فناوری های کمک باروری (ART)

فناوری کمک باروری (ART) به روش های باروری برای کمک به بچه دار شدن افراد اشاره دارد؛ انواع – خطرات و مزایای درمان های ناباروری را بخوانید.

 

فناوری کمک باروری (ART) شامل درمان ها و روش های باروری برای کمک به افراد ناتوان یا دارای مشکل در بچه دار شدن است.

انواع روش های کمک باروری با دستکاری تخمک، اسپرم یا جنین به افزایش احتمال بارداری موفق کمک می کنند.

ناباروری به وضعیتی گفته می شود که یک زوج پس از یک دوره رابطه جنسی منظم بدون استفاده از کنترل بارداری، قادر به بارداری نباشند.

بر اساس شواهد تقریبا 10% از زنان 15 تا 44 ساله در کشور آمریکا دارای مشکلاتی در باردار شدن یا باردار ماندن هستند.

همچنین طبق تحقیقات در سراسر جهان، 8% تا 12% از زوج‌ ها دارای مشکلات باروری بوده و 40% تا 50% از موارد بدلیل وجود مشکل در مردان هستند.

بر اساس اعلام CDC حدود 1.9% از تمام نوزادان کشور آمریکا با استفاده از فن آوری های کمک باروری متولد می شوند.

در این مقاله فناوری کمک باروری، برخی از انواع روش های آن، میزان موفقیت، مزایا و خطرات آن مورد بررسی قرار می گیرند.

 

همچنین بخوانید:

تاخیر در تخمک گذاری : علل و احتمال باروری (کلیک)

 

فناوری های کمک باروری (ART) چیست؟

فناوری کمک باروری به روش های پزشکی اشاره دارد که با هدف کمک به باردار شدن افراد صورت می گیرند.

این درمان های کمک باروری با دستکاری گامت ها یا تخمک ها و اسپرم ها باعث افزایش شانس لقاح می شوند. فناوری های کمک باروری برای افرادی مناسب است که سایر درمان‌ های ناباروری برای آنها موثر نبوده و باردار نشده اند.

برای در نظر گرفتن فناوری کمک باروری باید با یک متخصص باروری مشورت کرد.

روش های کمک باروری علاوه بر کمک به رفع ناباروری، برای اهداف ژنتیکی و پیشگیری از عوارض بارداری کاربرد دارند. برخی افراد فناوری کمک باروری را تحت عنوان های درمان باروری یا تولید مثل با کمک پزشکی می شناسند.

خدمات باروری مانند فناوری های کمک باروری (ART) هزینه بسیار بالایی داشته، به همین دلیل افراد بسیار کمی می توانند از این روش استفاده کنند.

 

همچنین بخوانید:

عوارض بارداری (کلیک)

 

انواع فناوری های کمک باروری

روش‌ های کمک باروری ART دارای انواع روش های متفاوتی شامل تکنیک‌ ها و سلول‌ های تولید مثلی مختلف است. با مشورت با پزشک می توان مناسب ترین روش ART را بسته به شرایط انتخاب کرد. با این حال رایج ترین نوع ART، لقاح آزمایشگاهی (IVF) است.

 

IVF

در IVF ابتدا تخمک ها استخراج شده سپس پزشک آنها را در یک آزمایشگاه ویژه بارور می کند. می توان در نهایت این روش را با انتقال جنین (IVF-ET) ترکیب کرده و جنین تولید شده را به رحم فرد منتقل کنند. بر اساس اعلام انجمن فناوری های کمک باروری، حدود 99% از روش های ART شامل IVF-ET است.

طبق فهرست مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، میزان موفقیت درمان های IVF در سال 2018 برای بازیابی تخمک از تخمک های خود فرد به شرح زیر است:

• 52% برای افراد 35 سال به پایین
• 38.1% برای افراد بین 35-37 سال
• 23.5% برای افراد بین 38 تا 40 سال
• 7.6% برای افراد بالای 40 سال

برای تخمین شانس بچه‌ دار شدن با استفاده از IVF می توان از ابزاری به نام تخمین‌ گر موفقیت IVF استفاده کرد.

