نقرس دست : علائم – علت و درمان
نقرس نوعی آرتریت بوده که مفاصل پا، انگشتان پا، دست و سایر نواحی را تحت تاثیر قرار می دهد؛ علائم – درمان خانگی و پزشکی نقرس دست را بخوانید.
نقرس یکی از انواع بیماری آرتریت بوده که به علت تجمع بیش از حد اسید اوریک در بدن بروز پیدا می کند. تجمع اسید اوریک منجر به تشکیل کریستال یا توفوس در داخل و اطراف مفاصل و درنتیجه ایجاد درد و تورم می شود.
اگرچه نقرس می تواند در هر قسمتی از بدن ایجاد شوند اما معمولا این بیماری شست پا را درگیر می کند. دست و انگشتان دست از دیگر نواحی است که می تواند تحت تاثیر نقرس قرار گیرد.
نقرس می تواند بسیار دردناک و ناتوان کننده باشد. بر اساس شواهد تقریبا 41 میلیون نفر در سراسر جهان دچار بیماری نقرس هستند. این بیماری اغلب مردان، زنان یائسه و افراد مبتلا به بیماری کلیوی را تحت تاثیر قرار می دهد.
برخی افراد به نقرس بیماری پادشاهان نیز می گویند. این اصطلاح در گذشته برگرفته از ارتباط نقرس با زیاده روی در مصرف غذا و شراب بوده است که فقط افراد ثروتمند و قدرتمند از عهده آن بر می آمدند.
با این حال اخیرا مشخص شده است که نقرس با متابولیسم اسید اوریک و پاسخ التهابی بدن به کریستال های اسید اوریک در ارتباط است. با جمع شدن بیش از حد اسید اوریک در جریان خون، بیماری نقرس ایجاد شده و کریستال هایی در مفاصل تشکیل می شود.
در این مقاله نقرس دست، علائم، علت، درمان پزشکی / خانگی و نحوه تشخیص آن مورد بررسی قرار می گیرد.
همچنین بخوانید:
هر آنچه لازم است درمورد نقرس بدانید (کلیک)
نقرس چیست؟
نقرس نوعی بیماری آرتریت التهابی و دردناک بوده که مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد. در واقع نقرس اغلب از مفاصل انتهای اندام مانند انگشت شست پا، در مفصل متاتارسوفالانژیال شروع می شود.
با وجود رایج بودن نقرس در اندام های تحتانی، این بیماری معمولا مفاصل آرنج، مچ دست و انگشتان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
در حمله معمولا نقرس که معمولا 1 تا 2 هفته به طول می انجامد، درد و تورم زیادی بروز پیدا می کند. در این حالت علائم آن به صورت ناگهانی و سریع ایجاد شده و به آرامی و خود به خود از بین می روند. پس از حمله نقرس، فرد یک دوره بهبودی بدون هیچ علائمی را به مدت هفته ها یا حتی سال ها طی می کند.
با این حال عدم درمان حمله نقرس می تواند منجر به طولانی شدن و افزایش دفعات بروز این وضعیت شود.
همچنین بخوانید:
علت ایجاد نقرس در دست
همانطور که پیشتر گفته شد نقرس می تواند در هر مفصلی بروز پیدا کند با این حال برخی مفاصل مانند انگشتان پا، مچ پا و زانو بیشتر تحت تاثیر این وضعیت قرار می گیرند.
در صورت عدم درمان و مدیریت نقرس، این بیماری پیشرفت کرده و باعث درگیری چندین مفاصل دیگر مانند انگشتان دست و خود دست می شود.
مانند سایر مفاصل، نقرس در دست و انگشتان دست به دلیل تجمع اسید اوریک در خون ایجاد شده و باعث تشکیل و تجمع کریستال های اسید اوریک در آنها می شود.
اسید اوریک نوعی محصول زائد در بدن بوده که در نتیجه تجزیه ماده ای به پورین تولید می شود. بسیاری از غذاها مانند جگر، صدف و الکل شامل پورین هستند.
