دوز مصرف آتورواستاتین – عوارض و تداخل

داروی آتورواستاتین به فرم قرص برای بهبود کلسترول و جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی است، دوز مصرف – عوارض و تداخل های آن را بخوانید.

 

نکات مهم در مورد داروی آتورواستاتین

1. قرص خوراکی آتورواستاتین (Atorvastatin) به عنوان داروی ژنریک، در انواع ژنریک و تجاری با نام Lipitor در داروخانه ها عرضه می شود.
2. آتورواستاتین تنها به فرم قرص خوراکی عرضه شده است.
3. قرص خوراکی آتورواستاتین در بهبود سطح کلسترول و کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی موثر است. این قرص به همراه رژیم غذایی، کاهش وزن و ورزش استفاده می شود.
4. عوارض جانبی ناشی از مصرف آتورواستاتین معمولا خفیف بوده و طی چند روز یا چند هفته برطرف خواهند شد. در صورت بروز عوارض جانبی جدی مراجعه به پزشک یا اورژانس الزامی است.

 

همچنین بخوانید:

استاتین ها : موارد مصرف و عوارض جانبی (کلیک)

 

هشدارهای مهم

• هشدار مشکلات عضلانی: خطر ابتلا به میوپاتی (درد، حساسیت یا ضعف عضلانی) و رابدومیولیز (تجزیه عضلات) در هنگام مصرف آتورواستاتین افزایش می یابد. این خطر در صورت سالمند بودن، ابتلا به مشکلات تیروئیدی یا بیماری کلیوی بیشتر خواهد شد. بنابراین در صورت بروز درد یا ضعف عضلانی بدون علت باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
• هشدار مشکلات کبدی: گاهی اوقات نتایج آزمایشات کبد در هنگام مصرف آتورواستاتین غیرطبیعی شده و به نظر می رسد که مشکل کبدی وجود دارد. بنابراین در حین مصرف این دارو باید زیر نظر پزشک بود.
• هشدار افزایش قند خون: آتورواستاتین می تواند باعث افزایش سطح قند خون شود. بنابراین در حین مصرف آن باید سطح قند خون را زیر نظر بگیرید.

 

در این مقاله به بررسی داروی آتورواستاتین، نحوه مصرف و دوز دارو، عوارض و تداخل های این دارو می پردازیم.

 

آتورواستاتین چیست؟

قرص خوراکی آتورواستاتین (Atorvastatin) یک داروی تجویزی با نام ژنریک است.

نام تجاری این دارو با نام Lipitor عرضه شده است.

اغلب داروهای ژنریک ارزان تر از نسخه های تجاری هستند. البته در بعضی از موارد همه قدرت ها و فرم های داروی تجاری موجود نخواهد بود.

 

علت استفاده از آتورواستاتین

آتورواستاتین برای بهبود سطح کلسترول در افراد مبتلا به انواع مختلف مشکلات کلسترول استفاده می شود.

همچنین از این دارو برای کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی استفاده می شود.

این دارو باید به همراه رژیم غذایی، کاهش وزن (لاغری) و ورزش استفاده گردد.

آتورواستاتین به جلوگیری از تجمع کلسترول در عروق کمک می کند. انسداد عروق باعث مسدود شدن جریان خون به قلب و مغز خواهد شد.

همچنین گاهی اوقات آتورواستاتین به عنوان بخشی از یک درمان ترکیبی استفاده می شود. این یعنی باید آن را به همراه سایر داروها مصرف کرد. این موارد شامل رزین های اسیدی و سایر داروهای کاهش دهنده کلسترول هستند.

 

همچنین بخوانید:

درمان کلسترول بالا (کلیک)

 

نحوه عملکرد آتورواستاتین

آتورواستاتین عضو گروهی از داروها با عنوان مهارکننده های HMG-CoA ردوکتاز یا استاتین ها است. این گروه داروها به روش مشابه عمل می کنند و اغلب برای درمان بیماری های مشابه استفاده می شوند.

آتورواستاتین با کاهش LDL یا کلسترول بد و افزایش HDL یا کلسترول خوب عمل کرده و توانایی بدن در دفع LDL از طریق کبد را بهبود می بخشد.

 

نحوه مصرف آتورواستاتین

دوز های مصرفی ارائه شده برای قرص خوراکی آتورواستاتین است. البته همه دوزهای مصرف دارو در این مقاله وجود ندارند.

