خواص گوجه گیلاسی

گوجه گیلاسی به دلیل ارزش غذایی و کاربرد فراوان محبوب است، خواص – کالری – موارد استفاده – عوارض و فرق آن با گوجه فرنگی را بخوانید.

 

گوجه گیلاسی یا گوجه مینیاتوری ( Cherry Tomato) میوه ای کوچک و آبدار دنیایی از رنگ و طعم است.

با اینکه بسیاری از انواع گوجه گیلاسی قرمز هستند اما رنگ های نارنجی، زرد، بنفش و سبز آن نیز وجود دارند.

این میوه کوچک یکی از انواع گوجه فرنگی است.

اصلی ترین فرق گوجه گیلاسی با سایر انواع گوجه فرنگی اندازه آن است.

گوجه گیلاسی به اندازه یک سکه تا یک توپ گلف خواهد بود.

در این مقاله به بررسی ارزش غذایی و خواص گوجه گیلاسی پرداخته، برخی عوارض و فرق آن با گوجه فرنگی را عنوان خواهیم کرد.

 

همچنین بخوانید:

تفاوت میوه و سبزیجات (کلیک)

 

فرق گوجه گیلاسی با سایر انواع گوجه فرنگی

گوج فرنگی از نظر فنی یک میوه است اما در طبقه بندی سبزیجات قرار می گیرد.

همانطور که پیشتر عنوان کردیم گوجه گیلاسی یکی از انواع گوجه فرنگی است.

فرق اصلی گوجه گیلاسی با گوجه فرنگی سایز کوچک آن است.

تمامی انواع گوجه فرنگی ها مواد غذایی مغذی محسوب می شوند. بیشتر آنها دارای نسبت مشابهی از مواد مغذی از جمله آب، قندها و پروتئین است.

با این حال غلظت بالای آنتی اکسیدان هایی از جمله کاروتنوئیدها، فلانوئیدها و ترکیبات فنولیک در گوجه گیلاسی قابل توجه است.

تمامی انواع گوجه فرنگی از جمله گئجه گیلاسی خواص سلامتی بسیار برای بدن دارند.

البته این نکته قابل تامل است که محتوای تغذیه ای و ارزش غذایی گوجه فرنگی همانند سایر محصولات بسته به شرایط رشد، فرآوری، نگهداری و حتی زمان چیدن آن متفاوت خواهد بود.

بنابراین مصرف طیف گسترده ای از انواع گوجه فرنگی ها بهترین روش برای به حداکثر رساندن مصرف مواد مغذی خواهد بود.

 

ارزش غذایی گوجه گیلاسی

ارزش غذایی و خواص گوجه گیلاسی با سایر گوجه فرنگی ها فرق ندارد.

تمام انواع گوجه فرنگی ها از جمله گوجه گیلاسی ارزش غذایی بالایی داشته و سرشار از مواد مغذی اند.

این میوه ها کم کالری هستند.

آنها حاوی ویتامین ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب، آنتی اکسیدان های کاروتنوئیدی، فیتواسترول ها و ترکیبات فنولی هستند.

گوجه فرنگی ها سرشار از فیبر هستند. مصرف آنها بخصوص همراه با پوست حدود 7% ارزش روزانه فیبر را تامین می کنند.

با توجه به اینکه گوجه گیلاسی فیبر بالا و کالری کمی دارد با افزایش سیری و هیدراته ماندن بدن به کاهش وزن کمک می کند.

یک عدد گوجه گیلاسی وزنی حدود 17 گرم ، کالری 3.1 و کربوهیدرات 0.7 گرم دارد.

نصف فنجان (114 گرم) گوجه گیلاسی حاوی موارد زیر است:

• کالری: 31
• کربوهیدرات: 6 گرم
• پروتئین: 0 گرم
• چربی: 0 گرم
• فیبر: 2 گرم
• شکر: 5 گرم
• سدیم: 144 گرم
• ویتامین آ: 86 درصد ارزش روزانه (DV)
• ویتامین سی: 14 درصد DV
• آهن: 8 درصد DV
• پتاسیم: 7 درصد DV
• کلسیم: 3 درصد DV

 

سرشار از ریزمغذی ها

گوجه فرنگی به عنوان منبع عالی ویتامین A، ویتامین C و ویتامین E و همچنین ویتامین B فولات شناخته می شود.

