برداشتن غدد لنفاوی (لنفادنکتومی)
لنفادنکتومی یک عمل جراحی است که طی آن غدد لنفاوی برداشته می شوند؛ انواع روش – مراقبت های بعدی و عوارض برداشتن غدد لنفاوی را بخوانید.
برداشتن غدد لنفاوی (لنفادنکتومی = lymphadenectomy) نوعی عمل جراحی تاثیرگذار در روند درمان سرطان است. در این روش غدد لنفاوی برای بررسی نمونه بافت از نظر علائم سرطان، برداشته می شوند.
در این مقاله اهداف لنفادنکتومی، انواع، انتظارات از این جراحی، مزایا و عوارض خارج کردن غدد لنفاوی در بزرگسالان و کودکان بررسی می شوند.
همچنین بخوانید:
لنفادنکتومی چیست؟
لنفادنکتومی یک عمل جراحی است که طی آن غدد لنفاوی برداشته و خارج می شوند. سپس نمونه از نظر علائم سرطان توسط یک متخصص بررسی می شود.
غدد لنفاوی از طریق سیستم لنفاوی به سایر نواحی بدن متصل می شوند. سیستم لنفاوی شامل عروق لنفاوی، غدد لنفاوی و مایع لنفاوی است.
عروق لنفاوی مایع لنفاوی را از بافت ها به داخل غدد لنفاوی منتقل می کند. در نتیجه سلول های سرطانی می توانند از طریق مایع لنفاوی به غدد لنفاوی رسیده و باعث گسترش سرطان شوند.
به علاوه، طبق یک مقاله در سال 2021، ایجاد سلول های سرطانی در غدد لنفاوی باعث افزایش خطر گسترس سرطان در بدن و دشوار شدن درمان آن می شود.
در واقع وجود سلول های سرطانی در غدد لنفاوی باعث چشم انداز ضعیف تر نسبت به حالت بدون آن می شود.
طبق اعلام انجمن سرطان کانادا، عمل جراحی لنفادنکتومی برای اهداف زیر استفاده می شود:
- بررسی سرطان در غدد لنفاوی
- خارج کردن غدد لنفاوی حاوی سرطان
- برنامه ریزی درمان
- کاهش احتمال بازگشت سرطان
پیش از عمل جراحی لنفادنکتومی باید بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان را انجام داد.
زمانیکه غدد لنفاوی فاقد احساس بزرگ شدن باشند، این امر صورت می گیرد. این روش نسبت به لنفادنکتومی کمتر تهاجمی بوده و در کشف گسترش یافتن سرطان از تومور به غدد لنفاوی نگهبان موثر است.
اغلب غدد لنفاوی نگهبان اولین غدد لنفاوی هستند که سرطان به آنها گسترش می یابد.
همچنین بخوانید:
انواع لنفادنکتومی
طبق اعلام انستیتو ملی سرطان (NCI)، لنفادنکتومی در دو روش اصلی ناحیه ای یا رادیکال قابل انجام است.
در لنفادنکتومی ناحیه ای، برخی از غدد لنفاوی مجاور تومور برداشته می شوند. لنفادنکتومی رادیکال شامل خارج کردن همه (یا بیشتر) غدد لنفاوی مجاور تومور است.
برای تعیین روش لنفادنکتومی باید بر اساس موقعیت و نوع تومور تصمیم گیری کرد.
همچنین نوع لنفادنکتومی وابسته به ناحیه جراحی شامل 4 مورد زیر است:
- برداشتن غدد لنفاوی از ناحیه گردن: غدد لنفاوی در این روش از کنار و پشت گردن خارج شده و اغلب این وضعیت در ارتباط با سرطان های سر و گردن یا تیروئید است.
- برداشتن غدد لنفاوی از زیر بغل: غدد لنفاوی در این روش از زیر بغل خارج شده و اغلب این وضعیت با سرطان پستان در ارتباط است.