شایان ذکر است که دوز مصرف، فرم دارو و دفعات مصرف قرص آتورواستاتین به موارد زیر وابسته است:

• سن فرد
• بیماری
• وخیم بودن بیماری
• سایر بیماری ها
• نحوه واکنش به اولین دوز

 

فرم ها و قدرت های دارو

نام ژنریک: آتورواستاتین

• نوع: قرص خوراکی
• قدرت ها: 10، 20، 40 و 80 میلی گرم

 

نام تجاری: Lipitor

• نوع: قرص خوراکی
• قدرت ها: 10، 20، 40 و 80 میلی گرم

 

دوز مصرفی آتورواستاتین برای دیس ‌لیپیدمی (مشکلات کلسترول)

• برای کودکان (سنین 0 تا 9 سال):

مصرف آتورواستاتین برای کودکان زیر 10 سال برای این هدف مورد مطالعه قرار نگرفته است. بنابراین نباید از این دارو برای این گروه سنی استفاده کرد.

 

• برای کودکان (سنین 10 تا 17 سال):

از آتورواستاتین برای هیپرکلسترولمی فامیلی هموزیگوت در کودکان استفاده می شود.

• • دوز معمول برای شروع: 10 میلی گرم برای یک مرتبه در روز
  • دوز معمول نگهداری: 20 میلی گرم برای یک مرتبه در روز

 

• برای بزرگسالان (سنین 18 تا 64 سال):
  • دوز معمول برای شروع: 10 تا 20 میلی گرم برای یک مرتبه در روز
  • دوز معمول نگهداری: 10 تا 80 میلی گرم برای یک مرتبه در روز

توجه: دوز مصرفی برای هیپرکلسترولمی فامیلی هموزیگوت 10 تا 80 میلی گرم برای یک مرتبه در روز است.

 

• برای افراد مسن (سنین بالای 65 سال):

کلیه های افراد مسن مانند گذشته عمل نمی کنند. این امر باعث پردازش کندتر دارو در بدن خواهد شد. در نتیجه مقداری از دارو برای مدتی طولانی تر در بدن باقی می ماند. این امر خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد.

پزشک در این وضعیت برنامه دارویی را با دوز کمتری شروع می کند. این روش از تجمع بیش از حد دارو در بدن جلوگیری خواهد کرد.

 

دوز مصرفی آتورواستاتین برای پیشگیری از بیماری قلبی

• برای کودکان (سنین 10 تا 17 سال):

استفاده از آتورواستاتین برای پیشگیری از بیماری قلبی در افراد زیر 18 سال تایید نشده است.

 

• برای بزرگسالان (سنین 18 تا 64 سال):
  • دوز معمول برای شروع: 10 تا 20 میلی گرم برای یک مرتبه در روز
  • دوز معمول نگهداری: 10 تا 80 میلی گرم برای یک مرتبه در روز

 

• برای افراد مسن (سنین بالای 65 سال):

کلیه های افراد مسن مانند گذشته عمل نمی کنند. این امر باعث پردازش کندتر دارو در بدن خواهد شد. در نتیجه مقداری از دارو برای مدتی طولانی تر در بدن باقی می ماند. این امر خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد.

پزشک در این وضعیت برنامه دارویی را با دوز کمتری شروع می کند. این روش از تجمع بیش از حد دارو در بدن جلوگیری خواهد کرد.

 

مصرف آتورواستاتین مطابق دستور پزشک

قرص خوراکی آتورواستاتین برای درمان بلندمدت استفاده می شود. بنابراین در صورت عدم مصرف مطابق با دستور پزشک خطرات زیادی به همراه خواهد داشت.

در صورت توقف مصرف دارو یا عدم مصرف آن: با اینکه رژیم غذایی سالم قادر به بهبود سطح کلسترول است اما آتورواستاتین به افزایش این بهبود کمک می کند. در صورت عدم مصرف آتورواستاتین ممکن است سطح کلسترول کنترل نشود. این امر خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش می دهد.

در صورت فراموشی دوز دارو یا عدم مصرف آن طبق دستور: در این وضعیت دارو به خوبی عمل نکرده یا به کلی موثر نخواهد بود. در واقع آتورواستاتین برای عملکرد مناسب به مقدار مشخص و ثابتی در بدن نیاز دارد.

