هیپرپلازی سباسه : علت و درمان

هیپرپلازی سباسه موجب بزرگ شدن غدد چربی روی پوست و ایجاد برجستگی های بی ضرر در زیر پوست کی شوند، علت – علائم – تشخیص و درمان آن را بخوانید.

 

سبوم ماده ای روغنی است که توسط غدد سباسه ترشح می شود. این ماده از پوست در برابر عوامل آسیب رسان محیطی محافظت می کند.

در صورت رشد بیش از حد سلول های تولید کننده چربی، سبوم در داخل غده گیر کرده و در نتیجه منجر به ایجاد تورم و برجستگی زیر پوست می گردد. این مساله با عنوان هیپرپلازی سباسه (Sebaceous Hyperplasia) شناخته می شود.

برجستگی های ایجاد شده به علت هیپرپلازی غدد سباسه بی ضرر هستند.

هیپرپلازی سباسه در هر سنی رخ می دهد اما معمولا در بزرگسالان شایع تر است.

غدد سباسه در سراسر بدن وجود داشته و بنابراین این برجستگی ها می توانند در هر مکانی ظاهر شوند. اما بصورت کلی اغلب در پیشانی و گونه ها بروز می کند.

در حال حاضر هیچ درمان خاصی برای هیپرپلازی سباسه وجود نداشته و داروها و روش های خانگی موجود سبب کاهش ظاهری این برجستگی ها می شوند.

برخی روش های آرایشی نیز در حذف ظاهری آنها موثر خواهد بود.

در این مقاله به بررسی علت، علائم و درمان هیپرپلازی سباسه پرداخته ایم.

 

همچنین بخوانید:

سبوم چیست؟ عملکرد، تولید و فواید آن (کلیک)

 

شکل ظاهری

هیپرپلازی سباسه یک بیماری پوستی است که احتمال بروز آن به علت افزایش سن بالا می رود.

علت بروز هیپرپلازی سباسه بزرگ شدن بیش از حد و البته بدون ضرر غدد تولید کننده چربی است.

این وضعیت سبب ایجاد برجستگی هایی در سطح پوست خواهد شد. این برجستگی ها بی خطرند اما برخی به علت های زیبایی تمایل به برداشتن و رفع برآمدگی های ناشی از هیپرپلازی سباسه دارند.

تصاویر زیر نمونه هایی از بروز این شرایط در افراد مختلف است:

 

علت هیپرپلازی سباسه

همانگونه که در قسمت های قبل مقاله عنوان شد علت هیپرپلازی سباسه، بزرگ شدن غدد چربی است.

در واقع غدد چربی زمان افزایش رشد می یابند که سلول های تشکیل دهنده آنها یا سبوسیت، بیش از حد رشد کرده و در نتیجه سبوم زیادی تولید کنند، این وضعیت منجر به تجمع روغن و چربی خواهد شد.

در موارد نادر نیز یک بیماری ژنتیکی به نام سندرم مویر توره (Muir-Torre syndrome) می تواند باعث بروز هیپرپلازی چربی شود. شایان ذکر است وجود هیپرپلازی چربی یک معیار تشخیصی ابتلا به این سندرم نیست.

لازم است تا افراد مبتلا به ای سندرم  مراقبت ها ویژه ای نسبت به دریافت تشخیص هیپرپلازی سباسه داشته باشند، چراکه ممکن است این علائم نشان دهنده تومور باشند.

در بیشتر موارد، هیپرپلازی چربی مساله ای بی خطر است. با این وجود برآمدگی های ایجاد شده برای برخی افراد ناخوشایند و ناراحت کننده است. به همین دلیل بر اساس انتخاب فردی، برخی افراد تمایل به برداشتن آنها دارند.

پزشکان، روش های مختلفی برای برداشتن این برجستگی ها ارائه می دهند، البته تکمیل فرایند و حذف کامل آن می تواند به جلسات متعددی نیاز داشته باشند.

 

علائم

علامت اصلی هیپرپلازی سباسه، بروز برجستگی های کوچک و براق در زیر پوست است. این برآمدگی ها معمولا یک فرورفتگی جزئی در مرکز و یا یک لبه سفید یا زرد دارند.

