عدم تحمل ورزش چیست؟

برخی موانع انجام فعالیت های بدنی (مثلا به علت بیماری های تنفسی ) سبب عدم تحمل ورزش شده که با ناتوانی – خستگی و از نفس افتادن همراه اند.

 

برخی بیماری ها بعنوان موانع انجام فعالیت بدنی محسوب می شوند که علت عدم تحمل فرد برای ورزش کردن هستند.

عدم تحمل ورزش (Exercise Intolerance) به معنی کاهش توانایی انجام فعالیت های بدنی است که بر حسب سن و سایزهای مختلف بدنی متفاوت خواهد بود.

این وضعیت نشانه بسیاری از بیماری ها از جمله مشکلات قلبی، انقباضات عضلانی یا سطوح انرژی است.

لازم به ذکر است که عدم تحمل ورزش با داشتن قدرت و استقامت کمتر نسبت به دیگران متفاوت است. این شرایط در نتیجه کمبود انگیزه نیست.

این وضعیت در برخی موارد نا امید کننده بوده و از انجام امور روزمره فرد جلوگیری می کند.

در این مقاله به بررسی عدم تحمل ورزش، علائم، علت ناتوانی در ورزش، بیماری های مرتبط و نحوه مدیریت آن می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

فواید ورزش برای سلامت جسم و روان (کلیک)

 

عدم تحمل ورزش چیست؟

عدم تحمل ورزش به معنی کاهش توانایی ورزش کردن در حد معمول بر حسب سن و سایز فرد است.

فرد مبتلا به عدم تحمل ورزش قادر به ورزش با شدتی که قبل انجام می داده نیست. و یا اینکه او پس از ورزش خیلی زود خسته شده و از نفس می افتد.

میزان عدم تحمل ورزش در افراد مختلف، متفاوت است.

در واقع برخی افراد در بعضی ورزش ها زودتر از حد معمول خسته می شوند.

برخی دیگر نیز به دلیل علائم شان به اندازه کافی در فعالیت بدنی زیادی شرکت نمی کنند.

 

علائم عدم تحمل ورزش

علامت اصلی عدم تحمل ورزش، عدم توانایی انجام فعالیت بدنی مناسب به طور مداوم است.

این امر باعث احساس موارد زیر خواهد شد:

• خستگی
• ضعف
• از نفس افتادن
• حالت تهوع
• درد

همچنین افراد وابسته به علت دچار گرفتگی عضلات، سرگیجه یا ضعف پس از تمرین (PEM) خواهند شد.

 

علت عدم تحمل ورزش چیست؟

بسیاری از بیماری ها و مشکلات سبب ایجاد عدم تحمل ورزش و ناتوانی در فرد می شود.

بعنوان مثال برخی بیماری های زمینه ای مانند مشکلات خونی، تنفس، متابولیسم یا انرژی با عدم تحمل ورزش مرتبط بوده و علت ناتوانی فرد در انجام تمرینات ورزشی هستند.

در واقع بسیاری از این مشکلات موجب بروز عدم تحمل ورزش خواهند شد.

در ادامه برخی موانع انجام فعالیت های بدنی و علت های رایج عدم تحمل و ناتوانی در ورزش ذکر شده است:

 

بیماری های تنفسی

انواه بیماری های تنفسی به عنوان موانع برای انجام فعالیت های بدنی محسوب می شوند.

در واقع بیماری های تنفسی همچون آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه و سرطان ریه بدلیل کاهش توانایی تنفس سبب دشواری در میزان دریافت اکسیژن کافی و  مورد نیاز بدن خواهند شد.

این امر بسته به شدت علائم بیماری، سبب ناتوانی بدن در سطوح مختلف ورزش خواهد شد.

افراد دچار مشکلات تنفسی در هنگام ورزش دچار احساس تنگی نفس، سبکی سر یا سرگیجه خواهند شد.

فعالیت شدید نیز می تواند باعث سرفه یا بروز علائم آسم از جمله خس خس سینه یا گرفتگی قفسه سینه شود.

 

همچنین بخوانید:

تنگی نفس در ورزش: علت و درمان (کلیک)

 

سندرم خستگی پس از ویروس یا کووید طولانی

برخی مواقع افراد برای هفته ها یا ماه ها پس از ابتلا به ویروس دچار خستگی و ضعف مداوم خواهند شد. متخصصان از این وضعیت با عنوان خستگی پس از ویروس (Post-viral syndrome) یا سندرم پس از ویروس یاد می کنند.

از زمان بروز همه گیری کووید 19 بسیاری از افراد به دلیل ابتلا به عفونت SARS-CoV-2 یا کووید طولانی دچار سندرم خستگی پس از ویروس شدند. این وضعیت موجب عدم تحمل ورزش شده و بعنوان یکی از موانع انجام فعالیت های ورزشی محسوب می شود.