مصرف بیش از حد: سطوح خطرناک آتورواستاتین در بدن باعث بروز علائم زیر خواهد شد:

• ضعف، حساسیت به لمس یا درد عضلانی غیرقابل توضیح
• بی اشتهایی
• درد بالای شکم
• سوزش سر دل
• اسهال
• گاز
• ادرار تیره
• درد مفاصل
• زرد شدن پوست یا چشم
• فراموشی
• گیجی

در صورت مشکوک بودن به مصرف بیش از حد آتورواستاتین با پزشک تماس بگیرید. همچنین در صورت شدید بودن علائم فوق باید با اورژانس تماس گرفت.

اقدام لازم در صورت فراموشی دوز آتورواستاتین: به محض یادآوری، دوز مشخص را مصرف کنید. البته در صورتی که چند ساعت به مصرف دوز بعدی باقی مانده، از مصرف دوز قبلی صرف نظر کرده و فقط یک دوز از دارو مصرف کنید. در واقع هرگز نباید برای جبران دوز فراموش شده از دو دوز همزمان استفاده کرد. این امر باعث بروز عوارض جانبی خطرناکی خواهد شد.

نحوه تشخیص اثربخشی دارو: تشخیص اثربخشی دارو برای مصرف کننده ممکن نیست. پزشک برای این کار سطح کلسترول را اندازه گیری کرده و اثربخشی آتورواستاتین را ارزیابی می کند. در ادامه پزشک وابسته به میزان کلسترول دوز مصرفی آتورواستاتین را تنظیم خواهد کرد.

 

ملاحظات مهم برای مصرف آتورواستاتین

در هنگام مصرف قرص خوراکی آتورواستاتین باید موارد زیر را در نظر بگیرید:

 

عمومی

• هرگز قرص را خرد نکنید.

 

نگهداری

• آتورواستاتین را در دمای 20 تا 25 درجه سانتیگراد نگهداری کرده و آن را از دمای بالا دور نگه دارید. همچنین نباید آتورواستاتین را در نواحی مرطوب مانند حمام یا سرویس بهداشتی نگهداری کرد.

 

تهیه مجدد

نسخه آتورواستاتین قابل تهیه مجدد است. در واقع دریافت مجدد آتورواستاتین به نسخه جدید نیازی ندارد. همچنین پزشک می تواند میزان تهیه مجدد مجاز را در نسخه ذکر کند.

 

مصرف دارو در سفر

• همیشه باید در هنگام سفر دارو را به همراه داشته باشید. در هنگام پرواز باید این دارو را در کیف دستی خود قرار دهید.
• نگران دستگاه اشعه ایکس فرودگاه نباشید. این دستگاه به دارو آسیبی نمی رساند.
• افراد می توانند در هنگام سفر برچسب داروخانه را به کارکنان فرودگان نشان داده یا ظرف اصلی و نسخه آن را همراه داشته باشند.
• این دارو را نباید در خودرو نگهداری کنید. این امر در هوای بسیار گرم یا بسیار سرد به دارو آسیب می رساند.

 

نظارت بالینی

در صورت درمان با آتورواستاتین پزشک سطح کلسترول و عملکرد کبد را زیر نظر می گیرد. این کار از طریق آزمایش خون انجام می شود.

 

رژیم غذایی

پزشک می تواند در حین مصرف آتورواستاتین استفاده از رژیم غذایی کم چربی یا کم کلسترول را توصیه کند.

 

عوارض جانبی آتورواستاتین

مصرف قرص خوراکی آتورواستاتین باعث خواب آلودگی نخواهد شد اما موجب بروز برخی عوارض جانبی می شود.

 

عوارض جانبی شایع آتورواستاتین

بعضی از شایع ترین عوارض جانبی مصرف آتورواستاتین عبارتند از:

• علائم سرماخوردگی از جمله آبریزش بینی، عطسه و سرفه
• سوزش سر دل
• گاز
• اسهال
• عفونت مجاری ادراری (UTI)
• درد مفاصل
• فراموشی
• گیجی

این عوارض جانبی خفیف طی چند روز یا چند هفته بهبود می یابند.

در صورت شدیدتر شدن یا از بین نرفتن باید با پزشک یا داروساز مشورت کرد.

 

عوارض جانبی جدی آتورواستاتین

عوارض جانبی جدی قرص آتورواستاتین عبارتند از:

• بروز واکنش آلرژیک
• مشکلات عضلانی با علائمی از جمله ضعف، حساس شدن به لمس یا بروز درد عضلانی غیرقابل توضیح و همچنین خستگی
• مشکلات کبدی با علائمی از جمله خستگی یا ضعف، کاهش اشتها، درد بالای شکم، ادرار تیره، زردی پوست یا چشم

 

در صورت بروز عوارض جانبی ناشی از آتورواستاتین باید فورا با پزشک تماس بگیرید.