در برخی موارد برای اینکه IVF منجر به بارداری شود باید یک دوره انتظار کشید. البته IVF برای برخی دیگر بی نتیجه بوده و فرد باردار نمی شود. IVF باعث افزایش شانس لقاح و بارداری می شود با این حال ممکن است با عوارض زیر نیز همراه باشد:

• حاملگی خارج رحمی، در این وضعیت جنین در خارج از رحم ایجاد می شود.
• بارداری چند قلو، یا کاشت دو یا چند جنین در یک زمان
• عوارض داروهای باروری، مانند سندرم تحریک بیش از حد تخمدان

روش IVF در کشورهای اروپایی و آمریکا هزینه ای بین 12000 تا 17000 دلار دارد.

 

همچنین بخوانید:

حاملگی خارج رحمی (کلیک)

 

انتقال جنین فریز (Frozen embryo transfer)

استفاده از این روش در برخی کشورها رایج و در حال افزایش است. در این روش ابتدا جنین های منجمد شده با IVF آب شده، سپس در رحم قرار داده می شوند. بر اساس یک مطالعه در سال 2017، 52% از افرادی استفاده کننده از FET، حاملگی مداوم را تجربه کردند.

بر اساس اعلام سازمان لقاح انسانی و جنین شناسی بریتانیا، FET به اندازه استفاده از جنین تازه در درمان ایمن است.

با این حال، برخی شواهد نشان می دهند که در این روش خطر زایمان زودرس افزایش می یابد. یکی دیگر از خطرات FET احتمال از بین رفتن جنین های منجمد طی فرآیند ذوب است.

هزینه FET متفاوت است اما در کشورهای اروپایی و آمریکایی تا 6000 دلار هزینه دارد.

 

همچنین بخوانید:

علت و علائم زایمان زودرس (کلیک)

 

انتقال داخل فالوپ (Intrafallopian transfer)

برخی از انواع روش های کمک باروری ART مشابه IVF بوده با این تفاوت که گامت‌ ها را مستقیما با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی به لوله فالوپ می رسانند. برخی افراد به دلایل مذهبی این روش را انتخاب می کنند.

این روش همانند سایر روش های ART باعث افزایش احتمال بارداری چند قلو می شود. بعلاوه لاپاراسکوپی با خطراتی مانند عفونت، سوراخ شدن اندام یا عوارض جانبی ناشی از بیهوشی همراه است.

معمولا این روش نسبت به IVF هزینه بیشتری دارد.

این روش به دلیل هزینه بالا و خطرات بیشتر کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. به همین دلیل اطلاعات کمی در خصوص میزان موفقیت و اثربخشی آن وجود دارد.

این روش فناوری کمک باروری خود دارای انواع زیر است:

• انتقال گامت به داخل لوله فالوپ (GIFT): در GIFT ابتدا تخمک و اسپرم در یک لوله جمع آوری شده سپس به طور مستقیم در لوله های فالوپ قرار داده می شوند. سپس گامت ها توسط پزشک با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی در این لوله قرار داده می شوند. در این روش اجباری برای انتخاب جنینی که باید انتقال داد، وجود ندارد.
• انتقال زیگوت به داخل فالوپ (ZIFT): ZIFT ترکیبی از IVF و GIFT است. در این روش با استفاده از روش های IVF تخمک ها تحریک و جمع آوری می شوند. سپس تخمک ها با اسپرم در آزمایشگاه قبل از بازگرداندن تخمک های بارور شده (زیگوت ها) به لوله های فالوپ، ترکیب می شوند. ZIFT برای افراد دارای لوله های فالوپ آسیب دیده یا مشکلات ناباروری شدید مناسب است.
• PROST: این روش مشابه ZIFT است با این تفاوت که یک تخمک بارور شده قبل از تقسیم سلولی به لوله فالوپ منتقل می شود.

 

همچنین بخوانید:

جراحی لاراسکوپی : مزایا و عوارض (کلیک)

 

ART شخص ثالث

ART شخص ثالث به زمانی اشاره دارد که فرد دیگری تخمک، اسپرم یا جنین را به فرد یا زوجی اهدا کند.