تصفیه اسید اوریک از خون و دفع آن از طریق ادرار توسط کلیه صورت می گیرد. بنابراین در صورت تولید بیش از حد اسید اوریک یا عدم کارکرد درست کلیه ها، اسید اوریک در خون جمع شده و باعث تشکیل کریستال های اسید اوریک می شود.
پس از گذشت مدت زمان زیادی، کریستال ها در مفاصل رسوب و تجمع کرده و باعث ایجاد توفوس می شوند.
همچنین بخوانید:
آزمایش اوریک اسید و تفسیر نتایج (کلیک)
علائم نقرس در دست
علائم نقرس دست مانند علائم آن سایر مفاصل است. در واقع علائم زیر در مفصل آسیب دیده دست ناشی از نقرس ایجاد می شود:
- تغییر رنگ
- درد شدید
- حرارت
- ورم
بالا ماندن طولانی مدت سطح اسید اوریک باعث ایجاد رسوبات سفید و گچی در اطراف مفاصل و تاندون ها می شود. این رسوبات که توفی نام دارند به صورت توده های قابل مشاهده در زیر پوست ظاهر شده و در برخی موارد منجر به آسیب دائمی و تغییر شکل می شوند.
سایر علت های درد و تورم مفاصل
درد و تورم مفاصل دست می تواند ناشی از سایر شرایط باشد. برای نمونه در بسیاری از موارد نقرس با بیماری رسوب پیروفسفات کلسیم یا نقرس کاذب اشتباه گرفته می شود.
نقرس و بیماری رسوب پیروفسفات کلسیم هر دو نوعی آرتریت بوده و هر دو به علت تجمع کریستال های مختلف در مفاصل ایجاد می شوند.
همچنین ممکن است سایر انواع آرتریت مانند آرتریت پسوریاتیک (PsA)، استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) به دلیل تشابه علائمی با نقرس اشتباه گرفته شوند. آرتریت سپتیک نیز می تواند یکی دیگر از دلایل درد و تورم مفاصل باشد. این بیماری به علت عفونت بافت و مایعات مفصلی رخ می دهد.
بعلاوه در برخی موارد انواع مختلف آرتریت با یکدیگر بروز پیدا می کنند. بر اساس شواهد برخی افراد دارای بیش از یک نوع آرتریت بوده و نقرس را در کنار بیماری هایی مانند PsA OA یا RA تجربه می کنند.
همچنین بخوانید:
علت ورم مفاصل انگشت دست به جز آرتریت (کلیک)
عوامل خطر
تجمع بیش از حد اسید اوریک (هیپراوریسمی) علت ایجاد نقرس است. با این وجود هیپراوریسمی همیشه منجر به نقرس نشده و در صورتی که علائمی بروز نکند نیازی به درمان هم نخواهد بود. اسید اوریک در نتیجه تجزیه پورین ها، موجود در گوشت و الکل، تشکیل می شود.
برخی افراد خطر بیشتری برای ابتلا به نقرس دارند. بر اساس اعلائم مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) این افراد شامل زیر هستند:
- مردها
- افراد مبتلا به چاقی
- افراد مصرف کننده دیورتیک
- افراد مصرف کننده الکل
- افراد مصرف کننده غذاهای سرشار از پورین
- افراد مصرف کننده غذاهای سرشار از فروکتوز
مصرف برخی داروها مانند سیکلوسپورین، سرکوب کننده های سیستم ایمنی و برخی رقیق کننده های خون نیز در ایجاد نقرس نقش دارد.