- برداشتن غدد لنفاوی رتروپریتونئال: غدد لنفاوی در این روش از پشت شکم خارج شده و اغلب این وضعیت با سرطان های بیضه و تخمدان مرتبط است.
- برداشتن غدد لنفاوی از کشاله ران: غدد لنفاوی در این روش از کشاله ران خارج شده و اغلب این وضعیت در ارتباط با سرطان های آلت تناسلی مردانه، مقعد و ولو (فرج) است.
نحوه آماده شدن برای لنفادنکتومی
یک روز پیش از لنفادنکتومی باید در بیمارستان بستری شد. به این وسیله پزشک می تواند با انجام آزمایش خون و رادیوگرافی قفسه سینه تا حدی از ایمن بودن لنفادنکتومی اطمینان حاصل کند.
البته آمادگی بیشتر به نوع جراحی وابسته است. همچنین پیش از شروع جراحی رضایت آگاهانه فرد موردنیاز است.
سوالاتی از پزشک در خصوص لنفادنکتومی
لنفادنکتومیباعث ایجاد سوالات زیادی در ذهن افراد می شود. پزشک بهترین فرد برای پاسخ به این سوالات است.
سوالاتی که می توان از پزشک پرسید عبارتند از:
- مواردی که باید پیش از لنفادنکتومی از آنها پرهیز کرد.
- جزئیات جراحی که به محل غدد لنفاوی مجاور ناحیه سرطانی وابسته است.
- عوارض احتمالی روش لنفادنکتومی
- نحوه ریکاوری (روند بهبودی)
روند جراحی
لنفادنکتومی اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام می شود.
اغلب برشی برای خارج کردن غدد لنفاوی و بافت مجاور ایجاد می شود. پیش از بستن زخم با بخیه یک لوله کوچک برای تخلیه زخم قرار داده می شود.
سپس یک کیسه برای جمع آوری به انتهای لوله متصل می شود.
جراح وابسته به محل یا نوع سرطان، جراحی را به روش لاپاراسکوپی یا جراحی باز انجام می دهد.
برای نمونه، اغلب از روش باز برای سرطان پستان استفاده شده و برشی 2 اینچی (5 سانتی متری) در نزدیکی پستان ایجاد می شود.
برای سرطان بیضه نیز لاپاراسکوپی (معروف به جراحی سوراخ کلید) مورد استفاده قرار می گیرد. این روش برخلاف جراحی باز هیچ برش بزرگی ندارد.
نتایج
پزشک پس از آزمایش نمونه غدد لنفاوی، به بررسی گسترس سرطان به غدد لنفاوی مجاور تومور می پردازد.
بنابراین نتیجه مثبت این آزمایش به معنی وجود سلول های سرطانی در غدد لنفاوی است. منفی بودن جواب این آزمایش نیز نشان دهنده عدم وجود سلول سرطانی در این غدد است.
اقدامات بعدی وابسته به نتایج و شرایط فرد متفاوت است. برای نمونه، Cancer Research UK (CRUK) در خصوص سرطان پوست حتی پس از نتیجه مثبت به ندرت جراحی برداشتن غدد لنفاوی را توصیه می کند.
اسکن های سونوگرافی منظم برای تشخیص پیشرفت سرطان و انجام شیمی درمانی یا درمان هدفمند از جمله اقدامات بعدی پس از دریافت نتیجه مثبت هستند.
همچنین بخوانید:
بیماری هایی که باعث تورم غدد لنفاوی می شوند (کلیک)
مراقبت های بعدی و ریکاوری
همه جراحی های لنفادنکتومی دارای زمان بهبودی و مراقبت های بعدی مشابهی نبوده و این موارد به فرد و نوع جراحی وابسته است.
در نهایت پزشک تعیین کننده روتین مناسب پس از جراحی است.