گوجه گیلاسی به طور خاص سرشار از مواد معدنی کلسیم، منگنز، فسفر و پتاسیم است.

همچنین سرشار از کاروتنوئیدها به عنوان نوعی آنتی اکسیدان های موجود در میوه ها و سبزیجات قرمز، نارنجی و زرد است.

مهمترین کاروتنوئیدهای موجود در گوجه گیلاسی عبارتند از:

• لیکوپن: این ترکیب ایجادکننده رنگ قرمز تیره بوده و به کاهش خطر بروز بیماری های قلبی کمک می کند. تحقیقات آزمایشگاهی نشان می دهند که لیکوپن اثرات ضد سرطانی داشته اما به مطالعات بیشتری در این مورد نیاز است.
• بتاکاروتن: بدن این آنتی اکسیدان را به ویتامین A تبدیل می کند. همچنین بتاکاروتن از بدن در برابر بیماری های قلبی و سرطان محافظت کرده اما به تحقیقات بیشتری در این مورد نیاز است.
• لوتئین: این آنتی اکسیدان بیشتر به دلیل خواص ضد التهابی از عملکرد چشم و سلامت مغز محافظت می کند.

میزان کاروتنوئیدها و سایر مواد مغذی موجود در انواع گوجه گیلاسی متفاوت هستند.

برای نمونه، گوجه گیلاسی بنفش مقدار بیشتری آنتوسیانین و ترکیبات فنولی داشته اما انواع نارنجی سرشار از بتاکاروتن بوده و لیکوپن کمتری دارند.

 

همچنین بخوانید:

غذاهای ضد التهاب و التهاب زا کدامند (کلیک)

 

خواص گوجه گیلاسی برای سلامت

گوجه گیلاسی یک افزودنی مغذی برای رژیم غذایی است. برخی خواص سلامت گوجه گیلاسی عبارتند از:

 

محافظت از بدن در برابر بیماری

گوجه گیلاسی به لطف ترکیبات کاروتنوئیدی خواص آنتی اکسیدانی قوی دارد. این یعنی ترکیبات موجود در گوجه گیلاسی با استرس اکسیداتیو مقابله می کند.

استرس اکسیداتیو به معنی عدم تعادل بین آنتی اکسیدان ها و رادیکال های آزاد در بدن است. این وشعیت تا حدودی مسئول بروز مواردی چون سرطان، دیابت و بیماری های قلبی و کلیوی خواهد بود.

دو ماده مغذی موجود در گوجه گیلاسی که نقش مهمی در مبارزه با بیماری دارند نارنجین (Naringin) و نارینجنین (Naringenin) هستند. این فلانوئیدها به ماهیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی بالایی داشته و در محافظت از بدن در بربر استرس اکسیداتیو موثرند.

 

خواص ضد سرطانی

گوجه گیلاسی خواص ضد سرطانی داشته و به ویژه برای سرطان های سینه و پروستات مفید خواهد بود.

یک بررسی تحقیقاتی در سال 2013 نشان داد که مصرف زیاد گوجه فرنگی خام یا پخته با کاهش بروز سرطان پروستات همراه بود.

همچنین یک بررسی در سال 2012 ارتباط بین سطوح بالاتر بتاکاروتن (از کاروتنوئیدهای اصلی موجود در گوجه گیلاسی) در خون و کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه را نشان داد.

با این وجود به تحقیقات بیشتری در این مورد نیاز است.

 

سلامت قلب

ترکیبات گیاهی موجود در گوجه گیلاسی با محافظت از سلول های اندوتلیال (لایه درون رگی) دیواره رگ های خونی با بیماری قلبی مبارزه می کنند.