همچنین افراد دارای برخی بیماری ها خاص نیز احتمال بیشتری برای ابتلا به نقرس دارند. این بیماری ها شامل موارد زیر هستند:
- نارسایی احتقانی قلب
- فشار خون بالا
- بیماری کلیوی
- دیابت
- کم کاری تیروئید
- سندرم متابولیک
- مقاومت به انسولین
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره سندروم متابولیک (کلیک)
تشخیص
با ارزیابی علائم و انجام معاینه فیزیکی توسط پزشک، بیماری نقرس قابل تشخیص است. با این حال در برخی موارد پزشک آزمایش های اضافی مانند عکس اشعه ایکس را برای تشخیص کریستال های اسید اوریک در مفصل توصیه می کند. در صورتی که نقرس در فاز حمله باشد (در این حالت مفاصل دردناک، متورم و داغ هستند) راحت تر می توان آن را تشخیص داد.
از آنجایی که علائم نقرس منحصربفرد نیستند ممکن است با سایر بیماری های التهابی اشتباه گرفته شوند. در این حالت باید به یک روماتولوژیست (پزشک دارای تخصص در نقرس و سایر اشکال آرتریت) مراجعه کرد.
درمان پزشکی و خانگی نقرس دست
به صورت کلی می توان نقرس دست و سایر نقاط را با مصرف دارو و راهکارهای خانگی درمان و مدیریت کرد. عموما برای کمک به کنترل علائم و جلوگیری از حمله های بعدی، برنامه های درمانی توسط پزشک پیشنهاد می شود. برای نمونه ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن (Advil) را تجویز کنند. برای مدیریت درد نیز ممکن است مصرف یک داروی استروئیدی یا یک داروی ضد التهابی مانند کلشیسین (Colcrys) را پیشنهاد دهد.
بعلاوه آنها برای کاهش سطح اسید اوریک مصرف داروهایی مانند آلوپورینول (زیلو پریم)، فبوکسوستات (Uloric) و پگلوتیکاز (Krystexxa) را توصیه می کنند. درصورتی که دارویی مانند دیورتیک ها عامل ایجاد هیپراوریسمی هستند، ممکن است پزشک دستور به تغییر یا قطع داروهای فعلی را بدهد.
راهکارهای خانگی مانند تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی نیز در کاهش دفعات و شدت حمله نقرس در مفاصل دست و پا موثر می باشند. برای نمونه یک رژیم غذایی مناسب نقرس، ورزش منظم و حفظ وزن متوسط کمک کننده هستند.
همچنین بخوانید:
جوش شیرین برای درمان نقرس (کلیک)
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که مشکوک به نقرس هستید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که عامل این علائم نقرس نباشد، سایر شرایط نیز به درمان نیاز خواهند داشت.
عدم درمان نقرس و سایر انواع آرتریت می تواند مشکلات و آسیب های جدی برای مفاصل ایجاد کند.
در صورت داشتن نقرس باید به طور مرتب به پزشک مراجعه کرد. طی این قرار ملاقات ها باید هر گونه بدتر شدن علائم، علائم جدید، یا نگرانی در مورد سایر شرایطی که ممکن است در کنار نقرس ره دهند را گزارش داد.
همچنین بخوانید:
راه رفتن و پیاده روی با نقرس (کلیک)
جمع بندی
نقرس یکی از انواع بیماری های آرتریت بوده که باعث ایجاد علائمی مانند درد شدید و تورم در مفاصل پا، دست و سایر نواحی می شود.
سطوح بالای اسید اوریک در خون عامل ایجاد بیماری نقرس بوده که باعث ایجاد کریستال های سوزنی مانند در مفاصل و بافت نرم می شود. نقرس معمولا از انگشت شست پا شروع شده اما مفاصل سایر نواحی مانند انگشتان دست و دست نیز می توانند تحت تاثیر این وضعیت قرار گیرند.
نقرس یک بیماری بسیار دردناک است، اما می توان آن را با داروها و استراتژی های خود مدیریتی کنترل کرد.
در صورتی که فکر می کنید به نقرس مبتلا هستید یا علائم شما بدتر شد به پزشک مراجعه کنید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.