در صورت کشنده بودن یا اورژانسی به نظر رسیدن آنها فورا با اورژانس تماس بگیرید.

 

تداخل آتورواستاتین با سایر داروها

قرص خوراکی آتورواستاتین می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهانی دارویی تداخل ایجاد کند.

تداخل زمانی رخ می دهد که یک ماده نحوه عملکرد دارو را تغییر دهد. این امر مضر بوده یا از عملکرد مناسب دارو جلوگیری می کند.

پزشک برای جلوگیری از بروز تداخل دارویی با آتورواستاتین، تمام داروهای مصرفی را مدیریت می کند.

بنابراین لازم است تا در مورد تمام داروها، ویتامین ها و گیاهان دارویی مصرفی خود به پزشک اطلاع دهید.

برای اطلاع از نحوه ایجاد تداخل آتورواستاتین با سایر داروها با پزشک یا داروساز مشورت کنید..

 

برخی از داروها که ممکن است با آتورواستاتین تداخل داشته باشند، عبارتند از:

• کلاریترومایسین (Clarithromycin)
• اریترومایسین (Erythromycin)

 

همچنین بخوانید:

تداخل دارویی: انواع و نحوه جلوگیری (کلیک)

 

داروهای قارچی

مصرف آتورواستاتین با برخی داروهای ضد قارچی تداخل دارد.

مصرف آتورواستاتین به همراه داروهای خاص برای درمان عفونت های قارچی باعث تجمع آتورواستاتین در بدن می شود. این امر خطر تجزیه عضلات را افزایش می دهد.

بنابراین در صورت نیاز به مصرف همزمان آتورواستاتین به همراه این داروها باید دوز مصرف آتورواستاتین کاهش یابد.

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• ایتراکونازول (Itraconazole)
• کتوکونازول (Ketoconazole)

 

همچنین بخوانید:

کتوکونازول: نحوه و دوز مصرف، عوارض (کلیک)

 

داروهای کاهش دهنده کلسترول

مصرف آتورواستاتین به همراه سایر داروهای کاهش دهنده کلسترول خطر ابتلا به مشکلات عضلانی را افزایش می دهد. بنابراین پزشک دوز مصرفی این داروها را تغییر داده یا مصرف همزمان آنها را توصیه نمی کند.

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• جم فیبروزیل (Gemfibrozil)
• داروهای حاوی فیبرات (Fibrate)
• نیاسین (Niacin)

 

داروهای HIV

مصرف آتورواستاتین به همراه داروهای خاص درمان HIV تداخل داشته و باعث تجمع آتورواستاتین در بدن خواهد شد. این امر خطر تجزیه عضلات را افزایش می دهد. بنابراین در صورت مصرف همزمان این داروها دوز مصرفی آتورواستاتین کاهش داده می شود.

نمونه هایی از این داروها شامل مهارکننده پروتئاز از جمله موارد زیر هستند:

• داروناویر (Darunavir)
• فوسامپرناویر (Fosamprenavir)
• لوپیناویر (Lopinavir)
• ریتوناویر (Ritonavir)
• ساکیناویر (Saquinavir)
• تیپراناویر (Tipranavir)

 

همچنین بخوانید:

داروهای موثر در درمان و پیشگیری از HIV (کلیک)

 

ریفامپین

مصرف ریمفامپین به همراه آتورواستاتین تداخل داشته و باعث کاهش میزان دارو در بدن خواهد شد. این یعنی ممکن است آتورواستاتین به خوبی عمل نکند.

 

دیگوکسین

مصرف دیگوکسین (Digoxin) به همراه آتورواستاتین تداخل داشته و باعث افزایش خطرناک سطح دیگوکسین در خون می شود. بنابراین در صورت نیاز به مصرف همزمان آنها پزشک این سطوح را زیر نظر گرفته و در صورت نیاز دوزهای مصرفی را تنظیم می کند.

 

همچنین بخوانید:

دیگوکسین (Digoxin): نحوه مصرف و عوارض جانبی (کلیک)

 

قرص های ضد بارداری خوراکی

مصرف آتورواستاتین به همراه قرص های ضد بارداری خوراکی سطح این هورمون ها در خون را افزایش می دهد.