معمولا این وضعیت بیشتر روی پوست صورت بروز می کند اما برخی گزارشات نشان داده است که احتمال بروز آن در سایر قسمت های بدن نیز وجود دارد.

تشخیص این وضعیت از آکنه دشوار است. آکنه زمانی است که فولیکول مسدود شده و چربی در زیر پوست تجمع می یابد. اما هیپرپلازی سباسه در خود غده چربی رخ می دهد.

این دو وضعیت مشابه یکدیگر هستند، اما جوش های سرسفید و سرسیاه ناشی از آکنه، عموما مرکز برجسته ای دارند، حال آنکه در هیپرپلازی چربی، دچار فرورفتگی بوده که کوچک بوده و دردی ندارند.

احتمال ابتلای هیپرپلازی در افراد دارای پوست های چرب و مختلط بواسطه افزایش سن بیشتر خواهد بود.

 

همچنین بخوانید:

انواع آکنه /جوش (کلیک)

 

تشخیص

متخصصان پوست معمولا با مشاهده قادر به تشخیص این وضعیت خواهند بود. پزشک قادر به تشخیص هیپرپلازی چربی از سایر بیماری های مشابه که جدی تر و خطرناک هستند مانند کارسینوم سلول های بازال می باشد.

برآمدگی های ایجاد شده ناشی از سرطان بازال بزرگتر بوده و معمولا تیره تر یا واضح تر از پوست اطراف هستند.

در صورت عدم تشخیص قطعی توسط پزشک، نمونه برداری انجام شده و جهت بررسی به آزمایشگاه ارسال خواهد شد.

 

درمان

برخی درمان های هیپر پلازی سباسه عبارتند از:

 

رتینول

رتینول نوعی ویتامین A است که در درمان طیف وسیعی از مسائل و مشکلات پوستی موثر واقع می شود. بسیاری از پزشکان برای این وضعیت، مصرف رتینول را تجویز خواهند کرد. توجه داشته باشید که در صورت تجویز رتینول توسط پزشک نیاز به استفاده مستمر و منظم از آن بوده و لازم است بیمار برای دریاقت اثربخشی مطلوب، مطابق دستور پزشک روند درمان را ادامه داده و کامل کند.

در این خصوص مطالعه ای در سال 2015 انجام شد و نشان داد که مصرف رتینوئید های خوراکی مانند راکوتان در درمان هیپرپلازی سباسه موثر است. در این مطالعه 20 شرکت کننده مبتلا به این بیماری پوستی، به مدت دو ماه از 1 میلی گرم ایزوترتینوئین به ازای هر کیلوگرم استفاده کردند. تمامی شرکت کنندگان کاهش قابل ملاحظه ای در تعداد ضایعات بدن داشتند. و تا دو سال پس از درمان، بروز مکرر ضایعات در افراد مورد بررسی بسیار کم و تنها در 4 نفر مشاهده شد.

شایان ذکر است که برای تائید این بررسی نیاز به تحقیقات بیشتر است. چرا که برخی مطالعات نشان داده اند که درمان با ایزوترتینوئین خوراکی نیاز به زمان بیشتری دارد. و در صورت توقف دوره درمانی احتمال برگشت مجدد بیماری بالااست.

در واقع پزشکان این روش درمان را برای موارد شدید هیپرپلازی سباسه تجویز می کنند.

 

همچنین بخوانید:

فواید رتینول و طرز استفاده از آن (کلیک)

 

لایه برداری صورت

از دیگر روش های درمان، لایه برداری صورت با استفاده از مواد شیمیایی همچون اسیدها است. شایان ذکر است که این روش درمانی سبب بروز برخی عوارض همچون تحریک، تغییر رنگ پوست و حساسیت پوست خواهد شد.

و در صورت عدم رعایت نمودن مراقبت های بعد از این فرایند، امکان بروز هیپزپلازی چربی تشدید خواهد شد.

 

همچنین بخوانید:

لایه برداری شیمیایی پوست (کلیک)

 

لیزردرمانی

بسیاری از پزشکان جهت برداشتن ضایعات، لیزر CO2 فرکشنال را توصیه خواهند کرد. این روش سبب کاهش ضخامت ضایعات پوستی شده و در نتیجه پوست صاف و بدون اسکار خواهد شد.

