علت سندرم توره و درمان آن | علائم بیماری تیک توره - تشخیص سندرم تورت

علت سندرم توره یا بیماری تیک ناشناخته است اما احتمالا از گانگلیون پایه مغز نشات می گیرد، علائم – تشخیص و درمان سندروم تورت را بخوانید.

سندرم توره / تورت (Tourette’s Syndrome) بیماری شامل حداقل یک تیک صدا (آوایی) و تیک های فیزیکی مختلف است.

تیک شامل یک صدای غیر عادی یا حرکتی است که فرد قادر به کنترل آن نبوده یا کنترل بسیار کمی روی آن دارد.

برخی انواع تیک ها عبارتند:

سرفه
صاف کردن گلو
پلک زدن مرتب و پشت سر هم چشم
حرکات سر
حرکات صورت
حرکات سایر اندام ها
ایجاد صداهای غیر معمول

علاوه بر این تعداد محدودی از افراد مبتلا به بیماری تیک توره، بصورت ناخواسته کلمات نامناسب و یا زشت را بر زبان می آورند.

معمولا انواع تیک در افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD)، اختلال وسواس فکری عملی (OCD) و اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD) شایع تر است.

بر اساس اعلام انجمن توره امریکا، از هر 160 کودک، 1 کودک در این کشور به بیماری تیک توره مبتلا می شود.

علت سندرم توره مشخص نیست اما این بیماری با آسیب یا ناهنجاری در گانگلیون های پایه مغز ارتباط دارد.

در ادامه علت سندرم توره، علائم، تشخیص و راه های درمان این بیماری تیک بررسی شده است.

همچنین بخوانید:

علت صاف کردن مکرر گلو و درمان آن (کلیک)

نکات کلی در مورد سندرم تورت

سندرم توره یک اختلال عصبی همراه با برخی علائم است که در اثراسترس بدتر خواهد شد.

مشخصه اصلی سندروم توره تیک بوده و فرد دچار تیک های فیزیکی و صدایی است که بیش از یک سال طول می کشد.

بیماری تیک توره عوارض جدی ندارد. با این وجود احتمال دارد که با برخی شرایط سلامت دیگر همچون ADHD همراه باشد که این امر موجب مشکلات یادگیری خواهد شد

درمان سندرم توره شامل دارو درمانی و رفتار درمانی است.

سندرم توره چیست؟

نشانگان توره یکی از طیف های اختلالات تیک است. بیماری توره می تواند شامل تیک گذار و یا مزمن بوده و احتمال بروز تیک در هر سنی وجود دارد. اما بطور کلی بیماری تیک توره عموما در سنین 6 تا 18 سالگی ظاهر خواهد شد.

علائم سندرم توره که شامل انواع تیک ها است، معمولا در نوجوانی و اوایل بزرگسالی شدت کمتری دارد. با این وجود با ورود فرد به بزرگسالی، علائم سندرم توره ممکن است بدتر شود.

شدت و فرکانس تیک های جزئی و بزرگ، در هر فرد در نوسان خواهد بود. برای نمونه زمانیکه فرد دچار هیجان و استرس فیزیکی، عاطفی یا روانی می شود، تیک ها بیشتر و شدیدتر خواهند شد.

اکثر افراد مبتلا به بیماری تیک توره، هوش و امید به زندگی طبیعی هستند.

علت سندرم توره و عوامل خطر آن

علت دقیق سندرم توره مشخص نیست.

با این وجود به نظر می رسد که علت سندرم توره ریشه در مشکلی در گانگلیون های پایه دارد. گانگلیون های پایه، بخشی از مغز است که مسئول حرکات غیرارادی، احساسات و یادگیری است.

بر اساس نظر محققان پیرامون علت سندرم توره، احتمالا ناهنجاری و آسیب های گانگلیون های پایه، موجب عدم تعادل در سطوح نوروترنسمیترهای عصبی مغز که پیام ها را از سلولی به سلول دیگر منتقل می کنند، می شود. سطوح غیر طبیعی نورترنسمیترها با ایجاد اختلال در عملکرد طبیعی مغز و در نتیجه ایجاد تیک مرتبط هستند.

برخی بیماری های موثر بر گانگلیون پایه شامل بیماری پارکینسون، بیماری هانتینگتون است.

