علت کلسیم بالا در خون (هیپرکلسمی)

هیپرکلسمی به سطوح بسیار بالای کلسیم در خون اشاره دارد؛ در این مقاله علائم – علت – عوارض و نحوه درمان کلسیم بالا در بدن بررسی می شود.

 

کمک به ساخت استخوان ها و دندان های قوی و حمایت از ماهیچه ها، اعصاب و قلب از جمله نقش های مهم و اساسی کلسیم در بدن هستند. البته باید بدانید که سطوح بسیار بالا کلسیم می تواند منجر به عوارض و مشکلاتی برای بدن شود.

پزشکان از اصطلاح هیپرکلسمی برای وجود کلسیم بیش از حد بالا در خون استفاده می کنند. بیش فعالی غدد پاراتیروئید، ویتامین D بیش از حد، برخی داروها و بیماری های زمینه ای مانند سرطان از جمله علت های احتمالی سطوح بسیار بالا کلسیم در خون هستند.

در این مقاله علائم، علت و عوارض کلسیم بالا در خون بررسی شده و نحوه تشخیص و درمان آن شرح داده می شود.

 

همچنین بخوانید:

کمبود کلسیم / هیپوکلسمی : علائم و درمان (کلیک)

 

هیپرکلسمی چیست؟

وظیفه کنترل سطح کلسیم در خون بر عهده غدد پاراتیروئید است. پاراتیروئید دارای 4 غده کوچک بوده که در پشت غده تیروئید قرار دارند.

هنگام نیاز بدن به کلسیم، غدد پاراتیروئید شروع به ترشح نوعی هورمون می کنند. سیگنال های ایجاد شده توسط این هورمون عبارتند از:

• آزاد شدن کلسیم در خون توسط استخوان ها
• دفع کلسیم کمتر توسط کلیه ها
• فعال شدن ویتامین D توسط کلیه ها، به این ترتیب دستگاه گوارش به جذب بیشتر کلسیم کمک می کند.

تعادل کلسیم می تواند به علت فعالیت بیش از حد غدد پاراتیروئید یا یک بیماری زمینه ای بهم بخورد.

در صورت بالا بودن بیش از حد کلسیم، هیپرکلسمی ایجاد می شود. این وضعیت با ایجاد اختلال در عملکردهای بدن باعث بروز موارد زیر یم شود:

• پانکراتیت
• عملکرد غیر طبیعی قلب و مغز
• سنگ کلیه
• کاهش سلامت استخوان ها

سطوح بسیار بالای کلسیم می تواند بسیار خطرناک و جدی باشد.

 

همچنین بخوانید:

فواید و منابع کلسیم (کلیک)

 

علائم کلسیم بالا در خون

سطوح بالا ولی خفیف کلسیم احتمالا بدون علائم است. با این حال سطوح بالا و جدی کلسیم می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:

• درد استخوان و ضعف عضلانی: هیپرکلسمی باعث آزاد شدن میزان زیادی کلسیم توسط استخوان ها و در نتیجه کمبود در آنها می شود. این فعالیت غیر طبیعی استخوان باعث ایجاد علائمی مانند درد و ضعف عضلانی خواهد شد.
• درد معده و مشکلات گوارشی: کلسیم بیش از حد بالا باعث ایجاد علائمی مانند ناراحتی معده، درد شکم، حالت تهوع، استفراغ و یبوست می شود.
• تشنگی بیش از حد و تکرر ادرار: کلسیم بیش از حد باعث افزایش فعالیت کلیه ها می شود. در نتیجه، تکرر ادرار و در نتیجه آن کم آبی و تشنگی افزایش می یابد.
• فشار خون بالا و ریتم غیر طبیعی قلب: سطوح بالای کلسیم باعث افزایش فشار خون و درنتیجه ناهنجاری های الکتریکی می شود. این ناهنجاری ها باعث تغییر ریتم قلب می شوند.
• اضطراب و افسردگی: هیپرکلسمی قابلیت تاثیر روی سلامت روان فرد را نیز دارد.
• گیجی، بی حالی و خستگی: کلسیم بیش از حد در خون با تاثیر بر مغز باعث ایجاد علائم خستگی، بی حالی و گیجی می شود.

 

همچنین بخوانید:

درمان فشار خون بالا (کلیک)

 

علت کلسیم بالا در خون

علت های مختلفی (مانند بیماری زمینه ای) برای سطوح بیش از حد بالا کلسیم در خون وجود دارد. در ادامه به توضیح برخی از آنها می پردازیم.

 

پرکاری غدد پاراتیروئید

همانطور که بالاتر گفته شد مسئولیت کنترل سطح کلسیم بر عهده غدد پاراتیروئید است. در صورت بیش فعالی این غدد، هیپرکلسمی ایجاد یم شود.

بزرگ شدن یا رشد غیر سرطانی این غدد از جمله دلایل بیش فعال شدن غدد پاراتیروئید هستند.

