راههای درمان ام اس

برخی راههای درمان ام اس مثل داروها و سلول های بنیادی سبب کاهش علائم بیماری می شوند، راه های درمان علائم خاص ام اس شدید و خفیف را بخوانید.

 

مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس (MS) یک بیماری خود ایمنی مزمن است.

در این بیماری، سیستم ایمنی بدن در واکنشی غیرعادی به سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، نخاع و عصب بینایی حمله می کند.

افراد مبتلا به بیماری ام اس علائم مختلفی را تجربه می کنند، برخی علائم معمول و برخی دیگر خاص هستند. علاوه بر این علائم بیماری ام اس چه علائم خاص و چه رایج، با شدت های مختلفی بروز می کند.

برخی افراد مبتلا به ام اس دچار علائم خفیف شده که به با درمان های موجود سادگی قابل کنترل هستند. در برخی دیگر علائم شدید بوده و فرد مبتلا علائم و مشکلات جدی می شوند را تجربه خواهد کرد.

برخی افراد نیز عود بیماری را تجربه خواهند کرد. این وضعیت با عنوان حمله ام اس شناخته می شود.

عود ام اس به معنی بروز علائم جدید یا خاص یا بدتر شدن علائم فعلی بیماری است.

در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری ام اس وجود ندارد اما گزینه های درمانی مختلفی برای آن ارائه شده است.

برخی راههای درمان بیماری ام اس به کاهش علائم ام اس کمک می کنند که از میان راه ها می توان به داروها و درمان با سلول های بنیادی اشاره نمود.

شایان ذکر است که راههای درمان ام اس در طول سال ها تغییر کرده است. متخصصان و پزشکان در حال توسعه راه های درمانی جدید برای کمک به کاهش علائم خفیف و شدید بیماری ام اس و کاهش پیشرفت بیماری هستند.

این مقاله به بررسی راههای درمان بیماری ام اس در افراد مبتلا به نوع خفیف و شدید پرداخته و راه درمان و کاهش علائم خاص بیماری را عنوان کرده است.

 

همچنین بخوانید:

نحوه تشخیص بیماری ام اس (کلیک)

 

درمان های تعدیل کننده بیماری ام اس

درمان های تعدیل کننده بیماری (DMT: Disease-modifying therapies) شامل مجموعه ای از داروها برای سرکوب جنبه های التهابی بیماری ام اس هستند.

این راه های درمان از عود بیماری ام اس جلوگیری کرده و برخی از علائم آن را تسکین می دهد.

همچنین مصرف این داروها سبب کند نمودن آسیب های ناشی از عود بیماری خواهد شد.

پزشکان استفاده از راههای درمان DMT را در مراحل اولیه و خفیف بیماری ام اس توصیه می کنند. زیرا راههای درمانی DMT و در واقع مصرف داروها سبب کندتر شدن روند پیشرفت بیماری به ویژه در افرادی که علائم ام اس آنها خفیف بوده و هنوز شدید نشده، می شود.

بعضی از این داروها به صورت خوراکی، برخی تزریقی و بعضی دیگر به عنوان بخشی از تزریق استفاده می شوند.

 

ایمنی

متخصصان استفاده از راه درمان تعدیل کننده بیماری ام اس را ایمن می دانند.

این داروها به دلیل مشاهدات بالینی و مطالعات بلندمدت دارای سوابق ایمنی کاملی هستند.

عوارض جانبی داروها متفاوت هستند.

عوارض جانبی شایع DMT تزریقی وریدی (Infusion) شامل واکنش در محل تزریق و بروز علائم شبیه به آنفولانزا از جمله ضعف، خستگی، درد عضلانی و لرز خواهند بود.

سایر عوارض جانبی کمتر شایع شامل سردرد، بدتر شدن اسپاسم عضلات، مشکلات کبدی و افسردگی خواهند بود.

 

DMT تزریقی (Injection)

عوارض جانبی شایع DMT تزریقی شامل تهوع، ریزش مو، عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، عفونت ادراری و بثورات پوستی هستند.

