اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS)

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان و نوجوانان (JAS) نوعی آرتریت التهابی با منشا ژنتیکی است؛ علائم – علت – عوارض و درمان این بیماری را بخوانید.

 

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) نوعی آرتریت التهابی قابل ایجاد هم در کودکان و هم بزرگسالان است. این بیماری بیشتر ستون فقرات را درگیر کرده اما نواحی از بدن که تاندون ها و رباط ها با استخوان برخورد می کنند نیز ممکن است تحت تاثیر این وضعیت قرار گیرند.

سایر اندام ها و نواحی بدن نیز در معرض این بیماری قرار دارند.

بر اساس اعلام بنیاد آرتریت (AF)، اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) منشا ژنتیکی داشته و بیشتر مردان را درگیر می کند. در صورتی که یکی از خویشاوندان نزدیک کودک به JAS مبتلا باشد، احتمال ایجاد این بیماری در او افزایش می یابد.

در این مقاله علت، علائم، عوامل خطر، تشخیص، درمان و عوارض احتمالی اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان مورد بررسی قرار می گیرند.

 

همچنین بخوانید:

علائم و نشانه های اسپوندیلیت آنکیلوزان (کلیک)

 

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) چیست؟

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان نوعی بیماری التهابی درگیر کننده ستون فقرات است. با این حال این بیماری در هنگام شروع باعث ایجاد درد در ناحیه لگن، زانو یا پاشنه پا می شود.

عبارت Juvenile به کودکان و جوانان اشاره داشته و Spondyl اصطلاح دیگری برای مهره ها است. Ankylosing نیز به معنی سفت شدن است.

بر اساس مقاله ای در ژورنال Rheumatology، اسپوندیلیت آنکیلوزان دارای دو شکل شروع در جوانی و شروع در بزرگسالی است.

در صورت ایجاد علائم این بیماری تا پیش از رسیدن به 16 سالگی، تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان و نوجوانان است.

 

همچنین بخوانید:

باورهای غلط درمورد آرتریت (کلیک)

 

علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان

بر اساس یک بررسی در سال 2013، علائم JAS پس از رسیدن به 20 سالگی نمایان می شوند. با این وجود 18 % از افراد علائم را زودتر تجربه می کنند. پزشکان این امر را با  شروع در جوانی در ارتباط می دانند.

معمولا علائم پس از گذشت چند هفته یا یک ماه به آرامی ظاهر می شوند. علائم وابسته به افراد متفاوت بوده اما بصورت کلی با درد در ناحیه لگن، زانو یا پاشنه پا شروع می شود. همچنین در ادامه درد کمر و باسن نیز به مرور نمایان می شود.

بر اساس اعلام بیمارستان کودکان فیلادلفیا شایع ترین علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) عبارتند از:

• درد، قرمزی و حساسیت به نور در چشم
• مشکل در ایستادن یا خم شدن برای لمس انگشتان پا
• ایجاد سفتی در هنگام بیدار شدن یا عدم فعالیت
• درد باسن یا کمر که با فعالیت بهتر می شود.
• علائم شکمی از جمله کاهش وزن، اسهال و درد
• تورم و گرما در مفاصل اندام تحتانی
• درد زانو، پاشنه یا پایین پا که با فعالیت بدتر شود.

 

همچنین بخوانید:

آرتریت در جوانان (کلیک)

 

سایر علائم عبارتند از:

• کمر دردی که صبح یا شب رخ دهد.
• تنگی نفس
• خستگی
• تب خفیف
• از دست دادن اشتها
• درد، تورم و گرما در نواحی زیر:
  • انگشتان پا
  • مچ پا
  • پاشنه
  • زانو
  • باسن
  • ستون فقرات فوقانی
  • قفسه سینه
  • گردن
  • شانه ها

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان علائمی مشابه بسیاری از بیماری های دیگر دارد. بنابراین برای تشخیص مناسب مراجعه به یک متخصص اطفال بسیار مهم است.