هیپرپاراتیروئیدیسم اصطلاحی است که برای غدد پاراتیروئید بیش فعال استفاده می شود. هیپرپاراتیروئیدیسم شایع ترین علت ایجاد هیپرکلسمی است.

معمولا پرکاری پاراتیروئید افراد 50 تا 60 ساله را درگیر می کند. همچنین احتمال ایجاد آن در زنان سه یا چهار برابر بیشتر از مردان است.

 

همچنین بخوانید:

هیپرپاراتیروئیدیسم (کلیک)

 

سرطان

برخی از انواع سرطان در ایجاد هیپرکلسمی نقش دارند. سرطان هایی که می تواند باعث ایجاد این وضعیت شوند شامل موارد زیر هستند:

• سرطان های خون
• سرطان ریه
• سرطان پستان

در صورت گسترش سرطان به استخوان، احتمال ایجاد هیپرکلسمی افزایش می یابد.

 

همچنین بخوانید:

سرطان پستان (کلیک)

 

ویتامین D بیش از حد

ویتامین D به جذب کلسیم در روده کمک کرده و اجازه ورود این ماده مغذی در جریان خون را فراهم می کند.

عموما تنها 10% تا 20% کلسیم موجود در رژیم غذایی جذب بدن شده و بقیه از طریق مدفوع دفع می شوند. با این حال، مقادیر بسیار زیاد ویتامین D باعث افزایش جذب کلسیم و ایجاد هیپرکلسمی می شود.

بر اساس برخی تحقیقات، مکمل‌ های درمانی با دوز بالا، دارای احتمال ایجاد هیپرکلسمی هستند. در برخی موارد پزشکان این مکمل ها را برای کمک به درمان ام اس و سایر بیماری ها تجویز می کنند.

دوز بالای ویتامین D برای دوزهای روزانه 4000 واحد بین المللی (IU) یا بیشتر تعریف می شود. دوز روزانه توصیه شده برای بزرگسالان 600-800 IU در روز است.

 

داروها

برخی از داروها باعث تحریک غدد پاراتیروئید و درنتیجه هایپرکلسمی می شود. برای نمونه لیتیوم تجویز شده برای درمان اختلال دو قطبی از جمله این داروها است.

 

همچنین بخوانید:

لیتیوم کربنات برای اختلا دو قطبی (کلیک)

 

کم آبی شدید

کم آبی به علت وجود آب کم در خون می تواند باعث افزایش غلظت کلسیم شود. این عدم تعادل را می توان با نوشیدن آب کافی و افزایش آبرسانی به بدن درمان کرد.

در برخی موارد، سطوح بالای کلسیم خود باعث ایجاد کم آبی شدید در بدن می شود. بنابراین تشخیص اینکه در ابتدا کدامیک وجود داشته سطوح بالای کلسیم یا کم آبی، بسیار مهم است.

 

همچنین بخوانید:

کم آبی بدن : علائم و درمان (کلیک)

 

کاهش تحرک

عدم تحرک برای مدت طولانی باعث افزایش خطر ایجاد هیپرکلسمی می شود. کاهش عملکرد استخوان ها باعث ضعیف شدن آنها و افزایش وارد شدن کلسیم به جریان خون می شود.

 

همچنین بخوانید:

بیماری های تیروئید (کلیک)

 

سایر شرایط سلامتی

سایر شرایطی موثر در افزایش سطح کلسیم خون شامل موارد زیر هستند:

• بیماری تیروئید
• بیماری سل
• عفونت های قارچی شدید
• سارکوئیدوز
• بیماری غدد فوق کلیوی
• بیماری کلیوی مزمن

 

عوارض کلسیم بالا در خون

بدون درمان مناسب، سطوح بالا کلسیم در خون می تواند منجر به بروز چندین عوارض شود.

 

سنگ کلیه

ایجاد کریستال های کلسیم در کلیه ها یکی دیگر از عوارض سطوح بالا کلسیم در خون است. این کریستال ها با تبدیل شدن به سنگ کلیه تبدیل باعث ایجاد درد زیادی می شوند. این کریستال ها همچنین قابلیت آسیب زدن به کلیه ها را دارند.

 

همچنین بخوانید:

روش های ساده برای پیشگیری از سنگ کلیه (کلیک)

 

پوکی استخوان

افزایش کلسیم آزاد شده توسط استخوان ها، باعث ضعیف شدن و کاهش چگالی آنها می شود. بنابراین ترشح مداوم کلسیم، پوکی استخوان را در پی خواهد داشت.

پوکی استخوان خود باعث افزایش خطر شرایط زیر می شود:

• ناتوانی قابل توجه
• انحنای ستون فقرات
• کوتاه شدن استخوان ها
• از دست دادن استقلال
• بی حرکتی طولانی مدت
• شکستگی استخوان

 

همچنین بخوانید:

پوکی استخوان : علائم و تشخیص (کلیک)

 

ضربان قلب نامنظم

زمانیکه تکانه های الکتریکی از قلب عبور کرده و باعث انقباض آن شوند، ضربان قلب ایجاد می شود. کلسیم در تنظیم این فرآیند نقش داشته به همین دلیل کلسیم بیش از حد می تواند منجر به نامنظم شدن ضربان قلب شود.