عوارض جانبی کمتر شایع نیز شامل افزایش خطر عفونت، ضعف سیستم ایمنی بدن و واکنش های تزریقی کشنده خواهند بود.

 

همچنین بخوانید:

واکسن کرونا برای ام اس (کلیک)

 

DMT خوراکی (Oral)

عوارض جانبی شایع DMT خوراکی شامل سردرد، ریزش مو، اسهال، تهوع و نتایج غیرطبیعی در آزمایشات کبدی هستند.

عوارض جانبی جدی و نادر DMT های خوراکی نیز شامل بروز مشکلات کبدی، کاهش تعداد گلبول های سفید خون و مشکل بینایی به نام ادم ماکولا بوده که علائمی مشابه حمله بینایی ام اس ایجاد می کند.

 

اثربخشی

DMT ها قادر به درمان ام اس نیستند اما یکی از راههای درمان موثر برای پیشگیری از عود و تسکین علائم خفیف و بعضا شدید بیماری محسوب می شوند.

یک بررسی در سال 2016 بر روی مطالعات علمی نشان داد که اثربخشی DMT ها در افراد مختلف متفاوت خواهد بود.

همچنین این بررسی نشان داد که داروهای تزریقی در برابر 20% تا 35% از موارد عود، از بدن محافظت می کنند. این میزان برای داروهای خوراکی 50% تا 55% و برای درمان های تزریق وریدی (Infusion) بیش از 60% خواهد بود.

یک بررسی در سال 2018 بر روی 22 مطالعه نشان داد که DMT ها پیشرفت کوتاه مدت ناتوانی های ناشی از ام اس را بهبود می بخشد.

 

کیفیت زندگی

بیماری ام اس تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی افراد خواهد داشت.

مطالعه ای در سال 2017 نشان داد که DMT ها تاثیر مثبتی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی افراد دارند.

مطالعه دیگری نیز در سال 2017  انجام شد. این مطالعه به بررسی کیفیت زندگی و ترجیحات درمانی 40 فرد مبتلا به ام اس پرداخت و نشان داد که ترجیحات درمانی بیمار تحت تاثیر عوامل متعدد قرار داشته و تصویر مثبت از خود یک عامل بسیار مهم است.

نتایج این مطالعه نشان داد که اثربخشی DMT انتخاب شده مهم است، اما افراد تحت تاثیر تندرستی و نحوه تاثیر بار درمان بر خود قرار می گیرند.

همچنین این مطالعه نشان داد که اغلب افراد DMT های خوراکی را ترجیح می دهند. تا زمانی که این موارد عوارض جانبی ایجاد نکنند، فرد در معرض آسیب کمی قرار گرفته و کمتر حس بیماری خواهد داشت.

به علاوه این مطالعه نشان داد که مدیریت موفق علائم از طریق DMT ها به افراد مبتلا به ام اس امکان می دهد تا به نقش ها و فعالیت های قبلی خود بازگردند. در واقع این امر سبب ایجاد حس بهتر در مورد خود و هویت پیش از ام اس خواهد شد.

 

همچنین بخوانید:

درمان خانگی ام اس (کلیک)

 

درمان سلول های بنیادی برای بیماری ام اس

سلول های بنیادی سلول های نابالغ در بدن انسان بوده که که به سایر سلول های خاص تبدیل می شوند.

آنها نقش مهمی در رشد داشته و به ترمیم بدن کمک می کنند. سلول های بنیادی این کار را با جایگزینی سلول های از دست رفته در اثر آسیب یا بیماری انجام می دهند.

سلول های بنیادی همچنین می توانند خود را تجدید کنند و به این ترتیب قادر به تقسیم و ایجاد سلول های جدید نیز خواهند بود.

متخصصان پزشکی می توانند از سلول های بنیادی برای درمان بعضی از بیماری های پزشکی استفاده کنند. آنها در طول درمان سلول های بنیادی سالم را به بدن فرد تزریق کرده تا جایگزین سلول های آسیب دیده یا غیرطبیعی بدن شوند.