البته دانشمندان در مورد دلیل بروز سندرم پس از ویروس یا کووید طولانی مطمئن نیستند اما این امر می تواند ناشی از فعال شدن بیش از حد سیستم ایمنی بدن حتی پس از برطرف شدن عفونت باشد.

همچنین این مساله نشان می دهد که چرا افراد دچار گلودرد طولانی، تورم غدد لنفاوی و بدن درد خواهند شد.

 

آنسفالیت میالژیک یا سندرم خستگی مزمن

آنسفالیت میالژیک (ME) یا سندرم خستگی مزمن (CFS) موجب کمبود انرژی مداومی می شود که با استراحت یا خواب بهتر نخواهد شد.

پزشک برای تشخیص این وضعیت به طولانی شدن علائم برای بیش از 6 ماه توجه می کند.

سندرم خستگی مزمن از جزء موانع انجام فعالیت های بدنی است. این امر باعث عدم تمایل افراد به ورزش یا شرکت در سایر فعالیت ها خواهد شد.

دانشمندان در مورد علت بروز ME یا CFS مطمئن نیستند اما برخی افراد معتقدند که این علائم پس از ابتلا به ویروس یا یک تجربه استرس زا رخ می دهند. این وضعیت مشابه سندرم پس از ویروس بوده اما همه نمی توانند بروز آن را به یک رویداد محرک خاص ربط دهند.

عدم تحمل ورزش و ضعف پس از تمرین از علائم بارز آنسفالیت میالژیک (ME) یا سندرم خستگی مزمن (CFS) هستند.

 

دیابت

دیابت بر نحوه واکنش بدن و استفاده از گلوکز که انرژی سلول ها را تامین می کند، تاثیرگذار است.

مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که عدم تحمل ورزش در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مستقل از سایر علائم موثر بر ورزش از جمله بیماری های قلبی عروقی رخ می دهد.

عدم تحمل و ناتوانی در ورزش مرتبط با دیابت به علت عملکرد نادرست رگ های خونی و کاهش گردش خون در بدن افراد رخ می دهد.

این امر باعث دشوار شدن ورزش برای افراد مبتلا به دیابت خواهد شد.

ورزش کردن اغلب بعنوان بخشی از روند مدیریت دیابت محسوب می شود.

 

همچنین بخوانید:

تشخیص دیابت نوع 1 و 2 : علائم و علت ها (کلیک)

 

میوپاتی متابولیک

افراد مبتلا به میوپاتی متابولیک (Metabolic myopathies) دارای مشکلات ژنتیکی مرتبط با نحوه استفاده از انرژی بدن خواهند شد.

فعالیت بیش از حد برای افراد دارای این شرایط، باعث تخریب عضلات یا رابدومیولیز (Rhabdomyolysis) شده که دردناک بوده و به کلیه ها آسیب می رساند.

میوپاتی متابولیک انواع مختلفی دارد؛ اما بسیاری از آنها علائم مشابهی ایجاد می کنند. این علائم عبارتند از:

• گرفتگی دردناک عضلات
• عدم تحمل ورزش
• مشکلات قلبی
• ادرار تیره

 

بیماری نورون حرکتی

این وضعیت شامل گروهی از مشکلاتی است که در هنگام عدم امکان برقراری ارتباط بین مغز و اعصاب با عضلات رخ داده و باعث ایجاد مشکل حرکتی می شود. این امر با گذشت زمان منجر به ضعف عضلات، ناتوانی در حرکت و افزایش سطح خستگی خواهد شد.

برخی انواع بیماری های نورون حرکتی شامل ام اس و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک هستند.

علائم اولیه این وضعیت شامل ضعف عضلات، گرفتگی و اسپاسم، خستگی و کاهش وزن بدون دلیل خواهند بود.

 

همچنین بخوانید:

اسکلروز چندگانه (بیماری اِم اِس) (کلیک)

 

نارسایی قلبی

هرگونه بیماری قلبی مختل کننده توانایی پمپاژ خون باعث مشکل در ورزش می شود. اما عدم تحمل ورزش به طور خاص از علائم اصلی نارسایی قلبی مزمن محسوب می شود.

نارسایی قلبی مزمن زمانی رخ می دهد که قلب قادر به پمپاژ مناسب خون به سراسر بدن نباشد.

بر اساس نتایج یک بررسی در سال 2019، عدم تحمل ورزش در افراد مبتلا به نارسایی قلبی با پیامدهای بدتر و خطر بالای ایست قلبی مرتبط است. با این وجود در صورتی که پزشکان مکانیسم های بروز این وضعیت را پیدا کنند، قادر به افزایش توانایی ورزش در افراد خواهند بود.