آنها همچنین از تجمع پلاک ها در خون جلوگیری می کنند. تجمع پلاک ها در نهایت منجر به لخته شدن خون و افزایش خطر بروز حمله قلبی یا سکته مغزی خواهد شد.

به علاوه، لیکوپن بر نحوه هضم کلسترول و ذخیره چربی در بدن تاثیر گذاشته که هر دو با سلامت قلب مرتبط هستند.

سطوح پایین لیکوپن در خون حتی با افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی مرتبط است.

یک مطالعه بر روی بیش از 1000 مرد نشان داد که افراد دارای بیشتری میزان این ترکیب در خون خود تا 55% دچار سکته مغزی خواهند شد.

به علاوه، اسید کلروژنیک موجود در گوجه گیلاسی متابولیسم چربی را تحت تاثیر قرار داده و طبق مطالعات مصرف منظم مواد غذایی حاوی فنولیک اسید به کاهش فشار خون کمک می کند.

همچنین مصرف غذاهای حاوی پتاسیم بیشتر از جمله گوجه گیلاسی فشار خون و خطر بروز بیماری قلبی را کاهش می دهد. این امر به ویژه در هنگام جایگزینی مصرف غذاهای حاوی سدیم بالا با غذاهای سرشار از پتاسیم مفید خواهد بود.

 

همچنین بخوانید:

غذاهای مفید برای سلامت قلب (کلیک)

 

سلامت پوست

افزایش سن و همچنین تاثیرات اشعه های ماورابنفش (UV)، باعث خشکی پوست، چین و چروک، تغییر رنگ و سایر عوارض پوستی خواهند شد.

مواد غذایی همچون گوجه گیلاسی حاوی کاروتنوئیدها، پلی فنول ها و انتی اکسیدان ها با آبرسانی به پوست و تنظیم مسیرهای سیگنال دهی و همچنین از طریق سایر مکانیسم ها از پوست در برابر اثرات مضر اشعه UV محافظت می کند.

همچنین به نظر می رسد که کاروتنوئیدهای موجود در گوجه گیلاسی از جمله لیکوپن و بتاکاروتن نقش مهمی در این امر خواهند داشت.

 

همچنین بخوانید:

گوجه فرنگی و پوست شما (کلیک)

 

عوارض مصرف گوجه گیلاسی

برخی افراد باید در هنگام مصرف گوجه گیلاسی محتاط باشند. زیرا مصرف گوجه گیلاسی در برخی با بروز عوارض و خطراتی همراه است.

برخی عوارض ناشی از مصرف گوجه گیلاسی عبارتند از:

 

واکنش آلرژیک

یکی از عوارض ناشی از مصرف گوجه گیلاسی یا سایر انواع گوجه فرنگی، بروز واکنش آلرژیک به آن است. البته این مساله غیر معمول می باشد.

حساسیت به گوجه فرنگی باعث بروز علائمی همچون ایجاد بثورات پوستی، خارش، عطسه، درد معده و یا حتی در موارد شدید باعث بروز شوک آنافیلاکسی (انسداد مجاری تنفسی) خواهد شد.

افراد دچار آلرژی به علف، گرده ها یا لاتکس به احتمال بیشتری به گوجه فرنگی حساسیت نشان می دهند.

 

همچنین بخوانید:

انواع حساسیت های غذای، علت و علائم آنها (کلیک)

 

رفلاکس اسید معده

سوزش سر دل و بیماری رفلاکس معده (GERD) در نتیجه رفلاکس مزمن اسید معده و به دلیل تضعیف عضلات مری که مانع حرکت اسید از معده به مری هستند، رخ خواهند داد.

با توجه به احتمال بروز رفلاکس معده، افراد مبتلا به GERD یا رفلاکس شدید باید از مصرف گوجه گیلاسی پرهیز کرده یا مصرف آن را محدود کنند.