این روش همچنین می تواند شامل رحم اجاره ای یا جایگزین شود. در این روش، اسپرم یا جنین افرادی که از ART استفاده می کنند در بدن فرد دیگری کاشته می شود.

بر اساس شواهد 50% از انتقال با جنین های منجمد اهدایی به بارداری و 40% به تولد زنده منجر می شوند.

سایر مزایای ART شخص ثالث عبارتند از:

• موثر برای افرادی که قادر به تولید تخمک های سالم بوده اما در بارداری با مشکل مواجه می شوند.
• موثر برای افراد دارای مشکل در تولید تخمک یا اسپرم
• موثر برای زمانی که IVF مکررا با شکست مواجه می شود.
• کمک کننده جهت جلوگیری از انتقال شرایط خاص

بسته به نوع انتخاب، ART شخص ثالث ممکن است هزینه بسیار زیادی داشته باشد.

 هزینه های برآورد شده برای این روش عبارتند از:

• 18000 تا 50000 دلار برای اهدای تخمک
• 13000 تا 17000 دلار برای پذیرش جنین
• 60،000 تا 150،000 دلار برای رحم اجاره ای یا جایگزین

 

تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم

تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) روشی قابل استفاده در کنار IVF برای کمک به بارور شدن تخمک است. برای اینکار با استفاده از یک سوزن کوچک یک اسپرم را به طور مستقیم به مرکز تخمک تزریق می کنند.

ICSI جهت باروری برای 50% تا 80% خانم ها موفقت آمیز است. میزان موفقیت ICSI مشابه IVF است. این یک روش موثر برای افراد مبتلا به ناباروری مرتبط با اسپرم است.

ICSI معمولا یک روش اضافی برای IVF است، بنابراین هزینه آن بیشتر از IVF به تنهایی است.

موارد زیر را در خصوص ICSI در نظر داشته باشید:

• این روش باعث آسیب به همه یا برخی از تخمک ها می شود.
• ممکن است حتی پس از تزریق اسپرم، تخمک به جنین تبدیل نشود.
• برای بارداری طبیعی بین 1.5 % تا 3% احتمال ایجاد نواقص مادرزادی برای نوزاد وجود دارد. با این حال، ناباروری زمینه ای می تواند علت نقص مادرزادی باشد.

 

ایجاد آمادگی برای ART

آمادگی برای ART به رفتارهایی اشاره دارد که باعث افزایش شانس موفقیت ART می شوند. ایجاد تغییرات در رژیم غذایی که می تواند شامل مصرف مکمل های توصیه شده توسط متخصص مراقبت های بهداشتی و کاهش مصرف الکل و کافئین باشد.

ورزش منظم و ترک سیگار نیز در بهبود این روند موثر هستند.

 

همچنین بخوانید:

11 روش برای ترک سیگار (کلیک)

 

جنبه های اخلاقی ART

جنبه های اخلاقی بسیاری در خصوص ART وجود دارد از جمله:

• چه فردی مالک گامت ها و جنین های ذخیره شده است؟
• آیا یک فرد یا زوج به ART نیاز دارد؟
• آیا کودکانی که از طریق اهدای گامت به دنیا می‌ آیند، حق دارند در خصوص باروری و والدین ژنتیکی خود بدانند؟
• آیا اهدای تخمک به کلینیک برای درمان رایگان یا با تخفیف کاری اخلاقی است؟
• چگونه باورهای مذهبی یک فرد با روش های مختلف ART هماهنگ می شود؟
• آیا استفاده از جنین یا اسپرم فریز یک فرد متوفی اخلاقی است؟
• آیا باید محدودیت سنی در ART وجود داشته باشد؟
• آیا با همه درخواست‌ های ART بدون توجه به وضعیت رابطه یا گرایش جنسی به یکسان رفتار می‌ شود؟

 

جمع بندی

فناوری های کمک باروری مختلفی برای درمان ناباروری موجود است. میزان موفقیت ART بسته به نوع ART انتخابی و عواملی مانند سن و سلامت فرد متفاوت است.

متخصص می تواند نوع ART را بر اساس ترجیحات و نوع ناباروری فرد یا زوج پیشنهاد کند. البته باید به مسائلی مانند خطرات، مزایا و هزینه ها نیز توجه کرد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.