پزشکان پیش از این راه درمان، سیستم ایمنی ناکارآمدی که باعث ایجاد علائم ام اس می شد را با استفاده از داروهای سایتوتوکسیک خاص از بین می بردند. سپس سلول های بنیادی را با سلول های قدیمی سیستم ایمنی جایگزین می کردند.

 

همچنین بخوانید:

کاربرد سلول های بنیادی (کلیک)

 

ایمنی

یک بررسی در سال 2019 نشان داد که ایمنی پیوند سلول های بنیادی برای ام اس در سال های اخیر بهبود یافته است. در این گزارش مشخص شد که میزان مرگ و میر ناشی از این روش از 7.3% (بین سال های 1995 تا 2000) به 0.7% (بین سال های 2008 تا 2016) کاهش یافته است.

 

اثربخشی

همان بررسی در سال 2019 اعلام کرد که شواهد قانع کننده زیادی نشان می دهد که درمان با سلول های بنیادی در کنترل علائم ام اس موثر بوده و به بهبود ناتوانی عصبی در افراد مبتلا به آن کمک می کند.

یک بررسی در سال 2017 نشان داد که پیوند سلول های بنیادی فعالیت بیماری ام اس را به مدت 4 تا 5 سال در 70% تا 80% از افراد مبتلا به ام اس متوقف می کند. این امر باعث می شود تا درمان با سلول های بنیادی به عنوان درمانی موثرتر از سایر درمان های ام اس باشد.

 

کیفیت زندگی

یک بررسی در سال 2019 بر روی تعدادی آزمایش بالینی نشان داد که درمان های مختلف سلول های بنیادی قادر بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس هستند.

 

کورتیکواستروئیدها برای درمان عود کردن ام اس

زمانی که افراد دچار عود ام اس می شوند، علائم بدتری را تجربه خواهند کرد. افراد در طول عودهای مختلف علائمی از جمله از دست دادن بینایی، ضعف شدید یا تعادل ضعیف را تجربه می کنند.

این عودها تحرک، ایمنی و توانایی فرد را مختل می کند. این یعنی اغلب پزشکان این عودها را با کورتیکواستروئیدها درمان خواهند کرد.

این داروها التهاب را کاهش داده و توقف عود ام اس را تسریع خواهند کرد.

معمولا افراد برای یک دوره 3 یا 5 روزه از کورتیکواستروئیدهای درون وریدی یا خوراکی استفاده می کنند.

کورتیکواستروئیدها درمان موثری برای عود ام اس هستند اما به عقیده پزشکان مزایای بلندمدتی برای ام اس نخواهند داشت.

 

همچنین بخوانید:

تزریق استروئید: موارد مصرف و عوارض (کلیک)

 

ایمنی

استفاده بلندمدت از کورتیکواستروئیدها باعث بروز عوارض جانبی زیر خواهد شد:

• آکنه
• افزایش زخم
• کبودی ساده تر از حد معمول
• فشار خون بالا
• دیابت
• پوکی استخوان
• اختلالات خلقی از جمله افسردگی
• آب مروارید
• گلوکوم یا آب سیاه
• آسیب کبدی

به همین دلیل کورتیکواستروئیدها فقط به عنوان یک درمان کوتاه مدت برای عود ام اس مورد استفاده قرار می گیرند.

به طور کلی متخصصان استفاده کوتاه مدت از این داروها را ایمن می دانند.

استفاده کوتاه مدت از کورتیکواستروئیدها در درمان ام اس می تواند باعث بروز عوارض جانبی زیر شود:

• سر درد
• تحریک معده
• استفراغ
• سرگیجه
• بی قراری
• کبودی ساده تر از حد معمول
• بروز پریودهای نامنظم یا عدم بروز آن
• آکنه
• افزایش رشد مو
• مشکل خواب

 

اثربخشی

متخصصان استفاده از کورتیکواستروئیدهای درون وریدی را برای عود ام اس موثر می دانند.

با این وجود یک بررسی در سال 2017 نشان داد که کورتیکواستروئیدهای خوراکی با دوز بالا نیز به اندازه تزریق کورتیکواستروئیدها موثر خواهند بود.

