سردرد ناشی از معده : علائم و درمان

سردرد معده اصطلاحی است که افراد برای میگرن شکمی یا سردرد ناشی از مشکلات گوارشی استفاده می کنند؛ علائم – علت و درمان این وضعیت را بخوانید.

 

از آنجایی که روده با مغز در ارتباط است، برخی افراد به دلیل مشکلات و اختلالات ناشی از سیستم گوارشی دچار سردرد می شوند. برخی افراد به این سردردها، سردرد معده می گویند. در واقع سردرد معده اصطلاح استفاده شده توسط مردم برای میگرن شکمی یا سردرد ثانویه ناشی از مشکلات گوارشی است.

با این حال باید بدانید که سردرد معده یک اصطلاح پزشکی نیست.

بر اساس برخی تحقیقات بین اختلالات معده و سردرد رابطه وجود دارد. همچنین آنها نشان می دهند که چگونه علائم سردرد ممکن است ناشی از مشکلات گوارشی باشد.

در این مقاله به بررسی ارتباط بین روده و مغز و اینکه کدام مشکلات معده باعث ایجاد سردرد می شوند، می پردازیم. در انتها نیز در خصوص علت، علائم و درمان های موجود برای سردرد ناشی از معده و مشکلات گوارشی ارائه می شود.

 

همچنین بخوانید:

سردرد : علت، انواع و درمان (کلیک)

 

ارتباط روده و مغز

برای درک سردرد ناشی از معده، باید ابتدا رابطه بین روده و مغز را درک کنیم.

مغز و دستگاه گوارش توسط محور روده – مغز به یکدیگر متصل می شوند. روده و مغز بوسیله این محور با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.

محور روده – مغز باعث درگیر شدن سیستم غدد درون ریز و عصبی می شود. باکتری های روده نیز اتصال روده و مغز را تحت تاثیر قرار دهند.

دو بخش از سیستم عصبی خودکار به نام های سمپاتیک و پاراسمپاتیک قابلیت تاثیر مستقیم بر روده و سایر اعضای بدن را دارند. این دو سیستم باعث تحریک سیستم های مربوط به «جنگ، گریز یا فریز» و «استراحت و هضم» می شوند.

در صورت فعال بودن بیش از حد سیستم عصبی سمپاتیک، فرد اغلب در حالت جنگ، گریز یا فریز (استرس) قرار می گیرد. این امر باعث تاثیر منفی روی سیستم عصبی پاراسمپاتیک (استراحت و هضم) می شود.

خاموش کردن عملکرد استراحت و هضم، ایجاد مشکلات روده، تغییر در حرکات روده، یا تأثیر بر میکروبیوم بدن از جمله این اثرات منفی هستند.

باکتری های روده، انتقال‌ دهنده‌ های عصبی و مغز را تحت تاثیر قرار می دهند. بر اساس برخی از مطالعات این امر در ایجاد افسردگی، اضطراب و سایر شرایط مرتبط با مغز نقش دارد.

 

همچنین بخوانید:

پاسخ جنگ، گریز یا فریز چیست؟ (کلیک)

 

ارتباط بین مشکلات معده و سردرد

افراد اصطلاح سردرد معده را برای سردرد میگرنی یا سردرد ناشی از علائم یا اختلالات معده استفاده می کنند.

بر اساس اعلام انجمن بین المللی سردرد (IHS) سردردهای میگرنی یا همراه با هاله و یا بدون آن هستند. در برخی موارد همراه با این سردردهای میگرنی علائم معده مانند استفراغ یا حالت تهوع ایجاد می شود.

در برخی موارد افراد حتی برای سردردهای میگرنی که ناشی از علائم معده نیستند، اصطلاح سردرد معده را بکار می برند.

برخی مطالعات ارتباط بین سردردهای میگرنی و اختلالات گوارشی (همان سردردی که افراد به اشتباه به آن سردرد معده می گویند) را نشان داده اند.

بر اساس اعلام IHS، میگرن شکمی عمدتا کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. این وضعیت شامل درد در ناحیه شکم و معمولا بدون سردرد است.

 

همچنین بخوانید:

اختلالات و بیماری های گوارشی (کلیک)

 

کدام مشکلات معده منجر به سردرد می شوند؟

هنوز مشخص نشده که کدام مشکلات معده با سردرد در ارتباط هستند. با این حال در برخی مطالعات سعی شده که ارتباط بین مشکلات روده و سردرد یا دوره های میگرنی شناسایی شوند.

برای نمونه بر اساس یک بررسی در سال 2020 مشکلات گوارشی زیر با سردردهای میگرنی ارتباط دارند:

• عفونت هلیکوباکتر پیلوری
• بیماری التهاب روده
• بیماری سلیاک
• سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

 

همچنین بخوانید:

علائم سندرم روده تحریک پذیر (کلیک)

 

این بررسی بیان می کند که مکانیسم‌ های دقیق این رابطه نامشخص است اما باکتری‌ های روده و واسطه‌ های التهابی محور روده – مغز را تحت تاثیر قرار می دهند.

