رابطه افسردگی و یائسگی

بر اساس مطالعات بروز علائم افسردگی در دوران یائسگی برای بسیاری از خانم ها متداول است؛ رابطه این دو وضعیت و راه درمان آنها را بخوانید.

 

بنظر می رسد که افسردگی در دوران یائسگی (که در بین زنان بسیار شایع است) اولین علامت شروع این دوره از زندگی است.

با این حال طی تحقیقات انجام شده رابطه علت و معلولی بین افسردگی و یائسگی یافت نشد.

بر اساس یک بررسی در سال 2018، ایجاد علائم افسردگی در دوران یائسگی امری شایع است.

به نظر می رسد که این خطر در 2-4 سال پس از آخرین دوره قاعدگی کاهش می یابد.

هنوز مشخص نیست که چرا افسردگی در دوران پیش از یائسگی شایع تر است. با این حال بنظر می رسد که ترکیبی از عوامل فیزیولوژیکی و روانی در این امر نقش دارند.

در ادامه این مقاله در خصوص رابطه یائسگی و علائم افسردگی و راه های درمان آنها مطالبی ارائه می شود.

 

همچنین بخوانید:

افسردگی چیست: از علائم تا درمان (کلیک)

 

آیا بین یائسگی و افسردگی رابطه ای وجود دارد؟

افسردگی یک وضعیت مربوط به سلامت روان است که احساسات، افکار و رفتارهای افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم افسردگی عبارتند از:

• خستگی یا کمبود انرژی
• عدم علاقه به فعالیت هایی که قبلا لذت بخش بودند.
• احساس غم، بی تفاوتی یا پوچی
• مشکل در خواب یا پرخوابی
• ایجاد مشکل در یادآوری، تمرکز و تصمیم گیری
• آهسته شدن حرکات یا گفتار
• تغییرات اشتها، تغییر وزن یا هر دو

افسردگی انواع مختلفی دارد. اختلال افسردگی عمده (MDD) یکی از شایع ترین انواع افسردگی است. بر اساس یک بررسی در سال 2018، یائسگی باعث افزایش خطر ابتلا به MDD می شود.

البته همه مطالعاتی که در زمینه انجام شدند ارتباطی بین این دو نیافتند. با این حال دو مطالعه (که طراحی و ایده خوبی داشتند) نشان دادند که احتمال ایجاد یک اختلال افسردگی در سال های پیش از یائسگی دو تا پنج برابر بیشتر افزایش می یاید.

 

همچنین بخوانید:

نشانه های یائسگی در زنان چیست؟ (کلیک)

 

آیا یائسگی باعث افسردگی می شود؟

هنوز علت شایع بودن افسردگی در دوران پیش از یائسگی مشخص نیست. با این حال به عقیده محققان احتمالا عوامل زیر در ایجاد آن دخیل هستند:

 

عوامل فیولوژیکی

دوران یائسگی باعث تغییر غیر قابل پیش بینی سطح هورمون ها می شود. ممکن است در این دوران استروژن و پروژسترون افزایش یا کاهش یابند (در حالی که به طور کلی این دو هورمون در یائسگی کاهش می یابند). این تغییرات هورمونی شیمی، ساختار و عملکرد مغز را تحت تاثیر قرار می دهند.

استروژن باعث افزایش اثر برخی از انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین و نوراپی نفرین می شود. این انتقال دهنده های عصبی در تنظیم خلق و خو موثر هستند. با کاهش سطح استروژن تعادل این مواد شیمیایی تحت تاثیر قرار می گیرند.

برخی افراد به طور ویژه ای در معرض این تغییرات خلقی مرتبط با هورمون قرار دارند. بر اساس یک مطالعه در سال 2015، افسردگی بالینی در دوران یائسگی افراد زیر را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد:

• سابقه افسردگی پس از زایمان
• سابقه شخصی یا خانوادگی افسردگی
• سابقه اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی

با این حال، نویسندگان این مطالعه تأکید می کنند که خطر ایجاد افسردگی در همه خانم ها در دوران یائسگی، صرف نظر از سابقه شخصی یا خانوادگی آنها افزایش می یابد.