 

همچنین بخوانید:

رایج ترین عوارض قرص های ضد بارداری (کلیک)

 

کلشی سین

مصرف کلشی سین (Colchicine) به همراه آتورواستاتین خطر تجزیه عضلات را افزایش می دهد.

 

همچنین بخوانید:

قرص کلشی سین : میزان و طریقه مصرف، عوارض (کلیک)

 

سیکلوسپورین

مصرف سیکلوسپورین (Cyclosporine) به همراه آتورواستاتین تداخل داشته و خطر تجزیه عضلات را افزایش می دهد. بنابراین پزشک باید از ترکیب این داروها پرهیز کند.

 

هشدارهای آتورواستاتین

آتورواستاتین دارای چندین هشدار است.

 

هشدار آلرژی

مصرف آتورواستاتین می تواند باعث بروز واکنش آلرژیک شدید شود. علائم این وضعیت عبارتند از:

• تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
• مشکل در بلع
• مشکل در تنفس

در صورت بروز این علائم باید با اورژانس تماس گرفته یا به بخش اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کنید. همچنین در صورت داشتن سابقه آلرژی به این دارو باید از مصرف آن پرهیز کرد. مصرف مجدد دارو در این وضعیت می تواند کشنده باشد.

 

هشدار تداخل دارویی

در هنگام مصرف آتورواستاتین باید از نوشیدن مقادیر زیاد آب گریپ فروت پرهیز کرد. نوشیدن آب گریپ فروت باعث تجمع آتورواستاتین در خون شده که خطر تجزیه عضلات را افزایش می دهد. افراد باید در مورد میزان ایمن نوشیدن آب گریپ فروت در هنگام مصرف آتورواستاتین با پزشک خود مشورت کنند.

 

هشدار تداخل با الکل

استفاده از نوشیدنی ها الکلی خطر ابتلا به بیماری های کبدی ناشی از آتورواستاتین را افزایش خواهد داد. بنابراین در صورت عادت به مصرف بیش از دو نوشیدنی الکلی در روز با پزشک مشورت کنید. (مصرف الکل در دین مبین اسلام حرام است)

 

هشدار برای افراد دارای بیماری های خاص

• برای افراد مبتلا به دیابت: آتورواستاتین می تواند سطح قند خون را افزایش دهد. در این صورت پزشک دوز داروهای دیابت را تنظیم کرده و در حین مصرف آتورواستاتین بیشتر قند خون را کنترل می کند.
• برای افراد دارای مشکلات کلیوی: داشتن مشکلات کلیوی در هنگام مصرف آتورواستاتین خطر تجزیه عضلات را افزایش می دهد. به این ترتیب پزشک در این وضعیت مشکلات عضلات را با دقت بیشتری تحت نظر می گیرد.
• برای افراد دارای مشکلات کبدی: در صورت ابتلا به بیماری کبدی نباید از آتورواستاتین استفاده کرد زیرا این دارو نتایج آزمایشات کبدی را غیرطبیعی می کند. این یعنی احتمال بروز آسیب کبدی وجود دارد. بنابراین در صورت داشتن مشکلات کبدی برای اطمینان از ایمن بودن مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

 

هشدار به سایر گروه ها

• برای کودکان: مصرف آتورواستاتین برای کودکان مورد مطالعه قرار نگرفته و نباید برای کودکان زیر 10 سال استفاده شود. به نظر می رسد استفاده از این دارو برای کودکان 10 تا 17 سال بی خطر و موثر است.
• برای زنان باردار: هرگز نباید در دوران بارداری از آتورواستاتین استفاده کرد. ایمنی مصرف آتورواستاتین در دوران بارداری مشخص نیست و مصرف آن در این دوران فایده مشخصی ندارد.

بنابراین در صورت باردار شدن در حین مصرف آتورواستاتین باید پزشک را مطلع کرد.

• برای زنان شیرده: نباید در دوران شیردهی از آتورواستاتین استفاده کرد. در واقع در صورت شیردهی باید در مورد مناسب بودن دارو با پزشک مشورت کرد.
• برای افراد مسن: افراد بالای 65 سال در هنگام مصرف آتورواستاتین بیشتر در معرض رابدومیولیز قرار می گیرند.

 

آیا جایگزینی برای آتورواستاتین وجود دارد؟

داروهای دیگری برای درمان بیماری ها وجود دارند. بعضی از آنها مناسب تر از سایر موارد خواهند بود.

لازم است تا در مورد سایر گزینه های دارویی جایگزین مفید با پزشک خود مشورت کنید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.