درمان فتق فمورال
فتق فمورال یکی از انواع فتق های کشاله ران است که به دلایلی چون چاقی و فشار بیش از حد رخ می دهد؛ علائم و عمل جراحی فتق رانی را بخوانید.
زمانیکه بافت بدن به یک نقطه ضعیف در دیواره عضلانی کشاله یا قسمت داخلی ران فشار وارد کند، فتق فمورال یا رانی (Femoral Hernia) رخ می دهد.
در واقع زمانیکه بافتی از بدن مانند قسمتی از روده از دیواره عضلانی کشاله ران عبور کرده و از یک نقطه ضعیف به ناحیه ای (به نام کانال فمورال) فشار وارد کند، فتق رانی ایجاد می شود.
چاقی و وارد شدن فشار بیش از حد هنگام ورزش، سرفه یا دفع مدفوع از علل های احتمالی فتق فمورال هستند.
فتق فمورال خیلی شایع نبوده و فقط 3% از کل فتق ها و تقریبا 6% از کل فتق های کشاله ران را شامل می شود. از آنجایی که فتق فمورال می تواند باعث ایجاد عوارض شدید شود، باید برای ترمیم آن عمل جراحی صورت بگیرد.
احساس ناراحتی و وجود یک توده در کشاله یا قسمت داخلی ران از علائم رایج فتق فمورال هستند. این وضعیت در موارد شدید باعث ایجاد علائمی مانند معده درد و استفراغ نیز می شود.
در این مقاله مطالبی در خصوص تعریف فتق فمورال، علائم، علل، نحوه درمان و عمل جراحی آن ارائه می شود.
همچنین بخوانید:
فتق چیست؟ انواع – علت و درمان (کلیک)
علل فتق فمورال
علت دقیق این وضعیت مشخص نیست. برخی افراد با یک دیواره عضلانی ضعیف در ناحیه موردنظر متولد می شوند.
از دیگر دلایل فتق فمورال زور زدن یا فشار بیش از حد ناشی از موارد زیر است:
- سرفه های مداوم و قوی
- آسیت، آب آوردگی شکم
- دیالیز صفاقی، درمانی برای بیماری کلیوی
- داشتن مشکل در دفع ادرار یا مدفوع
- زایمان
- بلند کردن یا هل دادن اجسام سنگین
- چاقی
همچنین بخوانید:
دیالیز چیست؟ انواع و عوارض (کلیک)
عوامل خطر
عوامل زیر باعث افزایش خطر ایجاد فتق فمورال می شوند:
- سابقه خانوادگی: وجود یک عضو خانواده نزدیک دارای فتق کشاله ران، باعث افزایش خطر برای سایر اعضا می شود.
- جنسیت: فتق فمورال در زنان 10 برابر بیشتر از مردان رایج است. این امر به دلیل لگن پهن تر زنان نسبت به مردان است.
- سن: احتمال بروز فتق فمورال در بزرگسالان بسیار شایع تر از کودکان است. ایجاد آن در کودکان معمولا ناشی از یک وضعیت پزشکی است.
علائم فتق فمورال
در بیشتر موارد فتق فمورال فاقد علائم است. در موارد شدیدتر علائم زیر بروز پیدا می کنند:
- احساس ناراحتی در کشاله ران که در هنگام ایستادن، بلند کردن یا زور زدن بدتر می شود.
- استفراغ
- درد شکم
- حالت تهوع
احساس وجود یک توده در قسمت داخلی یا کشاله ران، رایج ترین نشانه این وضعیت است. این توده دردناک و حساس بوده و زمانی که فرد دراز بکشد ناپدید می شود.
بعید بنظر می رسد که علائم فتق رانی در مردان و زنان متفاوت باشد. با این حال به دلیل ساختار وسیع تر لگن زنان، این وضعیت در زنان به ویژه خانم های مسن تر رایج تر است.
مقایسه با فتق مغبنی (اینگوینال)
فتق انواع مختلفی داشته و می تواند قسمت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد. ناحیه کشاله ران، پایین ترین قسمت عضله دیواره شکم است. درنتیجه فتق کشاله ران زمانی بروز پیدا می کند که بافتی از این قسمت از عضله عبور کند.