 

نحوه تاثیر آن بر بدن

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) التهابی در مفاصل و محلی اتصال تاندون ها و رباط ها با استخوان ایجاد می کند. این امر باعث ایجاد درد در لگن، زانو، پاشنه پا، کمر یا باسن می شود.

با پیشرفت این وضعیت استخوان های ستون فقرات جوش خورده و سفت می شوند. همچنین ممکن است استخوان های قفسه سینه جوش خورده و درنتیجه این امر تنفس دشوار شود.

JAS ممکن است چشم ها را تحت تاثیر قرار دهد. التهاب مزمن چشم یا یوئیت باعث ایجاد علائمی مانند درد، قرمزی، خشکی، مشکل در بینایی و حساسیت به نور می شود.

التهاب مزمن در دستگاه گوارش نیز باعث ایجاد بیماری التهابی روده و بروز علائمی مانند اسهال و درد شکمی می شود.

در صورت فشرده شدن اعصاب کمر نیز علائمی مانند ضعف یا بی حسی در پاها و یا دردی در باسن و ران حس می شود.

 

علت اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان

متخصصان علت دقیق ایجاد بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) را نمی دانند. با این وجود این وضعیت با علامت ژنتیکی به نام HLA-B27 ارتباط نزدیکی دارد.

تقریبا 80 تا 90% از کودکان و نوجوانان مبتلا به JAS ژن HLA-B27 را دارند.

قرارگیری کودکان دارای این ژن در معرض ویروس، باکتری یا سایر شرایط محیطی از دیگر علت های ایجاد اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان هستند.

با این وجود نمی توان به صورت دقیق گفت که این ژن علت ایجاد اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان است زیرا همه افراد دارای این ژن به این بیماری مبتلا نمی شوند.

 

عوامل خطر

مردان دو تا سه برابر بیشتر از زنان دارای خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان هستند.

طبق اعلام مرکز پزشکی روچستر، در صورت داشتن این بیماری توسط یکی از اعضای خانواده، خطر ابتلای افراد به این وضعیت بیشتر می شود.

همچنین کودکان و نوجوانان دارای نشانگر ژن HLA-B27 بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

 

تشخیص

در قدم اول برای تشخیص باید سابقه پزشکی دقیق شامل اطلاعات مربوط به خانواده مطالعه شوند. در صورت وجود سابقه ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان در خانواده پزشک باید از این مساله اطلاع داشته باشد.

ممکن است پزشک برای انجام معاینه فیزیکی از کودک بخواهد تا به روش های خاصی حرکت کند تا انعطاف پذیری او بررسی شود. در برخی موارد نیز انجام آزمایشات غیرتهاجمی برای بررسی سیستم عصبی کودک توصیه می شود.

در نهایت آزمایشات یا اسکن های زیر برای ارزیابی احتمالی وجود JAS انجام می شود:

• سونوگرافی
• MRI ستون فقرات یا لگن
• آزمایش خون
• اشعه ایکس ستون فقرات یا لگن

با آزمایش خون می توان آنتی ژن های نشانگر وجود ژن HLA-B27 را بررسی کرد. این ژن باعث افزایش خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان می شود.

 

همچنین بخوانید:

اسپوندیلیت آنکیلوزان :تشخیص و درمان (کلیک)

 

درمان های پزشکی

مصرف دارو، فیزیوتراپی، ورزش یا جراحی از جمله روش های پزشکی برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان هستند.

 

داروها

چندین نوع دارو در درمان JAS موثر هستند. این موارد عبارتند از:

• داروی ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری (DMARD): داروهایی از جمله سولفاسالازین (Sulfasalazine) و متوترکسات (Methotrexate) مانع از التهاب مفاصل در سیستم ایمنی می شوند.
• کورتیکواستروئیدها: این داروها (مانند پردنیزون (Prednisone)) ضد التهاب سریع هستند. با این وجود استفاده از این داروها به دلیل عوارض جانبی در کودکان به صورت محدود تجویز می شود.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID): این موارد شامل داروهای قوی بدون نسخه یا تجویزی هستند.
• داروهای بیولوژیکی: این موارد نوعی DMARD بوده که باعث توقف روند التهابی شده و در جلوگیری از عود کردن بیماری موثر هستند.