 

کرایوتراپی

در این روش پزشک برجستگی های پوستی را فریز می کند، این امر باعث خشک شدن و حذف آنها می شود.

در واقع با استفاده از روش کرایوتراپی، برجستگی های ناشی از هیپرپلازی چربی رفع خواهند شد.

توجه داشته باشید که این روش بطور بالقوه موجب تغییر رنگ پوست در ناحیه آسیب دیده خواهد شد.

 

الکتروکوتر (سوزاندن)

روش الکرتروکوتر (Electrocautery) از بارالکتریکی برای سوزاندن برجستگی ها استفاده می کند. پس از سوزاندن پوست ناحیه دلمه بسته و می افتد. در نتیجه صاف خواهد شد.

نکته حائز اهمیت این است که این روش موجب تغییر رنگدانه های پوستی در ناحیه آسیب دیده شده و در صورت عدم انجام صحیح آن ناحیه زخم خواهد شد.

 

فوتوداینامیک تراپی

فوتوداینامیک تراپی شامل استفاده از دارو بر روی سلول های آسیب دیده بوده که سبب حساس کردن آنها نسبت به نور خواهد شد.

قرار گرفتن در معرض نور سبب از بین بردن سلول ها می شود.

این روش درمان پوست را بسیار حساس کرده و می تواند موجب بروز عوارضی مانند قرمزی، سوزش و لایه برداری گردد.

 

داروهای ضد آندروژن

برخی مواقع افزایش تستوسترون می تواند سبب بروز هیپزپلازی سباسه گردد. در این وضعیت پزشک در زنان با علائم شدید که به سایر درمان ها به خوبی پاسخ نداده اند، از داروهای ضد آندروژن استفاده خواهد کرد.

 

عمل جراحی

در صورت شدید و مداوم بودن این وضعیت، پزشک روش جراحی را برای برداشتن ضایعات توصیه خواهد کرد.

این روش مانع از بازگشت مجدد آنها خواهد شد. اما سبب بروس زم می شود. به همین دلیل پزشکان معمولا این روش را به عنوان آخرین راه حل درمانی توصیه خواهند کرد.

 

درمان خانگی

استفاده از برخی داروهای خانگی سبب کاهش ظاهر برآمدگی های ناشی از هیپرپلازی سباسه خواهد شد. با این وجود، اکثر روش های درمانی خانگی تجربی بوده و تائید شده نیستند.

بدین منظور  داروهای بدون نیاز به نسخه، کرم ها و شوینده های حاوی رتینول در رفع گرفتگی غدد چربی موثرند.

شست شوی منظم پوست با استفاده از شوینده های حاوی سالیسیلیک اسید در رفع گرفتگی غدد چربی موثر خواهد بود.

 

عوامل خطر

این وضعیت معمولا در مردان مسن تر رخ می دهد.

فعالیت غدد سباسه تحت تاثیر هورمون ها و سن است. در نتیجه بروز این وضعیت می تواند بدون تاثیر موارد خارجی باشد.

برخی عوامل خطر در ابتلا به هیپرپلازی چربی عبارتند از:

• سابقه ژنتیکی فرد
• فزایش میزان قرارگیری در تشعشعات ماوراء بنفش
• درمان طولانی مدت با سیکلوسپورین (داروی تجویزی در بیماران پیوند اعضای بدن که موجب کاهش سیستم ایمنی بدن می شود.)

 

جلوگیری

هیچ راهی برای جلوگیری از ابتلا به هیپرپلازی چربی وجود ندارد. تنها می توان ظاهر برجستگی ها را کاه داد.

شایان ذکر است که قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش، به عنوان یک منبع موثق در بروز هیپر پلازی چربی است. بدین منظور مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور مستقیم را کاهش داده و از ضد آفتاب برای محافظت از پوست خود استفاده نمایید.

 

خلاصه

هیپرپلازی غدد سباسه به علت بزرگ شدن غدد چربی ناشی از تجمع سبوم بروز می کند که معمولا بی خطر است.

هیچ درمانی برای این وضعیت وجود ندارد اما روش های درمانی موجود در کاهش ظاهر این برجستگی ها بسیار موثر عمل می کنند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.