فتق فمورال و اینگوینال هر دو فتق کشانه ران هستند با این تفاوت که اینگوینال شایع تر است. در فتق اینگوینال بخشی از روده یا بافت چربی از طریق کانال اینگوینال عبور می کند.
این کانال باعث اتصال قسمت پایین شکم به اندام تناسلی می شود.
فتق اینگوینال بیشتر در مردان رخ داده در حالیکه فتق فمورال بیشتر زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. اما به صورت کلی فتق فمورال کمتر از فتق اینگوینال رخ می دهد.
عوارض
فتق فمورال خود دارای انواع مختلفی بوده که ممکن است باعث ایجاد علائم و عوارض دیگری نیز شوند. فتق خفه شده بسیار خطرناک بوده و به مراقبت های پزشکی فوری نیاز دارد.
فتق فمورال انسدادی (Obstructed femoral hernia)
در این نوع قسمتی از روده درهم می پیچد و انسداد روده دردناکی رخ می دهد.
فتق فمورال حبس شده (Incarcerated femoral hernia)
این فتق زمانی رخ می دهد که فتق در کانال فمورال گیر کرده و نتواند به داخل شکم برگردد.
فتق فمورال خفه شده (Strangulated femoral hernia)
در این وضعیت فتق ایجاد شده از رسیدن خون به روده جلوگیری می کند. این نوع اورژانسی بوده و در صورت درمان نشدن می تواند منجر به مرگ فرد شود.
این نوع فتق فمورال جدی ترین نوع بوده و تقریبا 15% تا 20% از موارد آن را شامل می شود. در صورت باریک و سفت شدن کانال فمورال احتمال ایجاد این وضعیت وجود دارد.
این وضعیت باعث ایجاد علائم زیر می شود:
- افزایش ضربان قلب
- درد ناگهانی و حساسیت شدید در ناحیه
- تغییر رنگ پوست در اطراف برآمدگی
- تب
- استفراغ
- حالت تهوع
در صورتی که فتق فمورال خفه شده سریعا تحت عمل جراحی قرار نگیرد، بافت روده دچار مرگ و پوسیدگی می شود. در صورت رخ دادن این وضعیت عفونت خطرناکی ایجاد شده که باید سریعا درمان شود.
تشخیص
در صورت تشخیص فتق فمورال باید فرد سریعا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد. احتمال ایجاد عوارض جدی، دلیل نیاز سریع به مراقبت های پزشکی است.
پزشک در ابتدا این ناحیه را معاینه کرده و در صورت نیاز آزمایش های تصویر برداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا اسکن MRI را توصیه می کند. پزشک بوسیله این آزمایش ها می تواند موقعیت بافت های داخلی را مشاهده کرده و نوع فتق را تشخیص دهد.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره سی تی اسکن (کلیک)
عمل جراحی فتق فمورال
در عمل جراحی، فتق فمورال برطرف شده و قسمت ضعیف دیواره عضلانی جهت پیشگیری از فشار بافت های داخلی در آینده، ترمیم می شود.
فتق های متوسط و شدید به علت احتمال خطر خفه شدن به عمل جراحی نیاز دارند.
دو نوع عمل جراحی برای ترمیم فتق فمورال وجود دارد که پزشک وابسته به اندازه فتق، سن فرد، سلامت عمومی و سایر عوامل نوع مناسب را انتخاب می کند.
همچنین بخوانید:
جراحی باز
این روش تحت بیهوشی عمومی صورت می گیرد. البته اگر فتق ایجاد شده شدید نباشد از بی حسی موضعی استفاده می شود. در این حالت ناحیه موردنظر بی حس بوده اما فرد دارای هوشیاری است.
این جراحی با ایجاد یک برش کوچک در کشاله ران برای دسترسی به فتق آغاز می شود. سپس پزشک بافت برآمده را به داخل شکم برگردانده و دیواره کانال فمورال را با بخیه های قوی ترمیم می کند.