 

آیا عدم تحمل ورزش همان عدم تناسب اندام است؟

فراموش نکنید عدم تحمل ورزش با پایین بودن آمادگی جسمانی یکسان نیست.

در بیشتر موارد افرادی که برای مدتی طولانی ورزش نکرده اند از فعالیت بدنی بهره مند شده و به تدریج قدرت خود را بهبود می بخشند.

در واقع هرچه عادت به تمرینات ورزشی بیشتر شود، این کار راحت تر خواهد شد.

اما در افراد مبتلا به عدم تحمل ورزش که در تلاش برای مقابله با ناتوانی یا کاهش توانایی خود در تمرینات هستند، در واقع فعالیت بدنی باعث بدتر شدن علائم آنها خواهد شد.

 

اقدامات لازم در صورت بروز عدم تحمل ورزش

نحوه مدیریت عدم تحمل و ناتوانی ورزش به علت زمینه ای بستگی دارد.

در واقع هر میزان فعالیت بدنی برای بعضی افراد مضر یا خطرناک خواهد بود. اما در برخی دیگر ورزش در محدوده خاصی مفید خواهد بود.

اولین قدم برای مدیریت خستگی مداوم یا ناتوانی انجام ورزش، مشورت با پزشک است.

بنابراین باید به بررسی علت عدم تحمل ورزش و رد مشکلات جدی اهمیت داده شود.

افراد می توانند از موارد زیر بهره مند شوند:

• یافتن یک پزشک آگاه
• اطلاع از محدودیت های فردی: آگاهی از این مساله که توانایی فرد در انجام فعالیت های ورزشی بدون بروز علائم به چه میزان است، مهم است. برای این منظور یادداشت کردن نوع و شدت فعالیت و علائم ایجاد شده مفید است. همچنین به خاطر داشته باشید که حتی برخی امور روزمره در خانه برای فرد از نظر جسمی سخت خواهد بود.
• کاهش خروجی انرژی: فرد دچار ناتوانی در انجام فعالیت ها و ورزش می تواند از تطبیق حرکات خود به منظور کاهش فشار بهره برد. این امر شامل نشستن در هنگام تهیه غذا یا تا کردن لباس ها و یا استفاده از تجهیزات کمکی برای دستشویی رفتن خواهد بود. یک کاردرمانگر به ایجاد این موارد تطبیقی کمک می کند.
• انجام گام به گام کارها: این روش شامل برنامه ریزی برای انجام کارها پیش از موعد و به منظور سنگین نشدن آنها است. برای نمونه، می توان فعالیت هایی که انرژی زیادی از فرد می گیرد را جدا کرده و زمانی قبل و بعد از آنها برای استراحت و بازیابی در نظر گرفت.
• گوش دادن به بدن: به جای تلاش برای پایبندی به یک هدف ورزشی خاص یا فهرست انجام کارها به شناسایی علائم و نشانه های بدن خود بپردازید. در واقع می توان تنها در صورت احساس امنیت فعالیت خود را افزایش دهند و برای از بین بردن خستگی یا درد تلاش نکنند.
• درخواست کمک: گاهی اوقات انجام فعالیت برای فرد مبتلا به عدم تحمل ورزش سنگین محسوب می شود. در صورت امکان نباید به تنهایی با این وضعیت مبارزه کنید. در واقع دوستان، خانواده یا همسایه ها می توانند در انجام امور ساده مانند حمل خریدها به شما کمک کنند.

 

زمان دریافت کمک اورژانسی

برخی افراد در صورت بروز علائم شدید در حین یا پس از ورزش و فعالیت شدید به تماس با اورژانس یا مراجعه به بخش اورژانس نزدیک ترین بیمارستان نیاز خواهند داشت.

در صورت بروز هر یک از علائم زیر باید فورا به پزشک مراجعه کرد:

• بروز درد یا فشار قفسه سینه
• بروز درد در بازو، گردن یا فک
• مشکل در تنفس
• کبود یا سفید شدن لب ها
• احساس ضعف
• از دست دادن هوشیاری

 

خلاصه

عدم تحمل ورزش علامت بسیاری از بیماری ها محسوب می شود. این وضعیت زمانی رخ می دهد که بدن به دلیل اختلال در تنفس، گردش خون، حرکت عضلات یا سطح انرژی قادر به کنار آمدن با فعالیت بدنی نباشد.

بنابراین در صورت بروز علائم غیرقابل توضیح در هنگام ورزش و فعالیت های بدنی یا پس از آن باید با پزشک مشورت کرد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.