 

نارسایی کلیه

هیپرکلسمی شدید به مرور باعث ایجاد اختلال در عملکرد صحیح کلیه ها می شود. پاکسازی خون، تولید ادرار و حذف موثر مایعات از بدن از جمله نقش های کلیه ها در بدن بوده که با ایجاد اختلال این عملکردها کاهش می یابند. به این وضعیت نارسایی کلیه اطلاق می شود.

 

همچنین بخوانید:

نارسایی حاد کلیه : علت و درمان (کلیک)

 

جلوگیری

با ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی می توان به متعادل نگه داشتن سطح کلسیم و سلامت استخوان ها کمک کرد. این موارد عبارتند از:

• ورزش، از جمله تمرینات قدرتی: تمرینات مقاومتی باعث تقویت استحکام و سلامت استخوان ها می شوند.
• نوشیدن آب زیاد: هیدراته ماندن باعث کاهش سطح کلسیم خون و پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه می شود.
• پیروی از دستورالعمل ها برای داروها و مکمل ها: با پیروی از توصیه های پزشکی می توان به کاهش خطر مصرف بیش از حد ویتامین D و ایجاد هیپرکلسمی کمک کرد.
• ترک سیگار: سیگار کشیدن باعث کاهش سلامت استخوان ها می شود. ترک سیگار علاوه بر بهبود سلامت استخوان ها، باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان و سایر مشکلات سلامتی می شود.

 

همچنین بخوانید:

11 روش برای ترک سیگار (کلیک)

 

تشخیص

در صورت تشخیص علائم هیپرکلسمی برای تجویز آزمایش خون و تشخیص بر اساس نتایج به پزشک مراجعه کنید.

همانطور که گفته شد هیپرکلسمی خفیف باعث ایجاد علائم خاصی نمی شود بنابراین احتمالا پزشک بوسیله آزمایش خون معمول می تواند این وضعیت را تشخیص دهد.

در این آزمایش، سطح کلسیم و هورمون پاراتیروئید خون ارزیابی می شود. با استفاده از این نتایج می تواند عملکرد برخی از سیستم‌ های بدن مانند سیستم‌های خون و کلیه‌ ها را بررسی کرد.

پس از تشخیص هیپرکلسمی، پزشک انجام آزمایشات بیشتری مانند موارد زیر را درخواست می کند:

• ماموگرافی برای بررسی سرطان سینه
• الکتروکاردیوگرام (EKG) برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب
• جذب سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه (اسکن DEXA) برای اندازه گیری تراکم استخوان
• رادیوگرافی قفسه سینه برای بررسی سرطان ریه یا عفونت
• سی تی اسکن یا ام آر آی برای بررسی ساختار و اندام های بدن

 

همچنین بخوانید:

همه چیز درباره سی تی اسکن (کلیک)

 

درمان

برای افراد دارای هیپرکلسمی خفیف احتمالا نیازی به درمان نیست و سطح کلسیم در آنها کم کم به حالت طبیعی بر می گردد. با این حال باید سطح کلسیم و سلامت کلیه در آنها کنترل شود.

در صورتی که سطح کلسیم همچنان افزایش یابد و خود به خود درمان نشود، پزشکان انجام آزمایشات بیشتری را درخواست می کنند.

برای کلسیم بیش حد بالا در خون، یافتن علت مهم است. پزشک برای این امر درمان هایی را برای کمک به کاهش سطح کلسیم بالا و جلوگیری از عوارض توصیه می کند.

درمان های احتمالی شامل مایعات داخل وریدی و داروهایی مانند کلسی تونین یا بیس فسفونات ها هستند.

اگر هیپرکلسمی به دلیل بیش فعالی غدد پاراتیروئید، ویتامین D بیش از حد یا شرایط سلامتی دیگر باشد، پزشک درمان هایی برای شرایط زمینه ای درنظر می گیرد.

برای رشد غیر سرطانی غدد پاراتیروئید نیز احتمالا به جراحی برای برداشتن آن نیاز است.

 

جمع بندی

هیپرکلسمی به سطوح بالای کلسیم در خون اشاره دارد. ممکن است این مساله هنگام آزمایش سایر شرایط مشخص شود.

فعالیت بیش از حد غده پاراتیروئید، برخی داروها، ویتامین D بیش از حد، و بیماری های زمینه ای مانند سرطان از جمله علت های احتمالی بالا بودن بیش از حد کلسیم در خون هستند.

گزینه های درمانی کلسیم بالا در خون وابسته به شدت و علت آن متفاوت است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.