لاپاراسکوپی
این جراحی کم تهاجمی است اما باید تحت بیهوشی عمومی انجام شود.
در این روش ابتدا چندین برش کوچک در قسمت تحتانی شکم ایجاد می شود سپس یک ابزار نازک لوله مانند با دوربینی به نام لاپاراسکوپ از طریق برش ها وارد می شود. سپس بافت برآمده به داخل شکم برگردانده شده و ناحیه ضعیف شده عضله ترمیم می شود.
جراحی لاپاراسکوپی برای فتق های بسیار بزرگ مناسب نیست. این جراحی نسبت به جراحی باز بهبودی سریع تر و جای زخم کمتری دارد.
همچنین بخوانید:
عوارض و خطرات جراحی
جراحی فتق فمورال معمولا ایمن است، اگر چه هر جراحی با خطراتی همراه است.
عوارض این جراحی با وجود غیر معمول بودن شامل موارد زیر هستند:
- عوارض بیهوشی عمومی
- لخته شدن خون
- مشکل در دفع ادرار
- ضعف موقت پا
- عفونت زخم
- آسیب به اندام های داخلی
- خونریزی یا کبودی در محل برش
- آسیب عصبی در اطراف برش ها
- جای زخم
افراد مسن بیشتر از افراد جوان تحت تاثیر عوارض آن قرار می گیرند.
همچنین بخوانید:
جلوگیری از ایجاد جای زخم (کلیک)
ریکاوری
معمولا افراد پس از عمل جراحی ترمیم فتق فمورال می توانند همان روز یا فردای آن روز به خانه بروند.
در حین بهبودی اقدامات زیر لازم است:
- استفاده از داروهای مسکن برای تسکین ناراحتی
- داشتن یک رژیم غذایی برای جلوگیری از یبوست و زور زدن
- مراقبت از زخم
- محدود کردن فعالیت ها و حرکات برای چند هفته
بیشتر افراد پس از 2 هفته استراحت قادر به انجام فعالیت های سبک هستند. با این حال بهبودی برای برخی افراد 6 هفته یا بیشتر طول می کشد.
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که احتمال می دهید فتق فمورال دارید برای تشخیص نیاز به درمان، به پزشک مراجعه کنید.
البته در صورت ایجاد علائم فتق خفه شده باید فورا با با اورژانس تماس گفت. علائم این وضعیت عبارتند از:
- تغییر رنگ پوست در اطراف برآمدگی
- درد ناگهانی و حساسیت شدید در ناحیه
- تب
- افزایش ضربان قلب سریع
- استفراغ
- حالت تهوع
پس از ترمیم فتق فمورال با جراحی، در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- قرمزی اطراف محل برش که با گذشت زمان بدتر می شود.
- تورم شکم
- تب 39 درجه سانتیگراد یا بالاتر
- تنگی نفس
- لرز
- ادرار سخت یا دردناک
- درد شدیدی که با دارو از بین نمی رود.
- حالت تهوع یا استفراغ شدید
- خونریزی مداوم یا شدید
جمع بندی
فتق فمورال شیوع کمی دارد، اما عوارض ناشی از آن می تواند بسیار خطرناک باشد. با این وجود در صورت وجود توده ای در قسمت کشاله یا بالای داخلی ران، به خصوص اگر هر گونه ناراحتی همراه با زور زدن بدتر شد، به پزشک مراجعه کنید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
وقت بخیر.من بعد از سنگ شکن قسمت حالب دچار گرفتگی قسمت زیر شکم و اتصال ران شدم طوری ک درد داخل قسمت ران و جدیدا بی حس کردن و درد همان قسمت چپ و دستم میشم.سونوگرافی دادم اما فتق دیده نشده با این حال یک دکتر اورولوژی با معاینه تشخیص داد فتقه .دیگه خسته شدم از بس متخصص رفتم لطفا راهی پیش پام بزارید.از نظر عفونت ادراری هم چک شدم همه چیز عادیه.حتی سی تی اسکن هم دادم بازم عادیه.