 

ورزش

تمرینات کم فشار می توانند به عنوان بخشی کلیدی از درمان JAS برای حفظ انعطاف پذیری و ایجاد قدرت توصیه شوند.

ورزش هایی مانند پیاده روی، یوگا، دوچرخه سواری و شنا گزینه های مناسبی هستند. کشش نیز روشی مناسب برای حفظ انعطاف پذیری و عملکرد مفاصل است.

 

فیزیوتراپی یا کار درمانی

تمرینات فیزیوتراپی در تقویت بدن و حفظ انعطاف پذیری در ستون فقرات موثر هستند.

درمانگر می تواند با استفاده از لوازم کمکی و همچنین آموزش مهارت ها به شاده تر شدن عملکرد روزمره افراد کمک کند.

 

عمل جراحی

جراحی برای JAS غیر معمول است اما گاهی اوقات برای کاهش درد، تعویض مفصل یا جراحی ستون فقرات توصیه می شود.

 

سایر گزینه های درمانی

هیچ درمانی برای JAS وجود ندارد. با این وجودمی توان با استفاده از درمان های موجود علائم آن را درمان کرد. درمان های جایگزین یا طبیعی نیز در کنار درمان های پزشکی قابل استفاده هستند.

برخی از این گزینه ها عبارتند از:

 

واحد TENS

TENS مخفف تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست یا Transcutaneous electrical nerve stimulation است. این یک واحد کنترل متصل با استفاده از سیم و الکترودهای چسنبده به پوست است.

واحد کنترل پالس کوتاه جریان الکتریکی را در قدرت ها، فرکانس ها و مدت زمان های مختلف به بدن می رساند.

بر اساس اعلام انجمن ملی اسپوندیلوآرتریت محوری، تحریک الکتریکی از واحد TENS بر نحوه دریافت سیگنال های درد توسط مغز تاثیر می گذارد. همچنین این امر در ترشح اندورفین های مسکن مغز وثر است.

 

طب سوزنی

در این درمان سنتی از سوزن های بسیار ظریف برای نقاط درمانی پوست استفاده می شود. این سوزن ها در ترشح هورمون های طبیعی تسکین دهنده بدن موثر هستند.

 

همچنین بخوانید:

طب سوزنی برای درمان آرتریت (کلیک)

 

تکنیک الکساندر

این سیستم حرکتی چگونگی تغییر وضعیت بدن را برای افزایش عملکرد به افرا آموزش می دهد . این تکنیک در افزایش آگاهی از بدن و نحوه حرکت، نشستن و ایستادن موثر است.

هدف این تکنیک تمرکز بر رابطه بین سر، گردن و ستون فقرات و نحوه عملکرد آنها برای حفظ عملکرد خوب بدن است.

 

ماساژ درمانی

ماساژ درمانی باید به آرامی شروع شود زیرا برخی افراد در این وضعیت عود بیماری را تجربه می کنند.

البته این روش باعث ایجاد آرامش و تسکین درد می شود. حتی گاهی اوقات گردش خون با این روش بهبود یافته و سفتی برخی نواحی کاهش می یابد.

 

عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان یک بیماری پیشرونده بوده و می تواند باعث ایجاد چندین عوارض احتمالی زیر شود:

• مشکل تنفسی به دلیل همجوشی استخوان قفسه سینه
• آسیب مفصلی
• همجوشی ستون فقرات یا قفسه سینه
• شکستگی
• مشکلات قلبی، چشمی و کلیوی
• کیفوز که به معنی انحنای رو به جلو ستون فقرات است.

با تشخیص زودهنگام و مراقبت مداوم توسط یک متخصص پزشکی می توان به برطرف شدن عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان کمک کرد.

