ایجاد سفتی دائمی یا آرتریت ایجاد می شود. در این صورت مانند گذشته نمی توان مفصل را خم کرد.

پیشگیری

خطر شکستگی ها را می توان از طریق درمان ها و تغییرات سبک زندگی کاهش داد.

رژیم غذایی نیز بر خطر بروز شکستگی تاثیر گذار است. بدن برای تامین سلامتی استخوان ها به منابع کافی کلسیم نیاز دارد. شیر، پنیر، ماست و سبزیجات برگ سبز تیره از جمله منابع خوب برای کلسیم هستند.

همچنین بدن برای جذب کلسیم به ویتامین D نیاز دارد. قرارگیری در معرض نور خورشید و مصرف تخم مرغ و ماهی های چرب از جمله روش های مناسب تامین ویتامین D هستند.

به علاوه، با انجام تمرینات قدرتی (با تحمل وزن) می توان به بهبود توده عضلانی و تراکم استخوان کمک کرد. هر دو مورد در کاهش خطر شکستگی موثر هستند.

بر اساس یک مطالعه، ورزش منظم و رعایت رژیم غذایی متعادل باعث کاهش خطر ایجاد شکستگی در افراد مبتلا به پوکی استخوان می شود.

به علاوه، سطح استروژن که در سلامت استخوان نقش دارد، در دوران یائسگی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. این امر تنظیم کلسیم را دشوارتر کرده و خطر بروز پوکی استخوان و شکسته شدن را افزایش می دهد.

در نتیجه باید در خصوص تراکم و استحکام استخوان ها طی دوران یائسگی و پس از آن تدابیر کافی را در نظر گرفت.

عوارض

با اینکه شکستگی ها به طور معمول با درمان مناسب برطرف می شوند اما عوارض این وضعیت عبارتند از:

عفونت مغز استخوان: باکتری ها می توانند در شکسته شدن های ترکیبی از طریق پوست باز، وارد استخوان یا مغز استخوان شوند. این وضعیت باعث ایجاد عفونتی مداوم می شود.
بهبود استخوان در موقعیت نادرست: گاهی اوقات شکستگی در موقعیت نامناسب بهبود یافته یا استخوان طی دوران بهبودی تغییر مکان می دهد.
مرگ استخوان (نکروز آواسکولار): در صورتی که استخوان منبع اصلی خون خود را از دست بدهد، عمر او به پایان می رسد.
اختلال در رشد استخوان: در صورتی که بهبود شکستگی در دوران کودکی مختل شود، رشد معمول آن تحت تاثیر قرار می گیرد. این امر باعث افزایش خطر تغییر شکل استخوان در آینده می شود.

جوش نخوردن یا دیر جوش خوردن شکستگی

جوش نخوردن به معنی بهبود نیافتن شکستگی و دیر جوش خوردن به معنی زمان بر شدن روند بهبود استخوان شکسته است.

درمان های این دو وضعیت عبارتند از:

پیوند استخوان: در صورتی که شکستگی بهبود نیابد، یک استخوان طبیعی یا مصنوعی برای تحریک بهبود مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان با اولتراسوند: یک متخصص در این روش از اولتراسوند با شدت کم بر روی ناحیه آسیب دیده استفاده می کند. این امر در بهبود شکستگی موثر است.
درمان با سلول های بنیادی: این درمان ها برای بهبود شکستگی های استخوانی مفید هستند.

همچنین بخوانید:

کاربرد سلول های بنیادی (کلیک)

جمع بندی

شکستگی به معنی تکه شدن استخوان بوده و انواع مختلفی دارد. شکستگی ها می توانند به صورت ترک های جزئی تا شکسته شدن های کامل باشند. هر استخوانی می تواند این وضعیت را تجربه کند.

ضربه فیزیکی، استفاده بیش از حد و بیماری هایی از جمله پوکی استخوان از شایع ترین علل شکسته شدن استخوان هستند. به علاوه، اغلب استخوان ها با افزایش سن ضعیف تر شده و خطر شکستگی افزایش می یابد.

بدن قادر به ترمیم بیشتر شکستگی ها بوده اما گاهی اوقات مداخله پزشکی برای ثابت ماندن استخوان های شکسته ضروری است. این مداخلات شامل گچ گرفتن، استفاده از آتل و یا پیچ و صفحه های فلزی جراحی هستند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.