اعتقاد بر این است که سندرم توره پیوند ژنتیکی داشته و یک بیماری ارثی است. این یعنی احتمال بروز بیماری تیک توره در فردی که یکی از اعضای نزدیک خانواده به آن مبتلاست، بیشتر است.

علاوه بر این برخی شواهد نشان می دهند بروز بیماری تیک توره در نوزادانی که نارس به دنیا می آیند شایع تر است.

نظریه دیگر پیرامون سندرم تورت این است، این این اختلال می تواند به دنبال یک بیماری دیگر در دوران کودکی فرد ایجاد گردد.

برای نمونه ایجاد عفونت با باکتری استرپتوکوک گروه A با بروز علائم سندروم توره مرتبط است. این باکتری می تواند موجب تولید پادتن هایی توسط سیستم ایمنی گردد که با بافت مغز در تعامل بوده و این مساله سبب ایجاد تغییراتی در مغز خواهد شد. به منظور تائید به مطالعات بیشتری نیاز است.

همچنین بخوانید:

بیماری پارکینسون : علائم و درمان (کلیک)

علائم سندرم توره

علامت اصلی سندرم تورت، بروز تیک در فرد است. تیک ها انواع و شدت مختلفی دارد. در برخی افراد تیک ها به سختی قابل مشاهد بوده و در برخی دیگر چنان شدید است که زندگی روزمره فرد تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

در بسیاری موارد بروز تیک در ناحیه صورت مانند پلک زدن چشم ها، بعنوان اولین علائم بروز سندرم توره خواهند بود. با این وجود بروز علائم در هر فردی متفاوت است.

انواع تیک شامل:

فیزیکی: تیک های حرکتی مانند پلک زدن، تکان دادن سر یا قسمت دیگری از بدن
تیک صدا: فرد ممکن است صداهایی مانند غرغر یا جیرجیر و کلمات یا عباراتی را بیان کند.

دو طبقه بندی اصلی تیک ها عبارتند از:

تیک ساده: تیک های ساده شامل حرکت دادن تنها یک عضله یا بیان یک صدا باشد. در این دسته تیک ها حرکات، ناگهانی، کوتاه مدت و اغلب تکراری هستند.
تیک پیچیده: این دسته شامل حرکات فیزیکی پیچیده تری بوده و تیک های صدایی نیز اغلب شامل عبارات طولانی هستند. تیک های پیچیده چندین گروه عضلانی را درگیر می کند.

در واقع افراد مبتلا به علائم سندرم توره، ترکیبی از تیک های فیزیکی و صد را داشته که می تواند ساده یا پیچیده باشند.

تیک های فیزیکی ساده

برخی مثال ها برای تیک های حرکتی ساده عبارتند از:

چشمک زدن
تکان چشم
دندان قروچه
بیرون آوردن زبان
تکان دادن بینی
تکان دادن سر
چرخش گردن
چرخش شانه ها
شانه بالا انداختن

تیک های صوتی ساده

برخی انواع تیک های صدایی ساده عبارتند از:

صداهای پارس
فوت کردن
صاف کردن گلو
سرفه کردن
غرغر کردن
سکسکه
اسنیف کردن
فریاد زدن و جیغ زدن

تیک های فیزیکی پیچیده

برخی نمونه ها برای تیک های فیزیکی پیچیده شامل:

Copropraxia (انجام حرکات و ژستهای قبیح، زننده، و ناپسند نزد جامعه)
Echopraxia (تقلید از حرکات افراد دیگر)
بال زدن
تکان دادن سر
ضربه زدن به چیزها
پریدن یا پریدن
لگد زدن به چیزها
تکان دادن
بو کردن اشیاء
دست زدن به خود یا دیگران

تیک های آوایی پیچیده

نمونه هایی از تیک های صدایی پیچیده عبارتند از:

تغییر آهنگ صدا
Echolalia (تکرار آنچه دیگران می گویند)
Paliphrasia (تکرار یک عبارت مشابه)
Coprolalia که به معنای به زبان آوردن یا فریاد زدن کلمات یا عبارات ناپسند است

هشدارهای پیشرفته

بیشتر افراد قبل از شروع تیک، احساسات غیرمعمول یا ناراحت کننده ای را تجربه می کنند.