 

خود مراقبتی

در نظر داشتن سیستم خود مراقبتی در خانه برای هرگونه بیماری مزمن اهمیت زیادی دارد. این مراقبت ها برای JAS بر موارد زیر متمرکز هستند:

 

حالت بدن

حفظ وضعیت مناسب بدن در کاهش درد و سفتی موثر است.

در هنگام کار روی میز باید هر یک ساعت برای مدت چند دقیقه از جای خود بلند شده و راه رفت.

همچنین باید صندلی را طوری تنظیم کرد که مانیتور همسطح چشم باشد.تلفن همراه را نیز طوری نگه دارید که گردن در هنگام خواندن صفحه نمایش صاف باشد.

 

رژیم غذایی

با توجه به اینکه اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) یک بیماری التهابی است داشتن یک رژیم غذایی سرشار از غذاهای ضد التهابی می تواند مفید باشد.

میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی های چرب و سایر عناصر رژیم غذایی مدیترانه ای در کنار محدود کردن قندها و چربی ها گزینه ی مناسبی برای این بیماری هستند.

 

همچنین بخوانید:

غذاهای ضد التهاب و التهاب زا (کلیک)

 

پشتیبانی

زندگی با یک بیماری مزمن احساس انزوا را در پی خواهد داشت. دوستان و خانواده می توانند با گوش دادن و همچنین ارائه کمک فیزیکی از فرد بیمار حمایت کنند.

 

مراجعه به پزشک

در صورتی که کودک درد کمر، مفاصل یا سفتی صبحگاهی را تجربه می کند باید وی را نزد پزشک برد.

همچنین باید در خصوص علائم زیر در کودکان مبتلا به JAS آگاه بود و در صورت مشاهده آنها با پزشک تماس گرفت:

• علائم جدید یا بدتر شدن علائم قبلی
• علائم چشم
• مشکل در تنفس

 

چشم انداز

چشم انداز اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان در افراد مختلف، متفاوت است.

برخی افراد علائم مزمن و برخی دیگر علائم متناوبی را تجربه می کنند. همچنین این بیماری در بعضی از افراد برای دوره های طولانی در حالت خفیف یا غیرفعال ادامه می یابد.

بر اساس یک بررسی در سال 2016، افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان و نوجوانان شانس کمتری برای بهبود نسبت به سایر انواع آرتریت نوجوانان دارند.

همچنین بر اساس اعلام نویسندگان این بررسی، بهبودی JAS در صورتی که فعالیت بیماری بیش از 5 سال باشد، کمتر از 20% است.

چند مورد تاثیر گذار در مدیریت علائم عبارتند از:

• رعایت رژیم غذایی سالم و متعادل
• فعال ماندن
• خوب استراحت کردن

لازم به ذکر است که سیگار کشیدن باعث افزایش احتمال ایجاد عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان می شود.

بنابراین در صورت داشتن اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) باید فورا سیگار را ترک کنید.

 

همچنین بخوانید:

11 روش ترک سیگار (کلیک)

 

جمع بندی

اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) یک بیماری آرتریت التهابی مزمن است که باعث ایجاد علائمی مانند درد در ستون فقرات و محل اتصال بافت و استخوانمی شود.

همچنین این بیماری می تواند با ایجاد همجوشی استخوان های ستون فقرات و قفسه سینه باعث سفتی و ایجاد مشکل در تنفس عمیق شود.

علائم این بیماری شامل درد و سفتی در کمر، باسن، پاشنه، زانو یا سایر مفاصل هستند. این بیماری همچنین می تواند چشم و دستگاه گوارش را نیز درگیر کند.

مصرف دارو، فیزیوتراپی، ورزش و به ندرت جراحی از جمله درمان های اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان هستند. هدف از درمان JAS کمک به حفظ انعطاف پذیری و تحرک است.

برخی افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان کودکان (JAS) علائم مداومی را تجربه کرده اما برخی دیگر گاهی یا به ندرت دچار این علائم می شوند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.