همچنین این بررسی نشان داد که هیچ تفاوتی بین میزان تحمل کورتیکواستروئیدهای خوراکی و درون وریدی بین افراد وجود نداشت.

 

کیفیت زندگی

کورتیکواستروئیدها با کمک به کاهش طول مدت عود ام اس به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس کمک می کنند.

با این وجود به تحقیقات بیشتری در مورد بهبود کیفیت زندگی با استفاده از این داروها نیاز است.

 

راه های درما علائم خاص ام اس

گزینه های درمانی زیر برای افراد مبتلا به ام اس که علائم خاصی را تجربه می کنند، عبارتند از:

علامت	گزینه های درمانی
خستگی	داروهایی از جمله آمانتادین (amantadine) ورزش ایجاد الگوهای خواب سالم پرهیز از مصرف داروهایی از جمله مسکن ها که خستگی را بدتر می کنند.
مشکلات بینایی	می توانند طی چند هفته از بین بروند. استروئیدها به علائم شدید کمک می کنند. گاباپنتین (Gabapentin) حرکات غیرارادی چشم را درمان می کنند.
اسپاسم و سفتی عضلات	فیزیوتراپی شل کننده عضلات از جمله باکلوفن (Baclofen) یا گاباپنتین (Gabapentin) داروهای جایگزین از جمله تیزانیدین (Tizanidine) یا دیازپام (Diazepam) داروهای کانابیس (شاهدانه)
مشکلات حرکتی	فیزیوتراپی داروهایی برای لرزش یا سرگیجه ابزار حرکتی از جمله عصا یا صندلی چرخدار ایجاد تغییرات در خانه از جمله بالابر پله
درد عصبی	داروهایی از جمله گاباپنتین (Gabapentin) یا کاربامازپین (Carbamazepine)
درد عضله و مفصل	فیزیوتراپی مسکن ها دستگاه تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) برای تحریک اعصاب
مشکل در حافظه، تفکر یا یادگیری	ارجاع به روانشناس بالینی
مشکلات احساسی	ارجاع به روانشناس بالینی داروهای ضد افسردگی تراپی از جمله رفتار درمانی شناختی (CBT)
مشکلات جنسی	سیلدنافیل (sildenafil) یا ویاگرا برای کمک به مردان در حفظ نعوظ یا رسیدن به آن ارجاع به سکس تراپیست
مشکلات مثانه	محرک های خارجی دستی که به شروع ادرار کردن کمک می کنند. کمک یک پرستار یا فیزیوتراپیست به افراد دارای مشکل در تخلیه مثانه تزریق بوتاکس تمرینات مثانه درمان الکتریکی
مشکلات روده	ملین ها یا شیاف هایی برای مدیریت یبوست داروهای ضد اسهال یا تمرینات کف لگن برای کمک به درمان بی اختیاری روده
مشکلات گفتاری یا بلع	ارجاع به تراپیست گفتار و زبان

 

صحبت با پزشک

افراد مبتلا به ام اس باید در مورد گزینه های درمانی موجود آگاه باشند.

همچنین باید در مورد میزان اثربخشی هر گزینه درمانی و عوارض جانبی مربوط به هر درمان سوال کنند.

همچنین می توانند در مورد مدت درمان و اجزا آن با پزشک مشورت کنند.

 

خلاصه

ام اس یک بیماری خود ایمنی مزمن است که منجر به حمله سیستم ایمنی به سیستم عصبی مرکزی خواهد شد.

این بیماری علائم متعددی از جمله ضعف، مشکلات راه رفتن، سفتی و اسپاسم عضلانی، تاری دید و سرگیجه ایجاد می کند.

گزینه های درمانی زیادی به کاهش علائم ام اس کمک می کنند که از میان آنها می توان به مصرف داروها و درمان با سلول های بنیادی اشاره کرد.

گاهی اوقات افراد عود بیماری با علائم شدیدتری را تجربه خواهند کرد. برای درمان این وضعیت می توان از کورتیکواستروئید برای کوتاه مدت استفاده کرد.

در نهایت افراد مبتلا به ام اس باید در مورد گزینه های درمانی موجود آگاه باشند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.