رابطه اسکیزوفرنی و دوپامین

بر اساس برخی تحقیقات تغییر سیگنال دهی دوپامین روی علائم بیماری اسکیزوفرنی تاثیر گذار است؛ در این مقاله رابطه این دو وضعیت بررسی می شود.

 

اسکیزوفرنی (Schizophrenia) یک بیماری مربوط به سلامت روان است که علائمی مانند هذیان، توهم و گیجی در تفکر و گفتار را به همراه دارد. این بیماری باعث مختل شدن فرآیندهای فکری، ادراکات، پاسخگویی عاطفی و تعاملات اجتماعی می شود.

دوپامین نوعی انتقال دهنده عصبی است. هر انتقال دهنده عصبی وظیفه شناسایی و هماهنگی انواع خاصی از سلول های عصبی در سراسر مغز، نخاع و اعصاب محیطی را بر عهده دارد.

ارسال سیگنال هایی به عضلات و غدد ترشح کننده هورمون ها از دیگر عملکرد این انتقال دهنده ها است.

انتقال دهنده عصبی پس از رسیدن به سلول هدف با اتصال به گیرنده های خاص، یک عمل خاص در سلول را ایجاد می کند.

مغز برای هر نوع پاداش و فعالیت لذت بخش، دوپامین آزاد می کند. دوپامین در انگیزه، تمایلات و هوس ها تاثیر گذار است. حرکت عضلات، خلق و خو و تصمیم گیری از دیگر نقش های دوپامین در بدن است.

بنظر می رسد که تغییرات مواد شیمیایی مغز، مانند دوپامین، باعث کمک به ایجاد علائم اسکیزوفرنی می شود.

در این مقاله رابطه بین دوپامین و اسکیزوفرنی و نحوه درمان این بیماری مورد بررسی قرار می گیرد.

 

همچنین بخوانید:

علائم اسکیزوفرنی (کلیک)

 

رابطه دوپامین با اسکیزوفرنی

طبق اعلام اتحادیه ملی بیماری های روانی، احتمالا دوپامین نقش اساسی در اسکیزوفرنی دارد.

فرضیه وجود رابطه بین دوپامین و اسکیزوفرنی اولین بار در اوایل دهه 1950، در زمان شناسایی دارویی به نام فنوتیازین مطرح شد. این دارو با مسدود کردن گیرنده های دوپامین باعث کاهش علائم روان پریشی می شود.

در یافته های جدید این رابطه بیشتر مشخص شده است. طبق تحقیقات انجام شده در سال 2016، عملکرد غیر طبیعی سیستم دوپامین در ایجاد علائم اسکیزوفرنی موثر است.

همچنین بر اساس یک مطالعه در سال 2020، افراد دارای بیماری اسکیزوفرنی، تغییر سیگنال دهی دوپامین را تجربه می کنند.

بعلاوه طبق تحقیقات انجام شده در سال 2014، بیش فعالی گیرنده دوپامین D2 در نواحی زیر قشری و لیمبیک مغز با برخی از علائم اسکیزوفرنی، از جمله توهم و هذیان در رابطه است. همچنین کاهش فعالیت گیرنده دوپامین D1 در قشر جلوی مغز با ایجاد مشکلات شناختی و سایر علائم همراه است.

 

همچنین بخوانید:

دوپامین در بیماری پارکینسون (کلیک)

 

علائم اسکیزوفرنی

همانطور که بالاتر گفته شد اسکیزوفرنی یک بیماری مربوط به سلامت روان است که فرآیندهای فکری، ادراکات، پاسخگویی عاطفی و تعاملات اجتماعی را مختل می کند.

این بیماری معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی پدیدار می شود. اسکیزوفرنی یک بیماری نسبتا غیر معمول است.

تشخیص اسکیزوفرنی در گروه سنی ذکر شده بالا دشوار است. علائم این بیماری در مراحل اولیه به صورت زیر می باشد:

• تحریک پذیری
• تغییر دوستان
• مشکلات خواب
• افت نمرات

رایج بودن این رفتارها در نوجوانان دلیل مشکل بودن تشخیص این بیماری در این افراد است. با این حال جدا شدن از دیگران، داشتن افکار غیر معمول و افزایش سوء ظن نیز از علائم اولیه اسکیزوفرنی به شمار می روند.

اسکیزوفرنی می تواند باعث ایجاد تعدادی از علائم زیر شود:

 

همچنین بخوانید:

علائم مثبت اسکیزوفرنی (کلیک)

 

هذیان

هذیان ها باورهای نادرستی هستند. حتی وقتی زمانیکه به مدرک به آنها نشان داده می شود که باور آنها نادرست است، آنها تمایلی به تغییر افکار خود ندارند.

در اسکیزوفرنی ممکن است فرد دارای باورهای زیر باشد:

• دارای اهمیت بالایی است.
• قربانی یک تهدیداست
• یک نیرو یا شخص خارجی افکار یا اعمال او را کنترل می کند.
• در مرکز یک توطئه قرار دارد.

افراد دارای هذیان نمی توانند به خوبی تمرکز کنند، همچنین افکار گیج کننده ای دارند. برخی از آنها نیز احساس می کنند که افکارشان مسدود شده است.

 

همچنین بخوانید:

اختلال هذیان چیست؟ (کلیک)

 

توهمات

افراد در طول توهم صداها، تصاویر یا بوهایی را متوجه می شوند که برای دیگران قابل درک نیست. این تجربه ها برای افراد دارای توهم بسیار واقعی است.

برخی از این توهم ها انتقادی یا تهدیدآمیز بوده به همین دلیل موجب ناراحتی آنها می شوند.