انواع هشدارهای پیشرفته شامل:

خشکی گلو که فقط با خرخر کردن یا صاف کردن گلو برطرف می شود
احساس سوزش در چشم ها که فقط با پلک زدن از بین می رود
خارش در اندام یا مفصل، جایی که تنها تسکین آن با خاراندن آن حاصل می شود
افزایش تنش در عضلات که فقط با کشش یا انقباض قابل کاهش است

برخی شرایط که موجب بدتر شدن تیک ها می شوند عبارتند از:

خستگی
هیجان
اضطراب یا استرس
بیماری به ویژه عفونت استرپتوکوک
آسیب اخیر به سر

توجه:

سندرم توره با علائم تیک های حرکتی و صدایی برای مدت بیش از 12 ماه مشخص می شود. اگر این مساله را در کودکتان مشاهده کرده اید، با مراجعه به پزشک مراقبت های اولیه کودک برای ارزیابی شروع کنید. با کودک خود صحبت کنید تا ببینید آیا تیک ها باعث درد یا ناراحتی می شود، او را آزار می دهند یا بر روی کارهای مدرسه یا فعالیت های مورد نظر تأثیر می گذارد.

تشخیص سندرم تورت

در حال حاضر هیچ آزمایشی برای تشخیص سندرم توره وجود ندارد. بنابراین تشخیص سندرم توره به علائم، نشانه ها و سابقه پزشکی و خانوادگی فرد بستگی دارد.

بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم، لازم است تا برای تشخیص توره معیارهای زیر وجود داشته باشد:

فرد دارای دو یا چند تیک حرکتی (مانند پلک زدن یا بالا انداختن شانه‌ها) و حداقل یک تیک صدایی (مانند زمزمه کردن، پاک کردن گلو یا فریاد زدن یک کلمه یا عبارت) است، اگرچه ممکن است همیشه همزمان اتفاق نیفتند.
فرد حداقل یک سال است که تیک دارد. تیک‌ها می‌توانند چندین بار در روز (معمولاً در حملات) تقریباً هر روز رخ دهند یا خاموش و روشن شوند.
فرد دارای تیک هایی است که قبل از 18 سالگی شروع شده است.
فرد دچار علائمی است که ربطی به سایر داروهای مصرفی یا سایر بیماری ها مانند تشنج، یماری هانتینگتون یا آنسفالیت پس از ویروسی) ندارد.

سایر شرایطی که سبب روز علائم مشابهی می شوند عبارتند از:

آلرژی – در صورت سرفه و بو کردن
سندرم پای بی قرار – اگر حرکات روی پاها تأثیر بگذارد
مشکلات بینایی – اگر بیمار زیاد پلک بزند
دیستونی – یک بیماری عصبی که شامل حرکات غیرارادی و انقباض طولانی عضلانی است که منجر به حرکات پیچشی بدن، وضعیت بدنی غیرطبیعی و لرزش می شود.

آزمایش‌های خون، آزمایش‌های پوستی، آزمایش‌های چشمی و آزمایش‌های تصویربرداری می‌توانند به رد این بیماری‌ها و سایر شرایط پزشکی کمک کنند.

همچنین بخوانید:

روش های درمان سندروم پای بی قرار (کلیک)

درمان سندرم توره

درمان سندرم توره معمولاً شامل دارو و درمان های غیردارویی است. در موارد نادر، جراحی نیز توسط پزشک توصیه خواهد شد.

داروهای تجویزی برای بیماری تیک تور شامل داروهای داروهای اعصاب، ضد فشار خون و شل کننده های عضلانی است.

داروهای اعصاب

داروهای اعصاب بصورت خوراکی یا تزریقی تجویز می شوند. این دسته داروها سبب مسدود کردن اثرات دوپامین در مغز می شوند. مصرف داروهای اعصاب تجویزی توسط پزشک، قادر به درمان علائم متوسط تا شدید سندرم توره خواهد بود.

برخی انواع داروهای اعصاب، آهسته رهش بوده و تنها هر 2 تا 6 هفته یک بار تزریق می شوند.

برخی عوارض جانبی این داروها شامل:

تاری دید
خواب آلودگی
خشکی دهان
کاهش میل جنسی
لرزش
اسپاسم
انقباض عضلانی
افزایش وزن

برخی از داروهای اعصاب اثرات نامطلوب بیشتری نسبت به سایرین دارند.