 

همچنین بخوانید:

در دروه یائسگی چه اتفاقی می افتد؟ (کلیک)

 

عوامل روانی اجتماعی (Psychosocial)

تاثیرات روانی اجتماعی یائسگی نیز سلامت روان را تحت تاثیر قرار می دهند. به عقیده برخی افراد یائسگی و پیری مساله ای مثبت است با این حال برخی دیگر معتقدند که:

• یائسگی یا پیری مساله ای منفی است.
• علائم یائسگی باعث ایجاد استرس و تاثیر منفی بر توانایی آنها می شود.
• این امر باعث کاهش جوانی و زنانگی آنها می شود.
• آنها فاقد حمایت اجتماعی هستند.

این احساسات باعث درگیر شدن سلامت روان خانم ها می شود. البته توجه داشته باشید که این احساسات بدیهی و اجتناب ناپذیر هستند.

در برخی فرهنگ ها ارزش زیادی به جوانی می دهند در حالیکه در برخی دیگر سن و تجربه بسیار ارزشمند است. بر اساس یک بررسی در سال 2021 در فرهنگ هایی که ارزش زیادی برای سن بالا قائل هستند، خانم ها علائم یائسگی کمتری را گزارش کرده اند. این مساله نشان می دهد که هنجارهای اجتماعی می توانند نحوه تاثیر گذاری مسائل را تحت تاثیر قرار دهند.

نقش و انتظار جنسیتی نیز می توانند بر نحوه تجربه یائسگی خانم ها تاثیر بگذارند. با اینکه امروزه تعداد خانم هایی که وارد نیروی کار می شوند در حال افزایش هستند اما همچنان زنان بیشتر مراقبت از کودکان و انجام کارهای خانه را بر عهده دارند. مدیریت این مسئولیت ها و علائم یائسگی می توانند برای خانم ها استرس آور باشند.

 

همچنین بخوانید:

استرس: علت و راه های مدیریت آن (کلیک)

 

سایر عوامل سلامتی

به جز یائسگی سایر شرایط مربوط به سلامت روان می توانند منجر به ایجاد علائم افسردگی شوند. این شرایط عبارتند از:

• یائسگی ناشی از جراحی: برداشتن تخمدان ها بوسیله جراحی باعث بروز یائسگی زودرس می شود. این امر و و همچنین خود روش جراحی می تواند باعث ایجاد استرس شود.
• بیماری های مزمن: بیماری های مزمن می توانند باعث ایجاد استرس و افسردگی در افراد شوند. همزمانی ابتلا به بیماری و یائسگی می تواند باعث تشدید این شرایط شود.
• سبک زندگی: در برخی مطالعات نشان داده شده که بین افسردگی و سبک زندگی (به ویژه سیگار کشیدن و عدم فعالیت بدنی) رابطه وجود دارد. این امر به این معنی نیست که لزوما افرادی که سیگار می کشند و فعالیت بدنی ندارند دچار افسردگی می شوند، اما احتمال ایجاد این وضعیت روانی در آنها بیشتر است.

 

گزینه های درمان

اغلب برای درمان افسردگی، ترکیبی از داروهای ضد افسردگی و روش های روان درمانی در نظر گرفته می شود.

برخی پزشکان برای علائم افسردگی و تغییرات خلقی ناشی از دوران افسردگی مصرف داروهای مهارکننده‌ های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا مهارکننده‌ های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs) را توصیه می کنند.

این داروها با تغییر سطوح انتقال دهنده های عصبی باعث کاهش علائم افسردگی می شوند. آنها همچنین با ایجاد احساس خوب در افراد آنها را برای روان درمانی آماده می کنند.