 

مسائل شناختی

در برخی موارد افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نمی توانند به خوبی مسائل را به خاطر بسپارند و مشکلاتی در سازماندهی افکار خود دارند.

برخی دیگر نیز دچار آنوسوگنوزیا (فقدان بینش) می شوند. در این وضعیت فرد بیماری خود را انکار کرده که همین مساله باعث سخت تر شدن درمان نیز می شود.

 

علائم منفی

اسکیزوفرنی دارای علائم مثبت و منفی است. علائم مثبت شامل مجموعه علائم تاثیر گذار بر افکار یا رفتار فرد است که در بالا به آنها اشاره شد.

علت نامگذاری علائم بالا با عنوان علائم مثبت اسکیزوفرنی به این دلیل است که آنها به تغییرات رفتاری یا فکری اشاره دارند که فرد پس از ابتلا به اسکیزوفرنی تجربه می کند.

علائم منفی به این دلیل نامگذاری شده اند که آنها به افکار و رفتارهایی اشاره دارند که فرد پیش از ابتلا به اسکیزوفرنی آنها داشته و از زمان ابتلا به بیماری آنها را از دست داده است.

به عبارت دیگر، علائم منفی به جنبه ها یا ویژگی های کلیدی فرد اشاره دارد که ناپدید شده اند.

علائم منفی شروع یا ادامه فعالیت های خاص را دشوار می کند. فرد دارای این علائم علاقه کمی به زندگی داشته و نمی تواند به خوبی روابطش را حفظ کند.

برخی افراد علائم منفی اسکیزوفرنی را با افسردگی بالینی اشتباه می گیرند.

 

همچنین بخوانید:

افسردگی چیست؟ (کلیک)

 

درمان اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی بیماری است که تا همیشه وجود خواهد داشت. با این وجود با استفاده از برخی درمان ها می توان آن را مدیریت کرد.

درمان ها با توجه به علائم فرد متفاوت هستند. پزشک اغلب با توجه به علائم و نیازهای درمان مناسب را توصیه می کند.

برنامه درمانی می تواند شامل ترکیبی از درمان ها و داروهای ضد روان پریشی باشد. در ادامه برخی از درمان های رایج اسکیزوفرنی بررسی می شوند.

 

مراقبت های تخصصی هماهنگ

مراقبت های تخصصی هماهنگ (CSC) روشی است که شامل تعدادی برنامه درمانی است.

تیمی از متخصصان مراقبت های بهداشتی برای اطمینان از اتخاذ تصمیمات درمانی موثر از نزدیک با فرد کار می کنند. همچنین در صورت امکان اعضای خانواده را نیز درگیر این برنامه درمانی می کنند.

CSC شامل ترکیبی از موارد زیر است:

• مدیریت وضعیت
• روان درمانی
• مدیریت دارو
• آموزش و حمایت خانواده
• اشتغال و حمایت آموزشی

بر اساس اعلام موسسه ملی سلامت روان، CSC به ویژه برای افراد دارای اولین دوره روان پریشی که در مراحل اولیه اسکیزوفرنی هستند، اثربخش است.

طبق گزارش این موسسه، CSC موثرتر از مراقبت معمولی برای افراد مبتلا به روان پریشی اولیه بوده و باعث اثرات زیر می شود:

• افزایش مشارکت در کار یا مدرسه
• کاهش علائم
• بهبود کیفیت زندگی

 

درمان های روانی اجتماعی

این درمان ها شامل آموزش مهارت های رفتاری، درمان شناختی رفتاری، حمایت از اشتغال و سایر مداخلات هستند.

بسیاری از این درمان ها باعث کاهش علائم منفی و شناختی اسکیزوفرنی شده و راهکارهایی را برای مقابله با چالش های این بیماری ارائه می دهند.

این درمان ها همچنین برای دنبال کردن اهداف خاص مانند یافتن شغل، حضور در مدرسه یا ایجاد روابط پایدار کمک کننده هستند.

 

داروهای ضد روان پریشی

داروهای ضد روان پریشی برای کاهش شدت و دفعات علائم خاص بیماری اسکیزوفرنی موثر هستند.

با این حال این داروهای شامل عوارضی مانند افزایش وزن، خشکی دهان، بی قراری و خواب آلودگی هستند. برخی از این علائم به مرور از بین رفته اما برخی دیگر برای مدت ها باقی می مانند.

 

همچنین بخوانید:

روان پریشی یا سایکوز چیست (کلیک)

 

آموزش و حمایت خانواده

در این راهکار برای اعضای خانواده و سایر افراد نزدیک به فرد دارای اسکیزوفرنی، برنامه آموزشی در نظر گرفته می شود.

در این برنامه ها اطلاعاتی در خصوص علائم و درمان ها و همچنین نحوه حمایت از فرد مبتلا به این بیماری ارائه می شود. این مسائل می توانند باعث کاهش ناراحتی فرد بیمار شود.

 

جمع بندی

اسکیزوفرنی یک بیماری روانی است باعث کاهش کیفیت زندگی فرد مبتلا می شود. این بیماری علائمی مانند توهم، هذیان، بی علاقگی عمومی به زندگی و اختلال در سازماندهی افکار را در پی دارد.

دوپامین نوعی انتقال دهنده عصبی و یک پیام رسان شیمیایی است که با خلق و خو و عملکرد حرکتی در رابطه است. دوپامین در واکنش به لذت و پاداش ترشح می شود.

اختلالات سیستم دوپامین مغز با ایجاد علائم اسکیزوفرنی در رابطه است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.