بورز تب در کودکان و نوزادان امری شایع است، درجه تب بالا بویژه در نوزاد تازه متولد شده جدی است، علت - عوارض و مراقبت از تب کودک را بخوانید.

بروز تب در کودکان و نوزادان امری شایع است، درجه تب بالا بویژه در نوزاد تازه متولد شده جدی است، علت – عوارض و مراقبت از تب کودک را بخوانید.

بروز تب در بدن کودکان و نوزادان اغلب بدین معنی است که بدن کودک دارد با عفونتی مبارزه می کند.

تب کردن کودکان یکی از دغدغه ها و نگرانی های رایج والدین است. این مساله بویژه زمانی که کودک تب کرده و دمای بدنشان بالا می رود جدی تر شده و می تواند نشانه یک عفونت جدی باشد.

در این مقاله به بررسی درجه تب و علت بروز آن در کودکان و نوزادان پرداخته و زمان نیاز برای مراجعه با پزشک را خواهیم گفت. همچنین نکات لازم برای مراقبت از تب کودک بیان خواهد شد.

همچنین بخوانید:

تمام نکاتی که درباره تب باید بدانید (کلیک)

تعریف

برای اندازه گیری دمای بدن کودکان و نوزادان، معمولا تب سنج مقعدی (رکتال) دقیق ترین نتایج را ارائه می دهد.

معنی تب در کودکان چیست؟

دمای بدن معمول کودکان زیر 12 سال با دماسنج رکتال، بطور میانگین 37 درجه سانتیگراد (98.6 درجه فارنهایت) است.

دمای بدن کودکان در صبح می تواند کمتر از این مقدار بوده (36 دجه سانتیگراد) و در اواخر روز بالا تر (37.9 درجه) باشد.

اعداد ذکر شده رنج نرمال دماب بدن در کودکان در این رنج سنی است.

درجه تب در کودکان به متد اندازه گیری دمای بدن او بستگی دارد:

تب سنج رکتال (مقعدی): بالاتر از 100.4 درجه فارنهایت (یا 38 درجه سانتیگراد)
تب سنج دهانی: بالاتر از 100 درجه F یا 37.8 درجه C (این روش در نوزادان و کودکان دقیق نیست)
دماسنج زیربغل: بلاتر از 99 درجه یا 37.2 درجه سانتی گراد

تب داشتن به چه معناست؟

تب به خودی خود، لزوما نشان دهنده یک بیماری جدی نیست. اگر رفتار کودک تغییر نکرده و مثل قبل باشد، به احتمال زیاد خوب خواهد شد. با این حال اگر نوزادان زیر 3 ماه با استفاده از تب سنج مقعدی دمای بالاتر از 38 درجه سانتیگراد و بالاتر داشته باشند، لازم است که والدین با پزشک تماس بگیرند.

توجه داشته باشید که شدت تب همیشه نشان دهنده بدحال بودن کودک نیست. به غیر از بیماری، علت های زیادی برای بالا رفتن دمای بدن کودکان و نوزادان وجود دارد. گریه های طولانی کودک، گذراندن وقت در زیر آفتاب، دندان در آوردن کودک و سایر موارد سبب افزایش کمی در دمای بدن می شوند. هیچ یک از این موارد باعث تب نمی شوند.

علاوه بر این بدن نوزادان و کودکان، نسبت به بزرگسالان، قادر به تنظیم دما نیست. این بدین معنی است که خنک شدن بدن در طول تب دشوارتر خواهد بود. بطور طبیعی بدن کودکان گرمتر از بدن بزرگسالان است. زیرا بدن از نظر متابولیکی فعال تر بوده و این مساله سبب تولید گرما می شود.

بر خلاف باور عموم دندان در آوردن سبب ایجاد تب نمی شود.

علت های تب در کودکان و نوزادان

تب یکی از علائم بیماری است نه خود آن.

تب زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن با یک عفونت باکتریایی یا ویروسی مقابله می کند. شایان ذکر است که تب برای عفونت های ویروسی بسیار شایع تر است.

علت های رایج تب در کودکان و نوزادان عبارتند از:

تب بعد از واکسن های کودکان و نوزادان که عموما طی 12 ساعت پس از تزریق شروع و 2 تا 3 روز بطول می انجامد.
عفونت های ویروسی، شامل سرماخوردگی، آنفولانز، روزئولا یا عفونت های تنفسی، از قبیل ویروس ویروس سین‌سیشیال تنفسی یا کروپ ویروسی (خروسک)
تب 38 درجه یا بالاتر برای کودکان کوچکتر از سه سال. در این سنین هرگونه عفونت باکتریایی به سرعت پیشرفت کرده و ممکن است سپسیس رخ دهد. بنابراین بع درمان پزشکی سریع نیاز خواهد بود.
عفونت مجاری ادراری، برخی مواقع عفونت باکتریایی سبب ایجاد تب در نوزادان و کودکان می شود.
پنومونی ویروسی یا باکتریایی
عفونت گوش
مننژیت ویروسی یا باکتریایی یا عفونت بسیار جدی مغز و نخاع
در موارد نادر، بیماری های مرتبط با گرما سبب افزایش دمای بدن کودک خواهد شد. بدن کودکان نسبت به بزرگسالان کنترل دمایی کمتری داشته و این مساله آنها را در هوای گرم آسیب پذیر می کند. لباس پوشیدن متناسب با شرایط آب و هوایی، دور نگه داشتن از آفتاب و نگهداری آنها در داخل خانه در هوای بسیار گرم، به تنظیم دمای بدن آنها کمک خواهد کرد.

همچنین بخوانید:

تمام نکاتی که درباره تب باید بدانید (کلیک)

آیا تب برای کودکان خطرناک است؟

همانگونه که پیشتر عنوان شد، تب نشانه مبارزه سیستم ایمنی بدن با عفونت است. در نتیجه تب به خودی خود ترسناک نیست.

در واقع آنچه که احتمالا برای کودک خطر دارد، وجود عفونت زمینه ای جدی است.

آیا والدین باید نگران شوند؟

معمولا والدین و مراقبین کودک هنگام بروز تب در کودکشان نگران می شوند. باید اذعان داشت که به جز موارد نادر، بروز تب به ندرت مساله ای جدی باشد.

بروز تب در نوزادان و کودکان تا دمای 105 درجه فارنهایت (40.5 درجه سانتی گراد) مساله ای رایج و شایع است.

اگر عفونت ویروسی علت بروز تب در نوزادان و کودکان باشد، لازم است طول دوره بیماری طی شود.

اگر عفونت ویروسی علت بروز تب باشد، پزشک معمولا درمان با آنتی بیوتیک را تجویز می کند. در این رابطه تب فقط یک علامت است و درمان آن عفونت را از بین نخواهد برد. به جای آن لازم است تا والدین علائم فرزندشان را تحت نظر قرار دهند.

شایان ذکر است که پزشکان باید کودکان کمتر از 3 ماه را از نظر علائم تب معاینه کنند. با معاینه کودک از نظر علائمی چون تب شرایط زمینه ای او بررسی می شود. چرا که برخی عفونت های شایع در نوزاداد جدی و خطرناک خواهد بود.

عوارض تب

برخی والدین شنیده اند که تب موجب آسیب مغزی در نوزادان و کودکان می شود.

باید عنوان داشت که این مساله تنها در صورتی رخ می دهد که دمای بدن کودک از 107 درجه فارنهایت (41.6 درجه سانتی گراد) بالاتر رود. که این مساله بسیار نادر است.

اگر دمای بدن نوزاد کمتر از این میزان باشد، نیاز به اقدامات شدید همچون حمام یخ برای کاهش تب او نیست.

تب در 2% – 5% کودکان بین 6 ماه تا 5 سال، سبب تشنج شود. این مساله نگران کننده بوده اما معمولا مضر نیست. پزشکان این امر را تشنج ناشی از تب می نامند.

توجه داشته باشید که تشنج ناشی از تب، سبب آسیب مغزی یا افزایش خطر صرع نخواهد شد.

حتی تشنج های طولانی مدت یا بیشتر از 15 دقیقه، معمولا نتایج خوبی در پی خواهند داشت.

با این وجود، ابتلا به تشنج های طولانی مدت عموما نشان دهنده این است که احتمال ابتلای کودک به صرع بیشتر خواهد بود.

زرگترین خطر تشنج ناشی از تب این است که احتمال دارد کودک رمین خوروده و به سرش ضربه وارد شود. بنابراین لازم است تا هنگام تشنج، مادر و پدر کودکشان را تحت نظر داشته باشند تا از هرگونه آسیب جلوگیری شود.

اگر تشنج کودک بیشتر از 5 دقیقه به طول انجامید با اورژانس (115) تماس بگیرید.

همچنین بخوانید:

تشنج در کودکان (کلیک)

مراقبت از کودک تب دار

بر اساس اعلام آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، والدین و مراقبین کودک، در صورت تب داشتن کودک، باید به جای تمرکز بر کاهش تب، با مراقبت در او حس راحتی ایجاد کنند.