در صورتیکه عوارض جانبی مشکل ساز شود، لازم است که بیمار به پزشک خود اطلاع دهند. این احتمال وجود دارد که پزشک دارهای اعصاب دیگری را جایگزین کند.

داروهای ضد فشار خون

داروهای ضد فشار خون معمولا برای کنترل فشار خون بالا یا فشار خون بالا استفاده می شوند. با این حال، ممکن است پزشک بواسطه خواص تنظیم سطوح نوروترنسمیترها، از این داروها برای کمک به کاهش علائم خفیف تا متوسط بیماران مبتلا به سندرم توره استفاده کند.

یکی از نمونه داروهای فشار خون تجویزی برای بیماری تیک توره، کلونیدین است.

عوارض جانبی شامل:

همچنین بخوانید:

درمان فشار خون بالا (کلیک)

شل کننده های عضلانی

شل کننده های عضلانی با درمان اسپاستیسیته (زمانی که ماهیچه ها بیش از حد سفت می شوند) به کنترل تیک های فیزیکی کمک می کنند. دو نمونه داروی شل کننده عضلانی تجویزی شامل باکلوفن و کلونازپام است.

عوارض جانبی این داروها شامل خواب آلودگی و سرگیجه می باشد.

بیمارانی که شل کننده های عضلانی مصرف می کنند نباید الکل مصرف کنند. همچنین توصیه می شود رانندگی نکرده یا از ماشین آلات سنگین استفاده کنند.

همچنین بخوانید:

قرص شل کننده عضلانی باکلوفن (کلیک)

درمان های غیر دارویی

پزشکان از رفتار درمانی بواسطه کمک به تغییر الگوهای رفتاری بیمار، برای کمک به افراد مبتلا به بیماری تیک توره استفاده می کنند.

مطالعات نشان می دهند که نوعی رفتار درمانی شناختی (CBT) با عنوان مداخلات رفتاری جامع تیک (CBIT)، به کودکان و بزرگسالان مبتلا به سندرم تورت کمک می کند. هدف، درمان درمان علائم با معکوس کردن عادات است.

معکوس کردن عادت بر این ایده استوار است که:

بیماران از تیک خود بی خبرند
هدف از تیک ها کاهش احساسات ناراحت کننده قبل از وقوع آنها است

درمانگر به بیمار کمک می کند تا الگوی و فراوانی تیک های خود را کنترل کند. هر احساسی که باعث تحریک تیک ها شود نیز شناسایی خواهند شد.

هنگامی که بیمار از تیک خود آگاه شود، می تواند راه جایگزین و کمتر قابل توجهی را برای تسکین احساسات ناراحت کننده ایجاد کند. به این یک پاسخ رقابتی می گویند.

به عنوان مثال، اگر احساس ناخوشایندی در گلو باعث شود فرد نیاز به غرغر کردن یا صاف کردن گلوی خود را احساس کند، می‌تواند یاد بگیرد که به جای آن با یک سری نفس‌های عمیق، این حس را تسکین دهد.

مطالعه‌ منشر شده در سال 2015 نشان داد که نوع CBT که برای کاهش تیک های مزمن در افراد مبتلا به سندرم تورت استفاده می‌شود، می‌تواند نحوه عملکرد مغز آنها را نیز تغییر دهد.

مطالعه دیگری که در سال 2015 منتشر شد نشان داد که یک ماده شیمیایی مغز به نام GABA در درمان تیک در افراد مبتلا به سندرم تورت موثر است.

درمان معکوس عادت اغلب شامل درمان آرام سازی است. استرس یا اضطراب تیک ها را شدیدتر و مکررتر می کند. آموزش تنفس عمیق و تجسم به تسکین اضطراب کمک کرده و اغلب منجر به تیک های کمتر و شدیدتر خواهد شد.

درمان های جایگزین

بصورت کلی، در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر استفاده از درمان های جایگزین برای درمان تورت وجود ندارد. به زبان ساده، اینها هنوز برای تورت مطالعه نشده اند.

یک مطالعه قدیمی نشان داد که هیپنوتیزم برای درمان تیک های ایجاد شده به علت سندرم توره، موثر خواهد بود.

بر اساس برخی نظرات، مواد مغذی همچون مصرف بیشتر ویتامین B یا ویتامین D نیز دارای فواید هستند. با این حال، این موارد توسط تحقیقات پشتیبانی نشده است.