این روتین شامل دستورالعمل های زیر است:
مزایا و عوارض برداشتن غدد لنفاوی
بر اساس اعلام NCI، لنفادنکتومی دارای مزیت ارائه دید بهتر در مورد پیشرفت سرطان است. این اطلاعات در طراحی برنامه درمانی بهینه موثر هستند.
با این وجود برداشتن غدد لنفاوی عوارض خاص خود را به همراه دارد. برای نمونه، گاهی اوقات لنفادنکتومی رادیکال باعث ادم لنفاوی شده و ایجاد تورم در بازوها و پاها می شود. احتمال ایجاد ادم لنفاوی با خارج کردن غدد لنفاوی بیشتر می شود.
طبق اعلام CRUK، سایر عوارض احتمالی ناشی از برداشتن غدد لنفاوی عبارتند از:
- لخته شدن خون
- عفونت ها
- تجمع مایعات در نزدیکی محل جراح
- آسیب عصبی در نزدیکی محل جراحی
- جای زخم (اسکار)
- مشکلات بهبود زخم
پیش از برداشتن غدد لنفاوی می تواند در خصوص خطرات و عوارض جانبی آن با پزشک مشورت کرد.
چشم انداز
چشم انداز پس از لنفادنکتومی به عوامل زیادی وابسته است.
پیشرفت سرطان و عوارض جانبی ناشی از لنفادنکتومی از جمله موارد تعیین کننده هستند.
سوال:
آیا عمل لنفادنکتومی ایمن است؟ چه عواملی بر چشم انداز لنفادنکتومی تاثیرگذار است؟
جواب:
هر جراحی یا روش درمانی دارای خطرات خاص خود است. بنابراین پیش از انجام لنفادنکتومی باید در خصوص سوالات و نگرانی های خود با متخصص مشورت کرد. این روش با خطر ایجاد عفونت، لخته شدن خون، درد و سایر موارد همراه است. همچنین بسیاری از عوارض از جمله ادم لنفاوی یا عفونت با تعداد غدد لنفاوی خارج شده و عمق آنها در ارتباط است.
برداشتن غدد لنفاوی در کودکان
بر اساس یک مطالعه در سال 2017، ایجاد سرطان در کودکان نادر است. با این وجود بسیاری از کودکان غدد لنفاوی با اندازه غیر طبیعی داشته که اغلب التهاب یا عفونت عامل ایجاد آن هستند.
در صورت نیاز کودک به لنفادنکتومی، جراح وابسته به اندازه، نوع تومور و گسترش آن استفاده از لاپاراسکوپی یا جراحی باز را مشخص می کند.
برای آماده سازی کودک برای عمل برداشتن غدد لنفاوی می توان در خصوص موارد زیر به او توضیح داد:
- دلیل نیاز به درمان و نحوه کمک آن
- ناحیه مورد نظر برای جراحی
- فرد انجام دهنده درمان
- محل انجام درمان
در صورت نگران بودن یا عدم آمادگی برای انجام اینکار می توان با یک جراح یا متخصص مشورت کرد.
کودک پس از انجام جراحی وابسته به روش آن به 5 تا 7 روز بستری شدن در بیمارستان نیاز دارد. پس از جراحی ناحیه موردنظر پانسمان شده و به یک لوله کوچک برای خارج کردن مایعات از محل جراحی نیاز است.
مدت زمان استراحت کودک در خانه نیز به پیشرفت درمان وابسته است.
جمع بندی
لنفادنکتومی عملی جراحی است که برای تعیین گسترش سرطان به سیستم لنفاوی کاربرد دارد.
برداشتن غدد لنفاوی مانند سایر روش های جراحی عوارض زیادی به همراه دارد. با این وجود عمل لنفادنکتومی دارای مزایایی مانند نجات جان افراد و کمک در طراحی برنامه درمانی به متخصصان است.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
سلام بعد از انجام عمل لنفکتومی در کشاله ران باید چه مواردی رعایت بشه مثلا استخر رفتن ایا میتونه خطرناک باشه
آیا نیا به بستری دارد یه به جراحی