همچنین در این بررسی مشخص شد که رژیم غذایی و وزن نیز در این رابطه نقش دارند.

بر اساس توصیه نویسندگان این مطالعه، رژیم های غذایی دارای اثرات مفید روی میکروبیوم و محور روده – مغز احتمالا در بهبود سردردهای میگرنی موثر هستند.

این رویکردها شامل موارد زیر هستند:

• خوردن فیبر کافی
• پیروی از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین
• کاهش وزن، برای افراد چاق
• مصرف مکمل های ویتامین D، اسیدهای چرب امگا 3 و پروبیوتیک ها

 

جهت مشاهده و خرید مکمل های پایه داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

 

عفونت هلیکوباکتر پیلوری

در چندین مطالعه رابطه بین هلیکوباکتر پیلوری و سردرد ناشی از معده نشان داده شده است. برای نمونه بر اساس یک مطالعه در سال 2011، عفونت هلیکوباکتر پیلوری رابطه بسیار قوی با وقوع و شدت سردردهای میگرنی دارد.

علاوه بر این، طبق یک مطالعه قدیمی پس از درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری افراد، علائم سردرد 84% از آنها کاهش یافته یا دیگر اصلا سردردی نداشتند.

 

همچنین بخوانید:

سردردهای ثانویه (کلیک)

 

سایر علل

علاوه بر شرایطی بالا، عوامل زیر نیز در ارتباط بین بیماری‌ های گوارشی و سردرد نقش دارند:

• یبوست
• گاستروپارزی، باعث به تاخیر انداختن تخلیه معده می شود.
• دیسبیوز، باعث کاهش تنوع باکتری های روده می شود.
• بیماری رفلاکس گاستروازوفاژیال
• اختلالات کبدی – صفراوی، شرایط تاثیرگذار روی کبد و سیستم صفراوی

بر اساس یک مطالعه در سال 2017، زخم معده در افراد مبتلا به سردردهای تنشی و سردردهای میگرنی رایج تر است.

طبق اعلام نویسندگان این مطالعه، اختلال عملکرد و حساسیت سیستم عصبی خودکار، مسیرهای سروتونین و آلرژی‌ های غذایی می توانند از عوامل یا مکانیسم‌ های مؤثر باشند.

 

همچنین بخوانید:

رفلاکس گاستروازوفاژیال (کلیک)

 

درمان ها

درمان مناسب وابسته به علائم افراد متفاوت است. بنابراین باید در این خصوص به پزشک مراجعه کرد.

پزشک ممکن است داروهایی را برای تسکین درد یا علائم گوارشی توصیه کند. در برخی موارد نیز افراد برای انجام آزمایشات بیشتر به متخصص گوارش یا متخصص دیگر ارجاع داده می شوند.

در صورت وجود عفونت هلیکوباکتر پیلوری، پزشک آنتی بیوتیک را برای از بین بردن آن یا داروهایی مانند مهارکننده های پمپ پروتون را برای تسکین علائم سو هاضمه اسیدی تجویز می کند.

در صورت وجود سوزش سر دل یا سوء هاضمه نیز داروهای ضد اسید بدون نسخه توصیه می شود.

همچنین می توان با مراجعه به متخصص تغذیه هر گونه آلرژی غذایی و غذاهایی که باعث سردرد می شوند را شناسایی کرد.

حفظ وزن متوسط ​​و پیروی از رژیم غذایی سالم نیز می تواند مانع از ایجاد علائم شوند.

تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی و یوگا نیز برای تسکین استرس بعنوان محرک سردرد ناشی از معده کمک کننده است.

 

همچنین بخوانید:

انواع آنتی اسیدها (کلیک)

 

علائم سردرد ناشی از معده

هنوز مشخص نیست که علائم معده باعث سردرد می شود یا سردرد باعث علائم معده می شود.

بر اساس یک بررسی در سال 2016، علائم همراه با سردرد ناشی از معده، با توجه به مطالعات ذکر شده، عبارتند از:

• درد شکم
• میگرن
• تغییر حرکات روده یا یبوست
• حالت تهوع یا استفراغ
• سوزش سر دل، سو هاضمه یا رفلاکس

 

همچنین بخوانید:

علت دردهای شکمی (کلیک)

 

جمع بندی

سردرد ناشی از معده می تواند به علت وجود بیماری های زمینه ای مانند عفونت هلیکوباکتر پیلوری، IBS یا بیماری سلیاک رخ دهند. این شرایط باعث ایجاد علائم گوارشی و درد می شوند.

بر اساس تحقیقات بین روده و مغز رابطه وجود دارد. با این حال باید تحقیقات بیشتری برای یافتن علت و مکانیسم‌ های سردرد ناشی از معده انجام شود. علائم و علت سردرد ناشی از معده می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.

برای تشخیص علت و دریافت درمان مناسب باید به پزشک مراجعه کرد. البته برخی راهکارها مانند پیروی از رژیم غذایی و سبک زندگی مناسب در تسکین علائم موثر است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.