با این حال، ورزش و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل در کاهش استرس و افزایش حس خوب کمک کرده و به کاهش شدت و دفعات تیک ها کمک می کند.

همچنین بخوانید:

ورزش در دوران بیماری (کلیک)

عمل جراحی

استفاده از روش جراحی معمولا تنها برای بیماران بالغ با علائم شدید که به سایر درمان ها پاسخ خوبی نداده اند کاربرد دارد.

لوکوتومی لیمبیک

لوکوتومی / لوبوتومی لیمبیک (Limbic Leucotomy) زمانی است که از جریان الکتریکی یا پالس تابش برای سوزاندن قسمت کوچکی از سیستم لیمبیک استفاده می شود. این سیستم مسئول برخی از احساسات، رفتار و حافظه است. لوکوتومی لیمبیک مشکل را تا حدی یا به طور کامل حل خواهد کرد.

تحریک عمقی مغز (DBS)

در این روش، الکترودها به طور دائم در قسمت‌هایی از مغز که به سندرم تورت مرتبط هستند، کاشته می‌شوند. آنها به ژنراتورهای کوچکی متصل اند که در داخل بدن کاشته می شوند.

یک پالس الکترونیکی از ژنراتور به الکترودها وارد شده و قسمت های مختلف مغز را تحریک می کند. این امر به کنترل علائم بیماری تیک توره کمک کند.

اثرات بلند مدت DBS هنوز ثابت نشده است.

مدیریت تیک های تورت

برخی فعالیت های موثر در کنترل و مدیریت تیک های بیماری توره عبارتند از:

شرکت در ورزش های رقابتی
انجام یک بازی کامپیوتری لذت بخش
خواندن یک کتاب جالب

البته توجه داشته باشید که هیجان بیش از حد برای برخی افراد محرک است، بنابراین برخی فعالیت ها اثر معکوس دارند.

بسیاری از مردم یاد می‌گیرند که مثلاً در محل کار یا مدرسه چگونه تیک‌ها را کنترل کنند. با این حال، سرکوب تیک ها ممکن است تنش در فرد را تا زمان بروز آنها افزایش دهد.

با گذشت زمان، انواع، فراوانی و شدت تیک ها تغییر خواهد کرد.

بروز انواع تیک ها در سال های نوجوانی شدیدتر بوده و معمولا در اوایل بزرگسالی بهبود می یابند.

عوارض سندرم تورت

سندرم تورت بر هوش فرد تأثیر نمی گذارد. با این حال، اگر فرد مبتلا به ADHD، OCD یا ASD نیز باشد، این امر سبب بروز مشکلات یادگیری خواهد شد.

یک کودک با یا بدون این شرایط اضافی ممکن است در مدرسه تحت قلدری و اذیت سایر دانش آموزان قرار گیرد که این امر می تواند مدرسه را از نظر اجتماعی و تحصیلی سخت تر کند.

مدارس می‌توانند با آموزش دادن به دانش‌آموزان در مورد این بیماری کمک کنند تا بتوانند همکلاسی‌ ای را که اتفاقاً مبتلا به سندرم تورت است را درک کنند.

گانگلیون پایه نیز در یادگیری عادت نقش دارند. بنابراین افراد مبتلا به تورت ممکن است در یادگیری از طریق عادت دچار مشکل شوند. این مساله بر مهارت هایی همچون نوشتن، خواندن یا حساب تاثیر می گذارد.

معمولا کودکان مبتلا به سندرم توره به کمک آموزشی بیشتری نیاز خواهد داشت.

خلاصه

سندرم توره یا بیماری تیک عصبی توعی اختلال است که طی این شرایط فرد تیک صوتی و تیک های فیزیکی مختلفی دارد. این بیماری در هر سنی رخ داده اما شیوع آن معمولا 6 تا 18 سالگی است.

علت دقیق سندرم توره ناشناخته است. با این حال، به نظر می رسد که از یک مشکل در گانگلیون های پایه مغز نشات می گیرد.

درمان بیماری تیک توره معمولاً شامل درمان های دارویی و غیر دارویی و به ندرت، جراحی است.

ورزش های رقابتی، انجام یک بازی کامپیوتری لذت بخش، یا خواندن یک کتاب جالب در مدیریت این بیماری موثر است. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که هیجان بیش از حد نیز می تواند یک محرک برای برخی افراد باشد.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.