 

همچنین بخوانید:

رفلاکس گاستروازوفاژیال (GERD) : علائم و درمان (کلیک)

 

احتمال آلودگی به سالمونلا

گوجه گیلاسی مانند سایر محصولات می تواند در طول فرآوری یا توزیع به باکتری سالمونلا آلوده شود.

سالمونلا یک باکتری مضر است که باعث مسمومیت غذایی شده و علائمی چون تب و درد معده ایجاد می کند.

خردسالان، افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری های شدید ناشی از سالمونلا خواهند بود.

به این ترتیب شستشوی دقیق گوجه گیلاسی و همه محصولات تازه با آب پیش از مصرف بهترین روش برای جلوگیری از بروز هر نوع بیماری ناشی از مصرف غذاها است.

 

موارد استفاده از گوجه گیلاسی

گوجه گیلاسی به صورت خام یا پخته خوشمزه است.

می توانید گوجه گیلاسی را در خانه پرورش داده و یا آن را طریق فروشگاه ها تهیه کنید.

در ادامه برخی موارد استفاده از گوجه گیلاسی بصورت خام و پخته را عنوان می کنیم:

 

ایده هایی برای موارد استفاده گوجه گیلاسی خام

می توان از گوجه گیلاسی خام در تهیه موارد زیر استفاده کنید:

• سالاد کاهو
• ساندویچ ها
• کباب ها
• سالاد پاستا
• پیکو دِ گالو تازه
• انواع تاکوها
• طعم دادن ماست ها
• ریختن روی پنیرهای خامه ای
• سینی های غذایی برای پذیرایی

 

ایده هایی برای موارد استفاده گوجه گیلاسی پخته

به راحتی می توان گوجه گیلاسی را به روش های تفت دادن، پختن در فر، کباب کردن یا سرخ کردن استفاده نمود.

از گوجه گیلاسی برای تهیه غذاهای زیر استفاده می شود:

• سس گوجه فرنگی
• پاستاها
• برنج ها
• وعده های مرغ و ماهی
• بروشتا یا تست
• پای کیش
• تارت
• پیتزا
• کاری
• سوپ و خورشت

همچنین می توان آب گوجه گیلاسی را گرفت اما این کار باعث کاهش فیبر و تفاله آن خواهد شد.

 

تاثیر آشپزی بر ارزش غذایی گوجه گیلاسی

برخی روش های پخت و پز بر محتوای مواد مغذی گوجه گیلاسی تاثیرگذار خواهند بود.

بسیاری از ریزمغذی های گوجه گیلاسی در پوست آن متمرکز شده اند. بنابراین مصرف گوجه گیلاسی با پوست مواد مغذی بیشتری تامین می کند.

به طور مشابه خشک کردن گوجه فرنگی بر غلظت آنتی اکسیدان ها و ترکیبات فنولیک آن تاثیرگذار است.

جالب است بدانید که پختن گوجه گیلاسی فراهمی زیستی (میزان جذب در بدن) لیکوپن، نارینجنین و اسید کلروژنیک را افزایش داده اما غلظت بتاکاروتن و لوتئین را کاهش خواهد داد.

با این وجود، این تغییرات به نحوه پخت گوجه فرنگی و مدت زمان آن وابسته است. بنابراین مصرف گوجه فرنگی به روش های مختلف مفید خواهد بود.

 

جمع بندی

گوجه گیلاسی یک میوه کوچک اما سرشار از مواد مغذی است که برای تهیه میان وعده، سالاد، پاستا و سایر موارد مناسب است.

گوجه گیلاسی نسبت به سایر گوجه فرنگی ها آنتی اکسیدان های بیشتری دارد. این مساله به محافظت در برابر سرطان، بیماری های قلبی و آسیب های پوستی کمک می کند.

برخی افراد به دلیل آلرژی یا رفلاکس اسید معده باید از مصرف گوجه گیلاسی پرهیز کنند. در غیر این صورت مصرف این میوه ها روشی عالی برای مبارزه با بیماری ها خواهد بود.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.