روان درمانی با شناسایی عوامل مؤثر در افسردگی، مانند رویدادهای زندگی یا استرس به بهبود این وضعیت کمک می کند.

بر اساس مطالعه‌ ای در سال 2018، سازمان غذا و دارو (FDA) درمان با استروژن را برای درمان افسردگی پیش از یائسگی تائید نکرده است. با این حال، این درمان باعث کاهش گرگرفتگی، اختلالات خواب و سایر علائمی تاثیر گذار بر خلق و خو می شوند.

 

همچنین بخوانید:

داروهای موثر در درمان افسردگی (کلیک)

 

درمان های مکمل

تحقیقات کمی در خصوص اثربخشی درمان های مکمل برای علائم افسردگی پیش از یائسگی انجام شده است. با این حال با استفاده از اقدامات زیر می توان به علائم افسردگی، یائسگی یا هر دو کمک کرد:

• ترک سیگار
• ورزش کردن
• کاهش مصرف کافئین و الکل، به ویژه برای افراد دارای مشکلات خواب
• تمرین یوگا یا تای چی، این ورزش ها علاوه بر کاهش استرس به خواب بهتر نیز کمک می کنند.
• هیپنوتیزم درمانی، این روش باعث کاهش فرکانس گرگرفتگی می شود.

 

همچنین بخوانید:

حرکات یوگا برای کاهش استرس و اضطراب (کلیک)

 

زمان مراجعه به پزشک

در خصوص ایجاد علائم افسردگی بسیار مهم است که با مراجعه به یک متخصص در خصوص آنها صحبت کرد. افسردگی یک امر مورد انتظار و حتمی برای دوران یائسگی و پیری نیست و درمان های موثری برای آن وجود دارد.

در صورتی که در هر مرحله از زندگی دچار علائم افسردگی شدید به یک متخصص دارای علم و دانش در زمینه سلامت روان مراجعه کنید. در صورت ایجاد افکار خودآزاری یا خودکشی فورا به پزشک یا متخصص سلامت روان مراجعه کنید.

 

پیشگیری از خودکشی

اگر فردی را می شناسید که در معرض خطر آسیب رساندن به خود، خودکشی و یا صدمه زدن به دیگران است، باید:

– قاطعانه از او بپرسید که: “آیا قصد خودکشی داری؟”

– بدون قضاوت به حرف های او را بشنوید.

– برای ارتباط با یک مشاور آموزش دیده برای شرایط بحران با اورژانس تماس بگیرید.

– تا زمان رسیدن کمک در کنار فرد بمانید.

– هر گونه سلاح، دارو و اشیا خطرناک را از دسترس او دور کنید.

اگر خودتان یا کسی را می شناسید که افکار خودکشی دارند، خطوط تلفن پیشگیری می توانند کمک کننده باشند. این خطوط تلفن 24 ساعته فعال هستند و به شما کمک خواهند کرد.

در ایران می توانید با شماره 1480 بهزیستی، اورژانس 115 یا اورژانس اجتماعی 123 تماس بگیرید.

 

همچنین بخوانید:

دلایل خودکشی : علائم هشدار دهنده کدامند؟ (کلیک)

 

جمع بندی

مطالعات نشان می دهند که بین افسردگی و دوران پیش از یائسگی رابطه وجود دارد. البته ماهیت این رابطه هنوز نامشخص است.

به عقیده دانشمندان نوسانات هورمونی این دوران باعث افزایش احتمال ایجاد افسردگی می شوند. سلامت روانی و جسمی، نگرش های اجتماعی نسبت به یائسگی و پیری نیز در ایجاد این وضعیت نقش دارند.

احتمالا خطر افسردگی 2 تا 4 سال پس از آخرین دوره قاعدگی کاهش می یابد. با استفاده از روش های درمانی موجود می توان به مدیریت علائم و کاهش استرس کمک کرد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.