برای مراقبت از کودک تب دار راهکارهای زیر موثر خواهد بود:

تحت نظر داشتن میزان فعالیت و راحتی کلی کودک: کودکانی که شاد، هوشیار و راحت به نظر می آیند، معمولا نیازی به درمان نخواهند داشت.
اطمینان از هیدراته بودن بدن کودک: تب خطر کم آبی بدن را افزایش می دهد. بنابراین لازم است که والدین از شیر یا شیر خشک برای نوزاد استفاده کنند. اگر سن کودک بیشتر است باید مقدار زیادی آب بنوشد. برخی مواقع نیز پزشک مصرف نوشیدنی های الکترولیت را یرای کمک به درمان کم آبی توصیه خواهد کرد.
نوزاد را ازنظر دهیدراته بودن بدن تحت نظر قرار دهید: برای نمونه کودک کمتر از حالت معمول ادرار می کند، چشم های کودک گود رفته، لب ها ترک خورده یا پوست کودک خشک و خمیری شده باشد.
از بیدار کردن کودک خود برای تجویز داروهای تب بر خودداری کنید مگر اینکه پزشک گفته باشد.
داروهای تب بر را تحت نظر پزشک برای کودک مصرف کنید: پزشک برای تسکین درد و راحتی نوزاد بر حسب وزن کودک دوز دارو را تجویز خواهد کرد. قبل از دادن هر نوع داروی جدید باید با پزشک مشورت کنید.
گسترش عفونت را محدود کنید: در صورت تب داشتن، نوزادان و کودکان خود را به مهد کودک نبرید. چرا که ممکن است عفونت به کودکان دیگر سرایت کند.

همچنین بخوانید:

درمان خانگی تب در کودکان و بزرگسالان (کلیک)

تب در نوزادان تازه متولد شده

درجه تب در نوزادان تازه متولد شده می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی باشد. نوزاد تازه بدنیا آمده، در برای عفونت بسیار آسیب پذیر است. بنابراین لازم است که هرگونه علائم ابتلا به عفونت جدی گرفته شود. اگر نوزاد تب داشته یا دچار علائمی دیگر است سریعا با پزشک تماس بگیرید.

یکی از نگرانی های جدی برای نوزادان، بیماری های تنفسی است. نوزاد تازه متولد شده، بیشتر از کودکان و بزرگسالان از بینی برای تنفس استفاده می کند. همچنین مجاری تنفسی آنها کوچکتر است. بنابراین احتقان سبب دشواری تنفس خواهد شد.

کمبود اکسیژن سبب آسیب های جدی به نوزاد می شود. حتی اگر تب نوزادتان پایین آمده اما دچار مشکلات تنفسی است سریعا با پزشک مشورت کنید.

علائمی که نشان می دهد نوزاد مشکل تنفسی دارد شامل:

با صدا نفس کشیدن و خس خس کردن
باز شدن سوراخ های بینی هنگام تنفس
سفید یا آبی (کبود) شدن پوست، بخصوص اطراف ناخن، روی دهان و زبان. (در نوزادان با پوست تیره تشخیص این امر دشوار خواهد بود)
کشیده شدن عضلات اطراف دنده ها در هنگام تنفس

اگر نوزاد تب داشته و دارای مشکلات تنفسی است فورا با اورژانس تماس بگیرید.

چه زمان به پزشک مراجعه کنید

اگر کودکتان تب همراه با یمی از موارد زیر را دارد، با پزشک تماس گرفته و یا بدنبال مراقبت های پزشکی باشید:

نوزاد کمتر از سه ماه است.
تب کودک بیشتر از 40 درجه سانتیگراد (104 درجه فارنهایت) است.
تب در نوزادان زیر 2 سال بیشتر از 24 بدون علائمی دیگر ادامه یافته است
کودک آرام نمی شود، بی حال یا خیلی بیمار به نظر می رسد
کودک دچار علائم دهیدراتاسیون شامل خشکی لب یا یک نقطه نرم و فرورفته در بالای سر خود است.
به نظر می رسد که کودک با مصرف دارو همچنان بیمار است.
پس از مصرف آنتی بیوتیک طی یک تا دو روز بهبودی در حال کودک مشاهده نمی شود.
بنا به دلایلی دیگر، کودک سیستم ایمنی ضعیفی دارد.

در شرایط زیر به اورژانس مراجعه کنید:

نوزاد تازه متولد شده تب کرده است
تب کودک 41.6 درجه سانتیگراد یا بالاتر باشد.
برای اولین بار دچار تشنج می شود
دچار تشنجی شده است که بیش تر از 15 دقیقه بطول انجامید

خلاصه

تب در کودکان و نوزادان مساله ای رایج بوده و علت های مختلفی دارد. اگر کودک همچون گذشته ندرت جای نگرانی خواهد بود.

اگر کودک در کنار تب علائم دیگری داشت مراقب باشید. بی حال بودن، گریه زیاد و موارد دیگر نشان دهنده این موضوع است که بدن کودک دارد با عفونت مقابله می کند.

لازم نیست که والدین خودشان به درمان تب کودک بپردازند. آنها باید به جای سعی در پایین آوردن تب، احساس راحتی را در کودک ایجاد کنند.

اگر نمی دانید که علائم فرزندتان جدی است یا خیر باید با پزشک مشورت کنید.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.